اقیانوس شناسی
سال:1398 | دوره:10 | شماره:37 |تعداد مقالات:7

این تحقیق به منظور شناسایی سیست های فیتوپلانکتون موجود در منطقه لیپار (سواحل جنوب شرق ایران) براساس ریخت شناسی و فیلوژنی سلول های شکوفا شده از سیست انجام گردید. بدین منظور، در این منطقه نمونه رسوب از سه ایستگاه در سال 1395 به وسیله نمونه بردار گرب اکمن با سطح جمع کنندگی 225 سانتی متر مربع جمع آوری گردید. سیست های ناشناخته با ریخت شناسی متفاوت، در پتری دیش حاوی محیط کشت F2 کشت داده شدند و در آزمایشگاه تحت شرایط 12: 12 ساعت روشنایی: تاریکی در درجه حرارت 1 ° C± 25 نگهداری شدند. با بررسی اولیه ریخت شناسی گونه شکوفاشده، مشخص گردید که بیشترین شباهت را به گونه Chattonella subsalsa دارد. جهت تایید شناسایی DNA از ایزوله خالص حاصل از کشت سیست استخراج شد و واکنش زنجیره ای پلیمراز (PCR) جهت تعیین توالی ناحیه LSU-rDNA انجام گردید. آنالیزهای فیلوژنی نشان داد که سلول شکوفاشده با 98% حمایت شبیه به گونه C. subsalsa است. بررسی رابطه سیست و فیتوپلانکتون و چرخه زندگی سلول می تواند به عنوان ابزاری مهم در شناسایی گونه های فیتوپلانکتون در نظر گرفته شود.

مطالعه پذیرفتاری مغناطیسی یکی از مهم ترین روش ها برای پایش تغییرات ترکیب رسوب در بررسی های محیطی است. در این مطالعه به منظور بازسازی تغییرات تراز دریا با استفاده از نوسانات پذیرفتاری مغناطیسی در بخش جنوب شرقی دریای خزر، پنج مغزه رسوبی (K1, K3, K5, K7, N1) از رسوبات بستر خلیج گرگان در امتداد شرق به غرب خلیج برداشت شد. مغزه ها ابتدا از نظر میزان پذیرفتاری مغناطیسی مورد بررسی قرار گرفتند. سپس ماده آلی، کربنات کلسیم، و دانه بندی نمونه های برداشت شده از مغزه ها مشخص گردید. ﻧ ﺘ ﺎ ﻳ ﺞ ﺍ ﻳ ﻦ ﻣ ﻄ ﺎ ﻟ ﻌ ﻪ ﻧ ﺸ ﺎ ﻥ داد، پذیرفتاری مغناطیسی ﺩ ﺭ ﺍ ﻳ ﻦ ﺭ ﺳ ﻮ ﺑ ﺎ ﺕ ، ﺭ ﺍ ﺑ ﻄ ﻪ ﻣ ﺴ ﺘ ﻘ ﻴ ﻤ ﻲ ﺑ ﺎ ﻣ ﻴ ﺰ ﺍ ﻥ اندازه رسوبات ﺣ ﻤ ﻞ ﺷ ﺪ ﻩ ﺍ ﺯ ﺧ ﺸ ﻜ ﻲ ﺩ ﺍ ﺭ ﺩ . در زمان های پایین آمدن سطح دریا در نتیجه ورود مواد آواری دانه درشت (افزایش درصد ماسه)، میزان پذیرفتاری مغناطیسی در رسوبات افزایش نشان می دهد و در زمان های بالا آمدن سطح آب دریا در نتیجه افزایش مواد آلی و کاهش اندازه دانه ها (افزایش درصد گل) میزان پذیرفتاری مغناطیسی کاهش یافته است. همچنین ارتباطی بین پذیرفتاری مغناطیسی و تغییرات میزان کربنات کلسیم در رسوبات مشاهده نشد. نتایج این پژوهش نشان داد، استفاده از منحنی های پذیرفتاری مغناطیسی در کنار سایر داده ها ازجمله داده های زمین شناسی و تاریخی در بخش هایی که امکان بازسازی تغییرات دریا با چالش رو به رو است می تواند ایده ای مناسب جهت بازسازی محیط های دریایی خصوصا مناطق نزدیک به ساحل ارایه نماید.

در این تحقیق از صدف دوکفه ای اسکالوپ جهت تصفیه زیستی پساب مزارع پرورش میگو در خلیج گواتر در فصل بهار 1397 استفاده گردید. بدین منظور، استخرهای رسوب گیر، زیستی و هوادهی در حاشیه استخر اصلی جهت تصفیه زیستی احداث شد. سپس صدف های دوکفه ای از محیط طبیعی جمع آوری شده و در بستر استخرهای مذکور قرار داده شدند. غلظت پارامترهای کیفی در چهار ایستگاه شامل ایستگاه 1 (نمونه دریا)، ایستگاه 2 (آب ورودی)، ایستگاه 3 (پساب خروجی) و ایستگاه 4 (آب قبل از ورود به دریا) بررسی گردید. نتایج نشان داد، غلظت پارامترها در پساب خروجی استخر اصلی (ایستگاه 3) به طور معنی داری از دیگر ایستگاه ها بالاتر است (05/0P<). نتایج آزمون همبستگی نشان داد که میزان تصفیه با پارامترهای کیفی همبستگی منفی معنی داری دارند به طوری که با افزایش تصفیه غلظت پارامترها کاهش می یابد. غلظت نیترات، فسفات، کدورت، EC، TDSو اکسیژن محلول در استخر اصلی به ترتیب 67/0، 52/1، 36/22، 78/39، 21/20 و 49/9 میلی گرم بر لیتر بود و بعد از تصفیه برابر 56/0، 79/0، 81/16، 68/38، 45/16 و 12 میلی گرم بر لیتر مشاهده شد. این نتایج نشان داد، اختلاف بین پارامترها قبل و بعد از تصفیه معنی دار هستند (05/0P<). همچنین میزان تصفیه زیستی در بازه زمانی مختلف دارای اختلاف معنی داری است (05/0P<) به طوری که بیشترین و کمترین نرخ تصفیه به ترتیب در روز پنجم و روز اول مشاهده گردید. میزان 20، 48، 27، 22 و 5/2 درصد به ترتیب از غلظت نیترات، فسفات، کدورت، مواد جامد محلول و هدایت الکتریکی در فرآیند تصفیه از پساب حذف گردید. بنابراین بر اساس نتایج مشخص شد که دوکفه ای اسکالوپ توانایی بالایی در تصفیه زیستی پساب مزرعه پرورش میگو دارد و می تواند به عنوان شاخص مناسبی برای تصفیه مزارع پرورشی استفاده گردد.

در این مطالعه با استفاده از روش تحلیل Bispectral، مؤلفه های ترکیبی و اضافی حاصل از اندرکنش های غیرخطی سه تایی (triad) مؤلفه های اصلی کشندی در محدوده ی شرق سواحل ایرانی مکران مورد مطالعه و ارزیابی قرار گرفت. نتایج نشان داد که مهم ترین مؤلفه های ترکیبی در این منطقه KO2، KP2، MS4 و MN4 هستند. همچنین مؤلفه های جز اضافی M4 و S4 در این منطقه با استفاده از روش به کار گرفته شده قابل شناسایی هستند. برتری روش Bispectral در مقایسه با روش کمترین مربعات (تحلیل هارمونیک)، امکان شناسایی برخی مؤلفه های ترکیبی نظیر KO2 است که توسط روش کمترین مربعات هرگز قابل شناسایی نیست. با مقایسه ی نتایج روش های تحلیل کمترین مربعات و فوریه، فرکانس همسازهای نظیر مؤلفه های اصلی کشندی تعیین شدند. در نهایت تحلیل با 3 درجه آزادی 16، 32 و 64 انجام گردید و مقادیر قابل توجه Bicoherence که در هر 3 درجه آزادی تکرار شده و در محدوده ی فرکانسی مؤلفه های اصلی کشندی بودند، به عنوان اندرکنش های قوی و مؤثر تعیین شدند.

هدف از پژوهش حاضر، سنجش اثرگذاری عوامل اصلی موثر بر کاهش عملکرد تخلیه و بارگیری نسبت به نرم تخلیه و بارگیری ترمینال فله خشک، بندر امام خمینی است. در این پژوهش از داده های واقعی انعکاس یافته در آمار تخلیه و بارگیری بندر امام خمینی، مطالعات پیشین و پایگاه های اطلاعاتی معتبر استفاده شد. انجام محاسبات و تجزیه و تحلیل نهایی به منظور واکاوی داده ها و بدست آوردن نتایج از روش رگرسیون خطی چندگانه و با بهره گیری از نرم افزار Stata، نسخه 14 صورت گرفت. نتایج این تحقیق نشان داد که در مدل اول متغیرهای نقص فنی تجهیزات کشتی، تاخیر در جدا سازی و جابجایی تجهیزات خنکار بر متغیر وابسته نرم بارگیری تاثیرگذار بوده و این اثر غیرمستقیم است. همچنین در مدل دوم متغیرهای قرنطینه، نقص فنی تجهیزات کشتی و جابجایی تجهیزات خنکار بر متغیر وابسته نرم تخلیه تاثیرگذار بوده و این اثر غیرمستقیم است. به طور کلی مدل در نظر گرفته شده در پژوهش دارای متغیر قابل حذف نبوده و کلیه متغیرهای مستقل در دو معادله معنی دار بودند.

در این مطالعه، شرایط جوی حاکم بر رخداد گرد و خاک در منطقه خلیج فارس و جنوب غرب ایران بررسی شد. بدین منظور سه مطالعه موردی در نظر گرفته شد که با استفاده از داده های دیدبانی ایستگاهی، تصاویر ماهواره ای، داده های جهانی ECMWF و خروجی مدل هایHYSPLIT و DREAM تحلیل و بررسی شدند. نتایج نشان داد، جریان های شمال غربی سطح زمین در کشورهای همسایه غربی یکی از عوامل اصلی انتقال گرد و خاک به سمت جنوب غرب ایران هستند. از طرف دیگر الگو-های تراز میانی جو اعم از ناوه، پشته یا جریان های مداری، نقش بنیادی در انتقال گرد و خاک ندارند و در هر شرایطی با جریان های شمالی سطح زمین انتقال گرد و خاک رخ می دهد. از طرف دیگر نتایج نشان داد، سرعت قائم پایین سو در تراز 925 hPa بین Pa/s 2/0 تا 6/0 برای حاکمیت گرد و خاک در نزدیکی سطح زمین مناسب است. همچنین اثر نیروی اصطکاک سطح زمین باعث عدم حرکت گرد و خاک در راستای شمالی-جنوبی شده و در نتیجه موجب گسترش بیشتر در منطقه می شود. خروجی مدل HYSPLIT، به خوبی مسیر حرکت ذرات را در راستای بادهای شمال غربی پیش بینی نمود و خروجی مدل DREAM، کاهش دید افقی را به خوبی نشان داد. با مقایسه دید افقی در شهر اهواز و آبادن و همچنین بررسی خروجی مدل HYSPLIT می توان دریافت که در شهر اهواز، گرد و خاک محلی نیز شکل گرفته که علاوه بر منشا برون مرزی، می توان به منشاهای درون مرزی گرد و خاک نیز توجه داشت.

هدف از مطالعه حاضر، تعیین منشأ ترکیبات PAHs در رسوبات فراساحلی خلیج فارس در استان بوشهر است. بدین منظور از 19 ایستگاه (در 8 خط عمود بر ساحل) در منطقه ی فراساحل استان بوشهر نمونه برداری انجام گرفت. هیدروکربن های آروماتیک چند حلقه ای به روش استخراج مایع تحت فشار (PLE) استخراج شدند و فرآیند تمیزسازی بافت نمونه (Clean-up) و آنالیز به ترتیب با استفاده از ستون با پایه سیلیکاژل و دستگاه کروماتوگرافی گازی-اسپکترومتری جرمی (GC-MS) انجام شد. درصد بازیابی (Recovery) ترکیبات بیش از 70 درصد بود. دامنه ی مجموع غلظت 15 ترکیب PAHs در رسوبات مورد مطالعه از 6/5 تا 35/5 نانوگرم بر گرم وزن خشک به دست آمد. مقایسه نتایج حاصل با داده های استاندارد کیفیت رسوب آمریکا، سطح آلودگی کم را در رسوبات مورد مطالعه نشان داد. بیشترین غلظت کل ترکیبات PAH، در ایستگاه 4 (رسوبات نزدیک جزیره خارک، منطقه نفتی ابوذر) و ایستگاه 15 (منطقه نفتی گلشن) مشاهده گردید. نسبت های تشخیصی ترکیبات PAHs به وسیله شکل نمودارهای متقاطع به عنوان ابزاری برای شناسایی و ارزیابی منابع انتشار آلودگی به کار رفت. نتایج منشأ مختلط ناشی از احتراق ناقص سوخت و منشاء نفتی را برای ترکیبات PAHs در منطقه نشان داد. مقایسه نتایج حاضر با آخرین نتایج گزارش شده در گشت راپمی در سال 2006، افزایش مقادیر ترکیبات PAHsدر رسوبات را به طور آشکار به نمایش می گذارد؛ این امر نشان دهنده ی افزایش فعالیت های انسانی، آلودگی در سال های اخیر در منطقه است.