لطفا برای مشاهده چکیده به متن کامل (pdf) مراجعه فرمایید.

بیماری سرخشکیدگی و شانکر سیتوسپورایی یکی از شایع ترین بیماری های درختان گردو در ایران است که توسط چندین گونه از جنس سیتوسپورا ایجاد می شود. در این مطالعه به منظور تعیین درجه پرآزاری جدایه های گونه غالب عامل بیماری، 58 جدایه از گونه Cytospora chrysosperma منتخب از 12 استان کشور شامل؛ همدان، کردستان، کرمانشاه، ایلام، آذربایجان غربی، زنجان، مرکزی، لرستان، چهارمحال و بختیاری، اصفهان، کهگیلویه و بویر احمد و فارس روی نهال های سه ساله درخت گردو مایه زنی شدند و مساحت زخم ایجاد شده 30 روز پس از مایه زنی اندازه گیری گردید. همچنین به منظور تعیین صحت ارزیابی مقاومت و یا بیماریزایی از طریق مایه زنی روی شاخه بریده، آزمون بیماریزایی در شرایط آزمایشگاهی نیز به انجام رسید. به استناد نتایج حاصل، تنوع قابل ملاحظه ای از لحاظ پرآزاری در بین جدایه ها ملاحظه گردید و درصد قابل توجهی از جدایه ها فاقد قدرت بیماریزایی بودند. در واقع، در آزمون بیماریزایی روی نهال 34 درصد از جدایه ها و در آزمون بیماریزایی روی شاخه بریده 24 درصد از جدایه ها اختلاف معنی داری با شاهد نشان ندادند. همچنین همبستگی ضعیف ولی معنی داری ( 23درصد) بین این دو روش ارزیابی وجود داشت. به نظر می رسد که ارزیابی درجه بیماریزایی و یا مقاومت با استفاده از روش مایه زنی روی شاخه بریده به اندازه کافی قابل اعتماد نیست.

جهت بررسی تاکسونومیکی گونه Valsa sordida، عامل بیماری شانکر درختان، تعداد 125 نمونه گیاهی آلوده در طی سال 1387 از استان گلستان جمع آوری گردیدند. بر اساس ویژگی های ریخت شناختی، از بین 49 جدایه قارچی به دست آمده، 35 جدایه به گونه V. sordida تعلق داشتند. تعداد 12 جدایه از لحاظ ویژگی های ریخت شناختی مرحله غیرجنسی تا حدودی به گونه C. chrysosperma شباهت داشتند و Cytospora sp.1 نامیده شدند. یک جدایه (از Populus deltoids) نیز به لحاظ ویژگی های ریخت شناختی تا حدودی به گونه V. sordida شباهت داشته و Valsa sp.1 نامیده شد. یک جدایه دیگر از (Ficus elastica) نیز به لحاظ ویژگی های ریخت شناختی از گونه C. chrysosperma متمایز و به گونه Cytospora ribis نزدیک بود و Cytospora sp.2 به آن اطلاق گردید. به منظور ارزیابی فیلوژنی جدایه های منتخب، نواحی ITS1-5.8S-ITS2 از rDNA هسته ای در 14 جدایه (پنج جدایه متعلق به گونه C. chrysosperma، هفت جدایه متعلق به Cytospora sp.1، یک جدایه متعلق به Valsa sp.1 و یک جدایه متعلق به Cytospora sp.2)، تعیین توالی گردیدند و به همراه 32 توالی مربوطه از بانک ژن مورد ارزیابی قرار گرفتند. نتایج حاصل از بررسی مولکولی و گروه بندی جدایه های قارچی منتخب، با تنوع مشاهده شده در صفات ریخت شناختی منطبق بود

نارون (Ulmus spp. ) از جمله مهمترین درختان زینتی در طراحی فضای سبز شهرها به شمار می رود. بیماری سرخشکیدگی و شانکر نارون طی سال های اخیر در فضای سبز تبریز و سایر شهرهای استان به طور گسترده شیوع پیدا کرده است. در تحقیق حاضر، به منظور شناسایی قارچ های همراه با سرخشکیدگی و شانکر درختان نارون در شهر تبریز، طی سال های 1394 و 1395 از درختان دارای علائم و سالم نمونه برداری انجام گرفت و تعداد 208 جدایه ی قارچی از 64 نمونه گیاهی، خالص سازی شد. شناسایی گونه ها بر اساس داده های ریخت شناختی و داده های توالی ناحیه ITS یا TEF (در مورد برخی گونه ها)، صورت پذیرفت. در این بررسی، 16 گونه ی قارچی شاملOphiostomanovo-ulmi، Fusarium solani، F. proliferatum، F. tricinctum، Pestalotiopsis brassicae، Cytospora rhodophila، C. chrysosperma، Didymella glomerata، ، Chaetomium globosum، Ch. rectanguare، Clonostachys rosea، Seimatosporium lichenicola، Coniolariella macrothecia، Pleurostomophora ochracea، Sordaria sp. و Geosmithia sp. از نواحی پوست و چوب قسمت های تنه و شاخه های اصلی سالم و دارای علائم تغییر رنگ آوندی جداسازی گردید. در بین جدایه های شناسایی شده، جدایه های متعلق به جنس های Fusarium و Chaetomium از بیشترین فراوانی برخوردار بودند. گزارش گونه های Ch. globosum، Ch. rectangulare، F. proliferatum، S. lichenicola، P. brassicae، Co. macrothecia، Pl. ochracea، C. rhodophila، Geosmithia sp.، Cl. roseaوD. glomerataاز روی میزبان نارون برای دنیا جدید می باشند.

در بررسی سازگاری میسلیومی جدایه های قارچ Valsa sordida روی دو نوع محیط کشت سیب زمینی- دکستروز-آگار و جو دوسر - آگار، از 91 جدایه که از استان های مختلف کشور و از برخی درختان مثمر و غیرمثمر طی سال های 1383 تا 1390 جمع آوری شده بود، استفاده شد. در الگوی تعیین شده، هر جدایه با خود و با دیگر جدایه ها تلاقی داده شد. خط واکنش تیره رنگ که ناسازگاری بین جدایه ها را نشان می داد، پس از گذشت هفت روز ایجاد گردید. بر اساس نتایج، 38 گروه سازگار رویشی تک عضوی و هشت گروه چند عضوی روی محیط کشت سیب زمینی - دکستروز - آگار و 25 گروه سازگار رویشی تک عضوی و 10 گروه چندعضوی روی محیط کشت جو دوسر - آگار شناسایی شدند که نشان دهنده وجود تنوع ژنتیکی زیاد در میان جدایه های قارچ بود. در این مطالعه، ارتباطی بین گروه های شناسایی شده روی هر دو نوع محیط کشت با پراکنش جغرافیایی جدایه های قارچی و منشا میزبانی آنها مشاهده نشد.

زوال درختان زینتی بیماری مهمی است که در کشورهای مختلف بسیاری از درختان زینتی و جنگلی از جمله زبان گنجشک، اقاقیا، افرا، نارون و نخل های زینتی را همواره تهدید می کند. در تحقیق حاضر، به منظور شناسایی قارچ های همراه زوال درختان اقاقیا در شهر اردبیل، از درختان اقاقیای بیمار نمونه برداری انجام گرفت و با روش های متداول در بیماری شناسی گیاهی، تعداد 150 جدایه قارچی جداسازی و خالص سازی شد. جدایه های قارچی بر اساس صفات ریخت شناختی و یا تلفیق داده های ریخت شناختی و داده های مولکولی بر اساس توالی ناحیه ITS-rDNA و یا ژن TEFمورد شناسایی قرار گرفتند. در این مطالعه، 10 گونه قارچی شامل Fusarium oxysporum، F. solani، Acremonium sp.، Cytospora chrysosperma، Camarosporidiella elongata، Nigrospora sp.، Alternaria alternata، Epicoccum nigrum، Chaetomium sp. وSordaria macrospora شناسایی شدند. به نظر می رسد که قارچ-های Camarosporidiella elongataو Cytospora chrysospermaو گونه های قارچی F. oxysporumوF. solani می توانند در انسداد آوندی، سرخشکیدگی و در نهایت زوال درختان اقاقیای فضای سبز شهر اردبیل دخیل باشند. این تحقیق، اولین مطالعه علمی زوال درختان اقاقیا در ایران محسوب می شود. همچنین قارچ Ca. elongata برای اولین بار از ایران گزارش می شود و گزارش قارچ هایAcremonium sp. وS. macrospora از اقاقیا نیز برای دنیا جدید است.

موضوعات مربوط به ساختار هجا و همچنین سازماندهی واحدهای واجی در درون هجا و فراتر از آن یعنی در مرز بین دو هجا، از جمله مباحث مطرح حوزه واج شناسی محسوب می شوند. در این مقاله تلاش شده است تا با تکیه بر زبان فارسی، با نگاهی نو به موضوع ساخت هجا و واج آرایی پرداخته شود. زبان فارسی دارای ساختار هجایی (C) V (C) (C) است.هدف کلی مقاله حاضر این است که نشان دهد اولا آیا تفاوتی میان واج آرایی یک هجا به صورت مستقل و واج آرایی همان ساختار هجایی در ترکیب با هجاهای دیگر وجود دارد، و ثانیا آیا می توان به وجود یک رابطه معنادار بین واج آرایی کلمات از یک سو و نوع و مقوله واژگانی آنها از سوی دیگر قائل بود؟ به منظور پاسخگویی به سوالات فوق، مجموعا 4075 واژه دوهجایی با ساختار هجایی (C) V.CVC (C)، از دو فرهنگ لغت زبان فارسی یعنی فرهنگ الفبایی-قیاسی زبان فارسی (شامل40000 واژه) و لغت نامه متوسط دهخدا (شامل 60000 واژه) استخراج و نوع (بسیط، مشتق، مرکب، مشتق-مرکب) و مقوله واژگانی هر واژه (اسم، فعل، صفت، قید، حرف) و همچنین واج آرایی آن تعیین شد. نتایج این تحقیق به طور کلی بیانگر آن است که عوامل متعددی از جمله نوع واکه هسته و همخوان های پایانه یک هجا می تواند بر روی واج آرایی هجای مجاور تاثیرگذار باشد. همچنین به نظر می رسد رابطه مشخصی بین ساختار هجایی کلمات با نوع و مقوله واژگانی آنها وجود دارد.

لطفا برای مشاهده چکیده به متن کامل (PDF) مراجعه فرمایید.

در اواخر دهه هفتاد میلادی Mesri و همکارانش با انجام مطالعات گسترده ای پیرامون نشست درازمدت خاک های ریزدانه، نظریه خود را مبنی بر ثابت بودن نسبت ضریب تحکیم ثانویه به شاخص تحکیم (Ca/Cc) ارائه نمودند. مطالعات فراوانی به منظور برابری نتایج آزمایشگاهی و یافته های ساختگاهی با این نظریه صورت گرفته است که تاکنون نیز ادامه دارد. در محدوده بررسی های انجام شده، تاکنون مطالعاتی بر روی خصوصیات تحکیم ثانویه خاک های نواحی مختلف ایران بر اساس مفهوم نسبت (Ca/Cc) در متون فنی گزارش نشده است و هیچگونه اطلاعاتی پیرامون مقادیر این نسبت برای خاک های ایران در دست نمی باشد. بنابراین در این مقاله به بررسی خصوصیات تحکیم ثانویه خاک های مختلف با تکیه بر مفهوم (Ca/Cc) پرداخته شده است. برای این منظور نمونه هایی دست نخورده از شش محل مختلف در نواحی شمالی ایران تهیه شده و آزمایشهای تحکیم یک بعدی بر روی آنها صورت گرفته است. در هر مرحله از بارگذاری به نمونه ها اجازه داده شده است تا به مدت یک تا سه هفته به تحکیم درازمدت خود ادامه دهند. در نهایت نسبت (Ca/Cc) برای تمامی نمونه ها بدست آمده است. روند تغییرات ضریب تحکیم ثانویه (Ca) در برابر شاخص تراکم (Cc) برای تمامی نمونه ها بیانگر وجود نسبت (Ca/Cc) منحصر بفردی برای خاک های نواحی مختلف مورد بررسی می باشد. مقایسه میان نتایج بدست آمده و روابط موجود در ادبیات فنی بیانگر ضعف این روابط و توانایی بالای مفهوم نسبت (Ca/Cc) در تخمین مشخصات تحکیم ثانویه نمونه ها می باشد.