در این مقاله نشان می­دهیم که از یک گوۀ شفاف یا تیغۀ تخت گوه­دار می­توان به جای یک تداخل­سنج با کاربردهای متعدد استفاده کرد. با استفاده از این تداخل­سنج می­توان توزیع فاز را بر روی فریزهای تداخلی تحریر (مدوله) کرد و با استفاده از آن، به طور کمی، موازی بودن باریکۀ نوری و ابیراهی جبهۀ موج را اندازه گرفت. همچنین برای تعیین شکل خط طیفی در گسترۀ وسیع، اندازه­گیری طول موج و ضریب شکست جامدات و مایعات می­توان از این تداخل­سنج استفاده کرد. به­علاوه با این وسیله می­توان باریکه­های مناسب نور برای انجام تمام نگاری (هولوگرافی) و مطالعۀ اجسام فازی و ساخت توری­های پراش ایجاد کرد‏.

تکنیک تداخل سنجی راداری یک ابزار قوی در برآورد فرونشست با دقتی در محدوده میلی متر با استفاده از مشاهدات فاز را دارا هستند. در این مقاله به منظور پایش فرونشست اتفاق افتاده در شهر مشهد از داده‌های ماهواره Sentinel 1A سال‌های 2017 تا 2021 استفاده شده است. همچنین برای پایش کشت دیم و آبی منطقه از تصاویر سنتینل 2 سال 2020 استفاده گردید. نتیجه مطالعات حاصل از تداخل‌ سنجی راداری نشان داد، در طول دوره آماری در منطقه مورد مطالعه 44 سانتی متر فرونشست اتفاق افتاده است. در ادامه جهت یافتن علت فرونشست‌، اطلاعات چاه‌ های پیزومتری موجود در منطقه اخذ و تغییرات آن‌ها در طول دوره 1398-1370 بررسی گردید. میزان فرونشست های ثبت شده برای هر دوره به ترتیب6 سانتی متر برای 2017-2018، برای دوره 2018-2019 حدود 12سانتی متر ، 15 سانتی متر برای دوره 2019-2020 و 11 سانتی متر برای دوره 2020-2021 بدست آمد . طبق نتیجه بدست آمده سطح آب زیرزمینی در محدوده ‌های دارای فرونشست زمین با افت همراه بوده است. به خصوص در روستاهای مهدی آباد،شهر دانش، مشهد قلی و ...که بیشترین میزان افت سطح آب زیرزمینی را دارا می‌باشد و در پهنه خطر فرونشست زیاد هم قرار دارند. یکی از دلایل اصلی فرونشست زمین در منطقه مورد مطالعه، برداشت بی رویه از منابع آب زیرزمینی است.

تداخل سنجی لرزه ای فرآیندی است که در آن با استفاده از کراس کرولیشن تریس های ثبت شده در مکان های متفاوت روی سطح زمین اطلاعاتی از زیر زمین به دست می آید.تداخل سنجی نگرش ما را نسبت به بخشی از داده های لرزه ای که معمولا به عنوان نوفه دورریخته می شود، تغییر می دهد. برخی از این نوفه ها شامل امواج هدایت شده (امواج محبوس در بین لایه ها) و نوفه های محیطی (نوفه هایی که چشمه انرژی مشخصی ندارند و بر روی تمام داده ها تاثیر می گذارند) می باشند. در این مطالعه، کارآمدی ابزار تداخل سنجی در لرزه نگاری به کمک مثال هایی نشان داده شده است.

پدیده ی فرونشست زمین، نشست رو به پایین سطح زمین است که می تواند دارای بردار جابجایی افقی اندک باشد. علت رخداد این پدیده ممکن است متأثر از عوامل طبیعی و انسانی باشد. در ایران و به ویژه در محدوده ی مورد مطالعه، رویداد آن اغلب متوجه فعالیت های انسانی و به ویژه بهره برداری بی رویه از منابع آب زیرزمینی است. در این پژوهش میزان و دامنه ی فرونشست زمین به کمک تکنیکتداخل سنجی راداری تعیین شده است. نرخ فرونشست در دشت خرمدره با استفاده از تصاویر راداری در بازه ی زمانی 2005 – 2003به روش پراکنشگرهای پایدار محاسبه گردید. میدان جابجایی بدست آمده بیانگر آن است که نرخ فرونشست در این دشت 35 میلیمتر در سال در جهت خط دید ماهواره می باشد. در ادامه از سیستم اطلاعات مکانی به منظور بررسی مخاطرات احتمالی فرونشست استفاده شده است. نتایج نشانگر تأثیرپذیری قسمتی از مسیر خطوط راه آهن، راه های اصلی و بزرگراه از فرونشست می باشد.

هدف: بررسی دقت تعیین قدرت لنز داخل چشمی (IOL) به روش Laser Interferometry در چشم های حاوی روغن سیلیکون.مواد و روش ها: سیزده چشم از دوازده بیمار در این مطالعه وارد شدند. ه علت مشکلات شبکیه قبلا در تمام این چشم ها روغن سیلیکون جایگزین ویتره شده بود. قدرت IOL به روش Laser Interferometry توسط دستگاه IOLMaster تعیین شد. این چشم ها تحت عمل خروج سیلیکون، خارج کردن کاتاراکت (در چشم های فالیک) با جاگذاری IOL قرار گرفتند. اختلاف رفرکشن بعد از عل با امتروپی مقایسه گردید.نتایج: دوازده هفته بعد از عمل میانگین و انحراف معیار اختلاف آخرین رفرکشن معادل اسفریک(Spherical Equivalent)  نسبت به امتروپی -0.30±0.91 دیوپتر (از 1.30+ تا 1.87-) بود. میانگین طول قدامی خلفی چشم ها 22.99±0.84 میلی متر (از 22.07 تا 25.24) بود. هیچ عارضه مهمی حین و بعد از عمل رخ نداد. بحث: Laser Interferomety روش دقیق و قابل اعتمادی برای بیومتری و تعیین قدرت IOL در چشم های حاوی روغن سیلیکون به نظر می رسد.

از میان روشهای مختلف اندازه گیری مبتنی بر پلاسمون سطحی، آشکارسازی فاز موج پلاسمون سطحی یکی از دقیق ترین و حساس ترین روش ها به حساب می آید. فاز موج را می توان با دقت مناسبی به روش های مختلف تداخلی اندازه گیری نمود. در این پژوهش ابتدا فاز و شدت موج پلاسمون سطحی شبیه سازی شده و سپس با پیاده سازی چیدمان آزمایشگاهی تداخل سنج قطبشی هتروداین تغییر فاز موج پلاسمون سطحی و پاسخ آن نسبت به عامل خارجی (تغییر ضریب شکست محیط پیرامون) بدست آمده است. با توجه به آزمایش های انجام شده، مقدار میانگین حساسیت فاز در آزمون آب-الکل برابر 0/4266 degree/%gr/ml و برای آزمون آب-گلوکز برابر 1/4765 degree/%gr/ml و میزان قدرت تفکیک غلظت در آزمون آب-الکل برابر 0/49 %gr/ml و در آزمون آب-گلوکز برابر 0/14 %gr/ml بدست آمده است.

فعّالیّت های تکتونیکی و زمین ساختی، همواره نقش مهمّی در تغییرات ژئومورفولوژیکی داشته اند و شناسایی ماهیت و چگونگی حرکات زمین ساخت جدید، در درک و تفسیر زمین ریخت ها بسیار مورد توجّه است. در این پژوهش، حرکات زمین ساختی در حوضة دشت اشتهارد و قزوین که در غرب و جنوب غرب تهران و در دامنه های جنوبی البرز قرار دارد، با استفاده از تکنیک تداخل نگار راداری انجام شده و شواهد این تغییرات با استفاده از نقشة ژئومورفولوژی حوضه، مورد بررسی قرار گرفته است. این تکنیک، با استفاده از تصاویر سنتینل 1 که در محدودة باند C راداری، با طول موج متوسّط 6/5 گیگاهرتز قرار دارد، انجام گرفته است؛ همچنین، نقشة ژئومورفولوژی منطقه با استفاده از تصاویر گوگل ارث، مدل رقومی ارتفاع، مدل هیل شید، نقشة زمین شناسی، بازدید میدانی و نمونه برداری از عوارض، در نرم افزار آرک مپ ترسیم شد. تصاویر راداری سنتینل 1 از سایت ماهوارة اروپا گرفته شده و در نرم افزار اسنپ اقدام به پایش تغییرات شده است. بر این اساس، با توجّه به نتایج تداخل نگار راداری، از تاریخ 3/10/2015 تا 2/10/2017 کلّ حوضة مورد مطالعه با بالاآمدگی ناشی از تکتونیک روبه رو بوده است؛ امّا میزان بالاآمدگی تکتونیکی در قسمت های غربی و شمال غربی حوضة دشت قزوین و اشتهارد بیشتر از قسمت های شرقی و جنوبی است. بررسی شواهد ژئومورفولوژیکی از قبیل مخروط افکنه های متوالی، بدلندها، انحراف مخروط افکنه ها و بقایای پادگانه های دریاچه ای نیز کاملاً با نتایج به دست آمده از تداخل نگار راداری هماهنگی نشان می دهد و از سرعت برخاستگی تکتونیکی زیاد در شمال غرب حوضه، یعنی اطراف شهرهای قزوین و تاکستان در مقایسه با جنوب و جنوب شرق حکایت دارد.

فرونشست زمین در طی سال های گذشته به دلایل مختلف از جمله رشد بی رویه جمعیت، برداشت بیش از حد از منابع آب زیرزمینی به همراه عوامل دیگر سبب بروز مشکلات و معضلات فراوان به زمین های کشاورزی، ساختمان های مسکونی، جاده ها، خطوط انتقال نیرو و. . . شده است. در این پژوهش به منظور بررسی وضعیت فرونشست در دشت نورآباد از داده های سنتینل 1A در بازه زمانی (2018-2015) و روش تداخل سنجی راداری که با مقایسه فازهای دو تصویر راداری که از یک منطقه در دو زمان مختلف اخذ شده اند، قادر به تعیین تغییرات سطح زمین در آن بازه ی زمانی می باشد در محیط نرم افراز(SNAP) استفاده شد. جهت تهیه نقشه های افت و سطح آب زیرزمینی در سال های حداقل 1382 و حداکثر1394 از روش درونیابی IDW استفاده شد و سپس میان دو پارامتر افت آب زیرمینی و لایه فرونشست همبستگی گرفته شد و نتایج حاصل از همبستگی ضریب R2 برابر 72% و سطح معناداری 99% به دست آمد ونشان داد که ارتباط مستقیمی بین افت و میزان فرونشست وجود دارد. همچنین نتایج نشان داد که، در محدوده دشت در بازه زمانی 12 ساله بیشترین میزان افت آب زیرزمینی حدود 22-متر در بخش های شرقی، جنوبی و مرکزی آبخوان واقع در چاه ها پیزومتری اسکان عشایر، خومه زار، شهرک صنعتی، تل مشکی و شور می باشد. نقشه های حاصل از فرونشست نشان داد که نرخ نشست در هر سال میانگین 4 سانتی مترو طی بازه زمانی 4 ساله حدود 16 00/0متر(16 سانتی متر) می باشد.

1فرونشست یک پدیده زیست محیطی و ناشی از نشست تدریجی و یا پایین رفتن ناگهانی سطح زمین است. پدیده فرونشست در مناطق مسکونی، صنعتی و کشاورزی می تواند خسارات فاجعه باری را ایجاد کند. در اکثر مناطق ایران همبستگی بالایی بین فرونشست زمین و کاهش تراز سطح آب زیرزمینی و درنتیجه  تراکم لایه های خاک وجود دارد. در این پژوهش با استفاده از دو سری زمانی تصاویر رادار با روزنه مصنوعی  از سنجنده سنتینل متعلق به سال های 2014 و 2019، میزان فرونشست در دشت دامنه (شهرستان فریدن) محاسبه گردید سپس تغییرات سطح آب چاه های پیزومتری منطقه با استفاده از اطلاعات موجود از 9 حلقه چاه دربازه زمانی1394 تا 1398 مورد بررسی قرار گرفت، نتایج بررسی همبستگی میزان فرونشست زمین با تغییرات سطح آب زیرزمینی در سطح %95 معنی دار بوده است. در ادامه پژوهش با استفاده از مدل رگرسیون لجستیک روند فرونشست در محدوده مورد مطالعه پیش بینی و نقشه احتمال فرونشست تهیه و به عنوان متغیر وابسته برای مدل رگرسیون لجستیک ایجاد شد. متغیرهای مستقل استفاده شده شامل ارتفاع، شیب، جهت شیب، زمین شناسی، فاصله از جاده، فاصله از رودخانه، کاربری اراضی، فاصله از روستا، سطح آب های زیرزمینی، چاه های پیزومتری بوده است. خروجی مدل نقشه پهنه بندی خطر فرونشست بوده که در پنج کلاس ایجاد گردید، ارزیابی دقت و اعتبارسنجی مدل رگرسیون لجستیک با استفاده از منحنی مشخصه عملکرد سیستم انجام گرفت و دقت(89/0) به دست آمد که دقت خوب مدل رگرسیون لجستیک در تولید نقشه احتمال فرونشست در محدوده مورد مطالعه می باشد، در خروجی مدل مشخص گردید که مساحت 1980 هکتار معادل 9/7 % دارای فرونشست با درجه بسیار شدید بوده که وضعیت منطقه را در شرایط خطرناک قرار داده است و نیاز به کنترل و مدیریت برای کاهش این اثر تخریبی است.

برش نگاری دیجیتالی روشی مبتنی بر تداخل سنجی لیزری است که در تشخیص و اندازه گیری عیوب به صورت غیر مخرب کاربرد دارد. در این پژوهش روش جدیدی برای اندازه گیری عیوب صفحه ای در قطعات به روش برش نگاری ارایه شد. به منظور صحت سنجی روش ارایه شده و مطالعه اثر عمق عیب و اندازه برش بر دقت اندازه گیری آن در مجموع 16 آزمون برش نگاری با تغییر اندازه عیب در چهار سطح و عمق عیب و اندازه برش در دو سطح صورت گرفت. اندازه عیوب در شرایط مختلف اندازه گیری شده و خطای تخمین اندازه در هر مورد به دست آمد. روش ارایه شده با دقت خوبی قادر به تخمین اندازه عیب بود و کمترین درصد خطا در آزمون برش نگاری عیب 15 میلی متر در عمق 5/0 میلی متر با اندازه برش 15 میلی متر به دست آمد. نتایج به دست آمده نشان داد که با نزدیک شدن اندازه برش به اندازه عیب درصد خطا کاهش می یابد و بیشترین دقت تخمین اندازه عیب زمانی حاصل می شود که اندازه برش برابر با اندازه عیب باشد. همچنین تغییر عمق عیب باعث تغییر خطای تخمین اندازه عیب شده و در اغلب موارد تخمین اندازه عیوب با عمق 1 میلی متر به دلیل وضوح بهتر هاله های تشکیل شده، با دقت بیشتری همراه بود.