در بررسی هایی که در سال 1384در استان فارس (منطقه مرودشت) به منظور شناسایی بال ریشکداران مزارع گندم انجام گرفت در مجموع 13 گونه متعلق به 6 جنس از 3 خانواده جمع آوری شد. نمونه های مذکور پس از تهیه اسلاید میکروسکوپی با استفاده از کلید های موجود شناسایی گردید. لیست گونه های شناسایی شده به شرح زیر می باشد: Terebrantia,Thripidae,Thripinae Chirothrips manicatus Haliday, 1836 Frankliniella pallida (Uzel, 1895) F. occidentalis (Pergande, 1895) Odontothrips confusus Priesner, 1926 Thrips meridionalis (Priesner, 1926) T. tabaci Lindeman, 1889 T. vuilleti (Bagnall, 1933) Terebrantia, Melanthripidae Melanthrips fuscus (Sulzer, 1776) Tubulifera, Phlaeothripidae, Phlaeothripinae Haplothrips (Haplothrips) cerealis Priesner, 1939 H. (Haplothrips) iraniensis Priesner, 1954 H. (Haplothrips) knechteli Priesner, 1923 H. (Haplothrips) reuteri (Karny, 1907) H. (Haplothrips) tritici (Kurdjumov, 1912) بیشترین غنای گونه ای مربوط به جنس Haplothrips می باشد و گونهH. reuteri  از بیشترین فراوانی در بین نمونه های جمع آوری شده برخوردار بود. گونه های تشخیص داده شده توسط دکتر R. zur Strassen از موزه حشره شناسی فرانکفورت آلمان مورد تایید قرار گرفتند. تمامی گونه ها برای اولین بار از مزارع گندم منطقه مرودشت گزارش می شوند.

لطفا برای مشاهده چکیده به متن کامل (pdf) مراجعه فرمایید.

پناهگاه حیات وحش میانکاله با وسعت 68800 هکتار در 12 کیلومتری شمال شهرستان بهشهر در استان مازندران و در جنوب شرقی دریای خزر با ارتفاع 28 – 15 متر پائین تر از سطح دریای آزاد قرار گرفته است. مطالعه حاضر در بهار و تابستان 1391 به منظور مطالعه فونستیک خزندگان پناهگاه حیات وحش میانکاله انجام پذیرفت. نمونه ها با دست جمع آوری شدند، سپس از نمونه ها و زیستگاه آن ها عکس تهیه شد. نمونه ها پس از شناسایی و یادداشت صفات مورفومتریک و مریستیک رها شدند. در این مطالعه 11 گونه متعلق به 8 خانواده شناسایی شدند که عبارتند از: لاک پشت خزری Mauremys caspica، لاک پشت برکه ای Emys orbicularis، لاک پشت چهار چنگالی Testudo horsfieldii، جکوی انگشت کج خزری Cyrtopodion caspium، سوسمار سبز خزری Lacerta strigata، مارمولک شیشه ای Pseudopus apodus، مار آبی Natrix natrix، مار چلیپر Natrix tessellata، گوند مار Elaphe dione، قمچه مار Platyceps najadum، آگامای استپی Trapelus agilis. تمام این گونه ها به جز لاک پشت چهار چنگالی قبلا از قسمت های مختلف استان مازندران گزارش شده بودند. از این میان تنها، گونه Testudo horsfieldii به عنوان گونه آسیب پذیر (VU) در فهرست سرخ IUCN قرار دارد.

مقدمه: عقرب ها از جمله موجودات سمی اند که با دارا بودن پراکندگی وسیع در کشورهای خاورمیانه موجب مصدومیت و مرگ انسان و حیوانات اهلی می شوند. این موجودات از پراکندگی و استقرار خوبی در مناطق نیمه حاره برخوردارند. در بین 16 جزیره ایرانی خلیج فارس، جزیره کیش به عنوان مرکز مهمی برای فعالیت های صنعتی و تجاری داخلی و خارجی محسوب می شود و هر ساله هزاران جهانگرد از طبیعت زیبا و مناطق دیدنی این جزیره دیدن می کنند.اهداف: این تحقیق با هدف شناسایی گونه های عقرب، فراوانی و پراکندگی آن ها در جزیره کیش طی سال های 1379-1378 انجام شد تا امکان پایه گذاری راهکاری به منظور کاهش عقرب گزیدگی و محافظت از بازدیدکنندگان و ساکنان جزیره فراهم آید.مواد و روش ها: این بررسی به روش جستجوی شبانه و نمونه گیری مستقیم با استفاده از لامپ UV انجام پذیرفت. نتایج: در کل 371 نمونه عقرب جمع آوری گردید که تحت دو گونه Buthotus jayakari با 365 نمونه (%98.38) و Buthacus leptochelys با 6 نمونه (%1.68) از خانواده Buthidae شناسایی و تشخیص داده شدند. گونه B.jayakari با بیشترین نمونه صید شده به عنوان گونه غالب جزیره کیش معرفی می شود که از پراکندگی و انتشار یکنواختی در سطح جزیره کیش برخوردار است، این در حالی است که گونه B.leptochelys دارای پراکندگی محدودی در منطقه بود. نسبت جنسی نر به ماده برای B. jayakari در جمع نمونه های صید شده معادل 1:1.53 تعیین شد.بحث: به طور کلی در بررسی های انجام شده مشخص شد که با توجه به تراکم بالای جمعیتی و پراکندگی وسیع عقرب B.jayakari می توان این عقرب را به عنوان مهم ترین عامل عقرب گزیدگی در جزیره کیش معرفی کرد.

در این تحقیق نسبت به جمع آوری سوسک های شاخک بلند  (Col.: Cerambycidae)در شیراز و حومه از مرداد 1384 تا شهریور 1385 در فصول بهار و تابستان اقدام گردید. نمونه ها با به کارگیری روش های متفاوت شامل جمع آوری مستقیم، تله نوری، تله پرده ای، جمع آوری بخش های آلوده به آفت از گیاه، پرورش آزمایشگاهی، تله شکری و تورجارویی انجام گرفت. محل های نمونه برداری بر مناطقی که آثار خسارت حشرات متعلق به این خانواده روی درختان، گیاهان علفی، باغات میوه، مراتع، مناطق جنگلی خارج شهر وجود داشت، انتخاب گردید. در مجموع 210 عدد نمونه سوسک شاخک بلند جمع آوری شد که 12 گونه تعلق داشتند. نمونه ها توسط آقای Gianfranco Sama از کشور ایتالیا مورد شناسایی و تایید قرار گرفتند. گونه های شناسیایی شده به 4 زیر خانواده تعلق دارند: Gerambycinae: Cerambyx cerdo (L. ,1785), Xenopachys matthiesseni (Reitter, 1908),Ospheranteria coerulescens (Redtenbacher, 1850), Plagionotus bobelayei (Brulle, 1832),Hesperophanes sericues (Fabricius, 1787), Jebusaea hammerschmidti (Reiche, 1877),Certallum ebulinum (L. ,1767)Lamiinae: Pedestredorcadion brunneicolle (Kraatz, 1873)Prioninae: Prinobius myardi (Mulsant, 1842), Mesoprionus persicus (Redtenbacher, 1850), Pogonarthron minutun (Pic., 1905)Lepturinae: Stictoleptura rufa (Brulle, 1832) خصوصیات مورفولوژیک به وسیله استریومیکروسکوپ ترسیم شد. کلید شناسیی سوسک های شاخک بلند مربوط به شیراز و حومه ارایه گردید. گونه های جمع آوری شده در بخش حشره شناسی موزه تاریخ طبیعی شیراز نگه داری می شوند.

به منظور بررسی فون پشه ها (دو بالان: کولیسیده) در شهرستان رشت، مطالعات فونستیک از مردادماه 1375 تا آبان ماه 1376 انجام شد و جمعا یازده گونه پشه از پنج جنس شامل: آنوفل ماکولی پنیس؛ آنوفل هیرکانوس؛ آنوفل پزودپیکتوس؛ آادس جنیکولاتوس؛ آادس وکسانس؛ کوکیلتیدیا ریکیاردی؛ کولکس میمتیکوس؛ کولکس پیپینز (شامل مولستوس)؛ کولکس تیلری؛ کولکس تریتنیورینکوس و کولیستاسوبوکری به صورت لارو و بالغ جمع آوری و شناسایی گردید.در این مطالعه گونه کولکس میمتیکوس برای اولین بار از استان گیلان گزارش شد و با صید و شناسایی گونه کوکیلتیدیا ریکیاردی - که سابقا از مازندران گزارش شده بود اما در سالهای بعد وجود آن مورد تردید بوده، حتی در فهرست پشه های ایران نیز ذکر نشده است -، وجود آن در کشور و برای اولین مرتبه در استان گیلان تایید شد.

بندپایان بزرگترین گروه از جانوران بی مهره بوده که به دلیل برخورداری از قابلیت های بسیار زیاد مورفولوژیکی و فیزیولوژیکی، با اکثر اکوسیستم های طبیعی سازگاری پیدا کرده و از گذشته های بسیار دور از نظر اقتصادی و پزشکی مهمترین دشمن انسان به شمار می آیند. از نقطه نظر پزشکی این موجودات همواره به طور مستقیم (با نیش زدن، گاز گرفتن، آزار و اذیت) و غیر مستقیم (با انتقال بیماری های مختلف ویروسی، باکتریایی، قارچی و انگلی) مشکلات بهداشتی عمده ای برای انسان ایجاد کرده اند. تجمع گروه های انسانی به ویژه در پادگان های نظامی و آسایشگاه های سربازان، پناهگاه های مناطق جنگ زده در زمان وقوع جنگ، اردوگاه های اضطراری در هنگام وقوع حوادث غیر مترقبه (از جمله زلزله و غیره) و عدم امکانات اولیه بهداشتی در چنین اماکنی، وقوع اپیدمی های ایجاد شده به وسیله بندپایان را در محیط های ذکر شده، سرعت می بخشد. لذا، شناخت بندپایان موجود در چنین محیط هایی همواره از اصول اولیه استراتژی های بهداشتی - پزشکی در کشورهای مختلف به حساب می  آید.شهرستان جهرم به واسطه شرایط آب و هوایی گرم و وجود پادگان های متعدد نظامی و واقع شدن در کانون بیماری لیشمانیوز همواره یکی از مناطق درگیر بیماری های مرتبط با بندپایان بوده است. به همین منظور وضعیت فعلی بندپایان موجود در پادگان نظامی امام خمینی (ره) شهرستان جهرم مورد بررسی و مطالعه قرار گرفته و از پاییز 1380 لغایت پاییز 1381 نمونه گیری به روش مستقیم و با استفاده از تله نورانی، آسپیراتور و تور حشره گیری انجام شد. به طور کلی در این مطالعه 646 عدد بندپا متعلق به 2 زیر شاخه، 2 رده، 8 راسته، 13 خانواده، 12 زیر خانواده، 16 جنس و 21 گونه و 9 سر جونده از یک خانواده و یک گونه شناسایی و تعیین هویت شد. در بین گونه های بندپای شناسایی شده در سطح پادگان نظامی امام خمینی (ره) جهرم برخی از ناقلین بیماری های بسیار مهمی از جمله phlebotomus sergenti و phlebotomus papatasi (ناقلین احتمالی لیشمانیوز جلدی شهری و روستایی) وجود دارد که اهمیت مطالعه و ضرورت انجام اقدامات مقتضی در منطقه را بیش از پیش آشکار می سازد.

لطفا برای مشاهده چکیده به متن کامل (pdf) مراجعه فرمایید.

مقدمه: لیشمانیوزها از مهمترین بیماریهای انگلی هستند که از اولویت های مهم بهداشتی در بسیاری از نقاط دنیا محسوب می شوند. این بیماری به سه صورت جلدی (روستایی، شهری) و احشایی وجود دارد. در نوع روستایی آن برخی جوندگان نقش مخزن را ایفا می کنند. در کشور ما هر ساله عده زیادی از هموطنان به این بیماری مبتلا می شوند. در حال حاضر لیشمانیوز جلدی در استان یزد شایع شده است. با توجه به اینکه تاکنون مطالعات لازم و جامعی در مورد وضعیت کلی مخازن لیشمانیوز جلدی در این استان انجام نپذیرفته بود، انجام این تحقیق بسیار لازم و ضروری می نمود. این تحقیق جهت بررسی فون، پراکندگی و فراوانی جوندگان استان یزد در طول سالهای 1383 تا 1384 به عمل آمد.روش بررسی: این مطالعه از نوع توصیفی و به روش مقطعی می باشد. روش نمونه گیری خوشه ای و بر روی جوندگان صورت گرفت. جوندگان هر هفته به وسیله 30 عدد تله زنده گیر از نقاط مختلف استان یزد صید گردیده در آزمایشگاه پس از بررسی خصوصیات مرفولوژیک، تعیین گونه می شدند. جهت بررسی از نظر آلودگی لیشمانیایی، از هر گوش جونده 2 عدد گسترش بروی لازم آزمایشگاهی تهیه گردیده و پس از فیکساسیون با متانول و رنگ آمیزی بروش گیمسا به وسیله میکروسکوپ نوری بررسی می شدند.نتایج: تعداد 106 جونده در این بررسی صید گردید که شامل 6 گونه Rhombomys opimus, Meriones libycus, Nesokia indica, Tatera indica, Mus musculus و Rattus rattus بودند. در این تحقیق جمعا 4 عدد جونده آلوده به انگل لیشمانیا صید گردید که 3 عدد از آنها از گونه مریونس لیبیکوس از شهرستانهای اردکان، بافق و خاتم و 1 عدد از گونه رومبومیس اپیموس از شهرستان اردکان بود.نتیجه گیری: آلودگی دو گونه مریونس لیبیکوس و رومبومیس اپیموس در شهرستانهای اردکان، بافق و خاتم ثابت شد. این دو گونه مهمترین مخازن لیشمانیوز جلدی در ایران می باشند. پیشنهاد می گردد در مناطقی که دارای مورد بیماری بوده و آلودگی جوندگان به انگل لیشمانیا مشخص شده است، مبارزه با جوندگان به منظور کنترل بیماری صورت گیرد.

لطفا برای مشاهده چکیده به متن کامل (pdf) مراجعه فرمایید.