مرکز اطلاعات علمی Scientific Information Database (SID) - Trusted Source for Research and Academic Resources

مشخصات نشــریه/اطلاعات دوره

نتایج جستجو

2558

نتیجه یافت شد

مرتبط ترین ها

اعمال فیلتر

به روزترین ها

اعمال فیلتر

پربازدید ترین ها

اعمال فیلتر

پر دانلودترین‌ها

اعمال فیلتر

پر استنادترین‌ها

اعمال فیلتر

تعداد صفحات

27

انتقال به صفحه

آرشیو

سال

دوره(شماره)

مشاهده شمارگان

مرکز اطلاعات علمی Scientific Information Database (SID) - Trusted Source for Research and Academic Resources
مرکز اطلاعات علمی Scientific Information Database (SID) - Trusted Source for Research and Academic Resources
مرکز اطلاعات علمی Scientific Information Database (SID) - Trusted Source for Research and Academic Resources
مرکز اطلاعات علمی Scientific Information Database (SID) - Trusted Source for Research and Academic Resources
مرکز اطلاعات علمی Scientific Information Database (SID) - Trusted Source for Research and Academic Resources
مرکز اطلاعات علمی Scientific Information Database (SID) - Trusted Source for Research and Academic Resources
مرکز اطلاعات علمی Scientific Information Database (SID) - Trusted Source for Research and Academic Resources
مرکز اطلاعات علمی Scientific Information Database (SID) - Trusted Source for Research and Academic Resources
اطلاعات دوره: 
  • سال: 

    1400
  • دوره: 

    28
  • شماره: 

    1
  • صفحات: 

    1-21
تعامل: 
  • استنادات: 

    0
  • بازدید: 

    257
  • دانلود: 

    79
چکیده: 

سابقه و هدف: امروزه پدیده گردوغبار یکی از بزرگ ترین مشکلات زیست محیطی در جهان است و هر ساله خسارات بزرگی به بخش های مختلف از جمله صنعت، حمل ونقل، کشاورزی، گردشگری و بهداشت وارد می کند. طوفان گردوغبار که معمولاً در مناطق خشک و نیمه خشک مانند مناطق مرکزی و جنوبی ایران رخ می دهد، ذرات معلق بسیاری را باخود حمل می کند و فعالیت های روزانه انسان و دید افقی را کاهش می دهد. طبق اعلام سازمان هواشناسی جهانی، هنگامی که سرعت باد از پانزده متر در ثانیه فراتر رود و مقدار زیادی گردوغبار وارد جو شود تا دید افقی به کم تر از 1000 متر برسد، طوفان گردوغبار گزارش می شود. گردوغبار ناشی از عوامل طبیعی و هم عوامل انسانی است که جزء انسانی آن عمدتاً پاسخی به تغییر در پوشش خاک و کاربری اراضی است. یکی از اهداف پژوهش حاضر، بررسی موقعیت وقوع و منشا گردوغبار (مبدا و مقصد گردوغبار) و جریان ها/مسیرهای حرکت طوفان های گردوغبار است. مواد و روش ها: در این مطالعه داده های هواشناسی شامل دما، رطوبت نسبی، بارندگی، تبخیر، سرعت باد و تعداد روزهای گردوغبار مربوط به سه ایستگاه هواشناسی استان قم از سازمان هواشناسی اخذ شد و مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفت. هم چنین در این مطالعه، برای تعیین منشاهای بالقوه گردوغبار از روش های طبقه بندی حداکثر احتمال و حداقل فاصله در تصاویر ماهواره لندست استفاده گردید تا کاربری اراضی و جنس خاک مناطق مختلف مشخص گردد. این فرآیند با استفاده از تصاویر سری زمانی ماهواره لندست استان قم طی 30 سال از 1989 تا 2019 با فواصل زمانی 5 ساله و پایش تغییرات این دوره در 11 کلاس مختلف انجام گرفت. در مرحله بعد، با توجه به داده های ثبت شده گردوغبار (دید افقی) در ایستگاه هواشناسی شکوهیه/قم که وقوع طوفان گردوغبار مطابق با تعریف سازمان هواشناسی جهانی را نشان می داد، مدل سازی پسگرد مسیرهای هوایی با استفاده از مدل هواشناسی HYSPLIT انجام پذیرفت. مسیرهای پس گرد، اگر نزدیک به سطح زمین باشد و منطقه به صورت بالقوه قادر به تولید و انتشار گردوغبار از سطح به هوا باشد، می تواند منشا پدیده گردوغبار در نظر گرفته شود. یافته ها: نتایج نشان داد که 30 منطقه با خاک و پوشش متفاوت به عنوان منبع گردوغبار وجود دارد که شامل 20 لکه زمین بایر، 5 لکه زمین نمکی و 5 لکه زمین شنی یا ماسه ای بود. منابع عمده طوفان های گردوغباری مطالعه شده استان در این تحقیق، در نیمه شرقی استان، در مجاورت دریاچه نمک و دشت لوت واقع شده است. در قسمت آخر، داده های هواشناسی که مستقیماً وقوع طوفان های گردوغبار را گزارش می دهند، مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفتند. سپس براساس داده های ثبت شده و اعمال برخی از شرایط محدود کننده، تاریخ های موردنظر انتخاب شد، که طوفان گردوغبار تعریف شده توسط سازمان جهانی هواشناسی می باشد. کدهای w=06 و w=07 مربوط به پدیده گردوغبار هستند و در این مطالعه از هر دو استفاده گردید. نگاه توام به پوشش خاک و کاربری اراضی منطقه مورد مطالعه و نیز بررسی رخدادهای گردوغبار اتفاق افتاده از جمله نوآوری های این پژوهش به حساب می آید. نتیجه گیری: نتایج مدل HYSPLIT نشان می دهد که عمده منشاهای رخدادهای گردوغباری مطالعه شده در این پژوهش از مناطق شرقی هم جوار مانند سمنان است. این طوفان ها در نهایت به عنوان یک رویداد گردوغبار داخلی در نظر گرفته می شوند. برخی از رخ داد های طوفان گردوغبار در تاریخ های مورد مطالعه، گردوغبار خارجی بوده اند. این رویدادها عمدتاَ از منشاهای خارجی هستند و از کشورهای غربی و جنوب غربی ایران مانند عراق، عربستان سعودی و شاید سوریه وارد شده و به عنوان گردوغبار خارجی محسوب می شوند و عموماً به عنوان طوفان های شدید گردوغبار تلقی می گردند.

شاخص‌های تعامل:   مرکز اطلاعات علمی Scientific Information Database (SID) - Trusted Source for Research and Academic Resources

بازدید 257

مرکز اطلاعات علمی Scientific Information Database (SID) - Trusted Source for Research and Academic Resourcesدانلود 79 مرکز اطلاعات علمی Scientific Information Database (SID) - Trusted Source for Research and Academic Resourcesاستناد 0 مرکز اطلاعات علمی Scientific Information Database (SID) - Trusted Source for Research and Academic Resourcesمرجع 0
اطلاعات دوره: 
  • سال: 

    1400
  • دوره: 

    28
  • شماره: 

    1
  • صفحات: 

    23-43
تعامل: 
  • استنادات: 

    0
  • بازدید: 

    350
  • دانلود: 

    192
چکیده: 

سابقه و هدف: یکی از مهمترین موضوعات مطرح برای بشر در قرن حاضر دسترسی به منابع آب است. رشد روز افزون جمعیت و گسترش صنعت، توسعه کشاورزی در مناطق خشک و نیمه خشک تأمین آب مطمئن را به یکی از چالش های اساسی تبدیل کرده است. کاهش منابع آب و بحرانی شدن وضعیت آن در بخش های شرب، کشاورزی، صنعت و زیست محیطی را با مشکل بزرگی روبه رو ساخته است. یک اصل اساسی و ضروری، رسیدن به تعادل نسبی در زمینه عرضه و تقاضا آب است که با ایجاد نظام جامع مدیریت آب پدیدار می گردد. مواد و روش ها: پژوهش حاضر در حوضه آبریز هیرمند در منطقه سیستان و با تأکید بر مسئله جریان رودخانه هیرمند و حجم آب چاه نیمه ها در طی سال های 1397-1379 صورت گرفته است. به منظور کنترل تراز چاه نیمه ها، گام های مدلسازی توسعه داده شد و اساس مسئله در جریان شکل گیری نمودارهای جریان-ذخیره مورد بررسی قرار گرفت. با بکارگیری از نرم افزار Vensim اثر هرکدام از متغیرها، بر روی مسئله شبیه سازی شده و کالیبراسیون و صحت سنجی مدل به روش های مختلفی مانند آزمون های آماری مورد برازش قرار گرفته شد. یافته ها: نتایج آزمون ها حاکی از آن است که مدل با واقعیت مطابقت داشته است و رفتار مدل مطابق با رفتار سیستم در واقعیت می-باشد. به گونه ای که طبق آزمون های آماری صورت گرفته بین مقادیر مشاهده شده و شبیه سازی شده برای متغیر ذخایر چاه نیمه ضریب تعیین برابر 84/0، خطای جذر میانیگن مربعات ( ) برابر 25/0 و معیار نش-ساتکلیف برابر 77/0 در سال 1397 می باشد. براساس یافته های بدست آمده، مقادیر تقاضا برای نیازهای مختلف کشاورزی، شرب و محیط زیست در سال های آینده افزایش می یابد. میزان کل تقاضا در سال 1410 از 01/1350 به 93/1515 میلیون متر مکعب می رسد که تأمین نیازها با وجود کاهش منابع سیستم غیر ممکن خواهد شد. بیشترین افزایش در میزان تقاضاها در بخش کشاورزی و شرب خواهد بود. نتایج حاصل از سناریوها نشان می دهد که سیاست های راندمان آبیاری 70 درصد در بخش کشاورزی و کاهش تلفات آب (کاهش تبخیر به میزان 50%) مبتنی بر سناریوهای پیشنهادی توسط مدل اجرا گردید. نتیجه گیری: نتایج نشان می دهد که سیاست های راندمان آبیاری 70 درصد در بخش کشاورزی و کاهش تلفات آب (کاهش تبخیر به میزان 50%) مبتنی بر سناریوهای پیشنهادی توسط مدل اجرا گردید. با بررسی نتایج این سناریوها مشاهده می گردد که هر یک از این راهکارها، باعث کاهش کمبود آب در سال های آتی می گردد ولی بهترین نتیجه در سناریوی اول (راندمان آبیاری 70 درصد در بخش کشاورزی) حاصل شده است. در حالت کلی یافته ها نشان می دهد که ادامه روند مصرف فعلی و به تبع آن ادامه برداشت از منابع آب با همین روند، اثرات جبران ناپذیری در پی خواهد داشت. در این وضعیت مدلسازی مصرف بهینه در بخش های مختلف، رعایت شرایط حدی و فرهنگ سازی مبتنی بر عدم اسراف جزو مسائل کلیدی در مدیریت بحران می باشد و یکی از اساسی ترین پایه های مدیریت مصرف می باشد.

شاخص‌های تعامل:   مرکز اطلاعات علمی Scientific Information Database (SID) - Trusted Source for Research and Academic Resources

بازدید 350

مرکز اطلاعات علمی Scientific Information Database (SID) - Trusted Source for Research and Academic Resourcesدانلود 192 مرکز اطلاعات علمی Scientific Information Database (SID) - Trusted Source for Research and Academic Resourcesاستناد 0 مرکز اطلاعات علمی Scientific Information Database (SID) - Trusted Source for Research and Academic Resourcesمرجع 0
اطلاعات دوره: 
  • سال: 

    1400
  • دوره: 

    28
  • شماره: 

    1
  • صفحات: 

    45-66
تعامل: 
  • استنادات: 

    0
  • بازدید: 

    198
  • دانلود: 

    58
چکیده: 

سابقه و هدف: با توجه به بزرگ مقیاس بودن شبکه ی محاسباتی مدل های سیاره ای این مدل ها قادر به پیش بینی متغیرهای آب و هواشناختی در مقیاس منطقه ای نیستند. به عبارت دیگر این مدل ها در ارائه پیش بینی های مربوط به نزولات منطقه ای تحت تأثیر فرایندهای با مقیاس ریزتر از شبکه مدل قرار می گیرند، که می بایست خروجی آن ها را به مقیاس منطقه ای تبدیل نمود. با این تفاسیر هدف از پژوهش حاضر، بررسی پیکربندی های مختلف مدل WRF در شبیه سازی بارش پنج روزه اسفندماه 1397 و فرورودین 1398 استان گلستان است که وقوع سیلاب ویرانگر و خسارات سنگین را در استان در پی داشته است. مواد و روش ها: به منظور دست یابی به اهداف اشاره شده داده های دیدبانی و کنترل کیفی شده بارش در 13 ایستگاه همدیدی استان گلستان برای دوره ی 5 روزه ی 26 اسفند 1397 تا 2 فروردین 1398 به صورت 24 ساعته (از ساعت 06 UTC روز قبل تا ساعت 06 UTC روز بعد) و 6 ساعته (ساعت های 00، 06، 12 و 18 UTC به ترتیب برابر با 3: 30، 9: 30، 15: 30 و 21: 30 محلی) مورد واکاوی قرار گرفت. سپس به منظور اجرای مدل WRF دو نوع داده ورودی شامل داده های شرایط اولیه و داده های شرایط مرزی استفاده گردید. از داده های سامانه ی پیش بینی جهانی با تفکیک 5/0 درجه به عنوان داده های شرایط مرزی بهره گرفته شده است. همچنین در راستای اجرای مدل، دو دامنه 1-بزرگ (مادر) دارای تفکیک افقی 18 کیلومتر و 2-دامنه درونی که دامنه ی اصلی و دارای تفکیک افقی 6 کیلومتر است، استفاده گردید. یافته ها: با بررسی داده های بارش تجمعی دوره ی بارشی 5 روزه که منجر به رخداد سیل گردید، مشخص شد که بیشینه ی بارش 24 ساعته در طول دوره 5 روزه به ساعت 06 UTC روز 27 اسفند تا ساعت 06 UTC روز 28 اسفند و بیشینه ی بارش تجمعی 6 ساعته نیز به ساعت 06 تا 12 UTC روز 27 اسفند 1397 اختصاص دارد. سپس با بررسی پژوهش های یادشده در ارتباط با بارش ایران، پیکربندی های مختلف استخراج و با به کارگیری و ترکیب این پیکربندی ها در اجراهای متنوع، پیکربندی های متفاوتی برای پیش-بینی بارش اواخر اسفند سال 1397 استان گلستان حاصل شد. در ادامه به منظور تشخیص دقت مدل، مقادیر حاصل از مدل در پیکربندی های مختلف با مقادیر ایستگاه های همدیدی مقایسه شدند که برای اطمینان از این مقایسه از آماره های خطاسنجی MAE، d، R و ENS استفاده گردید. نتیجه گیری: در بین تمامی پیکربندی ها، دو پیکربندی خروجی های بهتری را به نمایش گذاشتند. نتایج نشان داد که مدل WRF در اغلب ایستگاه ها با بیش برآوردی همراه بوده است. در هر دو پیکربندی هسته های بارشی به خوبی به تصویر کشیده شده است و از منظر مقادیر بارشی نیز دقت مدل مناسب بوده است. در رابطه با مقادیر بیشینه ی بارش پیکربندی نوع اول از دقت بهتری برخوردار است؛ و در مجموع پیکربندی نوع اول عملکرد بهتری را نسبت به پیکربندی نوع دوم به نمایش گذاشته است.

شاخص‌های تعامل:   مرکز اطلاعات علمی Scientific Information Database (SID) - Trusted Source for Research and Academic Resources

بازدید 198

مرکز اطلاعات علمی Scientific Information Database (SID) - Trusted Source for Research and Academic Resourcesدانلود 58 مرکز اطلاعات علمی Scientific Information Database (SID) - Trusted Source for Research and Academic Resourcesاستناد 0 مرکز اطلاعات علمی Scientific Information Database (SID) - Trusted Source for Research and Academic Resourcesمرجع 0
اطلاعات دوره: 
  • سال: 

    1400
  • دوره: 

    28
  • شماره: 

    1
  • صفحات: 

    67-88
تعامل: 
  • استنادات: 

    0
  • بازدید: 

    288
  • دانلود: 

    71
چکیده: 

سابقه و هدف. فرسایش خاک از مهم ترین چالش های جهانی برای کشاورزی و تولید مواد غذایی به شمار می رود. یکی از علل مهم فرسایش، مداخله بی رویه انسان در طبیعت است. موفقیت هرگونه برنامه حفاظتی مستلزم درک جنبه های مختلف رفتاری انسان است. رفتارها عمدتاٌ از دانش و نگرش افراد نشات می گیرند. نگرش کشاورزان می تواند رفتار آنها را برای پذیرش شیوه های حفاظتی تحت تاثیر قرار دهد. مطالعه نگرش و رفتار کشاورزان نسبت به شیوه های حفاظتی می تواند نقش بسزایی در کمک به مدیران و تصمیم گیران در شناخت چرایی رفتار حفاظتی کشاورزان و اصلاح و بهبود آن داشته باشد. در زمینه پذیرش و کاربست شیوه های حفاظت از آب و خاک مطالعات زیادی در جهان انجام شده است. اما بسیاری از مطالعات بر جنبه های صرفاٌ اقتصادی اجتماعی مؤثر بر پذیرش متمرکز شده اند. این تحقیق با نگاهی جامع، ضمن بررسی نگرش کشاورزان نسبت به شیوه های حفاظتی، دسترسی به منابع و امکانات برای کاربست و موانع کاربست شیوه های حفاظتی، به بررسی میزان کاربست شیوه های حفاظتی و عوامل مؤثر بر آن از جنبه های ادراکی-نگرشی و اقتصادی اجتماعی پرداخته و رفتار حفاظتی کشاورزان حوزه آبخیز رودخانه تلخه رود شهرستان هریس، استان آذربایجان شرقی را از جنبه های مختلف مورد بررسی قرار داده است. مواد و روش ها. این تحقیق به روش پیمایشی انجام شد. جامعه آماری تحقیق شامل کلیه کشاورزان حوزه آبخیز رودخانه تلخه رود شهرستان هریس بود. با استفاده از فرمول نمونه گیری کوکران، 220 کشاورز انتخاب و داده های لازم از طریق مصاحبه رو در رو با کشاورزان گردآوری گردید. نمونه گیری به روش تصادفی چند مرحله ای انجام شد. ابزار تحقیق پرسشنامه ای بود که اکثر بخش های آن در طیف پنج گزینه ای لیکرت بود. روایی ابزار تحقیق توسط گروهی از اعضای هیات علمی دانشگاه و کارشناسان میدانی کشاورزی و منابع طبیعی مورد تایید قرار گرفت و برای به دست آوردن پایایی ابزار تحقیق، یک مطالعه راهنما با همکاری 30 کشاورز در منطقه خارج از روستاهای نمونه مورد بررسی انجام شد و اصلاحات لازم در پرسشنامه صورت گرفت. مقادیر کرونباخ آلفای مقیاس های پرسشنامه نشان داد که ابزار تحقیق از پایایی کافی برخوردار می باشد. یافته ها. نتایج نشان داد که کشاورزان مورد مطالعه نگرش مثبتی نسبت به شیوه های حفاظتی داشتند. از میان 12 شیوه حفاظتی منتخب، کاربست کمپوست، لایروبی کانال های آبیاری، وجین و بقایای گیاهی در سطح در سطح بالای متوسط قرار داشت. کاربست بقیه شیوه ها در حد پایین تر از متوسط قرار داشت. ایجاد بادشکن و سیل بند نیز در حد خیلی ضعیفی قرار داشت. از دیدگاه پاسخگویان، خردی و پراکندگی اراضی و فقدان استطاعت مالی از مهم ترین موانع کاربست شیوه های حفاظتی بودند. نتایج همچنین نشان داد که بین کاربست شیوه های حفاظتی همبستگی معنی داری وجود داشت. براساس نتایج تحلیل رگرسیون، نگرش و دسترسی به امکانات مهم ترین عوامل ادراکی-نگرشی و تحصیلات و سابقه فعالیت های کشاورزی مهم ترین عوامل اقتصادی-اجتماعی تبیین کننده کاربست شیوه های حفاظتی بودند. نتیجه گیری. نتایج نشان داد که کشاورزان نگرش نسبتاً مثبتی نسبت به شیوه های حفاظت آب و خاک داشتند ولی در عمل شیوه های کم هزینه، با استفاده از امکانات موجود و زودبازده را به کار می گرفتند. به دلیل ضعف استطاعت مالی، کاربست شیوه هایی که نیاز به سرمایه-گذاری داشت در بین آنها چندان متداول نبود. رفع موانع و محدودیت ها، فراهم آوردن تسهیلات و امکانات لازم و ارایه برنامه های آموزشی و ترویجی می تواند در زمینه توسعه کاربست این شیوه ها مؤثر باشد.

شاخص‌های تعامل:   مرکز اطلاعات علمی Scientific Information Database (SID) - Trusted Source for Research and Academic Resources

بازدید 288

مرکز اطلاعات علمی Scientific Information Database (SID) - Trusted Source for Research and Academic Resourcesدانلود 71 مرکز اطلاعات علمی Scientific Information Database (SID) - Trusted Source for Research and Academic Resourcesاستناد 0 مرکز اطلاعات علمی Scientific Information Database (SID) - Trusted Source for Research and Academic Resourcesمرجع 0
اطلاعات دوره: 
  • سال: 

    1400
  • دوره: 

    28
  • شماره: 

    1
  • صفحات: 

    89-108
تعامل: 
  • استنادات: 

    0
  • بازدید: 

    234
  • دانلود: 

    71
چکیده: 

سابقه و هدف: یکی از شاخص های مهم در طراحی سامانه های آبیاری قطره ای، تخمین دقیق ابعاد پیاز رطوبتی می باشد که از تلفات عمقی آب و هزینه های اضافی طراحی سامانه آبیاری جلوگیری می نماید. ابعاد پیاز رطوبتی تحت تاثیر الگوی توزیع رطوبت در دو مرحله زمان آبیاری و پس از آبیاری است. مطالعات فراوانی در خصوص الگوی توزیع رطوبت در اراضی شیب دار انجام شده، اما مطالعات اندکی در خصوص الگوی توزیع مجدد رطوبت در این اراضی انجام شده و یا گزارش نشده است. بنابراین هدف اصلی تحقیق حاضر، بررسی و شبیه سازی الگوی توزیع مجدد رطوبت در اراضی شیب دار می باشد. همچنین در مطالعات مشابه، بیشتر به شبیه سازی ابعاد پیاز رطوبتی در سطح خاک پرداخته شده، اما در این تحقیق علاوه بر ابعاد و مساحت خیس شده، شکل کامل پیاز رطوبتی شبیه سازی شده است. مواد و روش ها: آزمایش ها در دو مدل فیزیکی به شکل مکعب مستطیل با ابعاد7/0*2/1*4/1متر و 6/0*2/1*2/1 متر، به ترتیب عرض، ارتفاع و طول انجام شد. آزمایش ها در سه بافت خاک سبک، متوسط و سنگین، با سه دبی قطره چکان، 2، 4 و 6 لیتر در ساعت و در چهار شیب، 0، 10، 20 و 30 درصد انجام شد. مدت زمان آبیاری 3 ساعت و جبهه ی پیشروی رطوبت در فاز توزیع مجدد در زمان های3، 6، 24 و 48 ساعت بر روی صفحه پلی کربنات ترسیم گردید. سپس با استفاده از روش رگرسیون غیرخطی، معادلاتی به منظور پیش بینی الگوی توزیع مجدد رطوبت در اراضی شیب دار ارائه گردید. در مدل های پیشنهاد شده از شاخص های دبی قطره چکان، حجم آب کاربردی، مدت زمان آبیاری، هدایت هیدرولیکی اشباع خاک، جرم ویژه ظاهری خاک، شیب زمین، رطوبت اولیه و درصد شن، سیلت و رس استفاده گردید. همچنین با استفاده از یک مدل پیشنهادی ارتقا یافته، شکل کامل پیازرطوبتی برآورد گردید. یافته ها: در خاک سنگین مدل های پیشنهادی با متوسط مقدار RMSE، 34/0 و MAE، 28/0 برای شاخص شعاع خیس شده و مقادیر 0018/0 و 0014/0 برای شاخص مساحت خیس شده، از بالاترین دقت برخوردار بودند. خاک سبک با مقادیر 44/0 و 37/0 شاخص های مذکور برای شعاع خیس شده و 0029/0 و 0022/0 برای شاخص مساحت خیس شده کمترین دقت را داشت. مقادیر شاخص های آماری محاسبه شده برای عمق خیس شده جبهه توزیع مجدد رطوبتی برای تمامی تیمارهای مورد بررسی مشابه بود و متوسط مقادیر RMSE خاک ها در محدوده 43/0 تا 5/0 و MAE آنها در محدوده 31/0 تا 39/0 قرار داشت. همچنین در تمامی تیمارهای مورد بررسی، مقادیر CRM مدلها غالباً مثبت و NS آنها در حدود 99/. بود. نتیجه گیری: نتایج این تحقیق نشان داد که مدل های پیشنهادی در خاک های سنگین از دقت بالاتری نسبت به خاک های سبک برخوردار هستند. همچنین توانایی آنها در برآورد شعاع خیس شده و مساحت متناظر آن در بالادست و پایین دست قطره چکان و همچنین عمق خیس-شده قطره چکان و شکل کامل پیاز رطوبتی مطلوب و قابل قبول می باشد. مقادیر پیش بینی مدل ها بیشتر در حالت کم برآوردی بود. بنابراین استفاده از مدل های مذکور برای تعیین محل قطره چکان در اراضی شیب دار، به منظور کاهش تلفات عمقی و استفاده بهینه گیاه از آب توصیه می گردد.

شاخص‌های تعامل:   مرکز اطلاعات علمی Scientific Information Database (SID) - Trusted Source for Research and Academic Resources

بازدید 234

مرکز اطلاعات علمی Scientific Information Database (SID) - Trusted Source for Research and Academic Resourcesدانلود 71 مرکز اطلاعات علمی Scientific Information Database (SID) - Trusted Source for Research and Academic Resourcesاستناد 0 مرکز اطلاعات علمی Scientific Information Database (SID) - Trusted Source for Research and Academic Resourcesمرجع 0
اطلاعات دوره: 
  • سال: 

    1400
  • دوره: 

    28
  • شماره: 

    1
  • صفحات: 

    109-127
تعامل: 
  • استنادات: 

    0
  • بازدید: 

    487
  • دانلود: 

    155
چکیده: 

سابقه و هدف: نقشه های تفصیلی خاک یکی از ابزارهای ضروری برای دستیابی به مدیریت پایدار می باشند. باوجود پیشرفت های صورت گرفته در نقشه برداری رقومی خاک و تلاش در تولید نقشه های دقیق، عدم اطمینان کافی به نقشه های خاک در بسیاری از مقیاس ها همچنان به قوت خود باقی است. مطالعات اخیر عمدتا بر روش های سنجش از دور تمرکز یافته است که ویژگی های مشخصه زیر سطحی خاک را کمتر در نظر می گیرند. این مطالعه از روش جدید درون یابی بین خصوصیات زیرسطحی و مشخصه خاک برای افزایش دقت نقشه های تهیه شده استفاده نموده است. هدف از این مطالعه تولید نقشه های دقیق خاک با دو رویکرد استفاده از سطوح ژئومورفیک و همچنین درون یابی ویژگی های مشخصه زیرسطحی خاک در منطقه چالوس می باشد. مواد و روش ها: منطقه مورد مطالعه به مساحت 100 هکتار در روستای باندر از توابع بخش کلاردشت شهرستان چالوس در استان مازندران می باشد. از ضخامت و یا عمق مرز بالایی/پایینی افق های مشخصه یا خصوصیات مشخصه خاک به عنوان معیار تفکیک واحدهای نقشه خاک استفاده گردید. بر اساس سیستم جامع رده بندی امریکایی خاک، شش ویژگی مشخصه تاثیرگذار در تفکیک خاک های منطقه در سطح فامیل (مرز فوقانی افق کمبیک، مرز فوقانی افق آرجیلیک، مرز فوقانی افق کلسیک، ضخامت افق مالیک، ضخامت خاکرخ و آهکی یا غیر آهکی بودن) انتخاب گردید و از درون یابی عددی این ویژگی ها برای تولید نقشه های موضوعی استفاده شد. نقشه نهایی خاک منطقه از تلفیق این شش نقشه موضوعی به دست آمد. پس از تهیه نقشه هر یک از خصوصیات خاک به صورت مجزا، کلیه نقشه-های تهیه شده با یکدیگر تلاقی داده شده و نقشه واحدهای همگن به دست آمد. اراضی مرتفع منطقه مزبور به دلیل اکوسیستم منحصر به فرد و تاثیر جهت شیب در ایجاد خرد اقلیم ها، تغییرات پوشش گیاهی و تنوع بالای خاک ها از اهمیت خاصی برخوردار است. نمونه برداری از 56 خاکرخ و 44 مته (به منظور بررسی تغییرات در فاصله میان خاکرخ ها) به صورت شبکه ای نسبتا منظم با فواصل 100 متر انجام شد. به منظور بررسی و توصیف ساختار مکانی متغیرهای مورد نظر از نیم تغییرنما استفاده شد. وجود روند و ناهمسانگردی داده ها نیز مورد بررسی قرار گرفت. پس از تهیه منحنی های تغییرنما، انتخاب بهترین مدل ها با استفاده از روش اعتبارسنجی متقاطع و نیز شاخص RMSS انجام گرفت. یافته ها: در تهیه نقشه خاک با استفاده از روش سطوح ژئومورفیک، از 20 واحد خاک شناسایی شده 12 واحد خاک از نوع همسان و 8 واحد از نوع اجتماع بود. این در حالی است که تمامی 20 واحد نقشه به دست آمده از روش درون یابی ویژگی های زیر سطحی از نوع همسان بودند. این روش دقت بالایی در ترسیم مرز بین واحدهای خاک داشت. تفاوت اصلی این روش با روش های سنتی در تولید نقشه-های تفصیلی خاک، استفاده از درون یابی خودکار نظارت شده به جای درون یابی دستی و استفاده از مجموعه ای از شاخص های کمی می-باشد. نتیجه گیری: یکی از مزایای عمده این روش استفاده از ویژگی های درونی خاک به عنوان متغیر کمکی در کنار سایر فاکتورهای اقلیم، توپوگرافی، موجودات زنده، مواد مادری و زمان است. این مطالعه بر اهمیت نقش فاکتور s در مدل SCORPAN تاکید کرده و نشان داد که ویژگی های درونی خاک که به طور مستقیم در رده بندی خاک دخالت دارد، به طور مؤثری می توانند در تفکیک واحدهای خاک استفاده گردند.

شاخص‌های تعامل:   مرکز اطلاعات علمی Scientific Information Database (SID) - Trusted Source for Research and Academic Resources

بازدید 487

مرکز اطلاعات علمی Scientific Information Database (SID) - Trusted Source for Research and Academic Resourcesدانلود 155 مرکز اطلاعات علمی Scientific Information Database (SID) - Trusted Source for Research and Academic Resourcesاستناد 0 مرکز اطلاعات علمی Scientific Information Database (SID) - Trusted Source for Research and Academic Resourcesمرجع 0
اطلاعات دوره: 
  • سال: 

    1400
  • دوره: 

    28
  • شماره: 

    1
  • صفحات: 

    129-146
تعامل: 
  • استنادات: 

    0
  • بازدید: 

    364
  • دانلود: 

    132
چکیده: 

سابقه و هدف: فعالیت های بشری مانند جنگل زدایی، تبدیل اکوسیستم های طبیعی به زراعی، سوزاندن زیست توده، شخم و کشت و کار، چرای دام، مصرف کودهای شیمیایی دارای تاثیر شدید و منفی بر مخزن کربن آلی خاک هستند. به خصوص تبدیل اکوسیستم های طبیعی به زراعی باعث کاهش مخزن کربن آلی خاک می شوند. شناخت نحوه توزیع فضایی کربن آلی در خاک برای درک نقش خاک در سیستم کربن جهانی از اهمیت ویژه ای برخوردار است. بنابراین هدف از مطالعه حاضر بررسی تغییرات کربن کل و اجزای آن در اندازه های مختلف خاکدانه های یک خاک جنگلی پس از تبدیل به شالیزار و تعیین حساس ترین و مقاوم ترین جز به تغییر کاربری بود. مواد و روش ها: برای انجام این پژوهش ایستگاه تحقیقاتی صنوبر در استان گیلان انتخاب شد. نمونه های خاک از دو کاربری جنگل طبیعی توسکا و شالیزار مجاور آن ها در دو عمق (20-0 و 40-20 سانتی متر) برداشت گردیدند. در نمونه خاک ها خاکدانه هایی با اندازه مختلف جدا و مقدار کربن آلی در این خاکدانه ها اندازه گیری شد. آنگاه کربن آلی در اندازه های مختلف این خاکدانه ها در هر دو کاربری جزبندی گردید. یافته ها: بررسی توزیع کربن آلی در ارتباط با اندازه خاکدانه در دو کاربری نشان داد که با افزایش اندازه خاکدانه محتوای کربن آلی افزایش یافت به طوری که مقدار کربن آلی در جنگل طبیعی توسکا و اراضی شالیزار (میانگین دو عمق برای هر کاربری) به ترتیب 5/4 و 3/3 برابر در خاکدانه های بزرگتر از 2 میلی متر (خاکدانه های بزرگ) بیشتر از خاکدانه های کوچکتر از 053/0 میلی متر (پیوند یافته با سیلت و رس) بود. با تغییر کاربری از جنگل طبیعی به شالیزار مقدار کربن آلی در خاکدانه ها کاهش یافت. ولی مقدار کاهش در خاکدانه های بزرگتر از 2 میلی متر (خاکدانه های بزرگ) بیشترین و در خاکدانه های 053/0-25/0 میلی متر (خاکدانه های کوچک) کمترین مقدار بود. نتایج جزبندی موادآلی بر حسب دانسیته نشان داد که در هر دو کاربری با افزایش دانسیته، وزن اجزا افزایش یافت. این وضعیت در هر دو عمق و در تمام اندازه خاکدانه قابل مشاهده بود. با افزایش دانسیته درصد کربن آلی کاهش یافت. درصد کربن اجزا به صورت درصدی از کربن کل خاک در تمام اندازه خاکدانه ها در اجزای با دانسیته کوچکتر از 2 گرم بر سانتی مترمکعب کمتر از اجزای با دانسیته بزرگتر از2 گرم بر سانتی-مترمکعب بود و با افزایش عمق در تمام اندازه خاکدانه ها از درصد کربن در اجزای با دانسیته کوچکتر از 2 گرم برسانتی مترمکعب کاسته و به درصد کربن در اجزای با دانسیته بزرگتر از 2 گرم برسانتی مترمکعب اضافه گردید. با افزایش دانسیته اجزا، نسبت C/N اجزا کاهش یافت. در تمام اندازه خاکدانه ها در اثر تغییر کاربری از جنگل طبیعی به شالیزار درصد کربن اجزا به صورت درصدی از کربن کل خاک از اجزای با دانسیته کوچکتر از 2 گرم بر سانتی متر مکعب کم و به جز با دانسیته بزرگتر از 2 گرم برسانتی متر مکعب اضافه گردید. میزان کاهش از خاکدانه های بزرگتر به سمت خاکدانه های کوچکتر کاهش یافت. حساس ترین جزء به تغییر کاربری جزء نتیجه گیری: تغییر کاربری از جنگل بکر به اراضی شالیزاری تاثیر نامطلوب روی مقدار کربن اجزا در اندازه های مختلف خاکدانه داشت. به طوری که از میزان مواد آلی ذره ایی آزاد و محبوس شده در خاکدانه ( جز سبک) که نقش بسیار مهمی را در تغذیه کیاه دارند به شدت کاسته شد. که این امر موجب کاهش سلامت خاک و پتانسیل ترسیب کربن در خاک می شود.

شاخص‌های تعامل:   مرکز اطلاعات علمی Scientific Information Database (SID) - Trusted Source for Research and Academic Resources

بازدید 364

مرکز اطلاعات علمی Scientific Information Database (SID) - Trusted Source for Research and Academic Resourcesدانلود 132 مرکز اطلاعات علمی Scientific Information Database (SID) - Trusted Source for Research and Academic Resourcesاستناد 0 مرکز اطلاعات علمی Scientific Information Database (SID) - Trusted Source for Research and Academic Resourcesمرجع 0
اطلاعات دوره: 
  • سال: 

    1400
  • دوره: 

    28
  • شماره: 

    1
  • صفحات: 

    147-164
تعامل: 
  • استنادات: 

    0
  • بازدید: 

    429
  • دانلود: 

    86
چکیده: 

سابقه و هدف: در استان های شمالی ایران در بسیاری از مناطق رطوبت نسبی هوا بیش از 60 درصد و در پاره ای از مواقع به بیش از 80 درصد نیز می رسد. در روزهای گرم سال کولرهای گازی در این مناطق با متراکم سازی رطوبت موجود در هوا سبب تولید مقادیری آب می شوند که در اغلب موارد بدون توجه به مدیریت کمی و کیفی آن از دسترس خارج می شود. شناسایی منابع جدید آب منجر به استفاده در مصارف مختلف و حفاظت منابع موجود در راستای مدیریت پایدار منابع آب خواهد شد. از این رو در این پژوهش با رویکرد مدیریتی، به بررسی پتانسیل کمی و کیفی و اقتصادی آب تولید شده از کولرهای گازی گرگان به عنوان یک منبع نوین آب پرداخته شد. تاکنون مطالعه ای جامع در راستای برآورد کمی و کیفی آب تولید شده از کندانس کولرهای گازی شهر گرگان و تخمین پتانسیل موجود با در نظر گرفتن انرژی مصرفی صورت نپذیرفته است. در این تحقیق به بررسی مدیریتی آب بدست آمده از کندانس کولرهای گازی شهر گرگان پرداخته شده است. مواد و روش ها: در این پژوهش شهر گرگان به چهار منطقه اصلی تقسیم شد. در این مناطق شرایط کمی و کیفی آب تولید شده، تاثیر توان کولر بر میزان آب تولیدشده و تاثیر پارامترهای مختلف برای انتخاب توان کولر جهت خرید توسط کاربران، در یک بازه شش ماهه مورد مطالعه قرار گرفت. همچنین با داشتن توان میانگین 21 هزار وات ساعت و اعمال یک سری فرضیات برای مصرف برق، قیمت آب تولید شده محاسبه گردید. یافته ها: نتایج نشان داد آب بدست آمده اسیدیته خنثی و کدورت و قلیاییت و سختی کمی داشت. میانگین آب تولید شده 5/25، 8/29 و 67/22 برای اسپیلت و 79/13، 13/18 و 13 لیتر در روز برای کولرهای پنجره ای به ترتیب در بازه-های زمانی (بازه های زمانی دوماهه) اول تا سوم بود. میزان آب تولیدی در کولرهای دوتکه بیش از پنجره ای بوده و با افزایش توان کولر، آب تولید شده در هردو نوع کولر افزایش یافت. همچنین دو فاکتور مساحت تحت پوشش کولر و عایق بندی ساختمان بیشترین تاثیر را در انتخاب توان کولر داشتند. نتیجه گیری: با توجه به نتایج، ترافیک جمعیتی و خودرویی منطقه بر کیفیت آب تولید شده بی تاثیر نیست. در این شهر روزانه به طور میانگین مقدار قابل ملاحظه 3542 متر مکعب آب از طریق کندانس کولرهای آبی تولید می شود که با توجه به کیفیت مطلوب، برای استفاده های حساس (مانند شستشوی بدن و صورت و تماس با پوست و چشم) نیز کاربرد دارد. با اعمال برخی فرضیات و در نظرگرفتن 50 درصد از هزینه برق مصرفی، هزینه تمام شده تولید هر لیترآب برابر با 3173 ریال خواهد بود که تقریبا 0. 25 درصد هزینه نهایی هر لیتر آب آشامیدنی بازاری می باشد. لذا باتوجه به نتایج این تحقیق، با ایجاد یک شبکه تجمیع خروجی آب کولرهای خانگی با استفاده از یک لوله-کشی ساده در آپارتمان ها و شهرک ها و در نظر گرفتن منبع ذخیره سازی می-توان به حجم قابل ملاحظه ای آب قابل استفاده برای مصارف مختلف در هر آپارتمان و یا حتا شهرک های مختلف دست یافت، لذا راهکارهایی همچون اجباری نمودن ایجاد شبکه جمع آوری آب کولرهای گازی برای ساختمان های در حال احداث در شهرهایی با رطوبت نسبی بالا و ایجاد سایت هایی جهت بهره برداری از دستگاه های تولید آب از جو می تواند راهکار مناسبی باشد.

شاخص‌های تعامل:   مرکز اطلاعات علمی Scientific Information Database (SID) - Trusted Source for Research and Academic Resources

بازدید 429

مرکز اطلاعات علمی Scientific Information Database (SID) - Trusted Source for Research and Academic Resourcesدانلود 86 مرکز اطلاعات علمی Scientific Information Database (SID) - Trusted Source for Research and Academic Resourcesاستناد 0 مرکز اطلاعات علمی Scientific Information Database (SID) - Trusted Source for Research and Academic Resourcesمرجع 0
اطلاعات دوره: 
  • سال: 

    1400
  • دوره: 

    28
  • شماره: 

    1
  • صفحات: 

    165-181
تعامل: 
  • استنادات: 

    0
  • بازدید: 

    304
  • دانلود: 

    78
چکیده: 

سابقه و هدف: خشک شدن تالاب هورالعظیم سبب تبدیل آن به سبخا شده است. ازدیاد سبخاها سبب شور شدن زمین های حاصلخیز کرخه و تخریب زمین های کشاورزی منطقه شده است. هم چنین باعث ایجاد زمین های پف کرده شده، که به عنوان کانون ریز گرد عمل می کند. میزان تغییرات سبخاها در حواشی تالاب هورالعظیم تاکنون موردبررسی قرار نگرفته است. تالاب هورالعظیم از لحاظ زیست محیطی، اقتصادی و اجتماعی اهمیت دارد، در نتیجه مطالعه تغییرات آن و نواحی مجاور ضروری است. این مطالعه با هدف ارزیابی میزان تغییرات سبخاهای ناشی از خشک شدن تالاب هورالعظیم در دوره بیست ساله می باشد که در نوع خود، اولین پژوهش می باشد. در این نوشتار، برای نخستین بار میزان تغییرات سبخاها در کلاس های مختلف، بررسی و تعیین گردید. همچنین میزان سبخازائی با تغییرات آب و هوایی بلندمدت، مقایسه شده است. پایش روند تغییرات تالاب ها و اراضی پیرامون آن ها می تواند در مدیریت این اکوسیستم ها راهگشا باشد و تهیه نقشه های پراکنش سبخاها و تغییرات آن ها می تواند به مدیران محیط زیست و منابع طبیعی جهت تصمیم گیری آگاهانه تر، برنامه ریزی های صحیح کاربری زمین و بهتر شدن مدیریت منابع، کمک کند. مواد و روش ها: در این مطالعه به منظور بررسی تغییرات و نقشه سازی سبخاهای ناشی از تالاب هورالعظیم طی دوره 20 ساله از تصاویر لندست 8 در سال 2017 و لندست 5 در سال 1997، استفاده گردید. منطقه موردمطالعه به 8 کلاس که شامل: تالاب، سبخای در حال تشکیل، تالاب خشک شده، حوضچه های نمکی، سبخاهای تیره، سبخاهای روشن، زمین های کشاورزی رها شده و زمین های کشاورزی تقسیم بندی شد. سپس از روش طبقه بندی نظارت شده، روش ماشین بردارپشتیبان برای تهیه نقشه منطقه مورد مطالعه استفاده گردید. هم چنین برای بررسی تغییرات دوره 20 ساله از روش مقایسه پس از طبقه بندی استفاده شده است. یافته ها: نتایج حاصل از بررسی دقت طبقه بندی نشان داد که روش ماشین بردار پشتیبان در تصویر لندست 8 با ضریب کاپا 79/0 و صحت کلی70/84 درصد و در تصویر لندست 5 با ضریب کاپا 74/0 و صحت کلی 42/81 درصد به دست آمد که نشان می دهد، الگوریتم ماشین بردار پشتیبان روش مناسبی برای طبقه بندی این منطقه می باشد. هم چنین نتایج حاصل از بررسی تغییرات دوره 20 ساله با استفاده از روش مقایسه پس از طبقه بندی نشان می دهد، کلاس های تالاب خشک شده، حوضچه نمکی، زمین کشاورزی رها شده در طی این دوره 20 ساله تغییرات افزایشی داشته اند. تغییرات کاهشی در کلاس های تالاب، زمین های کشاورزی، سبخاهای تیره و سبخاهای روشن مشاهده شد. بررسی میانگین داده های بلندمدت بارش-دما در منطقه نشان می دهد که میزان درجه حرارت افزایش و میزان بارش در منطقه کاهش یافته که از عوامل موثر بر تغییرات منطقه بوده است. تنها کلاسی که در این دوره مطالعه تغییر نیافته کلاس سبخاهای در حال تشکیل بوده است. نتیجه گیری: نتایج نشان می دهد، میزان تغییرات در طول این دوره بیست ساله در منطقه مورد مطالعه بالا می باشد. از دلایل آن می توان به تغییرات مساحت تالاب در طی سال های اخیر اشاره کرد. هم چنین نتایج نشان می دهد با استفاده از روش های سنجش ازدور با تعداد نقاط کمتر، ضمن صرفه جویی در وقت و هزینه، می توان نقشه های نسبتا دقیقی تهیه کرد و یک روش مفید برای بررسی تغییرات در میزان سبخاها، مقایسه نقشه های طبقه بندی شده گذشته و حال می باشد.

شاخص‌های تعامل:   مرکز اطلاعات علمی Scientific Information Database (SID) - Trusted Source for Research and Academic Resources

بازدید 304

مرکز اطلاعات علمی Scientific Information Database (SID) - Trusted Source for Research and Academic Resourcesدانلود 78 مرکز اطلاعات علمی Scientific Information Database (SID) - Trusted Source for Research and Academic Resourcesاستناد 0 مرکز اطلاعات علمی Scientific Information Database (SID) - Trusted Source for Research and Academic Resourcesمرجع 0
اطلاعات دوره: 
  • سال: 

    1400
  • دوره: 

    28
  • شماره: 

    1
  • صفحات: 

    183-200
تعامل: 
  • استنادات: 

    0
  • بازدید: 

    356
  • دانلود: 

    120
چکیده: 

سابقه و هدف: در کشور نفت خیز ایران آلودگی خاک با ترکیبات نفتی از عوامل بسیارمهم آلودگی است. گازوئیل که یکی از محصولات عمده نفت خام است و خود منبع عمده آلودگی محیط زیست به شمار می رود. در حال حاضر نیازی مبرم در جهت جلوگیری از گسترش، نشر و پخش آلودگی های نفتی و مشتقات آنها وجود دارد. کربن فعال به عنوان یک ماده موثر برنامه های کاربردی محافظت از محیط زیست مورد توجه قرار گرفته است. هدف از انجام این پژوهش، ارزیابی پالایش هیدروکربن نفتی کل در خاک آلوده به گازوییل با اصلاحگرکربن فعال، تعیین مدل سنتیک آن در طی فرآیند اعمال اصلاحگر و بررسی کمی تاثیر مقادیر و اندازه دانه بندی کربن فعال اضافه شده بر نرخ کاهش آلودگی هیدروکربنی بوده است. مواد و روش ها: خاک آلوده به گازوییل از اطراف مخزن گازوئیل در اطراف پالایشگاه شیراز جمع وری و پس از سنجش مقدار هیدروکربن نفتی کل اولیه و ویژگی های فیزیکی و شیمایی خاک آلوده، نمونه های خاک 700 گرمی حاوی کربن فعال آماده شده در اندازه-های 05/0 و 05/2 میلی متر و مقادیر وزنی صفر، 20، 40، 60، 80 و 100 گرم بر کیلوگرم بصورت پایلوت آماده شد. سپس نمونه ها در شرایط رطوبت ثابت 50 درصد بمدت چهار هفته در دمای2 ± 28 درجه سانتی گراد و هر هفته دو دور هوادهی، استراحت دهی و انکوبه شد. در نهایت نتایج تغییرات هیدروکربن نفتی کل و فعالیت میکروبی در زمان پس از تجزیه و تحلیل آماری گزارش شد. یافته ها: نتایج نشان داد که کاربرد کربن فعال اثر معنی داری بر کاهش آلودگی گازوییلی خاک داشت. نتایج تعیین مدل سنتیک کاهش آلودگی در طی فرآیند اعمال کربن فعال نشان داد که سینتیک کاهش هیدروکربن نفتی کل از نوع معادله درجه اول بود. نتایج نشان داد با افزایش وزن اصلاحگر، شدت کاهش نیمه عمر و سرعت ثابت تجزیه افزایش یافت. به طوری که در تیمار وزن 100 گرم کربن فعال، کمترین نیمه عمربرابر با 13/21 روز و خاک شاهد بیشترین نیمه عمر معادل با 76/78 را به خود اختصاص دادند. نتایج هیدروکربن نفتی کل، کاهش معنی دار هیدروکربن های نفتی را در کلیه تیمارهای کربن فعال نشان داد. بررسی تنفس زیستی (شاخص فعالیت میکروارگانیسم های تجزیه گر) نشان داد کاربرد کربن فعال، در اندازه های کوچکتر و مقدار وزنی بالاتر سبب بهبود تجزیه هیدروکربنی گردید. میزان بهره وری زیستی کربن فعال در پایان 60 روز معادل با 38 درصد محاسبه شد. نتیجه گیری: کاربرد اصلاحگر کربن فعال درخاک آلوده گازوئیلی یک روش ارزان، کارآمد و سازگار با محیط زیست می باشد که در صورت استفاده مناسب در خاک آلوده، محیطی مناسب برای گیاهان و میکرارگانیسم های خاک فراهم می کند. این روش می تواند در پالایش خاک های آلوده به عنوان پیش تصفیه موثر همراه با سایر روش های زیستی و یا به تنهایی (بسته به میزان آلودگی و تصفیه مورد نیاز) به کار گرفته شود.

شاخص‌های تعامل:   مرکز اطلاعات علمی Scientific Information Database (SID) - Trusted Source for Research and Academic Resources

بازدید 356

مرکز اطلاعات علمی Scientific Information Database (SID) - Trusted Source for Research and Academic Resourcesدانلود 120 مرکز اطلاعات علمی Scientific Information Database (SID) - Trusted Source for Research and Academic Resourcesاستناد 0 مرکز اطلاعات علمی Scientific Information Database (SID) - Trusted Source for Research and Academic Resourcesمرجع 0
اطلاعات دوره: 
  • سال: 

    1400
  • دوره: 

    28
  • شماره: 

    1
  • صفحات: 

    201-218
تعامل: 
  • استنادات: 

    0
  • بازدید: 

    452
  • دانلود: 

    198
چکیده: 

سابقه و هدف: تبخیر-تعرق از مهم ترین مؤلفه ها در بخش زمینی چرخه هیدرولوژی است که به عنوان رابط چرخه آب و انرژی، در برهم کنش جو و سطح نقش مهمی را بر عهده دارد. دسترسی به تصاویر سنجش ازدور امکان مطالعات مکانی و زمانی تبخیر-تعرق شامل: تبخیر-تعرق واقعی (AET) و پتانسیل (PET) را به خوبی فراهم کرده است. تبخیر-تعرق محصول MOD16A2 سنجنده مودیس در بین تصاویر سنجش ازدور، به دلیل توان تفکیک های بسیار مناسب مکانی (500 متر) و زمانی (8 روزه) در مطالعات منطقه ای در نواحی فاقد داده می تواند بسیار مفید باشد. مواد و روش ها: این پژوهش محصول تبخیر-تعرق پتانسیل زمینی جهانی سنجنده مودیس (MOD16A2) را با دو روش تبخیر-تعرق مرجع پنمن-مانتیث فائو 56 و پریستلی-تیلور در ایستگاه های هواشناسی در دوره زمانی 2001 تا 2018 مورد ارزیابی قرارداد. محدوده موردمطالعه واقع در استان های جنوب غرب ایران (خوزستان و بوشهر)، غرب ایران (استان های همدان و کرمانشاه) و شمال ایران (استان های گیلان و مازندران) است که بر اساس روش یونسکو از خشک تا خیلی مرطوب طبقه بندی شد. سپس تبخیر-تعرق مرجع پنمن-مانتیث فائو 56 و پریستلی-تیلور با استفاده از داده های هواشناسی با پکیج Evapotranspiration در نرم افزار R و داده های تبخیر-تعرق پتانسیل محصول MOD16A2 از سامانه Google Earth Engine آماده شدند. سپس این داده-ها بر اساس شاخص های ارزیابی در اقلیم های متفاوت با یکدیگر مقایسه شدند. یافته ها: محصول MOD16A2 تبخیر-تعرق را نسبت به هر دو روش پنمن مانتیث فائو 56 و پریستلی-تیلور در تمام تیپ های اقلیمی بیش برآورد می کند و دارای واریانس بیش تری در داده ها است. ویژگی های آماری MOD16A2 شامل: چارک های اول و سوم در اقلیم های خشک و نیمه خشک با تبخیر-تعرق پنمن-مانتیث فائو 56 اختلاف کمتری نسبت به روش پریستلی-تیلور دارد، درحالی که چارک های اول و سوم MOD16A2 در اقلیم های نیمه مرطوب، مرطوب و خیلی مرطوب شباهت بیشتری به تبخیر-تعرق پریستلی-تیلور دارد. هم چنین MOD16A2 چرخه فصلی تبخیر-تعرق را به خوبی برآورد می کند، اما تاریخ وقوع بیشینه های MOD16A2 در تمام تیپ های اقلیمی، اکثراً با یک هفته تقدم رخ می دهد. تبخیر-تعرق محصول MOD16A2 در برآورد تبخیر-تعرق پنمن-مانتیث (پریستلی-تیلور) در اقلیم های خشک و نیمه خشک (نیمه مرطوب تا خیلی مرطوب)، به ویژه نیمه خشک با زمستان سرد و تابستان گرم (خیلی مرطوب)، به دلیل خطاهای کوچک مدل شامل PBIAS و RMSE به ترتیب در محدوده 5/46-3/40 درصد وmm/8d 6/19-4/14 (محدوده 97-5/72 درصد وmm/8d 5/24-6/18) و ضرایب بالای توافق اصلاح شده در محدوده 61/0-5/0 (5/0-37/0)، تبین وزنی در محدوده 63/0-55/0 (51/0-44/0) موفق است. هم چنین رابطه خطی قوی بین MOD16A2 تبخیر-تعرق پریستلی-تیلور و پنمن-مانتیث در اکثر تیپ های اقلیمی، به دلیل ضرایب همبستگی بالا (بیش تر از 85/0) وجود دارد. نتیجه گیری: نتایج این پژوهش بیانگر عدم قطعیت کمتر تبخیر-تعرق محصول MOD16A2 با تبخیر-تعرق پنمن مانتیث فائو 56 در اقلیم های خشک و نیمه خشک، به ویژه نیمه خشک است، درحالی که در اقلیم های نیمه مرطوب تا مرطوب MOD16A2 عدم قطعیت کمتری در تبخیر-تعرق پریستلی-تیلور دارد. هم چنین تبخیر-تعرق سنجنده مودیس با روش پنمن-مانتیث فائو 56 و در اقلیم های نیمه خشک کمترین عدم قطعیت را با توجه به کم ترین خطاها دارد؛ بنابراین با توجه به تغییرات اقلیمی اخیر در خصوص افزایش دما و درنتیجه افزایش تبخیر-تعرق، به ویژه در نواحی خشک و نیمه خشک جهان و پیشنهاد روش پنمن-مانتیث فائو 56 به عنوان روش استاندارد برآورد تبخیر-تعرق توسط فائو، تبخیر-تعرق MOD16A2 می تواند نقش کلیدی را در برنامه ریزی های آبیاری، مدیریت منابع آب و پایش خشک سالی در نواحی فاقد داده واقع در اقلیم های خشک و نیمه خشک (به ویژه نیمه خشک) ایفا کند.

شاخص‌های تعامل:   مرکز اطلاعات علمی Scientific Information Database (SID) - Trusted Source for Research and Academic Resources

بازدید 452

مرکز اطلاعات علمی Scientific Information Database (SID) - Trusted Source for Research and Academic Resourcesدانلود 198 مرکز اطلاعات علمی Scientific Information Database (SID) - Trusted Source for Research and Academic Resourcesاستناد 0 مرکز اطلاعات علمی Scientific Information Database (SID) - Trusted Source for Research and Academic Resourcesمرجع 0
اطلاعات دوره: 
  • سال: 

    1400
  • دوره: 

    28
  • شماره: 

    1
  • صفحات: 

    219-236
تعامل: 
  • استنادات: 

    0
  • بازدید: 

    301
  • دانلود: 

    77
چکیده: 

سابقه و هدف: بررسی بیلان جرم آلاینده انتقال یافته در پروفیل خاک در مدیریت های طولانی مدت عملیات کشاورزی ضرروی است. لذا این پژوهش با هدف بررسی میزان تاثیرگذاری درز و ترک بر جریان ترجیحی، زمان انتقال ترجیحی آلاینده نیترات و بیلان جرمی انتقال یافته در دو سیستم آبیاری مختلف طراحی گردید. مواد و روش ها: بدین منظور در این پژوهش، 9 ستون PVC به ارتفاع 60 سانتی متر و قطر 16 سانتی متر استفاده شد. هر ستون از خاک لوم-رسی به ارتفاع 50 سانتی متر پر گردید و دو بخش درز و ترک به عرض 1 سانتی متر و پر شده با شن درشت با قطر 710 میکرومتر در طول ستون خاک ایجاد شد. تیمارهای آزمایش شامل دو دسته، تیمار اصلی درز و ترک و تیمار فرعی سیستم آبیاری بود. تیمارهای اصلی در سه سطح عبارت بودند از: بدون درز و ترک (M)، عدم ارتباط جانبی بین درز و ترک و خاک (MC-S)، ارتباط کامل بین درز و ترک و خاک (MC-C). عبارت بودند از آبیاری سطحی (SI) و آبیاری قطره ای سطحی با دبی 2 و 4 لیتر در ساعت (DI4 & DI2). برنامه آبیاری شامل 1 ساعت تزریق آب مقطر، 2 ساعت تزریق محلول نمکی (176 و 8/61 میلی گرم یون خالص نیترات و کلراید) و 4 ساعت تزریق آب مقطر بود. قبل از شروع، تمام ستون های آزمایش به مدت 5 ساعت تارسیدن به شرایط اشباع کامل آبیاری شدند. زه آب خروجی در زمان 15، 30 و 60 دقیقه به صورت مجزا از ماتریکس خاک و درز و ترک جمع آوری شدند. یافته ها: نتایج نشان داد بیلان جرم نیترات و کلراید انتقال یافته SI و DI4 تفاوت چندانی نداشتند. نیترات زه آب در سیستم آبیاری DI2 تقریبا نصف SI و DI4 بود. درحالی که جرم کلراید انتقال یافته در سیستم آبیاری DI2 بیشتر از سایر سیستم های آبیاری بود. نتایج نشان داد که زمان سفر کلراید بویژه در درز و ترک MC-C کوتاهتر از نیترات است. نتایج نشان داد که جرم نیترات و کلراید از بخش درز و ترک بیش از 5/1 برابر سایر تیمارها بود که تاکیدی بر نقش جریانات از درز و ترک در خاک های یک منطقه در انتقال آلاینده نیترات و کلراید به سمت آبهای زیرزمینی می باشد. نتیجه گیری: نتایج نشان داد در جریان های سریع آب مثل SI، بیلان جرمی نیترات انتقال یافته بیشتر و در جریانات کندتر آب مثل DI2، بیلان جرمی کلراید آبشویی شده بیشتر بود. جریان های ترجیحی بویژه در تیمارهای دارای تبادلات کامل بین ماتریکس خاک و درز و ترک بیشتر رخ داد و در زمان انتقال کلراید در مقایسه با نیترات جریان های ترجیحی بیشتر نقش داشتند.

شاخص‌های تعامل:   مرکز اطلاعات علمی Scientific Information Database (SID) - Trusted Source for Research and Academic Resources

بازدید 301

مرکز اطلاعات علمی Scientific Information Database (SID) - Trusted Source for Research and Academic Resourcesدانلود 77 مرکز اطلاعات علمی Scientific Information Database (SID) - Trusted Source for Research and Academic Resourcesاستناد 0 مرکز اطلاعات علمی Scientific Information Database (SID) - Trusted Source for Research and Academic Resourcesمرجع 0
نویسندگان: 

اسلامی اسماعیل

اطلاعات دوره: 
  • سال: 

    1400
  • دوره: 

    28
  • شماره: 

    1
  • صفحات: 

    237-248
تعامل: 
  • استنادات: 

    0
  • بازدید: 

    472
  • دانلود: 

    76
چکیده: 

سابقه و هدف: در علوم دینی باور بر این است که آغاز آفرینش انسان از خاک بوده است، اینکه خداوند تبارک و تعالی انسان را از خاک خلق کرده خود دلیل بر ارزش و اهمیت آن است. خاک به عنوان ماده اولیه ی خلقت انسان از عناصری است که بیشتر نیازهای انسان را در خودش جای داده است. خاک عنصر ارزشمند در تداوم زمین است و حیات هر موجود زنده ای به آن وابسته است که در واقع نجات جان همه موجودات مرتبط با نجات جان این ماده حیاتی است. مواد و روش ها: در انجام این تحقیق از روش کتابخانهای و همچنین از کتب و منابع معتبر دینی، بخصوص آیات قرآن، معانی و تفاسیر معتبر و مشهور و روایات اسلامی استفاده شده است. به طور کلی تمامی آیات و ترجمه های آن از سایت دانشنامه اسلامی، همچنین از کتابهای نهج البلاغه، بحارالانوار، تفسیر نمونه، تفسیر راهنما، اصول کافی و قرآن کریم و نزدیک به تعداد 60 آیه قرآن به منظور استخراج داده ها و تحلیل آنها استفاده شد. یافته ها: قرآن آفرینش انسان را از خاک می شمرد مراد از خاک همان طین (گل) است که ترکیبی از آب و خاک است این موضوع نیز سزاوار توجه است؛ (روم/20) محیط زیست ما یعنی آب، خاک و هوا که از بزرگترین نعمت های الهی برای بشریت هستند، مانند زنجیره ای بنام زنجیره ی حیات بهم پیوسته و وابسته هستند که حذف هر کدام مساوی با مرگ و نابودی حیات است. خاک زیباست. خاک بذر و آب را به خود جذب می کند: (تَرَى الْ أَرْ ضَ خاشِعَة؛ زمین را خشک (و بی جان) می بینی)، (فصلت/39). خاک زنده ما را حمل می کند و مرده ما را دفن می کند: (أَ لَمْ نَجْ عَلِ الْ أَرْ ضَ کِفاتاً, آیا زمین را مرکز اجتماع انسانها قرار ندادیم، )، (مرسلات/25). این نعمت الهی طوری ساخته شده است که برای کشاورزی شل و آسان باشد و برای ساخت بنا سفت و محکم. نتیجه گیری: خاک محل رویش گیاهان است و میتواند به عنوان رکن اصلی حیات موجودات محسوب شود. هدف از این پژوهش، بررسی بایستگی خاک و زمین از دیدگاه خالق تعالی است. در آیات بسیاری از قرآن کریم به اهمیت خاک پرداخته شده، که این مسئله اهمیت بالای خاک و زمین را در قرآن نشان می دهد. خداوند در آیاتی از قرآن کریم این چرخه زیستن را بهم مرتبط و پیوسته دانسته است؛ بیش از 40 بار واژه ارض و 12 بار واژه طین در قرآن بکار رفته است در بسیاری از موارد از خاک بعنوان محل رزق انسان یاد شده است. از آموزههای و حیانی اینگونه برداشت میشود که خاک مقدس و با ارزش است (بایستگی)، انسان مسلمان در برابر خاک دارای حقوق، مسئولیت و محدودیت است، و از این نعمت الهی باید به خوبی محافظت کند (پایستگی)، و همچنین باید برای حفظ و سلامت آن تلاش و کوشش کند.

شاخص‌های تعامل:   مرکز اطلاعات علمی Scientific Information Database (SID) - Trusted Source for Research and Academic Resources

بازدید 472

مرکز اطلاعات علمی Scientific Information Database (SID) - Trusted Source for Research and Academic Resourcesدانلود 76 مرکز اطلاعات علمی Scientific Information Database (SID) - Trusted Source for Research and Academic Resourcesاستناد 0 مرکز اطلاعات علمی Scientific Information Database (SID) - Trusted Source for Research and Academic Resourcesمرجع 0
telegram sharing button
whatsapp sharing button
linkedin sharing button
twitter sharing button
email sharing button
email sharing button
email sharing button
sharethis sharing button