مرکز اطلاعات علمی Scientific Information Database (SID) - Trusted Source for Research and Academic Resources

مقاله مقاله نشریه

مشخصات مقاله

مرکز اطلاعات علمی Scientific Information Database (SID) - Trusted Source for Research and Academic Resources

نسخه انگلیسی
مرکز اطلاعات علمی Scientific Information Database (SID) - Trusted Source for Research and Academic Resources

video

مرکز اطلاعات علمی Scientific Information Database (SID) - Trusted Source for Research and Academic Resources

sound

مرکز اطلاعات علمی Scientific Information Database (SID) - Trusted Source for Research and Academic Resources

نسخه انگلیسی

مرکز اطلاعات علمی Scientific Information Database (SID) - Trusted Source for Research and Academic Resources

بازدید:

21
مرکز اطلاعات علمی Scientific Information Database (SID) - Trusted Source for Research and Academic Resources

دانلود:

مرکز اطلاعات علمی Scientific Information Database (SID) - Trusted Source for Research and Academic Resources

استناد:

اطلاعات مقاله نشریه

عنوان

بررسی تنوع مکانی و زمانی پوشش گیاهی و عوامل مؤثر بر آن در شمال شرق ایران

صفحات

 صفحه شروع 1 | صفحه پایان 22

چکیده

 سابقه و هدف: پوشش گیاهی یکی از عناصر ضروری اکوسیستم زمینی است که آب, خاک, هوا و سایر اجزای محیطی را به هم متصل می کند. هدف اصلی این مطالعه بررسی مکانی و زمانی پویایی پوشش گیاهی و پاسخ آن به تغییرات اقلیمی و فعالیت های انسانی از جمله تغییرات کاربری خراسان دربازه زمانی 2001 تا 2020 با کمک فنآوری سنجش از راه دور است. در این راستا این مطالعه به شناسایی و تجزیه و تحلیل محرک های اقلیمی مؤثر بر پویایی پوشش گیاهی در کاربری ها و اقلیم های مختلف در مقیاس پیکسل پرداخته است.
مواد و روش ها: داده های مورد استفاده در این تحقیق به دو بخش کلی داده های ماهواره ای و داده های اقلیمی تقسیم می شوند. داده های اقلیمی از سازمان هواشناسی کشور و همچنین داده های ماهواره ای شاخص های پوشش گیاهی از سایت USGS تهیه شد. در این تحقیق برای بررسی پوشش گیاهی از شاخص های NDVI و EVI ماهانه در بازه زمانی 2020-2001 استفاده شد, این تصاویر ماهانه و با قدرت تفکیک مکانی 1×1 کیلومتر از ماهواره ترا سنجنده مودیس تهیه شدند. بعد از تهیه داده های اقلیمی دما و بارندگی برای 39 ایستگاه مورد بررسی در منطقه مورد مطالعه با استفاده از روش درون یابی IDW نقشه های مربوط به آنها در نرم افزارArcGIS تهیه گردید. روند تغییرات شاخص پوشش گیاهی و پارامترهای اقلیمی در بازه زمانی 2020-2001 برای هر پیکسل تصویر با استفاده از رگرسیون خطی در محیط نرم افزارQGIS شبیه سازی گردید. به منظور بررسی روند تغییرات پوشش گیاهی ارتباط بین شاخص NDVI و EVI با پارامترهای اقلیمی با استفاده از آنالیز همبستگی مورد بررسی قرار گرفت.
نتایج: بررسی روند تغییرات کاربری اراضی خراسان نشان در بازه زمانی 2020-2001 اراضی بایر, اراضی کشاورزی, جنگل ها و مراتع به ترتیب 57/2, 41/0, 0009/0 و 02/1 درصد کاهش و بوته زارها, ساوانا و مناطق انسان ساخت 98/3, 0031/0, 0072/0 درصد افزایش را نشان داد. بررسی شیب تغییرات شاخص پوشش گیاهی و پارامترهای اقلیمی در این بازه زمانی 20 ساله نشان داد که شیب تغییرات شاخص پوشش گیاهی EVI و NDVI در این بازه زمانی 20 ساله به ترتیب 81/72 و 46/85 درصد از خراسان مثبت و افزایشی است که به طور کلی می توان بیان کرد که پوشش گیاهی بر اساس این دوشاخص در اراضی طبیعی در بیش از 85 درصد از خراسان افزایشی است. بررسی شیب تغییرات بارندگی و دما در این بازه زمانی نشان داد که به ترتیب این شاخص ها در 59/76 و 71/58 درصد از مساحت خراسان تغییرات مثبت و افزایشی داشته است. نتایج همبستگی بین شاخص های پوشش گیاهی EVI و NDVI با بارندگی نشان می دهد که در 27/87 و 71/90 درصداز خراسان بین این دو شاخص همبستگی مثبت وجود داشته است. همبستگی بین شاخص های پوشش گیاهی EVI و NDVI و دما نشان داد که در منطقه مورد مطالعه به ترتیب حدود 27/74 و 26/77 درصد همبستگی منفی برقرار بوده است. نتایج بررسی همبستگی بین شاخص پوشش گیاهی EVI و بارندگی در اقلیم فراخشک, خشک و نیمه خشک نشان می دهد که این همبستگی در اکثر کاربری های اراضی بایر, اراضی کشاورزی, مراتع و بوته زار مثبت است. همچنین این نتایج همبستگی در اقلیم مدیترانه ای نشان داد که در کاربری های اراضی بایر, مراتع و بوته زار به ترتیب 18/49, 96/80, 100 درصد مثبت است. نتایج این همبستگی در اقلیم نیمه مرطوب در کاربری های مراتع و جنگل به ترتیب در 30/95, 15/1 درصد مثبت بوده است. نتایج همبستگی EVI و دما در اقلیم فراخشک در اقلیم فراخشک, خشک و نیمه خشک نشان می دهد که این رابطه در اکثر کاربری اراضی بایر, اراضی کشاورزی, مراتع و بوته زار منفی است. همچنین نتایج این همبستگی در اقلیم مدیترانه ای نشان می دهد که این همبستگی در کاربری اراضی بایر, مراتع, بوته زار 40/99, 02/91 و 08/23 درصد مثبت است. نتایج این همبستگی در اقلیم نیمه مرطوب نشان می دهد که این رابطه در اراضی بایر و مراتع به ترتیب 100 و 06/98 درصد مثبت و در مراتع 94/1 درصد منفی است. نتایج همبستگی NDVI و بارندگی در اقلیم فراخشک, خشک و نیمه خشک و مدیترانه ای نشان می دهد که این همبستگی در اکثر مساحت کاربری اراضی بایر, اراضی کشاورزی, مراتع و بوته زار درصد مثبت بوده است. نتایج این همبستگی در اقلیم مدیترانه ای این بوده که این رابطه در کاربری اراضی بایر, مراتع, بوته زار به ترتیب 15/62, 01/77, 100درصد مثبت است. نتایج این همبستگی در اقلیم نیمه مرطوب در کاربری اراضی بایر و مراتع به ترتیب 56/52 و 63/38 درصد مثبت است. نتایج همبستگی NDVI و دما در اقلیم در اقلیم فراخشک, خشک و نیمه خشک و مدیترانه ای نشان می دهد که این همبستگی در اکثر مساحت کاربری اراضی بایر, اراضی کشاورزی, مراتع و بوته زار درصد منفی بوده است. نتایج این همبستگی در اقلیم مدیترانه ای در کاربری اراضی بایر, مراتع, بوته زار به ترتیب 60/99, 66/93, 100 درصد مثبت است. نتایج همبستگی NDVI و دما در اقلیم نیمه مرطوب نشان می دهد که این همبستگی در کاربری اراضی بایر و مراتع 100درصد همبستگی مثبت دارد.
نتیجه گیری: تخریب و احیاء پوشش گیاهی به یکی از چالش های مهم کشور ایران تبدیل شده است. این چالش مهم حاصل از تعامل فعالیت های انسانی و تغییرات اقلیمی بوده که به تبع آن پوشش گیاهی کاهش, تخریب اراضی و شرایط بیابانی شدن رو به افزایش خواهد بود. این مطالعه پویایی پوشش گیاهی سه استان خراسان شمالی, رضوی و جنوبی را در سطح اقلیم و کاربری های مختلف به تفکیک و با جزئیات مورد مطالعه قرار داده است.

چندرسانه ای

  • ثبت نشده است.

    • استنادها

  • ثبت نشده است.

    • ارجاعات

  • ثبت نشده است.

    • استناددهی

    مقالات مرتبط نشریه ای

  • ثبت نشده است.

    • مقالات مرتبط همایشی

  • ثبت نشده است.

    • طرح های مرتبط

  • ثبت نشده است.

    • کارگاه های پیشنهادی






    بازگشت به بالا
    telegram sharing button
    whatsapp sharing button
    linkedin sharing button
    twitter sharing button
    email sharing button
    email sharing button
    email sharing button
    sharethis sharing button