گسترش فضایی-کالبدی شهرهای کوچک و بزرگ، بدلیل افزایش روز افزون جمعیت شهرنشین، یکی از مهمترین ویژگیهای شهرهای عصر حاضر است. که این مساله؛ باعث عدم تعادل درساختار شهری، عدم توازن در دستیابی به خدمات و امکانات شهری و عدم تناسب در مکان گزینی جمعیت و فعالیت شده است. از این رو، آگاهی داشتن از فرم کالبدی هر شهر، نیاز ضروری برنامه ریزان شهری در جهت ساماندهی و بهره برداری مناسب از زمینهای شهری است. شهر بروجرد از جمله شهرهای کلان منطقه زاگرس است که از این گسترش اجباری در امان نبوده است و با افزایش جمعیت در سال های مختلف شاهد گسترش فضایی بی رویه و بدون برنامه ریزی بوده است. تحقیق حاضر بر آنست که مساله تمرکز و توزیع جمعیت و فعالیت را بر پهنه شهر بروجرد که الگوی شکل شهر را دگرگون می سازد تحلیل و مورد مداقه قرار دهد. تحقیق حاضر، که از جمله تحقیقات شناختی است و به لحاظ هدف از جمله تحقیقات بنیادی تجربی است و الگوی حاکم بر آن تو صیفی تحلیلی است، با استفاده از مدلهای هرفیندال، هندرسون، آنتروپی شانون (مطلق و نسبی) و مدل موران به تحلیل و تعیین فرم کالبدی شهر بروجرد پرداخته شده است. داده های تحقیق از طرحهای توسعه شهری و سرشماریها و بلوکهای آماری طی دو دهه 1375-85 استخراج شده؛ بنابراین، شیوه گردآوری داده های تحقیق اسنادی کتابخانه ای است. یافته ها نشان می دهند که شهر بروجرد دارای پراکندرویی و گسیختگی کالبدی است و الگوی غالب پخشایش فضایی شهر از نوع الگوی تصادفی و چندقطبی است.