این پژوهش با هدف بررسی امکان استفاده از کارآمدی سیستم های استنتاج فازی، در ایجاد نگاشت بین پارامتر های هواشناسی و گیاهی و عملکرد گیاه ذرت نشایی انجام شد. برای انجام کار، از داده های تحقیق با عنوان بررسی و مقایسه آب مصرفی و کارایی مصرف آب در کشت نشایی و کشت مستقیم ذرت فوق شیرین در رژیم های مختلف آبیاری و شبیه سازی آن برای شرایط متفاوت اقلیمی خراسان رضوی که به صورت کرت های خرد شده درقالب طرح بلوک های کامل تصادفی با چهار تکرار در اراضی زراعی ایستگاه تحقیقاتی طرق استان خراسان رضوی در سال زراعی 94-93 استفاده شد. تیمارها شامل کرت اصلی سه سطح تأمین آب معادل 75، 100 و 125 درصد نیاز آبی گیاه و کرت های فرعی شامل دو روش کشت نشا 20 و 30 روزه و کشت مستقیم بود. داده های ورودی و خروجی مربوط به این تیمارها در مدل اکوکراپ استفاده شد. پس از بررسی مدل های موجود و ترکیب های مختلف داده های روزانه اجزا عملکرد و متغیر های مرتبط، 7 مدل فازی برای برآورد عملکرد روزانه گیاه ارائه شد. در این مدل ها عملکرد روزانه محاسبه شده از مدل اکوکراپ به عنوان خروجی مدل در نظر گرفته شد و کارایی مدل ها با استفاده از آماره های ریشه میانگین مربع خطا، خطای انحراف میانگین، ضریب تعیین و معیارهای جاکوویدز و صباغ و همکاران مورد ارزیابی قرار گرفت. نتایج مدلهای فازی ارائه شده نشان دادند که، سیستم های فازی قادر به برآورد عملکرد روزانه با دقت قابل قبولی هستند. بطوری که مدل فازی با 9 متغیر ورودی بالاترین همبستگی (0/98)را داشته و با در نظر گرفتن سایر پارامتر های ارزیابی، مدل با 3 پارامتر درصد پوشش گیاهی، شاخص برداشت و میانگین دمای هوای روزانه تطابق بسیار خوبی با مدل اکوکراپ در مرحله آموزش داشت. در مرحله آزمون نیز، مدل فازی با3 پارامتر درصد پوشش گیاهی، شاخص برداشت و میانگین دمای هوای روزانه بهترین تطابق را بدست داد.

به منظور برآورد تبخیر- تعرق واقعی چمن، آزمایشی در سال 1389 در ایستگاه هواشناسی دانشکده کشاورزی دانشگاه فردوسی مشهد انجام شد. در این آزمایش، تبخیر- تعرق واقعی چمن در سطوح مختلف کم آبیاری (100، 81، 63، 57 و 41 درصد) با سیستم آبیاری بارانی تک شاخه ای، در دوره های دو روزه به روش بیلان آبی اندازه گیری گردید. همچنین تبخیر- تعرق گیاه مرجع به روش های پنمن- مونتیث فائو، هارگریوز- سامانی و تشت تبخیر نیز برآورد گردید. با محاسبه ضرایب گیاهی در هر سطح آبیاری و بررسی مدل های مختلف فازی و ترکیب های مختلف داده های روزانه هواشناسی، 5 مدل فازی برای برآورد تبخیر و تعرق واقعی روزانه ارائه شد. در این مدل ها تبخیر- تعرق محاسبه شده از معادله پنمن- مونتیث فائو به عنوان خروجی مدل در نظر گرفته شده و کارایی مدل های مورد مقایسه با استفاده از آماره های ریشه میانگین مربع خطا، خطای انحراف میانگین، ضریب تعیین و معیار جاکوویدز (t) و معیار صباغ و همکاران (R2/t) مورد ارزیابی قرار گرفت. نتایج نشان داد که مقادیر تبخیر- تعرق محاسبه شده در شرایط استاندارد با روش های پنمن- مونتیث فائو و هارگریوز- سامانی، در مقایسه با روش بیلان آبی به ترتیب، 17 و 14 درصد بیش برآورد داشته اند. با آنالیز مقادیر تبخیر- تعرق در شرایط غیر استاندارد مشخص شد که کم آبیاری چمن موجب کاهش تبخیر- تعرق واقعی آن می شود، در صورتی که اختلاف مقادیر تبخیر- تعرق در شرایط اعمال 20 درصد کم آبیاری تاثیر معنی داری بر میزان تبخیر- تعرق نداشت. نتایج خروجی مدل های فازی هم نشان دادند که مدل های فازی توسعه یافته با روش مدل ترکیبی (PMF56) تطابق نسبتا بالایی داشته و بنابراین توانایی لازم برای برآورد تبخیر- تعرق واقعی در مقیاس روزانه را دارا می باشند.

در سال های اخیر استفاده از نظریه مجموعه های فازی جهت مدل سازی پدیده های آب شناختی که دارای پیچیدگی و عدم قطعیت بالایی هستند، مورد توجه پژوهشگران قرار گرفته است. از این رو، در این پژوهش از مدل های مبتنی بر منطق فازی شامل سامانه استنتاج فازی (FIS) و سامانه استنتاج فازی- عصبی تطبیقی (ANFIS) به منظور پیش بینی جریان رودخانه استفاده شده است. در این پژوهش از داده های دبی روزانه حوزه آبخیز لیقوان چای به مدت 6 سال (از سال آبی 76-1375 تا سال آبی 81-1380) برای پیش بینی جریان رودخانه لیقوان، استفاده شد. در پیش پردازش اولیه داده ها، تصادفی بودن آن ها با استفاده از آزمون نقاط عطف مورد بررسی قرار گرفت. سپس جهت تعیین مدل های بهینه ورودی به سامانه ها، کرولوگرام داده ها مورد بررسی قرار گرفت. در نهایت پیش بینی در 5 مدل که با دبی های روز قبل طراحی شدند، انجام شد. ارزیابی نتایج پیش بینی ها با استفاده از معیارهای آماری نشان داد که مدل ANFIS با دقت بالاتر و پراکندگی کمتری (RMSE=0.0234 برای دوره آزمون) نسبت به مدل FIS (RMSE=0.1982) برای دوره آزمون) دبی این رودخانه را پیش بینی کرده است. همچنین این مدل در شبیه سازی دبی های پیک نسبت به مدل FIS دقیق تر عمل می نماید.

تامین کنندگان یکی از اساسی ترین قسمت های زنجیره تامین هستند که عملکرد آنها به صورت غیرمستقیم بر رضایت مشتریان تاثیر بسزایی دارد. از آنجا که خواسته های مشتریان با سازمان ها متفاوت است، سازمان ها برای انتخاب تامین کنندگان خود ناگزیرند معیارهای گوناگونی را در نظر بگیرند. در سال های اخیر، مطالعات زیادی در این زمینه و با به کار بردن معیارها و روش ها ی گوناگون انجام پذیرفته است. هدف از این تحقیق، انتخاب تامین کننده در یک شرکت تولیدی مواد غذایی با در نظر گرفتن معیارهای هزینه، کیفیت، سرویس، نوع روابط، و ساختار سازمان تامین کننده است. برای ارزیابی تامین کننده ها بر اساس معیارهای ذکر شده از سیستم استنتاج فازی استفاده شده است. ورودی این سیستم، امتیاز هر تامین کننده در هر معیار است که با روش AHP به دست آمده و خروجی آن امتیاز نهایی هر تامین کننده است. در نهایت، تامین کننده ای انتخاب شد که با اینکه در قیمت و کیفیت بهترین نبود، ولی به علت عملکرد مناسب در تمامی معیارها بالاترین امتیاز را کسب کرد.

یکی از روشهای نوظهور در حل مسایل مهندسی جهت مدل سازی سیستم هایی که دارای پیچیدگی زیاد یا عدم صراحت بوده و یا داده های کافی از آنها موجود نیست، استفاده از تئوری مجموعه های فازی از جمله سیستم می باشد. مزیت اصلی این تکنیک نسبت به استنتاج فازی روش های رایج، این است که این سیستم بر اساس قواعد اگر - آن گاه بنا نهاده شده است و قادر به تعیین ارتباط بین متغیرهای ورودی و خروجی با استفاده از قواعد مزبور می باشد. در تحقیق حاضر نیز، با استفاده از سیستم استنتاج فازی و بر اساس دبی، درجه حرارت و بارش ماهانه، سری پیوسته ای از دبی جریان رودخانه و هر یک از متغیرهای مذکور تشکیل و تاثیر هر یک از متغیرهای فوق در توالی های زمانی گذشته بر روی میزان دبی جریان رودخانه در ماه های آینده بررسی شد و میزان دبی رودخانه در ماه های آینده پیش بینی شد.

سرریزهای لبه تیز و لبه پهن از متداول ترین ابزارها برای اندازه گیری جریان در شبکه های آبیاری و زهکشی به شمار می روند. با توجه به اهمیت محاسبه دقیق مقدار دبی عبوری از روی این سرریزها و نیل به اهداف توزیع عادلانه آب، برآورد صحیح ضریب دبی، بسیار مهم است. در این پژوهش با انجام مطالعات آزمایشگاهی و تحلیلی، کاربرد دو مدل سامانه استنتاج فازی و مدل فازی- عصبی تطبیقی در برآورد ضریب دبی سرریزهای لبه تیز و لبه پهن مستطیلی بررسی شد. بدین منظور ابتدا با استفاده از یک فلوم ازمایشگاهی، آزمایش ها بر روی سرریزها انجام شد. سپس توانایی مدل های سامانه استنتاج فازی و فازی- عصبی تطبیقی بهینه شده با الگوریتم تکرار شونده در پیش بینی ضریب دبی بر اساس نتایج حاصل از این بررسی ها مشخص گردید. با توجه به تحلیل های آماری انجام شده، مدل هوشمند استنتاج فازی- عصبی به علت دارا بودن کمترین خطا با RMSE=0.042 و R2=0.96 برای برآورد ضریب دبی سرریز لبه تیز و با RMSE=0.044 و R2=0.95 برای ضریب دبی در سرریز لبه پهن به عنوان مناسب ترین روش جهت برآورد ضریب دبی سرریزهای لبه تیز و لبه پهن معرفی شد.