در این تحقیق امکان دستیابی به شرایط مناسب پرورش کرم خاکی گونه Eisenia foetida مورد بررسی قرار گرفته است تا با دست یابی به این مهم بتوان زمینه عدم وابستگی به خارج را از ورود غذای گران قیمت مولدسازی میگو بی نیاز ساخته و امکانات بالقوه موجود را به بالفعل تبدیل کرد. به همین منظور کرم های مورد نظر در دو تراکم اولیه 50 و 70 گرم و با سه مرحله جنسی مورد مطالعه قرار گرفت. طول مدت پرورش 15 هفته بود که متوسط درجه حرارت روزانه (حداکثر و حداقل) و میزان درصد رطوبت هوا اندازه گیری شده است. در تراکم ذخیره سازی اولیه 70 گرم، تمام کرم های بالغ، دارای کمربند تناسلی و متوسط وزن 0.51 گرم و کرم های جوان با وزن متوسط 0.38 گرم و فاقد کمربند تناسلی و کرم های نوزاد با وزن متوسط 0.27 گرم استفاده شد. در تراکم ذخیره سازی 50 گرمی، کرم های بالغ دارای کمربند تناسلی متوسط وزن 0.51، کرم های جوان با متوسط وزن 0.37 گرم و کرم های نوزاد با میانگین وزن 0.27 گرم بوده اند. بعد از گذشت 15 هفته، اقدام به برداشت کرم ها از محیط های کشت شد. در پایان دوره پرورش در تراکم 70 گرم، گروه کرم های بالغ به نرخ رشد 51.66، کرم های جوان 7.2 و گروه نوزادان 86.17 و در تراکم ذخیره سازی 50 گرم گروه بالغین دارای نرخ رشد 31.4، گروه جوان ها 10.4 و گروه نوزادان 10.8 به دست آمده است. نتایج حاصل از پرورش آزمایشی کرم خاکی قرمز (Eisenia foetida) با توجه به اسید آمینه های ضروری در بافت آن ها نشان می دهد که مناسب ترین تراکم برای تولید توده زنده، شروع با تراکم اولیه 70 گرم و با و ذخیره سازی افراد بالغ می باشد. برای رسیدن به توده بالاتر در هفته دهم پرورش باید کرم ها از محیط پرورش برداشت و زمینه رشد مجدد آنها فراهم شود.

ورمی کمپوست (Vermicompost) یکی از غنی ترین کودهای آلی بوده که توسط گونه های خاصی از کرم خاکی مانند (Savigny/1826) Eisenia foetida تولید می شود و کاربردهای فراوانی در پرورش گیاهان زینتی دارد. از جمله کاربردهای آن می توان به افزایش گلدهی گیاهان زینتی، کاهش زمان جوانه زنی دانه، افزایش محصول از لحاظ کمی و کیفی و غیره اشاره نمود. کرم خاکی به علت داشتن مقدار فراوان پروتئین و ویتامین در ساختار خود می تواند به عنوان غنی ترین منبع غذایی به ویژه از لحاظ انواع اسیدآمینه های ضروری در جیره غذایی ماکیان و آبزیان در نظر گرفته شود. استفاده ازکرمهای خاکی جهت بازیافت زباله های شهری به عنوان یکی از مهمترین روشهای بازیافت مواد مورد توجه است. جهت پرورش کرم خاکی Eisenia foetida،300 عدد کرم خاکی در 13 بستر قرار داده شد و با کنترل روزانه pH، رطوبت و درجه حرارت، ورمی کمپوست طی 75 روز تولید گردید. آنالیز شیمیایی این کود در مقایسه با کودهای معمول در کشاورزی نشان داد که درصد نیتروژن، پتاسیم، کلسیم، آهن و روی در این کود بیشتر است. با توجه به وفور مواد آلی اعم از 15 نوع از اسیدهای آمینه آرژنین، سرین، متیونین، هیستیدین، آسپارتیک، لوسین، گلایسین، تیروزین، گلوتامیک و فنیل آلانین )، 2 اسید چرب ضروری، قندها (پنتوزها، هگزوزها و هگزوز آمین)، ویتامینها (نیاسین، ریبوفلاوین، پنتوتنیک اسید، تیامین، B12، B6،اسید فولیک و بیوتین) در پودر کرم خاکی به عنوان یک مکمل غذایی در پرورش طیور و آبزیان, نیاز به تکثیر آن می تواند مورد توجه قرار گیرد.

در بیشتر عملیات تصفیه فاضلاب، مقدار زیادی لجن تولید می گردد که تقابل با آن نیازمند دقت است. تاکنون مطالعات زیادی پیرامون کاربرد کرمهای خاکی برای تثبیت لجن و فاضلاب به عنوان یکی از فرایندهای بیولوژیکی انجام شده است. در بخش اول این تحقیق، اثرات متقابل جامدات خشک لجن و نوع مواد حجم زا مانند خاک اره، کاه و کاغذ در مخلوط با لجن فعال با جامدات خشک 10، 15 و 20 درصد به تعداد 10 تیمار بر کاهش جامدات فرار لجن با استفاده از کرم خاکی آیزینا فتیدا در مقیاس پایلوت و کاربرد 50 عدد کرم در هر تیمار به مدت 10 هفته مورد بررسی قرار گرفت. بیشینه کاهش جامدات فرار در مخلوط لجن با کاغذ با جامدات خشک 15 درصد، معادل 0.42±0.03 درصد در روز و کمینه آن در مخلوط لجن با کاه با جامدات خشک 15 درصد، معادل 0.26±0.01 درصد در روز به دست آمد. در بخش دوم، بقای کرمهای خاکی آیزینا فتیدا در لجن بی هوازی فاضلاب بررسی شد. در لجن خالص بی هوازی تازه، تمام کرمها در طول 10 هفته اول به دلیل سمیت لجن دچار مرگ و میر شده و از هفته دهم به بعد و با کاهش سمیت، میزان بقای آنها افزایش یافت و از هفته دوازدهم به بعد و با کاهش 25.40 درصد از جامدات فرار اولیه لجن، کلیه کرمها زنده ماندند. در حالی که در مخلوط لجن بی هوازی با کاغذ (جامدات خشک 15 درصد) به دلیل بهبود شرایط هوازی، از هفته هشتم به بعد و با کاهش 17.40 درصد از جامدات فرار اولیه لجن، تمام کرمها زنده ماندند.

تهیه ورمی کمپوست یکی از مهمترین ابزارها برای بازیافت کودهای آلی و تبدیل آن ها به کود بیولوژیک است. بررسی مورد نظر در جهت تعیین بهترین بستر جهت پرورش کرم خاکی گونه آیزینا فتیدا (Eisenia .foetida) در یک طرح کاملا تصادفی در 10 تیمار و چهار تکرار در یک دوره سه ماهه در بسترهای مختلف کود دامی اسبی و گوسفندی به همراه بقایای کاه گندم و یونجه در نسبت های حجمی مختلف (25، 50، 75 و 100) در سال 1392 در دانشگاه گنبد کاووس انجام شد (تیمارهای کودی گنگ است نسبت ها ذکر نشده است). در این تحقیق وزن کرم بالغ، جوان، نوزاد، وزن کوکون و وزن نهایی کرم خاکی آیزنیا فتیدا و نرخ رشد وزنی، نرخ رشد ویژه تعداد نوزاد به ازای مولد و نرخ بازماندگی مورد بررسی قرار گرفت. نتایج حاصل از بررسی تجزیه واریانس نشان داد که بین تیمارها از نظر افزایش وزن کرم بالغ، جوان، نوزاد و وزن کرم نهایی و شاخص های رشد غیر از نرخ بازماندگی اختلاف معنی دار وجود داشت. بیشترین وزن کرم بالغ در تیمار کود گوسفندی و بقایای یونجه به نسبت 50 به 50 (نسبت حجمی) مشاهده گردید و بیشترین وزن کرم جوان در تیمار کاه به همراه کود گوسفندی به نسبت 25 به 75 حاصل شد. همچنین بیشترین وزن نوزاد کرم و وزن نهایی کرم ها در تیمار کاه به همراه کود گوسفندی به نسبت یک به یک به دست آمد. در مجموع نتایج حاصل نشان داد که تیمار کود گوسفندی به همراه بقایای کاه و یونجه بیشترین افزایش وزن کرم خاکی را به دنبال داشت.

قابلیت کرم های خاکی برای بازیافت محدوده وسیعی از ضایعات آلی و به خوبی شناخته شده است . معدودی از گونههای کرم های خاکی برای تولید تجاری ورمی کمپوست ها مناسب اند و از میان دو گونه Lumbricus rubellus و Eisenia foetida در مناطق معتدله یافت میشوند . نمونه های کرم های خاکی از مناطق شمال و شمال غرب کشور و از داخل توده های قدیمی کود دامی و لاشبرگ های سطحی جمع آوری و در شرایط گلخانه ای نگه داری شدند. برای شناسایی گونه های کرم های خاکی از ویژگی های ظاهری شامل شمار حلقه های بدن ، شماره حلقه های کمر بند جنسی، شماره حلقه های بر آمدگی بلوغ ، رنگ بدن،ابعاد بدن، بدن کرم های بالغ ، شکل سر و پیش دهان و شماره نخستین حلقه دارای سوراخ پشتی استفاده شد.تمامی نمونه های کرم های کمپوستی جمع آوری شده.، متعلق به گونه Eisenia foetida  بودند. این کرم ها برای تولید ورمی کمپوست از کود دامی، بقایای گیاهی ، لجن فاضلاب، زباله شهری، فیلتر کیک و باگاس حاصل از کارخانه های نیشکر قابلیت خوبی داشتند. در شرایط انکوباسیون درون کود دامی با رطوبت 70 درصد وزنی و در دمای2±24درجه سانتی گراد، هر کرم در هفته ، یک الی دو کپسول تخم تولید کرده و در هر کپسول بخت دو الی هفت عدد نوزاد کرم وجود داشت . در طی فرایند تولید ورمی کمپوست ، نسبت کربن به نیتروژن مواد کاهش یافت که نشان دهنده پیشرفت تجزیه مواد و پایداری بیشتر ورمی کمپوست تولید شده است.

متن کامل این مقاله به زبان انگلیسی می باشد، لطفا برای مشاهده متن کامل مقاله به بخش انگلیسی مراجعه فرمایید.لطفا برای مشاهده متن کامل این مقاله اینجا را کلیک کنید.

به منظور بررسی امکان کاربرد دومنظوره کارگاه پرورش ماهیان گرمابی در تولید کرم خاکی به عنوان غذای زنده، آزمایشی صورت گرفت که در آن 3 تن کود گاوی در 3 کرت به ابعاد 12×3 متر تقسیم و سپس کرم های خاکی به میزان 50 عدد در هر مترمربع به توده کودها معرفی گردید. پس از 3 ماه، 36 کیلوگرم کرم خاکی در کل توده ها تولید شد. سپس اثر کرم های تولید شده، بر میزان رشد ماهی کپور معمولی طی یک دوره 2 ماهه و در قالب یک طرح کاملا تصادفی با 2 تیمار و 6 تکرار بررسی شد. کرت های آزمایش را 12 قفس توری با ابعاد 1.5×1×1.5 مترمکعب تشکیل می داد که بدون بستر بودند. به هر کرت، 10 عدد بچه ماهی کپور معمولی 30 گرمی با طول متوسط 9.1 سانتی متر معرفی شد. تیمارهای این پژوهش را، غذای تجاری کپور (4 درصد وزن بدن در روز) و مخلوط کرم خاکی (1 درصد وزن بدن) و غذای تجاری کپور (3 درصد وزن بدن) تشکیل می دادند. نتایج آزمایش بیانگر آن بود که تیمارهای آزمایشی در مورد فاکتورهای طول و وزن کل و افزایش وزن روزانه، اختلافات بسیار معنی داری را سبب شدند (P<0.01)، ولی در مورد نرخ رشد ویژه، این اختلافات فقط در 15 روز اول آزمایش مشاهده شد. در عین حال تیمار شامل کرم خاکی با کسب بهترین میانگین ها در مورد شاخص های طول کل (با میانگین 278 میلی متر)، وزن (با میانگین 266.4 گرم)، افزایش وزن روزانه (با میانگین 5.3 گرم)، نرخ رشد ویژه (با میانگین 2.36 درصد) و ضریب چاقی (با میانگین 1.36) نسبت به تیمار دیگر رتبه بهتری را کسب نمود. نتایج نشان داد که امکان تولید هم زمان کرم خاکی و ماهی کپور در کارگاه های پرورشی کاملا میسر است.