لطفا برای مشاهده چکیده به متن کامل (PDF) مراجعه فرمایید.

پخش سیلاب بر آبخوان یک روش ساده برای استحصال سیلابهای حامل از رسوبات است که در بیشتر نقاط کشور از دسترس خارج می شوند؛ در حالی که به نظر می رسد سیلابها دارای مواد غذایی غنی بوده و می توانند در حاصلخیزی مخروط افکنه و دشت های سیلابی متشکل از رسوبات دانه درشت موثر واقع شده و بهره برداری اقتصادی از آنها را امکان پذیر سازد. بنابراین هدف این تحقیق بررسی میزان تاثیر پخش سیلاب بر حاصلخیزی خاک ایستگاه پخش سیلاب گچساران بود. بدین منظور، برای اندازه گیری نیتروژن، پتاسیم، فسفر، EC، pH، کربن آلی و بافت خاک و با توجه به نوع خاک غالب (خاک آبرفتی با تکامل ناچیز و عمق کم) از عمق اول (15-0 سانتی متر) و عمق دوم (30-15 سانتی متر) هر پروفیل انتخاب شده از نوارهای اول و دوم هر یک از شبکه های پخش سیلاب و نیز منطقه همجوار عرصه پخش به عنوان شاهد، نمونه برداری شد. مقایسه میزان فسفر، پتاسیم، ازت و کربن آلی دو عرصه پخش سیلاب و شاهد تفاوت معنی داری را نشان نداد. ولی میزان pH کاهش و درصد رس و سیلت افزایش معنی داری در عرصه پخش سیلاب نسبت به شاهد داشت. در مقدار EC نیز، هرچند که افزایش ناچیزی در عرصه پخش سیلاب داشته، ولی تغییر معنی داری نسبت به شاهد مشاهده نگردید. با توجه به تحلیل نتایج بدست آمده از آزمایش خاک و آزمونهای آماری انجام شده، مشخص گردید که در وضعیت خاک در قبل و بعد از اجرای عملیات پخش سیلاب، بدلیل عدم معنی داری تغییرات مشاهده شده بین عامل های اصلی حاصلخیزی خاک، تغییرات قابل ملاحظه ای ایجاد نشد؛ به عبارت دیگر پخش سیلاب تاثیری بر افزایش حاصلخیزی خاک نداشت.

به منظور تعیین میزان کاهش نفوذپذیری در ایستگاه پخش سیلاب گچساران و به دلیل اینکه پشته های ابتدایی و نزدیک به هر کانال آبرسان بیشتر متاثر از هر بار سیل گیری می باشند، در چهار نقطه از هر کدام از نوارهای اول و دوم هر دو کانال آبرسان و در عمق 15-0 سانتی متری از سطح زمین اقدام به نمونه برداری گردید به طوری که در چهار خط میانی پشته ها و در 16 نقطه نمونه برداری صورت گرفت؛ همچنین به منظور مقایسه و تعیین تغییرات نفوذپذیری عرصه پخش، در محلی که فاقد اجرای عملیات پخش سیلاب بوده (جوار عرصه پخش) به صورت تصادفی در چهار نقطه با عمق مشابه، نمونه برداری انجام شد. سپس نمونه ها با سری الک های استاندارد دانه بندی شده و میزان نفوذپذیری هر نقطه با استفاده از جداول مربوطه تخمین زده شد. نتایج نشان داد که نفوذپذیری در عرصه پخش سیلاب کاهش چشمگیری یافته است به طوری که در نوار اول کانال آبرسان اول (TA1) میزان کاهش حدود پنج برابر عرصه شاهد بوده است و در نوار دوم کانال آبرسان اول (TA2)، حدود شش برابر کمتر از منطقه شاهد بوده است. همچنین در طول نوارهای اول و دوم کانال آبرسان دوم (TB1وTB2) میزان نفوذپذیری، به ترتیب حدود دو و پنج برابر کمتر از نتایج بدست آمده از عرصه شاهد می باشد و به طور متوسط نفوذپذیری عرصه پخش سیلاب حدود چهار برابر، از زمان اجرا کاهش یافته است. کاهش افزاینده نفوذپذیری عرصه-های پخش سیلاب در طول دفعات آبگیری، مهمترین عامل محدود کننده اجرا و نگه داری این نوع طرح های تغذیه مصنوعی می باشد و با پوشش دادن این حالت در کل سطح عرصه پخش، با دفعات آبگیری متعدد، عمر مفید و تاثیر این روش را در افزایش سطح سفره های آب زیرزمینی کاهش می دهد.

دو مخزن آسماری و بنگستان الگوهای شکستگی پیچیده ای دارند که عامل مهم و اصلی در افزایش تولید و فشار چاه های مخازن گچساران به شمار می روند. تغییرات طول شکستگی ها از چند سانتی متر تا چند متر است، و در یال های جانبی میدان گچساران به طور نامنظم میزان شکستگی ها کاهش یا افزایش می یابد. مطالعه نمونه های به دست آمده از چاه های حفاری شده، و میزان هرز روی گل حفاری، طول شکستگی های ماکروسکپی را بین 2 تا 5 متر نشان می دهد. گزارش ها حاکی از آن است که شکستگی ها در سازند آسماری به مراتب بیشتر است، و به طور کلی در دو مرحله متفاوت، شکل اصلی خود را پیدا کرده اند. در مرحله اول نیروهای فشاری (تراکمی)، شکستگی های برشی را توسعه داده، و در مرحله دوم نیروهای کششی و فشاری همزمان باعث خرد شدن ناحیه ستیغ، و شکستگی های طولی ساختمان میدان گچساران شده است. شواهد به دست آمده از حفاری ها، و الگوهای شکستگی نشان از تردی نسبتا زیاد سازندهای پابده، گورپی و ایلام و ارتباط شکستگی های طولی موجود بین دو مخزن آسماری و بنگستان دارد. به همین دلیل تزریق گاز به مخزن آسماری فشار در مخزن بنگستان را نیز افزایش داده است. مشاهدات نشان می دهد که در چاه های واقع در مناطق دارای سازنده های با شکستگی متراکم تر میزان تولید اولیه به مراتب زیادتر است. بنابر این شناخت الگوهای شکستگی برای کنترل و پایش مخازن گچساران از اهمیت خاصی برخوردار است که نمونه ای از آن در این مقاله شناسائی شده است. همچنین نشان داده شده است که داده های لرزه ای مقطع لرزه سنجی و مدل ساختمانی در محل چاه به تنهائی قادر به تشخیص محل گسله یا گسل ها نمی باشند و روش پرتوهای نرمال در مدل سازی برای آشکار سازی آنها و تعیین ساختمان زیرین لازم است.

فرآیند نفت زایی سنگ منشا تحت تاثیر دما و زمان رخ می دهد. دمای یک لایه تحت تاثیر عوامل مختلفی قرار می گیرد که پس از بازسازی تاریخچه تدفین، تاریخچه دمای لایه مشخص می شود. نرخ رسوب گذاری لایه های مختلف در حقیقت نرخ تدفین لایه های پایین تر را مشخص می سازد. چین خوردگی زاگرس در روند تدفین لایه های مختلف رسوبی و فرآیند نفت زایی سنگ منشا اثر گذاشته است. در این مطالعه یک مقطع عرضی تاقدیس گچساران با استفاده از مدل سازی حرارتی مورد مطالعه قرار گرفته است و ویژگی های سنگ منشا در مقطع عرضی تاقدیس بررسی شده است. این مطالعه نشان می دهد، میزان پختگی سنگ های منشا کژدمی و پابده از بالای تاقدیس به سمت یال ها افزایش می یابد. زمان ورود سازند کژدمی به پنجره نفت زایی الیگوسن است. این سازند در قسمت های عمیق تاقدیس در انتهای پنجره نفت زایی است در حالی که در قسمت های کم عمق تر در ابتدای پنجره نفت زایی قرار دارد. سازند پابده دارای پختگی کم تری نسبت به کژدمی است و تنها در قسمت عمیق تاقدیس به پنجره نفت زایی نزدیک شده است. بررسی حجمی مقدار نفت زایی نشان می دهد سازند کژدمی در قسمت های مختلف تاقدیس مقادیر بسیار متفاوتی هیدروکربن تولید کرده است در حالی که سازند پابده، مقدار اقتصادی نفت تولید نکرده است.

مادستون سازنده عمده پوش سنگ مخزن آسماری میدان نفتی گچساران است. این میدان در فاصله 220 کیلومتری جنوب شرقی اهواز قرار گرفته و عمده تولید نفت از مخزن آسماری در این میدان صورت می گیرد. پوش سنگ میدان نفتی گچساران با استفاده از نمودارهای چاه نگاری صوتی(Sonic)  و پرتوگاما (Gamma ray) و اطلاعات حاصل از میکروسکوپ الکترونی (SEM) مجهز به EDX مورد بررسی قرار گرفت. پوش سنگ در این میدان به 6 لایه کلیدی F,E,D,C,B,A تقسیم می شود. ضخامت پوش سنگ در بعضی نقاط به میزان زیادی کاهش می یابد که این نازک شدگی می تواند در اثرعملکرد تکتونیکی باشد. بیشترین ضخامت پوش سنگ در یال شمالی میدان بوده و در برخی ازچاه های نفتی به حدود 60 مترمی رسد. بیشترین ضخامت مربوط به لایه کلیدیC است. مقایسه تغییرات ضخامت با شیب سازندی نشان می دهد که تغییر ضخامت همیشه تابع شیب سازندی نمی باشد. بلورهای انیدریت متحمل تغییرات دیاژنتیکی شده و فرایندهای جانشینی و کلسیتی شدن شاخص آن است. مطالعات پتروفیزیکی وتغییرات لیتولوژی نمونه های مورد مطالعه محیط سبخایی - مردابی را برای سازند گچساران پیشنهاد می دهد. تغییرات لیتولوژی نشانه تناوب آب وهوای گرم و مرطوب تا گرم و خشک درجریان رسوبگذاری پوش سنگ می تواند باشد.

زمینه و هدف: همگام با پیشرفت تکنولوژی تماس با فرکانس های مختلف میدان های الکترومغناطیسی (EMF) به نحو چشمگیری در حال افزایش است. درحالی که مزایای فراوان استفاده از امواج میکروویو در زندگی روزمره غیرقابل چشم پوشی است، ولی در طی سال های اخیر اثرات مضری که ناشی از تماس با میدان های الکتریکی و مغناطیسی این امواج که از آنتن های BTS منتشر می شود، گزارش شده است. هدف از این تحقیق بررسی وضعیت انتشار امواج میکروویو در اطراف آنتن های BTS شهر تهران است.روش بررسی: در این مطالعه با توجه به موقعیت مکانی آنتن های BTS در سطح شهر، چگالی توان امواج الکترومغناطیسی در اطرف 63 آنتن در دو میدان نزدیک و دور در فواصل مختلف اندازه گیری شد. اندازه گیری ها با استفاده از روش استاندارد 95.1 IEEE Std C توسط دستگاه 4333-Hi انجام شد. تجزیه و تحلیل داده ها توسط نرم افزار  spss 16و با استفاده از آزمون های آماری آنالیز واریانس یک طرفه، کولموگروف - اسمیرنوف، بونفرونی و کروسکال والیس انجام گرفت.یافته ها: نتایج این مطالعه نشان می دهد که در میدان نزدیک با افزایش فاصله از پای آنتن میانگین چگالی توان امواج الکترومغناطیس افزایش می یابد. به طوری که از پای دکل تا 10 متر افزایش میانگین چگالی توان امواج بطئی و از فاصله 10 تا 15 متر کاملا محسوس است. ولی در میدان دور با افزایش فاصله از 20 متر، میانگین چگالی توان امواج الکترومغناطیس کاهش می یابد و از فاصله 100 متر به بعد شیب نمودار تقریبا خطی شده، میزان چگالی توان به حد زمینه رسیده به گونه ای که با افزایش فاصله کاهش محسوسی مشاهده نمی شود.نتیجه گیری: تمام اندازه گیری های چگالی توان امواج الکترومغناطیس ناشی از BTSها در حدود 0.06 مقادیر توصیه شده مجاز استاندارد محیطی و 0.000003 درصد استاندارد شغلی است که نتایج به نتایج دیگر تحقیقات نیز نزدیک است.

بیماری سندهوف یک بیماری ژنتیکی نادر است که با توارث اتوزومی مغلوب به ارث می رسد و علت آن نقص در آنزیم هگزوز آمینیداز بتا می باشد. علائم بیماری معمولاً از 6 ماهگی شروع می شود و شامل تاخیر تکاملی، نقص بینایی، تشنج و وجود لکه قرمز گیلاسی در چشم می باشد. در این مقاله به بررسی یک مورد مبتلا به بیماری سند هوف پرداخته شده که با روش های آنزیمی و مولکولی تایید شده است.

بررسی ژئوشیمیایی سازندهای کژدمی و پابده حاکی از سنگ شناسی شیلی و کربناته و محیط رسوبی دریایی احیایی – نیمه اکسیدی برای هر دو سازند می باشد. در طرف مقابل، بلوغ حرارتی سازند کژدمی معادل با اواسط پنجره نفتی است در حالیکه پارامترهای شاخص بلوغ، حاکی از نابالغ بودن سازند پابده از لحاظ حرارتی و به عبارتی عدم ورود این سازند به پنجره نفت زایی می باشند. نشانه های زیستی موجود در هر چهار نمونه نفتی مورد مطالعه همگی حاکی از مشتق شدن نمونه های نفتی از سنگ مادر کربناته-شیلی یا مارنی می باشند. بیومارکرهای شاخص بلوغ حرارتی حاکی از بلوغی معادل با اواسط پنجره نفت زایی برای هر چهار نمونه نفتی می باشند. مقادیر متفاوت شاخص الئنان در نمونه های نفتی حاکی از نقش پر رنگ تر سازند پابده در تولید نفت چاه های 36، 56، و 55 نسبت به نفت موجود در مخزن آسماری چاه 22 می باشد. در مجموع، تطابق نفت – سنگ منشأ انجام گرفته هر دو سازند کژدمی و پابده را به عنوان سنگ مادر مولد نفت ها معرفی می کند.