آب و هوا یکی از مباحث مهم اکولوژی گیاهی است و مسلما یکی از مهم ترین عواملی است که موجودات زنده و به ویژه گیاهان را تحت تاثیر قرار می دهد و موجب انتشار کلی آنها می شود. آب و هوا، اقالیم متفاوت و حوزه های متنوع رستنی ها را روی زمین ایجاد می نماید، فرم بیولوژیک گیاهان را به وجود می آورد و در نتیجه تغییرات زیادی در گیاهان و ترکیب آنها در نقاط مختلف کره زمین ظاهر ساخته، جوامع مختلف گیاهی را مشخص می نماید و سبب تمایز آنها از یکدیگر می گردد. اکثر طبقه بندی های اقلیمی که در ارتباط با اقلیم های رویشی انجام گرفته است متکی بر چندمتغیر محدود مانند دما، بارش و یا تلفیق آنهاست. حال آن که آب و هوا یک پدیده مرکب بوده و صرف استفاده از چندمتغیر محدود نمی تواند گویای اقلیم یک ناحیه باشد، لذا در طبقه بندی اقلیم یک منطقه باید اکثر عوامل آب و هوایی در نظر گرفته شود. در این صورت بررسی اقلیم با استفاده از متغیرهای زیاد می تواند عوامل موثر بر گسترش اجتماعات گیاهی را به نحو دقیق تری روشن کند. در این پژوهش به منظور تعیین پهنه های زیست اقلیم گیاهی استان چهارمحال و بختیاری با استفاده از روش های آماری چندمتغیره، 71 متغیر اقلیمی که از نظر رستنی های طبیعی استان از اهمیت بیشتری برخوردارند، انتخاب و با روش تحلیل عاملی مورد بررسی قرار گرفتند. نتایج تحلیل عاملی نشان داد سه عامل اول که 91.8 درصد از واریانس متغیرهای اولیه را بازگو می کنند دما، بارش و تابش هستند. سپس، بر اساس نتایج حاصل و با استفاده از روش تحلیل خوشه ای سلسله مراتبی به روش وارد، اقدام به پهنه بندی اقالیم رویشی استان چهارمحال و بختیاری گردید و پنج پهنه اقلیم رویشی در این استان شناسایی و نام گذاری گردید. هم چنین به منظور مقایسه نتایج این تحقیق با روش های دیگر طبقه بندی اقلیمی، استان چهارمحال و بختیاری با 4 روش متداول تقسیم بندی اقلیمی (کوپن، گوسن، آمبرژه و دومارتن)، طبقه بندی شد و نتایج آن با نتایج حاصل از پهنه بندی اقلیمی به روش آماری چندمتغیره مورد مقایسه قرار گرفت. نتایج تحقیق نشان داد که روش آماری چندمتغیره پهنه بندی و تفکیک بهتری را نسبت به سایر روش ها انجام می دهد. در نهایت گونه های غالب هر ناحیه اقلیمی مشخص شد.

هدف اصلی این پژوهش بررسی رضایت شغلی کارکنان بهداشتی شاغل در شبکه های بهداشت و درمان استان چهار محال و بختیاری بود. به همین منظور 733 نفر (395 نفر زن و 338 نفر مرد) از شاغلین (بهورزان، تکنسین ها، کاردانان بهداشتی، بهداشتکاران دهان و دندان، کارشناسان و پزشکان) با استفاده از پرسشنامه JDI مورد بررسی قرار گرفتند. بررسی نتایج نشان داد که اکثریت کارکنان در مقیاس های سرپرستی همکاران و ماهیت کار از رضایت شغلی مطلوبی برخوردار هستند. اما در مقیاس های ترفیعات و حقوق ماهیانه نارضایی شغلی در اکثریت کارکنان محسوس بود. بررسی عوامل موثر بر رضایت شغلی نشان داد که بهورزان از گروه های شغلی دیگر رضایت بیشتری داشته و همچنین کارکنان دارای مدرک ابتدایی، افراد بومی، کارکنان شبکه های دورتر از مرکز از رضایت شغلی بیشتری برخوردار بودند. بنابراین توجه به مسائل فوق و همچنین توجه به مشکلات کارکنان، عدم تبعیض در ارتقا شغلی و افزایش حقوق احتمالا می تواند در افزایش رضایت شغلی کارکنان موثر باشد.

توسعه پایدار روستایی بر پایه رفتار بلندمدت روستاییان در تضمین پایداری و بهره وری زمین و منابع در آینده پدید می آید و به امنیت غذایی، معیشت پایدار، حفاظت از محیط زیست توجه دارد. بنابراین در ارائه مدل توسعه روستایی سازگار با محیط زیست و طبیعت باید زمینه برای توسعه کشاورزی پایدار روستاها فراهم شود. هدف اصلی این پژوهش، بررسی و تبیین مدل توسعه پایداری زیست محیطی روستایی نواحی روستایی استان چهارمحال و بختیاری بود. پژوهش از نوع کاربردی و جامعه آماری آن شامل 130 دهیار در 130روستا مربوط به 16دهستان از 6 شهرستان استان چهار محال بختیاری بود. حجم نمونه بر اساس فرمول کوکران به تعداد 130 نفر تعیین و نمونه گیری به روش طبقه ای تصادفی با انتساب متناسب انجام شد. ابزار پژوهش پرسشنامه ای بوده که روایی آن بر اساس نظر جمعی از کارشناسان توسعه پایدار روستایی و 8 نفر از اعضای هیأت, علمی دانشگا های تهران و تبریز تأیید گردید همچنین روایی تشخیصی با استفاده از شاخص میانگین واریانس استخراج و پایایی پرسشنامه با استفاده از محاسبه آلفای کرونباخ و نیز پایایی ترکیبی تأیید گردید. برای تبیین مدل توسعه پایداری زیست محیطی از روش تحلیل عاملی تأییدی در مدل سازی معادلات ساختاری با نرم افزار لیزرل نسخه 8. 80 استفاده گردید در رتبه بندی سازه های مربوط به ابعاد توسعه پایدار زیست محیطی روستایی در مدل تحلیل عاملی مرتبه دوم، "بعد مدیریت منابع طبیعی و اکوسیستم "، بعد مدیریت انرژی"، "بعد مدیریت تنوع زیستی" " بعد مدیریت تلفیقی آفات"، "بعد مدیریت آب" و " بعد مدیریت خاک" به ترتیب بیشترین نقش را در ساختار عاملی دارند و معتبرترین عامل های نوع دوم بر عامل اول " بعد مدیریت منابع طبیعی و اکوسیستم " با بار عاملی 93/0 می باشد.

با توجه به اینکه مهم ترین نیاز محققان و مدیران، اطلاعات به هنگام در رابطه با تغییرات پوشش اراضی است؛ لذا بررسی این تغییرات در سطح استانی کمک شایانی به برنامهریزی و جلوگیری از تخریبهای به وجود آمده در مناطق مختلف می کند. بدین منظور با استفاده از پردازش تصاویر لندست در سال های 1994 و 2015 نقشه های پوشش اراضی استان چهارمحال و بختیاری به روش هیبرید در شش طبقه اصلی تهیه شد؛ سپس تغییرات پوشش اراضی با به کارگیری روش مقایسه پس از طبقه بندی و متریک های سیمای سرزمین مشخص شد. جهت کمی کردن الگوهای سیمای سرزمین در سطح کلاس متریکهایNP PLAND، LPI، MPS و متریک های SHDI، LPI، CONTAG و SPILIT INDEX در سطح سیمای سرزمین محاسبه شد. در انتها نرخ تخریب هر کاربری و شاخص نرخ تخریب انسانی در سطح کلاس برای هر کاربری جداگانه محاسبه شد. نتایج مطالعه در سطح کلاس حاکی از کاهش شدید مساحت مراتع (36/67 درصد) و جنگل ها (6/42 درصد) و در پی آن افزایش سطح زمین های بایر به میزان 39/32 درصد است. به طور کلی سیمای سرزمین در بازه زمانی مورد مطالعه تکه تکه تر، نامنظم تر، ناپیوسته تر و از نظر نوع پوشش متنوع تر شده است و درصورت ادامه روند کنونی نتایج حاصله از این مطالعه نشان دهنده فروافت شدید کارکردها و خدمات اکوسیستم ها است.

عوامل مختلفی نظیر پستی و بلندی، اقلیم، زمین شناسی، تکتونیک، پوشش گیاهی و خصوصیات خاک در ایجاد حرکت های توده ای زمین دخالت دارند که بعضی بصورت طبیعی و بعضی بر اثر دخالت غیر اصولی انسان در طبیعت به وجود می آیند. تخریب و از بین بردن جنگل یکی از عواملی است که باعث تشدید زمین لغزش می شود. جهت بررسی این مهم، در این پژوهش ابتدا دو دامنه با شرایط تقریبا یکسان (در یکی قطع جنگل و دارای لغزش و در دیگری دامنه دارای پوشش جنگلی و پایدار) در شهرستان اردل در استان چهارمحال و بختیاری انتخاب شد. با توجه به مطالعات انجام شده، هر دو دامنه از نظر زمین شناسی در سازند آبرفتی حاوی لایه های مارنی و از نظر خاکشناسی، دارای بافت خاک رسی-لومی و کانی رسی غالب اسمکتیت بود. همچنین خواص مکانیک خاک (زاویه اصطکاک داخلی و چسبندگی خاک) در هر دو دامنه تقریبا برابر و در گروه ML-CL قرار می گرفت. از نظر هیدرولوژی و منابع آب نیز حوزه بالا دست دو دامنه مشترک و آب نفوذ یافته در هر دو دامنه برابر 152600 مترمکعب در سال برآورد تنها اختلاف عمده این دو دامنه درصد پوشش گیاهی آنها (یکی دامنه منظم و بصورت توده جنگلی با حدود 40 درصد تاج پوشش و دیگری دامنه نامنظم حاوی لغزش بصورت دیمزار و با پوشش گیاهی کمتر از 5 درصد) بود. پس از تعیین کلیه پارامترهای موثر در لغزش، ضریب اطمینان در دامنه باجنگل بلوط قطع شده حدود 1 بدست آمد (روش بیشاپ) که در نتیجه توده لغزیده بود، در صورتیکه در دامنه دارای پوشش جنگلی بلوط، ضریب اطمینان بدون اثر پوشش گیاهی در محاسبات 0.9 بدست آمده ولی توده نلغزیده بود. نتایج نشان می دهد وجود جنگل بلوط با ریشه های 4-3 متری باعث استحکام خاک شده (افزایش مقاومت برشی) و از لغزش جلوگیری بعمل می آورد. همچنین، پوشش جنگلی بلوط با افزایش تبخیر و تعرق، آب اضافی را دفع نموده و وزن توده را کمتر می نماید. بنابراین در این منطقه قطع جنگل بلوط و تبدیل آن به دیمزار یکی از عوامل بسیار مهم در وقوع لغزش می باشد.

گردشگری در عرصه جهانی به عنوان یک موضوع اجتماعی و جغرافیایی در نظر گرفته شده و تحت تاثیر عوامل اقلیمی، زیست محیطی، فرهنگی، اقتصادی، اجتماعی و غیره می باشد. شرایط مناسب و ایده آل اقتصادی، فرهنگی و نیز اقلیمی در مقصد گردشگری می تواند منجر به واکنش مثبت گردشگر به آن شود. در نتیجه گردشگران و سازمان های گردشگری نیازمند اطلاعات قابل اعتمادی در این زمینه هستند. در طول چند دهه اخیر شاخص ها و مدل های زیست اقلیمی بسیاری ارائه شده است تا به کمک آنها بتوان چگونگی اقلیم آسایش و مساعد بودن شرایط آب و هوایی یک منطقه را ارزیابی کرد. این پژوهش به منظور مطالعه و بررسی روند تغییرات اقلیم آسایش گردشگری استان چهارمحال و بختیاری با استفاده از شاخص PMVانجام گرفته است. در این تحقیق از داده های ماهانه 8 ایستگاه هواشناسی در طی 24 سال (1987-2010) استفاده شده است. پس انجام مراحل لازم، با کمک نرم افزار Arc GIS 9.3 نقشه های ماهانه (از ژانویه 1987 میلادی تا دسامبر 2010) با سلول های 10*10 کیلومتر تهیه شد. در نهایت روند تغییرات این شاخص، بر روی هر سلول طی 24 سال به صورت ماهانه با استفاده از روش من-کندال محاسبه و نقاط دارای روند افزایشی با علامت + مشخص گردید.بر اساس نتایج بدست آمده، طی سال های اخیر وضعیت شاخص اقلیم آسایش گردشگری استان چهارمحال و بختیاری در فصل بهار بهبود یافته است. جنوب استان دارای شرایط مطلوبتری برای گردشگری در ماه های سرد سال می باشد و در ماههای گرم، نواحی شمالی استان، برای سفر به گردشگران توصیه می شود.

زمینه مطالعه: جیب بین انگشتی، فرورفتگی پوست به داخل فضای بین انگشتی است که در گونه های متعددی از حیوانات زوج سم وجود داشته و با ترشح فرمون ها نقش زیستی مهمی در ایجاد ارتباط شیمیایی در حیوانات هم نوع دارد. هدف: این مطالعه به منظور تعیین ساختار کالبدشناسی و پرتوشناسی جیب بین انگشتی در بزهای بومی انجام گرفت. روش کار: 80 جیب بین انگشتی (40 جیب از اندام های حرکتی قدامی و 40 جیب از اندام های حرکتی خلفی) از 10 بز نر و 10 بز ماده سالم یک تا سه ساله از کشتارگاه های چهارمحال و بختیاری انتخاب شد. پس از تشریح، موقعیت توپوگرافی هر جیب در اندام های حرکتی تعیین گردید. جهت مطالعات پرتوشناسی، ماده حاجب یورگرافین به داخل جیب تزریق سپس رادیوگراف ها و عکس های لازم گرفته شد. قسمت های مختلف هر جیب بین اندام های حرکتی در هر دو جنس مشخص و اندازه گیری شد. داده ها با استفاده از آزمون تی مورد مقایسه قرار گرفتند. نتایج: در بزهای بومی جیب بین انگشتی در تمام پاها به شکل ابتدایی مشاهده شد که در فضای بین دو سم، مجاور مفصل بوخولوق قرار گرفته بود. جیب بصورت یک مثلث متساوی الساقین بود که راس آن مجاور بند اول و قاعده آن کنار بند دوم انگشتان قرار داشت. بهترین حالت گماری برای مشاهده جیب در بزهای بومی، پشتی-کف دستی (یا کف پایی) بود. تشخیص جیب در پاهای قدامی بیشتر از خلفی می باشد. بجز قاعده، میانگین سایر قسمت های جیب در نرها بطور معنی دار بیشتر از ماده ها بود. تعیین دقیق محدوده توپوگرافی و رادیولوژیک جیب در بز به علت عدم حضور ترشحات کافی، مجرا و سوراخ خروجی و نیز پراکندگی ساختار آن، مشکل و یا غیرممکن می باشد. نتیجه گیری نهایی: براساس این مطالعه می توان بیان کرد که گرچه جیب بین انگشتی صرفاً در گوسفند، گوزن، قوچ کوهی و آنتلوپ گزارش شده، این ساختار در بزهای بومی نیز وجود داشت ولی مانند این گونه ها، تیپیک و مشخص نمی باشد.

برنامه ریزی منطقه ای با هدف توسعه و کاهش نابرابری منطقه ای، از موضوعات مهم در کشورهای در حال توسعه محسوب می شود. شناخت و تجزیه و تحلیل وضع مناطق در زمینه های محیطی، اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی نخستین گام در فرایند برنامه ریزی توسعه منطقه ای است. با این کار تنگناها و محدودیت های مناطق مشخص شده و می توان برای رفع آنها اقدام کرد. به عبارتی برای تخصیص اعتبارات و منابع میان مناطق مختلف، شناسایی جایگاه آن منطقه در بخش مربوطه و رتبه بندی سطوح برخورداری از مواهب توسعه ضروری است. با عنایت به مباحث فوق الذکر در پ‍‍ژوهش حاضر سعی شده است، با روش توصیفی - تحلیلی به تعیین درجه توسعه یافتگی شهرستان های استان چهار محال بختیاری در شاخص های انتخابی توسعه پرداخته شود. در این پژوهش شهرستان های استان بر اساس 11 مولفه مختلف توسعه در قالب 50 شاخص (با تاکید بر شاخص های اقتصادی، اجتماعی و کالبدی) با استفاده از مدل های کمی برنامه ریزی از جمله مدل تصمیم گیری چند معیاره شباهت به گزینه ایده آل TOPSIS و وزندهی شاخص ها با تکنیک AHP، سطح بندی و میزان نابرابری های موجود در شهرستان های استان مورد بررسی قرار گرفت. نتایج بدست آمده از این بررسی ها حاکی از آن است که شهرستان های شهرکرد و بروجن به ترتیب با 5721% و 5062% در سطح برخوردار و شهرستان های اردل، فارسان و کوهرنگ به ترتیب با 3838% و 3644% و 3071% در سطح نیمه برخوردار و شهرستان لردگان با 2042% در سطح عدم برخورداری هستند. یافته ها نشان می دهد لزوم توجه به برنامه ریزی غیرمتمرکز بر اساس منابع و محدودیت ها به منظور نیل به توسعه و پیشرفت متعادل و یکپارچه منطقه ای، ضرورتی اجتناب ناپذیر است.

استان چهارمحال و بختیاری با یک درصد از وسعت و همچنین حدود یک درصد از جمعیت کشور در جنوب غربی کشور واقع شده است. علی رغم تنوع زبانی در این استان، وضعیت پراکندگی زبانی آن هنوز از دیدگاهی علمی مورد مطالعه قرار نگرفته است. در این مقاله درصدد هستیم تا در قالب یک مطالعه میدانی جامع به این مهم پاسخ دهیم. این مقاله در چارچوب برنامه تحقیقاتی برخط اطلس زبان های ایران (ازیران) انجام گرفته است. بعد از مروری بر پیشینه مطالعاتی در این حوزه، پروژه ازیران و روش شناسی پژوهش، به یافته های تحقیق اشاره شده است. یافته های میدانی نشان می دهد که بختیاری، ترکی، چهارمحالی شهری، فارسی و چهارمحالی روستایی عمده ترین زبان های مادری استان محسوب می شوند. همچنین، ارمنی از دیگر زبان هایی بود که در استان زبانورانی داشت که در حال حاضر به استان های دیگر از جمله اصفهان مهاجرت کرده اند. درپایان، پراکندگی زبان های استان در قالب نقشه های چندضلعی ایستا به نمایش گذاشته شده است.