تخصصی نمودن دادگاه ها در رسیدگی به دعاوی، ضرورتی است که امروزه در جهان مورد توجه قرار گرفته است. این ضرورت گاه برخاسته از اهمیت موضوع دعوی و گاه ناشی از پیچیدگی آن است. در دعاوی خانوادگی علاوه بر علل فوق، ارتباط عملکرد دادگاه ها و نتیجه دعوی با مصالح جامعه که نتیجه غیرمستقیم آن، پیشگیری از وقوع جرم و آسیب های اجتماعی است، ایجاب می نماید دادگاه تخصصی برای رسیدگی به دعاوی خانوادگی در نظر گرفته شود. اما آن چه امروزه در سیستم قضایی ایران به عنوان دادگاه خانواده موجود است، صرفا دادگاه اختصاص یافته به این دعاوی است، نه دادگاه متخصص. لایحه حمایت خانواده نیز اگرچه به سمت بهبود وضعیت گام برداشته، اما نکات مهمی را از نظر دور داشته است.به نظر می رسد تکمیل لایحه حمایت خانواده در بخش مربوط به دادگاه خانواده نیازمند توجه بیشتر به شرایط قاضی دادگاه، الزامی نمودن حضور قضات زن، برقراری امتیازاتی برای قضات محاکم خانواده به لحاظ صعوبت کار و بالاخره فراهم نمودن ابزارها و واحدهای مورد نیاز این دادگاه ها، از جمله داوری، مددکاری، مشاوره تخصصی، پلیس ویژه و واحد اجرای احکام است. لحاظ نمودن این موارد، دادگاه خانواده را که در وضعیت فعلی صرفا یک دادگاه تخصیص یافته به دعاوی خانوادگی است به یک دادگاه تخصصی تبدیل می نماید تا بتواند با به کارگیری کادر قضایی متخصص و بهره مندی از واحدها و تشکیلات موردنیاز به سمت یک دادرسی مطلوب در دعاوی خانوادگی با هدف ریشه یابی اختلاف و تحکیم خانواده حرکت کند.

پروین اعتصامی در دیوان اشعار خود،بارها از خانواده و اعضای تشکیل دهنده آن و مناسبات بین آن ها به انحای گوناگون سخن گفته است. این بانوی شاعر،گاه از جایگاه زن در مقام همسر سخن می گوید و گاه نقش زن را در مقام مادر تبیین می کند، زمانی مرد را در جایگاه همسر و زمانی دیگر او را در مقام پدر به تصویر می کشد. فرزندان و ارتباطات آن ها با والدین نیز، از نظر او دور نمانده اند. او در سخن گفتن از خانواده و بیان تعاملات میان اعضا، از شیوه های گوناگونی استفاده می کند. تشبیه، تمثیل و حکایت پردازی، از شگردهای اوست که در آن ها اطفال یتیم، حیوانات به ویژه طیور و صاحبان مشاغل، به طرق مختلف، ایفای نقش می کنند. اگرچه بسیاری از پژوهشگران، درباره شخصیت زن در شعر و ادب فارسی سخن گفته اند؛ اما تحقیق درباره مناسبات خانوادگی از خلال متون ادبی، کمتر صورت گرفته است و تتبع در این زمینه، ما را در شناخت هرچه بیشتر و بهتر شخصیت، اعتقادات و اندیشه های شاعر یاری می رساند. پژوهش حاضر که به شیوه توصیفی تحلیلی با استفاده از منابع کتابخانه ای صورت گرفته است، بیانگر آن است که از میان اعضای خانواده، زن به ویژه در مقام مادر، در دیوان پروین اعتصامی از نقش پر رنگ تر و جایگاه والاتری نسبت به اعضای دیگر برخوردار است.

از آنجا که نحوه برقراری ارتباط صحیح و موثر میان زوجین می تواند در میزان رضایتمندی و حس تعلق خاطر آنان به یکدیگر موثر باشد در این پژوهش، سعی شد به شناسایی و تبیین چالش ها و تعارض های ارتباطی زوجین در معرض جدایی به منزله یکی از علل فرهنگی پرداخته شود. این پژوهش از نظر روش تحقیق، کیفی است که از شیوه تحلیل مضمون استفاده شد. همچنین از نظر هدف، اکتشافی و کاربردی است. جامعه آماری این پژوهش را زوجین در معرض جدایی، خبرگان دانشگاهی، مشاوران و مدیران ارشد حوزه ارتباطات اجتماعی تشکیل می دهند. نمونه آماری پژوهش 30 نفر است که به روش نمونه گیری نظری و هدفمند انتخاب شدند. داده های آماری مورد نیاز با استفاده از شیوه مصاحبه تخصصی نیمه ساختاریافته جمع آوری و تجزیه و تحلیل شد. برای ارزیابی کیفیت نتایج پژوهش نیز معیارهای گوبا و لینکلن رعایت شد. نتایج نشان می دهد، علل فرهنگی چالش های ارتباطی زوجین در معرض طلاق در سه دسته عدم پایبندی به ارزش های مذهبی، اخلاقی و اجتماعی (شامل 10 مولفه)، ناهنجاری های فرد و خانواده (8 مولفه) و تفاوت در خرده فرهنگ ها (2 مولفه) جای می گیرند.

هدف: هدف از پژوهش حاضر، بررسی رابطه و مقایسهخشونت خانوادگی، دلزدگی زناشویی واحساس ارزشمندی در زنان مراجعه کننده دادگاه خانواده وعادی شهرتهران می باشد. روش: این پژوهش، یک مطالعه توصیفی ازنوع پس رویدادی است. جامعه آماری شامل کلیه زنان متأهل که درسال 93-1392به دادگاه های خانواده شهر تهران مراجعه نمودند. نمونه تحقیق شامل 120زن متاهل(60 زن خشونت دیده و درآستانه طلاق و 60 زن عادی) که بطور هدفمندودردسترس انتخاب شدند و به پرسشنامه های خشونت خانوادگی، دلزدگی زناشوبی و احساس ارزشمندی پاسخ دادند. به منظور تحلیل داده ها از روشهای آماری t مستقل و ضریب همبستگی پیرسون استفاده شد. یافته ها: بین میزان خشونت زنان و دلزدگی زناشویی در دو گروه تفاوت معنی داری وجود دارد.-بین احساس ارزشمندی زنان دو گروه و خشونت خانوادگی ارتباط معنی داری و منفی وجود دارد. بین دلزدگی زناشویی واحساس ارزشمندی رابطه منفی و معناداری مشاهده شد. 5. /. p< نتیجه گیری: خشونت علاوه بر آسیب های جسمی، بر سلامت روان و احساس ارزشمندی زنان اثر میگذارد و دلزدگی زناشویی را افزایش می دهد. هدف هدف: هدف از پژوهش حاضر، بررسی رابطه و مقایسهخشونت خانوادگی، دلزدگی زناشویی واحساس ارزشمندی در زنان مراجعه کننده دادگاه خانواده وعادی شهرتهران می باشد. روش: این پژوهش، یک مطالعه توصیفی ازنوع پس رویدادی است. جامعه آماری شامل کلیه زنان متأهل که درسال 93-1392به دادگاه های خانواده شهر تهران مراجعه نمودند. نمونه تحقیق شامل 120زن متاهل(60 زن خشونت دیده و درآستانه طلاق و 60 زن عادی) که بطور هدفمندودردسترس انتخاب شدند و به پرسشنامه های خشونت خانوادگی، دلزدگی درآستانه

دختران دوره قاجار در جامعه ای مذهبی - سنتی پرورش می یافتند در کودکی در مکتب خانه ها آموش می دیدند و بر اساس انتخاب پدر و مادر همزمان با دوران بلوغ ازدواج می کردند. زنان در خانواده نقش معاونت همسرانشان را بر عهده داشتند و همگام با آنان در فعالیت های اقتصادی مشارکت می کردند. زنان حرمسرای شاهان قاجار در عین بهره مندی از برخی امتیازات، دچار رنج ها و محرومیت های بسیاری بودند. در این دوره زنان نامداری با بهره گیری از امکانات اندک آموزشی به رشد و تعالی دست یافتند؛ در عین حال، نقش زنان در حرکت های سیاسی، مذهبی و اجتماعی آن روزگار غیرقابل انکار است.

نظام حقوقی پیشگیری از بزهکاری در زمینه بزهکاری اطفال سال ها ست که مورد توجه جدی بسیاری از حقوقدانان و سیستم های سیاست جنایی کشور ها واقع شده است. پیشگیری از بزهکاری با طی مسیر پر نشیب و فراز خود از تمامی سیستم های جنایی و نظریه پردازی های جرم شناسان، به بررسی دقیق مؤلفه های مؤثر بر ارتکاب بزه در بزهکاران برای کاهش یا ریشه کنی بزهکاری در جوامع رسیده است. این که وضعیت بزهکاری اطفال در جوامع نشانگر آینده جامعه مذکور است، منجر به تولد نظریه جدید با عنوان «مدیریت ریسک در بزهکاری اطفال» شده است. نگاهی جدید به کاهش بزهکاری و درنهایت کاهش جرم از جوامع، نیازمند توجه به بزهکاری اطفال به عنوان ریشه ای ترین و اصولی ترین روش است که با توجه به عدم مسؤولیت کیفری اطفال در جرایم، برای دستیابی به عدالت، پلی به سیاست های نوین «گروه محور» می زنیم و در جهت حذف بزهکاری از جامعه بر محور«مدیریت ریسک» به عنوان «مدیریت امنیت» با اثرگذاری بر خفیف ترین شکل بزه در حوزه بزهکاری، برای دستیابی به جامعه ریسک مدار به ارائه راهکار های بنیادی و غیرکیفری خواهیم پرداخت. در خصوص بزهکاری در حوزه اطفال، بهترین انتخاب یکی از روش های پیشگیری زودرس است که می تواند به عنوان تخصصی ترین روش پیشگیری قبل از وقوع جرم در گروه اطفال محسوب گردد. پیشگیری «رشد مدار» با پیش رسی غیر کیفری موجب حذف و کاهش چشمگیر بزهکاری در حوزه اطفال می شود.

امروزه دعاوی خانوادگی بخش عمده ای از پرونده های مطروحه در دادگستری را به خود اختصاص داده است. اهمیت نهاد خانواده و تاثیر عمیق آن در اجتماع و مقتضیات حاکم بر دعاوی خانوادگی، ضرورت وجود اصول خاص این دعاوی را روشن می سازد. بدیهی است که پذیرش اصول مختص دعاوی خانوادگی مستلزم پذیرش آیین دادرسی خاص این دعاوی نیز خواهد بود. زیرا مقررات پیچیده آیین دادرسی مدنی نمی تواند تامین کننده ضروریات دعاوی خانوادگی از جمله سرعت و سهولت و دقت باشد. قانون جدید حمایت خانواده که با هدف رفع مشکلات موجود و برطرف کردن خلاهای قانونی حاکم برحقوق خانواده تصویب گردیده، تا حدودی در مقررات آیین دادرسی این دعاوی تغییراتی ایجاد کرده و در برخی موارد جنبه های نوآورانه نیز دارد. با این وجود توجه به برخی موضوعات ماهوی تا حدی این قانون را از هدف اصلی خود دور کرده است. در این مقاله ضمن تبیین اصول حاکم بر دعاوی خانوادگی، با بررسی این قانون و تا حدودی قوانین سایر نظام های حقوقی از جمله انگلیس و فرانسه، آیین دادرسی دعاوی خانوادگی از منظر این اصول مورد مطالعه قرار گرفته است. این مطالعه می تواند روشنگر میزان موفقیت قانون جدید حمایت خانواده در این زمینه باشد

در پژوهش حاضر به بررسی عوامل اجتماعی مرتبط با میزان ناسازگاری زناشویی در بین زوج های مراجعه کننده به دادگاه خانواده مشگین شهر در سال 1391 پرداخته شده است. در این پژوهش از 900 نفر جامعه آماری 280 نفر به عنوان نمونه با استفاده از فرمول کوکران انتخاب شده و از روش تحقیق پیمایشی و ابزار پرسشنامه استفاده شده است. در چارچوب نظری پژوهش از نظریه های کارکردگرایی، همسان همسری، ناهمسان همسری، نظریه شبکه و نظریه مبادله استفاده شده است. بر اساس یافته های پژوهش بین ناکامی زوج ها از زندگی مشترک، دخالت دیگران در زندگی زوج ها، اختلاف طبقاتی زوج ها، اختلاف عقاید زوج ها، اختلاف درمیزان دینداری زوج ها، اختلاف سنی زوج ها بامیزان ناسازگاری زناشویی رابطه معنی داری وجود دارد. میزان ناسازگاری زناشویی برحسب میزان درآمد خانواده و سطح تحصیلات و نوع شغل زوج ها تفاوت معنی داری وجود ندارد. میزان ناسازگاری زناشویی در بین زوج های دارای اعتیاد بیش از زوج های غیرمعتاد می باشد. برای آزمون فرضیه ها از آزمون های آماری همبستگی پیرسون، آنالیز واریانس یکطرفه و t-test استفاده شده است.

با در نظر گرفتن اینکه ساز و کارهای زبانی در بازتولید سلطة اجتماعی نقش دارند و به کنترل ذهن سوژه­ ها از طریق بازنشر ایدئولوژی­ ها می­ پردازند، کشف لایه ­ های زیرین جنبه های سطحی که مربوط به سازمان دهیِ ساختاریِ کلام است، می تواند به ظهور یک بینش عمیق تر منجر شود. شناختِ زبان به مفهوم گفتمانی آن، ابزار مناسبی برای تحلیلی واقع گرایانه از اندیشه ها و ایدئولوژی های گروه ها را فراهم می آورد. نوشتة حاضر، به تحلیل گفتمان زن­ های خواستار طلاق در دادگاه­ های خانواده، بر پایة نظریة جامعه، شناخت و گفتمان ون دایک (Vandijk, 2006) پرداخته­ است و بر مبنای20 جلسه حضور تصادفی در دادگاه خانوادة شهر زاهدان و ثبت اظهاراتِ 20 زن خواستار طلاق به انجام رسیده ­ است. این پژوهش، به بررسی چگونگی بهره ­ گیری جامعه آماری از ابزارهای زبانی می ­ پردازد. یافته ­ های پژوهش نشان می­ دهد جامعة آماری موردِ بررسی، از تمامی ابزارها و راهبردهای نحوی، بلاغی و واژگان برای بزرگ­ نمایی کنش ­ های درست خود وعملکردهای نادرست همسرانشان بهره می­ گیرند. در این میان، بیشترین تلاش­ آن­ ها بر روی بزرگ­ نمایی کنش­ های نادرست همسران­ و اطرافیانش بوده و جامعة آماری مورد مطالعه، کمتر به کوچک نمایی کنش­ های نادرست خود و کنش ­ های درست فرد مقابل می­ پرداختند؛ در عمل جامعه زن­ های مورد بررسی، از الگوی مربع ایدئولوژیک ون­ دایک، یعنی از دو ضلع مربع ایدئولوژیک ون­ دایک برای کوچک نمایی کنش های نادرست خود و عملکردهای درست فرد مقابل خود کمتر پیروی کرده­ اند.

انسان به خاطر ماهیت اش موجودی است معناساز که با نشانه های گفتمان مسلط به روال های گفتمانی می اندیشد. زبان به عنوان پدیدة اجتماعی، آیینة تمام نمای ایدئولوژی کنشگران زبان است. زبان همواره حاوی باورها، عقاید و افکار گویندگان آن است. ایدئولوژی ها در بطن زبان پنهان می شوند و تبدیل به قراردادهای اجتماعی می شوند. زنان خواستار طلاق نیز به عنوان کنشگران اجتماعی در عرصة دادگاه های خانواده، برای اقناع و القاء ایدئولوژیک مخاطب از انواع راهبردها و ابزارهای زبانی در این کنش اجتماعی استفاده می کنند. بنابراین، نوشتة حاضر به ساخت های منفی (نفی) در گفتمان زنان خواستار طلاق در دادگاه های خانواده بر پایة نظریةجامعه– شناخت-گفتمان ون دایک (2006) پرداخته و حاصل 60 جلسه حضور در مرکز مشاورة خانواده دادگاه عمومی و انقلاب شهر زاهدان و ثبت اظهارات 45 زن خواستار طلاق 15 تا 40 ساله است. مقالة حاضر به شیوة استفادة زنان موردتحقیق از ساخت های منفی برای بیان ایدئولوژیک خواسته هایشان و راه های اقناع قاضی می پردازد و نتایج پژوهش نشان می دهد که نمونه های مورد مطالعه، از ساخت های منفی، در راستای بزرگنمایی نکات مثبت خود 58 درصد، منفی طرف مقابل 80 درصد و کوچک نمایی نکات منفی خود 17/3 درصد استفاده می کنند. می توان گفت بیشترین تلاش زنان خواستار طلاق، صرف برزگ نمایی ویژگی های منفی طرف مقابل می گردد.