تعلیم و تربیت از جمله مباحث مهم در حوزه علوم انسانی تلقی می شود؛ زیرا موضوع ارتقاء انسان از وضعیت موجود به وضعیت مطلوب در حوزه تعلیم و تربیت معنا می یابد. روش گذار انسان از منظر تعلیم و تربیت، ناظر بر دریافت تعالیم و آگاهی های لازم و نهادینه ساختن آنها و سرانجام عینیت و بیرون ریزی آنها در قالب رفتار است. در این میان، دین و تعلیم و تربیت دینی از شاخصه ممتازی برخوردار است؛ زیرا برای سیر انسان از وضعیت موجود به وضعیت مطلوب واجد تعالیم و برنامه های تربیتی مشخصی است. بطور کلی، تعالیم دینی سطوح متعدد تعامل انسان با خدا، تعامل انسان با خود، تعامل انسان با دیگر انسان ها و تعامل انسان با جهان پیرامون را تشکیل می دهد. نظر به جایگاه ویژه جامعه و مناسبات انسان در آن، موضوع تعامل انسان با دیگر انسان ها از اهمیت ویژه ای در حوزه تعلیم و تربیت برخوردار است. موضوع این طرح نیز ناظر بر اهمیت روابط انسانی او، شناسایی تعالیم قرآنی در حوزه روابط انسان با دیگر انسان ها و نسبت آن با ساحات نفس آدمی است. این مطالعه نشان خواهد داد که قرآن در رویکردها خود دربارة روابط انسانی، به کدام سطح از ساحات نفس توجه بیشتری داشته است. روش این پژوهش نیز مانند بسیاری از مطالعات میان رشته ای در قرآن از نوع توصیفی تحلیلی است. شناسایی و دسته بندی تعالیم قرآن در بحث تعاملات انسانی او رویکردی توصیفی است. اقدام بعدی این پژوهش تحلیلی است که بر روی آیات استخراج شده صورت می گیرد و چگونگی ارتباط این تعالیم با ساحات نفس در انسان را مشخص می سازد. از طریق شناسایی نسبت تعالیم با ساحات نفس مشخص خواهد شد که قرآن در الگوی تعلیمی خود، برای القاء مؤثر تعالیم به کدام یک از ساحات نفس بیشتر توجه کرده است. تحقق این الگوی تعلیمی می تواند الگویی مؤثر برای تربیت دینی باشد. این پژوهش نشان می دهد که در کنار الگوهای تعلیمی متنوع در دین که مشتمل بر حیطه های آگاهی، عاطفی و رفتاری در انسان است، شاخصه های مؤثری نیز ذیل هر سطح از تعاملات انسانی وجود دارد که از مهم ترین آنها می توان به شاخص های همچون: احسان، عدل، حمایت، اخوت، انصاف و استقامت اشاره کرد. ناظر بر آنکه هر سطح از روابط چه پیوند درونی یا بیرونی با انسان داشته باشد، نوع تأکید بر هر یک از ساحات عواطف یا عقیده متفاوت است. با این حال، وجه طبیعی وجود انسان سبب می شود تا توجه بر محور عواطف در مواجهه با دیگر انسان ها (خصوصا در حوزه روابط درون خانواده) پررنگ تر و برجسته تر باشد.