هدف: با افزایش جمعیت سالمندان، حفظ سلامت آن ها یکی از مهم ترین اولویت های دولت ها به شمار می رود. از جمله بیماری های شایع در این دوران سوءتغذیه و افسردگی است که منجر به نتایج نامطلوبی گردد. هدف مطالعه ملی حاضر تعیین ارتباط بین سوءتغذیه و افسردگی در سالمندان ایرانی بود. مواد و روش ها: در مطالعه مقطعی حاضر(که در سال 1397 انجام شد) که داده های آن از طرح ملی سیمای سلامت سالمندان استخراج شد، 1133 نفر سالمند شرکت کردند. این طرح ملی به بررسی وضعیت سلامت افراد 60 سال و بالاتر در پنج استان کشور با نمونه گیری خوشه ای از 106 مرکز بهداشتی درمانی در 66 شهرستان پرداخته است. از پرسش نامه های ارزیابی مختصر تغذیه ای (MNA, Mini Nutritional Assessment) و مقیاس افسردگی سالمندان (GDS-15, Geriatric Depression Score) استفاده شد. یافته ها: حدود 47% از شرکت کنندگان مردان بودند. میانگین و انحراف معیار سن شرکت کنندگان 22/7 ± 11/69 بود. میزان شیوع افسردگی 7/35% (5/28%مردان و 3/42% زنان) وسوءتغذیه 1/6% (4/5% مردان و 7/6% زنان) به دست آمد. نتایج حاصل از رگرسیون لجستیک چند متغیره نشان داد که افراد در معرض خطر سوءتغذیه 3 برابر بیش تر از افراد طبیعی خطر ابتلا به افسردگی را دارند. ((59/2-60/4)=CI، 45/3=OR، 001/0P) نتیجه گیری: با توجه به شیوع نسبتا بالای افسردگی سالمندان ایرانی نسبت به برخی از کشورها و افزایش تعداد سالمندان در معرض خطر ابتلا به سوءتغذیه، به کارگیری مداخلات لازم می تواند کمک کننده باشد. هم چنین با وجود ارتباط میان سوءتغذیه و افسردگی، کارشناسان بهداشتی و درمانی در طول درمان سالمندان مبتلا به افسردگی، سوء تغذیه و یا هر دو بایستی به جنبه های جسمی و روحی توجه داشته باشند.

هدف: برای شناسایی علل اصلی سوءتغذیه در کودکان نیاز به جمع آوری داده های باکیفیت و یکپارچه در سطح ملی می باشد که این امر ضرورت ایجاد مجموعه حداقل داده را می طلبد. بنابراین پژوهش حاضر با هدف طراحی مجموعه حداقل داده سوءتغذیه کودکان زیر پنج سال انجام شده است. روش ها: پژوهش حاضر از نوع کاربردی بوده و به روش کمی در سال 1398 در دو مرحله انجام شد. در مرحله اول با روش توصیفی-تطبیقی، عناصر داده مورد نیاز در سامانه های ملی و بین المللی مربوط به سوءتغذیه کودکان مقایسه شد. در مرحله دوم MDS اولیه طراحی و سپس با روش دلفی در دو راند توسط خبرگان اعتبارسنجی شد. جامعه پژوهش 30 نفر از افراد خبره با تخصص تغذیه و کودکان بود که به صورت غیرتصادفی هدفمند مبتنی بر معیار انتخاب شدند. در نهایت، مواردی که توافق جمعی بالای 75 درصد را کسب نمودند در MDS منظور شدند. داده با استفاده از آمار توصیفی و نرم افزار Excel تجزیه و تحلیل شدند. نتایج: MDS تائید شده برای سوءتغذیه کودکان زیر پنج سال دارای 56 عنصر داده و 7 زیرمجموعه شامل رشد کودک، جمعیت شناختی و مدیریتی، معاینات بالینی، تشخیصی، وضعیت تغذیه، تاریخچه پزشکی و آزمایش ها بود. نتیجه گیری: ایجاد MDS نقش مهمی در بهبود کیفیت مدیریت اطلاعات و تشخیص به موقع سوءتغذیه کودکان دارد. به منظور گردآوری داده یکسان، دستیابی به سیستم اطلاعات یکپارچه و تسهیل تبادل داده سوءتغذیه، پیشنهاد می شود که از این MDS استفاده شود.

زمینه و هدف: ارزیابی دریافت غذایی و وضعیت تغذیه‎ای بیماران دیالیزی می‎تواند چالش برانگیز باشد. ارزیابی دقیق و منظم بیماران، کفایت دریافت درشت مغذی‎ها و ریزمغذی‎ها را تضمین می‎کند و در نتیجه منجر به کاهش عوارض و مرگ و میر و بهبود کیفیت زندگی بیماران می‎شود. روش کار: جستجوی علمی در پایگاه‎های داده‎های علمی و موتورهای جست‎وجو مانند Pubmed، Google Scholar، ScienceDirect و Scopus با کلیدواژه‎های دیالیز، دیالیزصفاقی، مرحله نهایی بیماری کلیوی، نارسایی کلیوی، بیماری مزمن کلیوی، نیازهای تغذیه‎ای و ارزیابی تغذیه به زبان انگلیسی به منظور یافتن مطالعات منتشر شده بین سال‎های 2014 تا 2024 انجام شد. تعداد 18 مقاله یافت شد که بر اساس معیارهای ورود، مورد بررسی قرار گرفتند. نتایج: اهداف تغذیه درمانی پزشکی برای کنترل مرحله نهایی بیماری کلیوی (ESRD) End-Stage Renal Disease شامل موارد زیر می‎باشد: پیشگیری از کمبود تغذیه‎‎ای‎ و حفظ وضعیت مناسب تغذیه (در کودکان تامین رشد) از طریق کفایت دریافت پروتئین، انرژی، ویتامین و موادمعدنی، کنترل ادم و عدم تعادل الکترولیتی با کنترل دریافت سدیم، پتاسیم و مایعات، پیشگیری یا به تاخیر انداختن پیشرفت استئودیستروفی کلیوی از طریق کنترل کلسیم، فسفر، ویتامین D و هورمون پاراتیروئید، قادر ساختن بیمار به مصرف رژیم غذایی متعادل و متناسب با سبک زندگی بیمار در حدی که امکان پذیر باشد، هماهنگ کردن مراقبت از بیمار با خانواده، متخصصین تغذیه، پرستاران و پزشکان، ارائه آموزش اولیه تغذیه، مشاوره دوره‎‎ای‎ و پایش طولانی مدت بیماران با هدف دریافت آموزش کافی برای توانایی کنترل رژیم غذایی خود. نتیجه‎گیری: دیالیز، درمانی برای بقای بیماران مبتلا به مرحله نهایی بیماری کلیوی (ESRD) می‎باشد و مراقبت‎های تغذیه‎ای جزء جدایی ناپذیر روند درمان بیماران می‎باشند.

لطفا برای مشاهده چکیده به متن کامل (pdf) مراجعه فرمایید.

مقدمه و هدف: سوء تغذیه و عوارض ناشی از آن یکی از عوامل شناخته شده تاثیرگذار بر درمان کودکان مبتلا به سرطان می باشد. هدف از انجام این مطالعه تعیین اثربخشی مداخلات تغذیه ای در کنترل و درمان سوءتغذیه در میان کودکان مبتلا به سرطان های شایع است. روش کار: مطالعه حاضر یک مطالعه کوهورت گذشته نگر است که در بخش فوق تخصصی هماتولوژی و انکولوژی بیمارستان تخصصی کودکان مفید انجام پذیرفت. جامعه آماری شامل کلیه کودکان کمتر از 18 سال بودند که به سرطان خون، سرطان غدد لنفاوی و نوروبلاستوم مبتلا شده بودند. نمونه گیری به روش غیر تصادفی انجام شد. ارزیابی تغذیه ای شامل اندازه گیری وزن، قد، دور بازو و محاسبه شاخص توده بدنی بود. صدک و Z-score وزن برای قد و در کودکان 2 سال به بالا صدک و Z-score شاخص توده بدنی محاسبه گردید و میزان شدت سوءتغذیه مشخص شد. یافته ها: در مجموع 96 کودک مبتلا به سرطان های رایج اطفال مورد مطالعه قرار گرفتند. نتایج نشان داد تفاوت زیادی از لحاظ میزان وزن در بین گروه های جنسی و میزان قد در بین کودکان مبتلا به سرطان های مختلف وجود نداشت. با توجه به نمودار 2، کاهش در شاخص توده بدنی در کودکان مبتلا به نفروبلاستوما، نوربلاستوما و لنفوما در بازه زمانی سوم مشاهده شد. نتایج نشان داد که تغییرات چشمگیر در میزان شاخص توده بدنی بر اساس جنسیت و در بازه زمانی مختلف وجود ندارد. تفاوت چشمگیری در بین دو جنس در نمودار Z score وجود نداشت، درحالی که در بازه زمانی دهم در دختران برخلاف پسران کاهش ناگهانی مشاهده شد. نتیجه گیری: نتایج نشان داد که در بیشتر شاخص های مورد بررسی، وضعیت تغذیه ای در تشخیص سرطان در گروه سنی کودکان در محدوده طبیعی قرار داشت. با این وجود، پیگیری طولانی مدت و مداوم گروه مورد مطالعه برای تعیین تاثیر وضعیت تغذیه ای آن ها در تشخیص و درمان ضروری است.

1مقدمه: سالمندی با تغییرات جسمانی، اجتماعی و روانی همراه است و احساس تنهایی یکی از ویژگی های دوران سالمندی است که می تواند باعث اختلال در تغذیه سالمند شود، این پژوهش با هدف ارتباط انزوای اجتماعی با خطر سوءتغذیه در سالمندان تحت پوشش مراکز جامع سلامت شهر گرگان در سال1402-1401انجام شد. روش کار:  این مطالعه مقطعی با رویکرد توصیفی- تحلیلی در سال 1402- 1401 انجام شد. جامعه پژوهش، سالمندان تحت پوشش مراکز جامع سلامت شهر گرگان بودند که به  روش تصادفی ساده بدون جایگذاری به تعداد 120 نمونه انتخاب شدند. برای گردآوری داده ها از پرسشنامه های انزوای اجتماعی (لوبن) و سوء تغذیه(MNA) استفاده شد. جهت تحلیل داده ها از نرم افزار SPSS نسخه 20 و آزمونهای کای - دو ، دقیق فیشرو پیرسون در سطح اطمینان 95% استفاده شد. یافته ها : نتایج  نشان داد که میزان انزوای اجتماعی سالمندان9/4 درصد و میزان سوء تغذیه در سالمندان 9/12 درصد و در معرض خطر سوء تغذیه 5/21 درصد می باشد. بین سوء تغذیه و انزوای اجتماعی سالمندان تفاوت معنا داری یافت نشد(381/0P=)، بین متغیر های جمعیت شناختی (جنسیت، میزان تحصیلات، تاهل، قومیت، بیماری، شغل، بیماری) با انزوای اجتماعی و سوء تغذیه ارتباط معنا داری وجود نداشت(05/0P>). نتیجه گیری: اگر چه نتایج این مطالعه نشان داد که بین انزوای اجتماعی و سوء تغذیه در سالمندان  ارتباط معنی داری وجود ندارد اما  نسبت قابل توجهی از سالمندان دچار سوء تغذیه بودند و از آن جایی که تغذیه عامل مهمی برای برخورداری از زندگی با کیفیت می باشد به نظر می رسد توجه برنامه ریزان حوزه سالمندی به این موضوع می تواند موجب ارتقاء زندگی سالمندان گردد.

مقدمه حدود 25 درصد از کودکان زیر 5 سال درکشور ما به درجات مختلف کم وزنی مبتلا هستند. مادران به عنوان تاثیرگذارترین افراد، درآموزش به منظور پیشگیری از اختلال رشد و پایش منظم آن بسیار حائز اهمیت می باشند. این مطالعه با هدف تعیین تاثیر آموزش بر اساس تئوری عمل منطقی بر رفتار مادران دارای کودک دچار سوتغذیه انجام شد. روش بررسی این مطالعه ی مداخله ای تجربی بر روی 130 مادر دارای کودک 5-2 ساله شهرستان سپیدان، دراستان فارس انجام گردید. مادران بطور تصادفی در دو گروه 65 نفری مداخله و کنترل قرار گرفتند. برای جمع آوری اطلاعات از پرسشنامه حاوی اطلاعات دموگرافیک و پرسش نامه محقق ساخته بر اساس سازه های تئوری عمل منطقی، پس از تایید روایی و پایایی آن، استفاده گردید. داده ها در دو مرحله، قبل و6 هفته بعد از آموزش جمع آوری و با استفاده از نرم افزارspss، مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفت. یافته ها درگروه مداخله، میانگین نمره سازه نگرش از2/5± 1/33 به 8/3± 5/38، قصد مادران از3/3± 4/24 به1/3± 03/30 و سازه عملکرد از9/4± 6/31 به8/3± 5/42، افزایش یافت که این افزایش از نظر آماری معنی دار بود( 001/0> P ). اما میانگین نمره سازه هنجار انتزاعی در گروه مداخله از5/5 ± 4/31 به3/5 ± 7/32 تغییر داشت که این افزایش به لحاظ آماری معنی دار نبود. میانگین وزن کودکان قبل از مداخله در گروه کنترل 6/1 ± 1/11 و در گروه مداخله 5/1 ± 5/11 کیلوگرم بوده است. که بعد از مداخله میانگین وزن کودکان در گروه مداخله به 4/1± 05/12افزایش یافت که به لحاظ آماری معنی دار بود( 001/0> P )، اما افزایش وزن کودکان در گروه کنترل به لحاظ آماری معنی دار نبود. نتیجه گیری آموزش مبتنی بر مدل تئوری عمل منطقی بر ارتقا عملکرد مادران دارای کودک سوء تغذیه موثر می باشد، لذا از این تئوری می توان به عنوان چهارچوبی برای مداخلات آموزشی در زمینه پیشگیری از سوء تغذیه کودکان استفاده کرد.

مقدمه: از علل آنمی های تغذیه ای در بیماران سوء تغذیه ای غیر از آهن، اسیدفولیک و B12، کمبود سایر عوامل، از جمله، مس و سرولوپلاسمین می باشد. کمبود مس علائم فقر آهن را تقلید می کند در حالی که ذخایر آهن نرمال می باشد. این تحقیق، با بررسی کمبود مس و سرولوپلاسمین در بیماران مبتلا به سوء تغذیه، رابطه آنها را با آنمی بیماران بررسی می نماید. مواد و روش: در طی 1.5 سال تعداد 42 کودک زیر 14 سال که با معیارهای Gomez دچار درجاتی از سو تغذیه بودند انتخاب و از نظر شدت سو تغذیه به سه گروه خفیف، متوسط و شدید تقسیم شدند. با بررسی هموگلوبین، هماتوکریت و اندکس های خونی، بیماران مبتلا به آنمی مشخص گردید و با اندازه گیری آهن، TIBC، اشباع ترانسفرین، فریتین، مس و سرولوپلاسمین سرم، مورد بررسی قرار گرفتند. نتایج: در این بررسی 33 بیمار مبتلا به آنمی بودند، 18 بیمار همراه با کمبود مس و سرولوپلاسمین و تنها 2 بیمار دچار آنمی ناشی از این میکرونوترنت و سرولوپلاسمین بودند. این مطالعه نشان داد که رابطه معنی داری بین کمبود مس و سرولوپلاسمین وجود دارد به طوری که کمبود مس همراه با کمبود سرولوپلاسمین می باشد (PV<0.05). بحث: نتایج نشان می دهد که با پیشرفت سو تغذیه انواع دیگر آنمی های تغذیه ای در ایجاد آنمی این بیماران دخالت می نماید و احتمالا کاهش آنمی فقر آهن با پیشرفت سو تغذیه ناشی از دخالت عوامل موثر دیگر مانند مس و سرولوپلاسمین در مصرف آهن می باشد.

مقدمه: بازسازی دنچر کامل یکی از معروف ترین و مرسوم ترین روش های انتخابی پروتزی برای بیماران بی دندانی است. هدف این مطالعه بررسی مقایسه بین الگوهای تغذیه ای بین افراد دارای دنچر کامل و افراد با دندان های سالم بود. مواد و روش ها: طی این پژوهش توصیفی-مقطعی، 100 نفر به دو گروه با دندان طبیعی و بدون دندان با پروتز کامل (هر گروه 50 نفر) مراجعه کننده به کلینیک دانشکده دندانپزشکی ساری(طوبی) در بازه ی زمانی دی 1399 تا خرداد 1400 طبق معیار های ورود، مورد بررسی قرار گرفتند. داوطلبان فرم های دموگرافیک، آنتروپومتری و یادآمد خوراک را پر کردند. داده های به دست آمده از طریق نرم افزار SPSS ورژن 16 مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفتند. سطح معنی داری کمتر از 5 درصد در نظر گرفته شد. یافته ها: در این مطالعه، افراد دو گروه در شاخص های آنتروپومتری تفاوت معنی داری نشان ندادند و فقط در گروه بی دندان بین مردان و زنان در شاخص دور باسن(Hip) تفاوت معنی داری مشاهده شد(03/0P=). بر اساس آنالیز یادآمد خوراک تفاوت معنی داری درمیزان دریافت کالری و ماکرونوترینت ها و میکرو نوترینتها بین دو گروه مشاهده نگردید و اما بر اساس هرم غذایی ، افراد با دندان از گروه های غذایی بیشتری در برنامه روزانه خود استفاده میکردند. نتیجه گیری: یافته های این پژوهش نشان داد که افراد با دندان طبیعی و با پروتز کامل فقط در مصرف ریز مغذی روی در مواد غذایی با هم تفاوت آماری معنی داری داشتند و در سایر شاخص ها این تفاوت نشان دیده نشد. با بررسی داده های آنتروپومتری در گروه بی دندانی با تفکیک جنسیتی، تفاوت آماری نزدیک به معنی داری در دورباسن مشاهده شد. بنابراین بهتراست، در گروه بدون دندان و یا با دندان پروتز، برای دریافت مواد مغذی از طریق رژیم غذایی ، توجه بیشتری گردد.

زمینه و هدف: سوءتغذیه، مشکل عمده سلامت در بیماران مبتلا به مراحل انتهایی نارسایی کلیه است که سبب افزایش عوارض و مرگ و میر می شود. تشخیص زودهنگام سوءتغذیه برای شروع حمایت های تغذیه ای نقش مهمی در بقای این بیماران دارد. این مطالعه به منظور تعیین وضعیت تغذیه ای بیماران همودیالیزی به روش ارزیابی جامع ذهنی (Modified Subject Global Assessmen: mSGA) انجام شد.روش بررسی: در این مطالعه توصیفی- تحلیلی 116 بیمار همودیالیزی مراجعه کننده به بخش دیالیز مرکز آموزشی درمانی 5 آذر گرگان در سال 1392 با توجه به امتیاز کسب شده در روش ارزیابی جامع ذهنی در سه گروه طبیعی، سوءتغذیه خفیف تا متوسط و سوءتغذیه شدید ارزیابی شدند. مقادیر آنتروپومتریک و بیوشیمیایی بیماران تعیین و ارتباط آن با وضعیت تغذیه تعیین گردید.یافته ها: 29.66 درصد بیماران دارای وضعیت تغذیه ای طبیعی، 69.82 درصد دارای سوءتغذیه خفیف تا متوسط و 0.9 درصد دارای سوءتغذیه شدید بودند. شاخص های آلبومین سرم، وزن، نمایه توده بدن و دور بازو رابطه آماری معنی دار معکوس و شاخص های سن و تعداد ماه های انجام دیالیز رابطه آماری معنی دار مستقیمی با سوءتغذیه نشان دادند (P<0.05). میزان اوره، کراتینین و تعداد گلبول های سفید با وضعیت تغذیه ای بیماران ارتباط آماری معنی داری نداشت.نتیجه گیری: گرچه در جامعه مورد مطالعه ما شیوع سوء تغذیه نسبت به برخی مطالعات داخل و یا خارج از کشور کمتر مشاهده شد؛ ولی شیوع بالای سوء تغذیه، لزوم ارزیابی های دوره ای و مداخلات تغذیه ای را در این بیماران کاملا توجیه می کند.