معمای اقتصادی رابطه رانت منابع طبیعی و رشد اقتصادی و مسیرهای اثرگذاری آن بر توزیع درآمد از چند جنبه مورد بحث است؛ از یک طرف، ایجاد فرصت¬های رانت¬جویی و حجم اقتصاد سایه برای در اختیارگرفتن رانت ناشی از منابع به شدت کارایی اقتصادی را کاهش می¬دهد و باعث نابرابری در توزیع درآمد می¬شود و از طرف دیگر، استفاده بهینه از درآمد منابع طبیعی در جهت آموزش و سلامت سرمایه انسانی به توزیع عادلانه درآمدها می¬انجامد.هدف پژوهش حاضر، برآورد اثرات مستقیم و غیر¬مستقیم(سرریزهای فضایی) مجاورت فضایی رانت منابع بر توزیع درآمد، شامل نقش شاخص توسعه انسانی و اقتصاد سایه در دو بعد بلندمدت و کوتاه¬مدت در قالب اقتصاد¬سنجی فضایی با استفاده از ماتریس مجاورت وزنی فاصله¬ای در بین75کشور در4گروه درآمدی در دوره زمانی(1990-2021) می باشد. با استفاده از آزمون موران، مدل¬های فضایی و خودهمبستگی فضایی فاصله¬ای، تایید و الگوی تابلویی پویای فضایی (spregxt) تخمین زده شد. نتایج تحقیق حاضر، نشاندهنده روند کاهشی اثرات مستقیم و غیر¬مستقیم رانت منابع طبیعی در بلندمدت با توجه به افزایش درآمد سرانه در کشورها در4گروه درآمدی است؛ بطوریکه کشورهای با درآمد سرانه بالا و بالای متوسط با مدیریت و کنترل اقتصاد سایه و سرمایه¬گذاری در آموزش و بهداشت نیروی انسانی علاوه بر برابر¬تر شدن توزیع درآمد در داخل کشور باعث بهبود توزیع درآمد در کشورهای مجاور نیز شده¬اند. در کشورهای با درآمد سرانه پایین و پایین متوسط با طول دوره زمانی تاثیر منفی اقتصاد سایه بر توزیع درآمد گسترده¬تر شده است.