پایش و تحلیل شرایط خشکسالی ازاصلیترین نیازهای مدیریت منابع آب به شمار میرود. در این پژوهش شاخصهای SPIو SPEIجهت ارزیابی خشکسالی منطقه اسفراین-سبزوار مقایسه شدند. از آنجایی که منطقه مطالعاتی مورد نظر فاقد آمار کافی و بلندمدت جهت ارزیابی خشکسالی است، داده-های بازتحلیلERA-Interimجهت تلفیق باداده های دیدبانی مورداستفاده قرارگرفت. برای این منظوربااستفاده ازرابط وب، اسکریپتPython، ECMWF WebAPIو نرم افزار ArcGIS؛ داده های اقلیمی بارش ودما برای هر یک از ایستگاه هادردوره آماری 1979 تا 2016 استخراج شد. پس ازاصلاح اریبی داده هابراساس داده های دیدبانی، داده های تلفیقی بارش و دما برای دوره آماری مورد نظر بدست آمد که مبنای محاسبه خشکسالی قرار گرفت. در نهایت ارزیابی خشکسالی و برآورد همبستگی شاخص های SPI و SPEI سه ایستگاه سرچشمه، قاسم آبادو جغتای درمقیاس زمانی3، 6، 12، 18 و 24 ماهه صورت گرفت. پس از تهیه داده های تلفیقی بازتحلیل و دیدبانی، میانگین مربعات خطا و اریبی به ترتیب از39/0 و 69/6 به 32/0و24/0 کاهش یافت؛ در نتیجه می توان از این داده ها جهت ارزیابی خشکسالی در مناطقی که داده های دیدبانی در دسترس نیستند و یا پراکنش نامناسبی دارند، استفاده کرد. نتایج ارزیابی خشکسالی نشان داددر مقیاس های زمانی کوتاه مدت فراوانی دوره های خشک و مرطوب زیاد است که با افزایش مقیاس زمانی فراوانی دوره های خشک و مرطوب کاهش می یابداما تداوم آن ها افزایش می یابد. در ایستگاه های مورد مطالعه در اکثر موارد هماهنگی در دوره های خشک و مرطوب در هر دو شاخص دیده شد. بر اساس نتایج عرضه شده در خصوص همبستگی بین شاخص های خشکسالیSPIوSPEIمشاهده شد که در همه ایستگاه های مورد بررسی، بین شاخص های خشکسالی مورد استفاده همبستگی مثبت و معنی داری وجود دارد. که این همبستگی در مناطق مرطوب تر بالاتر است. در نتیجه می توان از شاخصSPIدر مناطق فاقد داده دما و با دقت شاخصSPEIاستفاده کرد.

بارش یک جزء اصلی چرخه هیدرولوژیک است که دارای تغییرات قابل توجهی در مکان و زمان می باشد و نبود داده های مناسب این پارامتر سبب ایجاد مشکل در پیش بینی های هیدرولوژیک می گردد. ازآنجایی که داده های ماهواره ای-باران سنجی و داده های بازتحلیل راه حل جدیدی از برآورد میزان بارش با تنوع مکانی و زمانی ارائه می دهند و مشکلات ناشی از کمبود داده ها و کیفیت نامناسب آن ها را برطرف می کند، این مطالعه به بررسی دقت برخی از این نوع داده ها شامل داده های با وضوح مکانی بالا ERA-Interim، CHIRPS و PERSIANN-CDR در بالادست سد مارون پرداخته و جهت ارزیابی از داده های بارش روزانه، ماهانه و سالانه سال های 2003 تا 2014 داده های شبکه بندی بارش و داده های باران-سنجی بهره گرفته شده است. نتایج نشان می دهد در برآورد بارش سالانه داده های مدل های شبکه بندی شده فرو برآورد عمل نموده و میانگین بارش سالانه را کمتر از میانگین بارش سالانه مشاهداتی برآورد نموده است. در برآورد بارش ماهانه با توجه به ضریب نش-ساتکلیف در ایستگاه های دهنو، ایدنک و مارگون مدل ERA-Interim و در ایستگاه قلعه رییسی مدل CHIRPS بهترین عملکرد را نسبت به مدل های دیگر نشان می دهد. در تخمین بارش روزانه، همچون بارش ماهانه بهترین برآورد در ایستگاه ایدنک مربوط به مدل ERA-Interim بوده که دارای 63/0=NSE می باشد و بهترین تخمین میزان بارش در تمام ایستگاه ها توسط ERA-Interim صورت گرفته است. همچنین در آشکارسازی صحیح روزهای بارانی مدل ERA-Interim بهترین عملکرد را از بین 3 مدل ماهواره ای داشته و بهترین عملکرد این مدل در تشخیص صحیح روزهای بارانی با 53/0POD= در ایستگاه ایدنک صورت پذیرفته است.