برآورد روابط کاهیدگی پارامترهای حرکتی زمین از جمله مسایل مهم در ارزیابی خطر زمین لرزه و از موضوعات تحقیقاتی جالب در مهندسی زلزله است. در این مطالعه، نحوه کاهیدگی پارامترهای حرکتی زمین شامل شتاب، سرعت، جا به جایی و طیف پاسخ افقی و قائم در شرق ایران مورد بررسی قرار گرفته است. برای این منظور از مدل کاهیدگی Tanaka(1990) & Fukshima و تحلیل دو مرحله ای استفاده شده است. پارامترهای ثابت مدل کاهیدگی با استفاده از 128 رکورد مربوط به 54 زمین لرزه با بزرگی بیش از 4.5 ریشتر و شتاب 0.015 g  برای سه گروه مصالح مختلف تعیین شده است.

در این مقاله به بررسی پیوند میان بزرگی و شدت زمین لرزه ها در مرکز آنها از یک سوی و میزان و چگونگی کاهش شدت زمین لرزه ها از مرکز یا چشمه لرزه ای به فواصل دورتر، از سوی دیگر پرداخته شده است. در آغاز به دیباچه ای از پژوهشهای انجام شده در جهان و ایران پرداخته شده  و رابطه های موجود در این زمینه ارایه شده است. سپس 21 زمین لرزه بزرگی روی داده در ایران در فاصله زمانی 1336 تا 1376 خورشیدی مورد بررسی قرار گرفته است. با تحلیل داده های دستگاهی و مهلرزه ای مربوط به این 21 زمین لرزه، دو رابطه میان شدت زمین لرزه ها در مرکز و بزرگی آنها برآورد شده است. یکی از این دو رابطه برای ساختگاههای نرم (خاکها و آبرفتهای نامتراکم، واریزه ها و ...) و دیگری برای ساختگاههای سخت (سنگها و آبرفتهای متراکم و ...) به دست آمده اند. کاهیدگی و افت شدت زمین لرزه ها در فواصل مختلف از چشمه لرزه ای یا مرکز زمین لرزه نیز مورد بررسی قرار گرفته و با توجه به شرایط ساختگاهی، دو رابطه برای کاهیدگی شدت زمین لرزه ها برای ساختگاههای سخت و نرم برآورد شده است

زلزله قشم در 6 آذر ماه سال 1384 با بزرگی ML=5.6 و mb=6.2 در 44 کیلومتری جزیره قشم در خلیج فارس و 57 کیلومتری جنوب باختری بندرعباس رخ داد و تکان اصلی آن توسط 11 ایستگاه شتابنگاری مرکز تحقیقات مسکن (BHRC) ثبت شد. در این مطالعه، با استفاده از شتابنگاشتهای حرکت نیرومند زمین پارامترهای چشمه، ضریب جذب امواج بسامد بالا و پارامتر افت طیفی، برای 6 ایستگاه از 11 ایستگاهی که رکوردهای ثبت شده، سیگنال به نوفه خوبی داشتند، تعیین شد. پارامترهای چشمه به روش بهینه سازی غیر خطی بین طیف جابه جایی به دست آمده از طیف شتاب برای هر رکورد، با ترکیب مدل در رفتگی چشمه با یک مدل توانی برای ضریب جذب امواج بسامد بالا به دست آمد. ضریب جذب امواج بسامد بالا با استفاده از مدل کاهیدگی دامنه از رابطه: A(f,r)=G(r).e-prf/QB که G(r) معرف گسترش هندسی است، به دست آمد.مقدار میانگین برآورد شده برای ضریب جذب، در گستره بسامد (25-2) هرتز 116±109 به دست آمد و پارامترهای چشمه به صورت M0=1.13*1025±5*1024dyn-cm, r=6.3±1.17Km, Du=26±1.4cmDs=21±1.2bar, Td=4.3sec برآورد شدند.بزرگی گشتاور از رابطه Kanamori et al. (1975)، (Mw=5.95±0.17) به دست آمد که سازگاری خوبی با مقادیر به دست آمده توسط دانشگاه هاروارد (Mw=5.9) به روش CMT و سازمان زمین شناسی ایالات متحده (Mw=6) دارد.

رکوردهای جنبش نیرومند زمین لرزه بم به منظور بررسی شکل تابع کاهیدگی در بسامدهای مختلف در محدوده 0.8 تا 18 هرتز، مورد استفاده قرار گرفته اند. طیف دامنه رکوردهای مورد استفاده برای تخمین پارامتر چشمه و پارامترهای کاهیدگی با استفاده از روش تجزیه مقادیر تکین وارون شده اند. بعد از تصحیح اثر گسترش هندسی توابع کاهیدگی، مقادیر ضریب کیفیت از تابع بسامد Qb=95f1.0 پیروی می کنند که همبستگی خوبی با نتایج مشابه دیگر نواحی فعال زمین ساختی جهان داشته و می تواند به عنوان پارامتر ورودی پایه برای مطالعات آتی تحلیل خطر در منطقه بم لحاظ گردد.

زمینه و هدف: اختلال نارسایی توجه-بیش فعالی به عنوان نوعی اختلال نظام خودتنظیمی شناخته شده است. «کاهیدگی من» به حالتی اطلاق می شود که منابع خودتنظیمی فرد کاهش پیدا کرده است؛ ازاین رو، پژوهش حاضر با هدف تعیین اثربخشی برنامه آموزشی مدیریت «کاهیدگی من» بر بهبود خودتنظیمی در کودکان پسر با اختلال نارسایی توجه-بیش فعالی 9تا12 سال انجام شد. روش بررسی: این پژوهش در قالب طرحی نیمه آزمایشی با پیش آزمون و پس آزمون همراه با گروه گواه و پیگیری یک ماهه بود. از بین کودکان با اختلال نارسایی توجه-بیش فعالی سی کودک واجد شرایط به صورت دردسترس وارد مطالعه شدند. سپس به شکل تصادفی در گروه آزمایش و گروه گواه (هر گروه پانزده نفر) قرار گرفتند. گروه آزمایش پانزده جلسه یک ساعته سه روز در هفته برنامه مدیریت «کاهیدگی من» را دریافت کرد. مقیاس ارزیابی خودکنترلی (کندال و ویلکاکس، 1979) در مراحل پیش آزمون، پس آزمون و پیگیری یک ماهه برای هر دو گروه اجرا شد. داده ها ازطریق آزمون تحلیل واریانس با اندازه گیری مکرر و آزمون تعقیبی بونفرونی با استفاده از نرم افزار SPSS نسخه 26 تحلیل شد. سطح معنا داری 0٫, 05 در نظر گرفته شد. یافته ها: نتایج نشان داد، برنامه آموزشی مدیریت «کاهیدگی من» بر بهبود خودتنظیمی کودکان با اختلال نارسایی توجه-بیش فعالی در گروه آزمایش تاثیر معنادار داشت (0٫, 021=p)؛ همچنین در گروه آزمایش، در متغیر خودتنظیمی، بین مراحل پیش آزمون و پیگیری تفاوت معناداری وجود داشت (0٫, 001>p)؛ اما بین مراحل پس آزمون و پیگیری تفاوت معناداری مشاهده نشد (0٫, 377=p) که پایداری تاثیرگذاری برنامه آموزشی مدیریت «کاهیدگی من» در طول زمان را نشان می دهد. نتیجه گیری: براساس یافته های پژوهش، می توان از برنامه آموزشی مدیریت «کاهیدگی من» برای بهبود خودتنظیمی کودکان با اختلال نارسایی توجه-بیش فعالی استفاده کرد.

برآورد یک بزرگای محلی برای برآورد درستتر بزرگای زمینلرزههای محلی در هر گستره لازم است. برای این هدف از 1409 بیشینه دامنه مصنوعی خوانده شده وود-اندرسون از 229 زمینلرزه با 22 ایستگاه لرزهنگاری در ایران در عرض جغرافیایی بین 24 تا 42 درجه شمالی و طول جغرافیایی بین 43 تا 65 درجه شرقی استفاده شد. بزرگای آنها 5/3 تا 4/5 در مقیاس محلی، گاف آزیموتی آنها کمتر از 180 درجه و ﺑ ﺎ RMS در تمام ایستگاهها کمتر از 5/0 ثانیه بودند. این پژوهش با استفاده از دادههای لرزهای دریافتی سالهای 2004 تا 2016 میباشند. یک رابطه پارامتریک که در آن پخش هندسی، میرایی(کاهیدگی) غیرالاستیک و تصحیح ایستگاهی در نظر گرفته شدند، رابطه کاهیدگی تجربی را برای بزرگای محلی در ایران بهصورت زیر برآورد نمود: این رابطه کاهیدگی بیشتری از دامنه موج را برای فواصل بیش 150 کیلومتر نسبت به رابطه هاتون و بور (1987) پیشنهاد میکند. مقادیر تصحیحات ایستگاهی بین 198/0 – و 44/0 واحد بزرگا میباشد. از این پژوهش میتوان نتیجه گرفت که، کاهیدگی دامنه موج با افزایش فاصله بهصورت 1/r1. 0928 بوده و تاثیر ساختار زمینشناسی گستره ایران برروی تخمین بزرگا در بازه وسیعی از بزرگا (نزدیک به 0. 7) میباشد.