علوم کشاورزی و منابع طبیعی
سال:1379 | دوره:7 | شماره:1 |تعداد مقالات:6

قارچ Bipolaris Spicifera عامل بیماری لکه قهوه ای برنج می باشد. این قارچ بعنوان پارازیت ضعیف روی تعداد زیادی از گیاهان عمل می کند، و در شرایطی که میزبان تحت تنش های محیطی قرار گیرد خسارت آن بیشتر می شود. در این بررسی دو رقم حساس (دم سیاه) و مقاوم (آمل) از گیاه برنج انتخاب شدند و در مرحله چهار برگی بمدت یک هفته تحت سه شدت نوری (0، 400 و 14000 لوکس) قرار گرفتند. سپس با چهار جدایه از پاتوژن مذکور مایه زنی شدند و پس از 20 روز از نظر میزان علایم و نوع آن بررسی گردیدند. تجزیه واریانس نشان داد که بین ارقام و میزان نورهای مختلف از نظر شدت بیماری تفاوت معنی داری دیده می شود، همچنین در هم کنش رقم × نور معنی دار بود، اما اثر معنی داری برای در هم کنش جدایه × رقم مشاهده نشد. در این مطالعه مشخص شد که با افزایش نور از طول و تعداد لکه های قهوه ای در سطح برگهای تلقیح شده کاسته می شد. اندازه گیری میزان کربوهیدرات از برگهای گیاهان تحت تیمار نور نشان داد ارتباط مثبتی بین مقدار کربوهیدرات موجود در بافت گیاه میزبان در زمان تلقیح و شدت آلودگی وجود دارد، بطوریکه کاهش قند باعث افزایش تعداد و اندازه لکه ها گردید و این به نوعی بیان کننده اینست که نور در افزایش فتوسنتز و بالابردن میزان قند اثر مستقیم دارد. با توجه به اینکه این پاتوژن به بافت های ضعیف حمله می کند، افزایش میزان قند در بالا بردن میزان مقاومت هر دو رقم برنج تاثیر بسزایی داشت.  

سرخدار (Taxus baccata) یکی از گونه های درختی با ارزش ایران است که در معرض خطر انقراض قرار دارد. زادآوری و تجدید نسل این گونه در رویشگاه های طبیعی آن با دشواری بسیار، صورت می گیرد. در این خصوص می توان از تراکم خیلی زیاد و خیلی کم تاج پوشش را جزو عوامل باز دارنده منظور داشت. این تحقیق با هدف بررسی تاثیر شدت نور در رویش و رشد قلمه های یکساله و نهالهای سه ساله سرخدار انجام گرفته است. از رویشگاه جنگلی سرخدار واقع در افراتخته گرگان تعداد 360 قلمه پاشنه دار تهیه شد. پس از کاشت آنها در گلدانهای پلاستیکی، همراه با گلدانهای حاوی نهالهای سه ساله سرخدار به صورت طرح کاملا تصادفی، در معرض تیمارهای نوردهی 12.5، 25، 50 و 100 درصد قرار داده شدند. نتایج نشان می دهد که زنده مانی و رشد طولی قلمه ها در تیمار نوردهی 25 درصد بیشترین و در مورد نهالهای سه ساله سرخدار، بیشترین رشد طولی در تیمار نوردهی 50 درصد بوده است. ولی از نظر زنده مانی در نهالهای سه ساله بین تیمارهای مختلف تفوت آماری معنی داری دریافت نشد.  

برای طراحی برنامه های اصلاح نژاد دام و طیور و تصمیم گیری بهتر، اطلاعاتی در خصوص صفات اقتصادی حیوانات مورد نیاز است. از آنجا که در تجدید نسل لاینهای طیور از انتخاب استفاده می شود، می توان با برآورد میانگین صفات اقتصادی در نسلهای بعد میزان پیشرفت ژنتیکی حاصل از برنامه های اصلاح نژاد را محاسبه نمود. در این تحقیق خصوصیات تولیدی لاین c از مجتمع پرورش مرغ گوشتی زیاران برای سه نسل متوالی مورد بررسی قرار گرفت. بدین منظور میانگین حداقل مربعات صفات اقتصادی وزن شش هفتگی، سن بلوغ جنسی، میانگین وزن و تعداد مرغ تولید شده در مدت 12 هفته در نسل های مختلف برآورد و مقایسه گردید.  

به منظور مطالعه اثرات تاریخ کاشت بر عملکرد و اجزا عملکرد 6 رقم نخود، آزمایشی در سال 75 – 1374 در مزرعه تحقیقاتی دانشکده کشاورزی دانشگاه فردوسی مشهد اجرا شد. چهار تاریخ کاشت شامل 8 آذر (کاشت اول)، 23 اسفند (کاشت دوم)، 22 فروردین (کاشت سوم) و 31 اردیبهشت (کاشت چهارم) با ارقام جم، ILC5218، کرج 31- 60- 12، ILC5085 و ILC3279 در یک آزمایش فاکتوریل بر پایه طرح بلوکهای کامل تصادفی با سه تکرار مورد مقایسه قرار گرفتند. در این مطالعه کاشت اول و دوم عملکرد دانه بیشتری از سایر تاریخ های کاشت داشتند. در کاشت اول تعداد غلاف در بوته و تعداد دانه در غلاف، عملکرد تک بوته بالاتر از سایر تاریخ های کاشت بود، اما به دلیل مرگ و میر زمستانه بوته ها عملکرد آن نسبت به تاریخ کاشت دوم کمتر بود. در کاشت سوم و چهارم عملکرد کاهش یافت. رقم کرج 31- 60- 12 بیشترین عملکرد را داشت و کمترین عملکرد دانه را رقم ILC5218 دارا بود. با توجه به درصد تلفات ارقام در کاشت اول (کاشت پاییزه) به نظر می رسد که ارقام ILC5085 و ILC3279 نسبت به سایر ارقام تحمل بیشتری به شرایط زمستان داشته باشند.  

فتوسنتز و تعرق از فرآیندهای کلیدی رشد گیاه هستند که پیش بینی دقیق آنها همواره یکی از اهداف مدل سازان بوده است. در این بررسی ایجاد یک مدل رایانه ای برای فرآیندهای فوق در کنوپی – Canopy گیاهان زراعی که بتواند توازن کربنی و آب را شبیه سازی کند مورد نظر بوده است. در شبیه سازی فتوسنتز و تعرق باید دمای حداقل، حداکثر و تشعشع خورشیدی (یا تعداد ساعات آفتابی) روزانه و شاخص سطح برگی کنوپی در آن روز در اختیار این مدل قرار گیرد. به منظور شبیه سازی فتوسنتز، شاخص سطح برگ کنوپی که در معرض نور مستقیم و نور پراکنده قرار می گیرد محاسبه می شود. سپس شدت تشعشع در واحد سطح برگهای در معرض نور مستقیم و نور پراکنده محاسبه شده و با استفاده از یک معادله مجانب نمایی سرعت فتوسنتز ناخالص در واحد سطح برگ بدست می آید. سرانجام از فتوسنتز لحظه ای برگهای در معرض نور مستقیم و نور پراکنده انتگرال گرفته می شود تا فتوسنتز ناخالص روزانه به دست آید. پس از محاسبه فتوسنتز ناخالص روزانه، تلفات تنفس نگهداری و رشد از آن کسر شده و بیوماس biomass تولیدی روزانه محاسبه می شود. تعرق روزانه بر مبنای تبادل گازی کنوپی و با استفاده از بیوماس تولیدی روزانه، کمبود فشار بخار و راندمان تعرق تنظیم شده برای کمبود فشار بخار محاسبه می شود. آزمون اولیه مدل با استفاده از آمار مربوط به سرعت رشد در محصول گندم، سیب زمینی و نخود نشان داد که مدل می تواند موازنه کربن کنوپی را در حد قابل قبولی پیش بینی کند. کارآیی مدل در پیش بینی تعرق به علت در دسترس نبودن اندازه گیری های مربوط به تعرق، آزمون نشد. از این مدل می توان برای اهداف پژوهشی و آموزشی استفاده کرد.  

تغییر رطوبت چوب تا 30% سبب تغییر ابعاد چوب می شود، در نتیجه این موضوع مصرف چوب را با اشکالاتی مواجه می سازد. انجام تیمارهایی با استفاده از منومرها، رزین ها یا پلیمرهای مختلف در صورتی که این مواد بداخل غشا سلولی نفوذ نمایند در کاهش واکشیدگی چوب موثر خواهند بود. در این بررسی چوب آلات گونه های افرا، بلوط قرمز و کاج جنوبی بوسیله منومرهای اکریلیک و متا اکریلیک بنحوی اشباع شدند که این مواد بداخل غشا سلولی نفوذ نمودند. پس از هر یک از 3 مرحله اشباع حجم نمونه ها اندازه گیری شد و واکشیدگی محاسبه گردید. اشباع در 105 درجه سانتی گراد در بعضی منومرها بر حسب گونه چوب و نوع منومر سبب 2 تا 121% واکشیدگی در چوب شد. بعضی از منومرها به داخل غشا سلولی نفوذ نکرده و در نتیجه واکشیدگی بوجود نیامد. پس از آخرین مرحله اشباع با افزایش کاتالیزور رادیکالهای آزاد منومر در داخل چوب پلیمر در 90% رطوبت نسبی اندازه گیری شد. واکشیدگی فرآورده های چوب – پلیمر بر اثر جذب آب به نسبت چوب ناخالص کندتر بود، اما بسیاری از فرآورده های چوب پلیمر به اندازه چوب تیمار نشده واکشیده شدند. برخی از پلیمرها نم گیر بودند که در نتیجه در طوبت نسبی 90% جذب رطوبت و واکشیدگی حجمی نمونه های چوب پلیمر افزایش یافت.