چکیده: یکی از رخدادهای مهم در تاریخ معاصر کشور ما انعقاد قراردادهای موسوم به «کاپیتولاسیون» می باشد که در سه سلسله پادشاهی معاصر یعنی صفویه، قاجاریه و پهلوی، به ترتیب با فرانسه، روسیه و آمریکا منعقد شده است. ماجرای کاپیتولاسیون دوم در زمان قاجار اولین قراردادی از این سه قرارداد است که در کشور ما عملا قابلیت اجرایی یافت. اغلب کتاب های مرتبط با این موضوع، ماجرای لغو آن را در زمان پهلوی اول دانسته و احیانا فقط اشاراتی گذرا به واقع ماجرا داشته اند. این پژوهش از نوع توصیفی-تحلیلی است و در آن تلاش شده تا با مطالعه اسناد، کتب و مقالات و سایر منابع موجود در کتابخانه ها و فضای مجازی، ماجرای لغو این قرارداد مورد واکاوی قرار گیرد. در نهایت با بهره گیری و تحلیل منابع نشان داده شده که اولا لغو آن مربوط به دوران رضاخان نیست و ثانیا لغو آن بخشی از فیگورهای سیاسی طراحی شده به وسیله استعمار نوین انگلستان در راستای بسترسازی برای تثبیت قدرت وی بوده است.