اعتباربخشی، به عنوان رویکردی به تضمین و ارتقای کیفیت، در ایالات متحد امریکا پیشینه ای صدساله دارد. در دو دهه اخیر در کشورهای دیگر جهان نیز اقدامات گسترده ای در زمینه استقرار ساختارهای اعتباربخشی انجام شده است. در چند سال اخیر، در ایران نیز بحث های قابل توجهی درباره مبانی اعتباربخشی صورت گرفته و اقداماتی نیز در جهت استقرار ساختارهای اعتباربخشی انجام شده است. یکی از چالش های عمده عملی درباره ساختارهای اعتباربخشی، آن است که برخلاف سنت غیردولتی و اختیاری بودن ساختارهای اعتباربخشی در کشورهای پیش روِ این مفهوم، برخی ساختارها که بر مبنای الگوی اعتباربخشی در کشورهایی مانند ایران ایجاد شده اند، دولتی هستند و شرکت برنامه ها و موسسه ها در فرایند ارزیابی آن ها الزامی است. این امر تردیدهایی را درباره این که آیا اساسا چنین ساختارهایی را می توان اعتباربخشی دانست پیش آورده است. در این مقاله کوشیده ایم تا تاریخچه سیستم های اعتباربخشی، و زمینه، خاستگاه و سیر تحولات آن ها را بررسی کنیم. تلاش کرده ایم با استفاده از منابع موجود و دیدگاه های صاحب نظران نشان دهیم که ویژگی هایی مانند غیردولتی بودن سازمان متولی اعتباربخشی و اختیاری بودن شرکت در فرایند اعتباربخشی، بیش از آن که ویژگی ذاتی اعتباربخشی باشند، ریشه در سنت و زمینه فرهنگی غالب در کشورهای خاستگاه آن دارد. به علاوه، نشان داده ایم که در همین کشورها نیز با سیاست گذاری های جدید که بر پشتیبانی مالی برنامه ها و موسسه هایی که مورد تایید ساختارهای اعتباربخشی هستند تاثیر می گذارد، از اهمیت این جنبه ها کاسته شده است.

زمینه و هدف: ارزشیابی و اعتباربخشی بیمارستان ها نقش به سزایی در ارتقای کیفیت، ایمنی و اثربخشی خدمات درمانی ارائه شده و افزایش کارایی بیمارستان ها دارد. اثربخشی سیستم اعتباربخشی به کیفیت استانداردهای اعتباربخشی، هماهنگی و جامعیت روش اعتباربخشی و کمیت و کیفیت ارزیابان اعتباربخشی بستگی دارد. این پژوهش با هدف بررسی دیدگاه مدیران بیمارستان های کشور در خصوص محتوای استاندارهای اعتباربخشی بیمارستان های کشور انجام شد.روش کار: این پژوهش در سال 1394 با استفاده از یک پرسشنامه محقق ساخته با روایی و پایایی بالا انجام شد. از مدیران 547 بیمارستان کشور با استفاده از روش نمونه گیری طبقه ای تصادفی ساده نظرسنجی به عمل آمد. از روش های آماری توصیفی و استنباطی شامل کروسکال، من ویتنی و رگرسیون برای تحلیل داده ها استفاده شد.یافته ها: میزان رضایت مدیران بیمارستان ها از محتوای استاندارهای اعتباربخشی بیمارستان های کشور 2.64±0.67 از 5 امتیاز (متوسط) بود. حدود 15.1 درصد مدیران بیمارستان ها از محتوای استاندارهای اعتباربخشی بیمارستان های کشور راضی بودند. بیشترین نارضایتی مربوط به عدم شفافیت استانداردها و سنجه ها، وزن یکسان سنجه های اعتباربخشی و تعداد زیاد استانداردها و سنجه ها و کمترین نارضایتی مربوط به توجه به قوانین و آیین نامه های ملی در استانداردهای اعتباربخشی بود.نتیجه گیری: کاهش تعداد استانداردها و سنجه ها، سطح بندی و شفاف تر شدن سنجه ها، تغییر مقیاس امتیازدهی، جامع تر دیدن استانداردها، بکارگیری رویکرد کارکردی در تدوین استاندارها و همچنین توجه به تنوع بیمارستان ها در تدوین سنجه ها می تواند به بهبود محتوای استاندارهای اعتباربخشی کمک کند.

زمینه و هدف: ارزشیابی و اعتباربخشی بیمارستان ها نقش به سزایی در ارتقای کیفیت، ایمنی و اثربخشی خدمات درمانی ارایه شده و افزایش کارایی بیمارستان ها دارد. اثربخشی سیستم اعتباربخشی به کیفیت و هماهنگی روش اعتباربخشی، استانداردها و ارزیابان اعتباربخشی بستگی دارد. این پژوهش با هدف ارزشیابی روش اعتباربخشی بیمارستان ها از دیدگاه مدیران بیمارستان های کشور انجام شد.روش بررسی: این پژوهش توصیفی، کاربردی و مقطعی با استفاده از یک پرسشنامه با روایی و پایایی بالا در سال 1394 انجام شد. جامعه پژوهش شامل تمامی بیمارستان های کشور بود (914 بیمارستان). با استفاده از روش نمونه گیری طبقه ای تصادفی ساده از مدیران 547 بیمارستان کشور نظرسنجی به عمل آمد.یافته ها: حدود 71.7% بیمارستان ها در دور اول اعتباربخشی درجه یک به بالا کسب کرده بودند. میزان رضایت مدیران بیمارستان ها از روش اعتباربخشی بیمارستان های کشور 3.21±0.63 از 5 امتیاز (متوسط) بود. حدود 38% مدیران از روش ارزشیابی برنامه اعتباربخشی بیمارستان ها راضی بودند. مدیران بیمارستان ها از نحوه برخورد ارزیابان، تعداد ارزیابان تیم ارزیابی و و تعداد روزهای ارزشیابی راضی بودند. با این وجود، آن ها از نبود وحدت رویه بین ارزیابان و نداشتن تجربه و مهارت کافی آن ها ناراضی بودند. بیشتر مدیران بیمارستان ها اعتقاد داشتند که اعتباربخشی باید توسط وزرات بهداشت، به صورت اجباری و هر دو سال یکبار انجام شود. حدود 95% مدیران بیمارستان ها انجام خودارزیابی ها را پیش از اعتباربخشی لازم دانستند.نتیجه گیری: تدوین و رعایت شرح وظایف و شرایط احراز برای ارزیابان اعتباربخشی بیمارستان های کشور، آموزش حرفه ای آن ها برای یکسان سازی دیدگاه و نگرش آن ها و استفاده از روش های مکمل ارزشیابی مانند خودارزیابی، ارزیابی سرزده، ارزشیابی شاخص های عملکردی بیمارستان ها و نظرسنجی از بیماران به بهبود روش ارزشیابی اعتباربخشی بیمارستان ها کمک می کند.

مقدمه: اعتباربخشی یک سیستم هدفمند ارزشیابی خارجی برای بهبود کیفیت، ایمنی و اثربخشی خدمات بیمارستان ها است. سیستم اعتباربخشی بیمارستان های ایران شامل استانداردها، روش و ارزیابان اعتباربخشی در سال 1395 با تغییراتی مواجه شد. هدف این پژوهش ارزشیابی تغییرات سیستم اعتباربخشی بیمارستان های کشور بود. مواد و روش کار: این پژوهش توصیفی و مقطعی با استفاده از یک پرسشنامه معتبر در سال های 1394 و 1396 پس از انجام دور دوم و سوم اعتباربخشی بیمارستان ها با نظرسنجی از مدیران کلیه بیمارستان های استان زنجان انجام شد. داده ها با استفاده از نرم افزار SPSS Model و روش های آماری توصیفی و استنباطی تحلیل شدند. یافته ها: میانگین رضایت مدیران بیمارستان های استان زنجان از سیستم اعتباربخشی بیمارستانی در دور دوم 27/0± 00/3 و در دور سوم 36/0± 98/2 از 5 امتیاز بود (کاهش 66/0 درصدی). این اختلاف از نظر آماری معنادار نبود. رضایت مدیران از استانداردهای اعتباربخشی به میزان 8/1 درصد افزایش و از روش اعتباربخشی و اجرای استانداردهای اعتباربخشی در بیمارستان ها به ترتیب 6/11 و 5/8 درصد کاهش یافت. اعمال تغییرات در سیستم اعتباربخشی بیمارستانی ایران در سال 1395 تأثیر چندانی در عملکرد آن از نظر مدیران بیمارستان ها نداشت. مدیران بیمارستان ها در دور دوم اعتباربخشی بیمارستان ها از روش اعتباربخشی بیشترین و از اجرای استانداردهای اعتباربخشی کمترین رضایت را داشتند. آنها در دور سوم، رضایت بیشتری از اثرات اعتباربخشی و رضایت کمتری از اجرای استانداردهای اعتباربخشی داشتند. بحث و نتیجه گیری: رضایت مدیران بیمارستان ها از سیستم اعتباربخشی بیمارستانی در دور سوم نسبت به دور دوم کاهش اندکی یافت. توجه به نظرات مدیران و کارکنان بیمارستان ها در بازنگری و اصلاح سیستم اعتباربخشی بیمارستانی ضروری است.

مقدمه: اعتباربخشی یکی از ابزارهای ارزشیابی سیستم های بهداشتی و درمانی به خصوص بیمارستان ها می باشد که در ایران نیز یکی از اولویت های وزارت بهداشت به شمار می رود. نسل سوم اعتباربخشی بیمارستان های ایران در سال 1395 طراحی گردید. هدف از انجام پژوهش حاضر، تعیین چالش های نسل سوم اعتباربخشی بیمارستان ها از دید مسوولان اجرای اعتباربخشی در شهر اصفهان بود. روش بررسی: این مطالعه به روش کیفی و از طریق مصاحبه های نیمه ساختار یافته با مسوولان اجرای اعتباربخشی در سال 1397 در شهر اصفهان انجام شد. 10 نفر (با توجه به اشباع داده ها) به شیوه هدفمند مورد مصاحبه قرار گرفتند. داده ها با استفاده از روش تحلیل محتوای هدایت شده تحلیل گردید. یافته ها: چالش های نسل سوم اعتباربخشی در سه حیطه «ساختاری، فرایندی و نتیجه» دسته بندی گردید. چالش های ساختاری مربوط به «الزامات، فرهنگ سازی، بومی سازی، آموزش، سنجه ها و ارزیابان»، چالش های فرایندی مربوط به «نحوه ارزیابی، تهعد و کار گروهی و فرایندهای کاری کارکنان در حین اعتباربخشی» و چالش های نتیجه مربوط به «کیفیت خدمات و رضایت بیماران پس از اعتباربخشی» بود. نتیجه گیری: در نسل سوم اعتباربخشی، چالش های ساختاری به خصوص در زمینه الزامات برنامه، بیشتر مورد تاکید مصاحبه شوندگان قرار داشت. رفع این موانع و چالش ها می تواند موجب موفقیت بیشتر این برنامه شود.

زمینه و هدف: یکی از مسایل پرچالش و پربحث در زمینه وصیت، دشواری شناخت عواملی است که سبب معلق شدن وصیت شود مقاله حاضر به اعتباربخشی وصیت تملیکی از سوی وراث، پرداخته است. هدف ما در این پژوهش تبیین نمودن اعتبار بخشیدن به وصیت تملیکی از سوی وراث می باشد. مواد و روش ها: این مقاله، بصورت؛ توصیفی-تحلیلی و با استفاده از مطالعات کتابخانه ای-اسنادی سعی در رسیدن به مقصود مورد نظر دارد. یافته ها: وصیت در تنوع تصرف هایی است که شخص برای زمان بعد از مرگ خود می کند. در وصیت تملیکی پس از ایجاب موصی تشخیص دقیق ماهیت قبول موصی له آثار فراوانی به دنبال خواهد داشت. اگر قبول را جزء یا رکن وصیت بدانیم و بدون آن وصیت باطل باشد، وصیت تملیکی عقد خواهد بود که فقهای مذاهب اسلامی پیرو این نظر هستند. ولی اگر قبول بدون اعتبار باشد یا اینکه وصیت از عوامل قهری انتقال باشد، وصیت تملیکی ایقاع خواهد بود. و اینجاست که جایگاه اخلاق حسنه در اعتباربخشی به این نوع وصیت نمود پیدا می کند. ملاحظات اخلاقی: از ابتدا تا انتهای مقاله با پایبندی به اصول صداقت و امانت داری تهیه و تدوین گردیده است. نتیجه گیری: فقهای مذاهب اسلامی معتقدند که وصیت برای ورثه جز با تنفیذ سایرین نافذ نخواهد بود در مورد ماهیت وصیت مازاد بر ثلث اکثر فقها آن را وصیتی از جانب موصی دانسته اند که تنفیذ آن منوط به موافقت ورثه بوده است در مورد زمان تنفیذ هم اکثرا معتقدند زمان تنفیذ یا رد وصیت پس از مرگ موصی است و رد یا پذیرش وصیت توسط ورثه در زمان حیات موصی ارزش فقهی و حقوقی ندارد. بنابراین اخلاق ایجاب می نماید، آنچه موصی در زمان حیات وصیت نموده، وراث با تنفیذ آن بعد از مرگ موصی به آن اعتبار ببخشند.

زمینه و هدف: اعتباربخشی، یک مدل ارزشیابی خارج سازمانی، از مهم ترین برنامه های ارزشیابی خدمات سلامت در چند دهه اخیر بشمار می رود. نظام نوین اعتباربخشی خدمات سلامت در ایران فاقد استانداردهای لازم برای ارزشیابی خدمات سرپایی و درمانگاه های عمومی است. این مطالعه بنابراین، با استفاده از تجربیات سایر کشورها به طراحی مدلی برای اعتباربخشی درمانگاه های عمومی پرداخته است. روش کار: پژوهش حاضر یک مطالعه مروری-کیفی بود که در دو گام انجام پذیرفت. در گام اول مدل ها، روش ها و استاندارد های اعتباربخشی درمانگاه های عمومی کشور های منتخب با مرور تطبیقی شناسایی شد. در گام دوم به روش کیفی و با روش پانل خبرگان مدل مفهومی اعتباربخشی این درمانگاه ها طراحی شد. نتایج: مدل پیشنهادی برای اعتباربخشی درمانگاه ها با ثبت درخواست در سامانه و به روز رسانی اطلاعات آغاز می شود. پس از خودارزیابی درمانگاه و ارزیابی خارجی، زمان برای انجام اصلاحات در نظر گرفته می شود. محورهای کلیدی پیشنهادی برای اعتباربخشی درمانگاه ها در این مدل شامل مدیریت و رهبری، مدیریت اطلاعات، مدیریت فرآیندها، مدیریت منابع انسانی، حقوق گیرندگان خدمت و نتایج عملکردی می باشد. رتبه بندی درمانگاه های کشور در پنج سطح (عالی، خوب، متوسط، ضعیف و زیر استاندارد) قابل انجام خواهد بود. نتیجه گیری: با توجه به محورها و فرایند شناسایی شده و عدم وجود یک رویکرد نظام مند، مدل اعتباربخشی پیشنهادی می تواند برای اولین بار یک شیوه علمی و کاربردی جهت گروه های ارزیاب داخل و خارج سازمان فراهم ساخته و ارزشیابی متناسب و معتبری از درمانگاه های سرپایی عمومی ایران ارائه کند.

زمینه و هدف: اعتباربخشی می تواند منجر به ارتقای کیفیت، ایمنی و اثربخشی خدمات بیمارستانی و کارایی بیمارستان ها شود. این پژوهش با هدف بررسی اثرات اجرای استانداردهای اعتباربخشی در بیمارستان های ایران انجام شد. روش بررسی: این پژوهش توصیفی و مقطعی در بازه زمانی آذر تا بهمن 1394 در دانشگاه علوم پزشکی تهران انجام شد. در این پژوهش تأثیر اجرای استانداردهای اعتباربخشی بر کارکنان، بیماران، جامعه و عملکرد بیمارستان های کشور با استفاده از یک پرسشنامه با روایی و پایایی بالا بررسی شد. با استفاده از روش نمونه گیری طبقه ای ساده تصادفی از مدیران 547 بیمارستان کشور نظرسنجی به عمل آمد. یافته ها: حدود 71% بیمارستان ها درجه یک و عالی اعتباربخشی کسب کرده بودند. میزان تأثیر اعتباربخشی بر عملکرد بیمارستان ها 0/66± 3/16 از 5 امتیاز (متوسط) بود. حدود 38% مدیران از اثرات برنامه اعتباربخشی راضی بودند. بیشترین تأثیر اعتباربخشی بر بیمار و کمترین تأثیر آن بر کارکنان بود. برنامه اعتباربخشی در بهبود ایمنی بیماران و کارکنان، رعایت حقوق بیماران، کاهش خطا و توانمندسازی کارکنان موفق بود. تأثیر اعتباربخشی در حوزه های بهبود ارتباطات سازمانی، ارتقای فرهنگ سازمانی، بهبود مستمر کیفیت خدمات، استفاده کارآمد از منابع، کاهش عفونت بیمارستانی و مرگ ومیر بیماران در حد متوسط ارزشیابی شد. در نهایت، اعتباربخشی در حوزه های رضایت کارکنان، جلب مشارکت پزشکان در بهبود فرآیندهای کاری، به کارگیری طبابت مبتنی بر شواهد، جذب بیماران و افزایش درآمد بیمارستان ضعیف عمل کرد. رابطه آماری معکوسی بین تعداد تخت بیمارستان و نتایج اعتباربخشی مشاهده شد (0/090-r=، 0/038P=). استفاده کارآمد از منابع، یادگیری سازمانی، بهبود مستمر کیفیت خدمات و بهبود ارتباطات سازمانی نقش زیادی در دستیابی به اهداف اعتباربخشی بیمارستانی دارند. نتیجه گیری: اعتباربخشی تأثیر متوسطی بر عملکرد بیمارستان داشته است. برنامه اعتباربخشی هزینه زیادی برای بیمارستان های کشور ایجاد می کند.

زمینه و هدف: اعتباربخشی استراتژی مناسبی برای بهبود کیفیت، ایمنی و اثربخشی خدمات بیمارستانی است. سیستم اعتباربخشی بیمارستانی ایران به صورت دولتی و اجباری از سال 1391 شروع شد. هدف این پژوهش تعیین پیش نیازهای اجرای اعتباربخشی در بیمارستان های استان تهران بود. مواد و روش ها: این مطالعه در سال 1395 با روش کیفی و از طریق مصاحبه های نیمه ساختار یافته با 72 نفر از مدیران سطوح مختلف 15 بیمارستان دانشگاهی، خصوصی، تامین اجتماعی، نظامی و خیریه استان تهران انجام شد. بیمارستان ها به صورت هدفمند از بین بیمارستان های استان تهران انتخاب شدند. تحلیل داده ها به روش تحلیل محتوایی انجام شد. نتایج: پایلوت اجرایی استانداردهای اعتباربخشی قبل از ابلاغ به بیمارستان ها، آموزش مدیران و کارکنان در زمینه اجرای استانداردهای اعتباربخشی، تامین منابع مورد نیاز برای اجرای اعتباربخشی، اختصاص زمان کافی و در نظر گرفتن مکانیزم های انگیزشی برای اجرای استانداردهای اعتباربخشی در بیمارستان ها از پیش نیازهای اصلی اعتباربخشی بیمارستانی است. عدم تامین این الزامات و پیش نیازها منجر به بروز چالش های زیادی برای مدیران و کارکنان بیمارستان ها به هنگام اجرای اعتباربخشی شد. نتیجه گیری: تامین پیش نیازها و الزامات اعتباربخشی توسط وزارت بهداشت و معاونت درمان دانشگاه ها قبل از ابلاغ اعتباربخشی به بیمارستان ها منجر به تسهیل اجرای اعتباربخشی در بیمارستان ها و در نهایت منجر به بهبود کیفیت، ایمنی و اثربخشی خدمات بیمارستان ها خواهد شد.