میزان واکنش پوره های سن اول، دوم و حشرات بالغ شپشک استرالیایی Icerya purchasi (Maskell) و محاسبه LC50 و LC90 با استفاده از روش زیست سنجی در شرایط آزمایشگاهی درجه حرارت 25±4 °C، رطوبت نسبی 75±5% درصد و دور نوری 12 ساعت روشنایی و تاریکی برای روغن معدنی و قارچ حشره خوار Beauveria bassiana bals. مورد بررسی قرار گرفت. در این بررسی 9 غلظت متفاوت روغن معدنی، 10 غلظت متفاوت B.bassiana و 11 غلظت متفاوت از ترکیب روغن معدنی و B. bassiana انتخاب، و سپس روی 36 نهال پرتقال (رقم تامسون ناول، پایه نارنج) که بر روی هر کدام بطور متوسط 50 شپشک استرالیایی مستقر شده بودند آزمایش شد. تجزیه و تحلیل داده ها و محاسبات اولیه با استفاده از پروبیت و برنامه کامپیوتری P/PROBAN صورت گرفت. براساس نتایج آزمایشگاهی و محاسبات انجام شده روغن معدنی به تنهایی و با غلظت 1.3 و 4.8 درصد در آب به ترتیب موجب مهار جمعیت پوره ها و حشرات بالغ شپشک استرالیایی گردید. تاثیر 500 میلی لیتر روغن معدنی دریکصد لیتر آب به همراه 11.08×1011 conidia/ 3400ml از B.bassoama روی پوره های شپشک استرالیایی برابر با 2.99×1011conidia/ 1300ml از B.bassiana در یکصد لیتر آب اما با سه مرحله تیمار به فاصله 5 روز بود که سبب مهار کامل پوره ها شد.یک لیتر روغن معدنی در یکصد لیتر آب به همراه 13.43×1011conidia/ 3900ml از B.bassiana و همچنین غلظت 5.98×1011conidia/ 1800ml از B.bassiana به تنهایی اما با سه بار تیمار به فاصله 5 روز موجب مهار حشرات بالغ شپشک استرالیایی شد.

یکی از عوامل بیمارگر سوسک شپشه دندانه دار Oryzaephilus surinamensis (L.) در شرایط انبارداری خرما قارچ Beauveria bassiana (Bals.) Vuill. می باشد. در این تحقیق توانایی مراحل متحرک شپشه دندانه دار در انتشار ماده تلقیح اولیه قارچ مزبور در سه رقم خرمای سایر، زاهدی و دیری مورد بررسی قرار گرفت. به منظور بررسی قدرت انتشار کنیدی های هوایی در توده ارقام مختلف خرما توسط مراحل لارو و حشره کامل از تابع پراکنش فردی و برای مطالعه سرعت انتشار کنیدی ها از نرخ انتشار تقاطعی ماده تلقیح اولیه قارچ استفاده شد. نتایج بیانگر وجود اختلاف معنی دار در قدرت انتشار کنیدی ها توسط لارو و حشره کامل و در سه رقم خرمای مورد بررسی بود. شیب توابع پراکنش فردی برای مراحل مختلف رشدی و در سه رقم منفی بود که نشان دهنده روند کاهش شدت پراکنش ماده تلقیح اولیه عامل بیمارگر در بعد مکان می باشد. با افزایش زمان نیز سرعت انتشار ماده تلقیح اولیه کاهش یافت. به عبارت دیگر بیشترین مقدار انتشار در همان روزهای اول آلودگی صورت گرفت. بیشترین انتشار کنیدی های هوایی در رقم دیری بوده و مقدار آن در دو رقم زاهدی و سایر مشابه بود. در انتشار ماده تلقیح اولیه در توده خرما حشرات کامل موثرتر از لاروها بودند. الگوی پراکنش کنیدی در توده خرما به صورت غیر کپه ای بود. سرعت پراکنش ماده تلقیح در توده خرما با ناقل حشره کامل بیشتر از سرعت پراکنش با ناقل لارو بوده است.

لطفا برای مشاهده چکیده به متن کامل (pdf) مراجعه فرمایید.

این مطالعه با هدف ارزیابی و مقایسه اثر بخشی کاربرد اسپور قارچ (Beauveria bassiana (BB با 4 فرمولاسیون بر علیه کنه هیالوما انجام شد. فرمولاسیون های به کار رفته شامل: 1) آب مقطر با 0.2 درصد توئین وBB ، 2) آب مقطر با 10 درصد پارافین مایع، 0.01 درصد ساکارز با 0.2 درصد توئین و BB، 3) آب مقطر با 10 درصد روغن پنبه دانه، 0.01 درصد ساکارز با 0.2 درصد توئین و BB، 4) آب مقطر (شاهد) بودند. در تهیه فرمولاسیون ها از غلظت 1.76×108 استفاده شد. چهار فرمولاسیون تهیه شده روی بدن 128 کنه بالغ در گروه های چهار تایی تکرار در شرایط یکسان پاشیده شد. پس از پاشیدن فرمولاسیون ها، تعداد کنه مرده در روزهای بعد شمارش شدند. تاثیر تیمارها بر مرگ و میر کنه ها با استفاده از آنالیز بقاء برای زمان بررسی شد. پس از 9 روز پاشیدن فرمولاسیون های مختلف مشخص شد که سوسپانسیون هایی که حاوی قارچ BB بودند، بین 55-50 درصد کنه ها را از بین بردند. با توجه به از بین رفتن 55 درصدی کنه های هیالوما در این پژوهش، می توان امیدوار بود که در آینده با انجام تحقیقات بیشتر در این زمینه، از سوسپانسیون روغن حاوی قارچ BB برای مبارزه با کنه هیالوما استفاده شود.

آثار زیانبار باقیمانده سموم شیمیایی بر انسان و محیط زیست ضرورت بازگشت دوباره به طبیعت و استفاده از توانمندی کنترل طبیعی آن در مبارزه با حشرات مضر اعم از ناقلان بیماریهای انسانی و آفات دیگر را ایجاب کرده است. در این میان استفاده از پاتوژنهای قارچی حشرات از اهمیت خاصی برخوردار است.مواد و روشها - در مطالعه حاضر بیماریزایی هشت ایزوله قارچ حشره کش Beauveria bassiana بر روی لارو حشره موم خوار کندوی زنبور عسل Galleria mellonella به عنوان حشره آزمون با استفاده از سه روش آلودگی مورد بررسی قرار گرفته است.نتایج- بیماریزایی ایزوله ها در مقیاس اختلاف در LC50, LT50 و LD50 مورد ارزیابی قرار گرفته است. مقایسه پتانسیل نسبی در دو شاخص LT50 و LD50 الگوهای متفاوتی از بیماریزایی ایزوله ها بدست داده است. لذا الگوهای بیماریزایی ایزوله ها در سنجشهای زیستی مختلف، در ارتباط با پارامترهای بیولوژیکی نفوذپذیری مورد بحث واقع شده است. توازی بین خطوط رگرسیون پروبیت و تساوی بین لگاریتم واریانس تحمل ایزوله ها مخصوصا در تراکم اسپوری بالا، نشان دهنده وجود نوعی راهکار یکسان در حمله به میزبان می باشد. از سوی دیگر مقایسه پتانسیل نسبی ایزوله ها با یکدیگر میسر گردید. مقایسه پتانسیل نسبی اختلاف زیادی در حدود 29 برابر میان ایزوله قوی ( LD50=42اسپور/لارو) و ایزوله ضعیف نشان داده است. این در حالی است که کمترین و بالاترین مقدار شاخص LT50 برای ایزوله قوی و ضعیف به ترتیب 3.3 و 11.2 روز بوده است. در این آزمایشها طیف مقادیر پایین و بالای LC50 به دست آمده از 105×2.4 تا 107×4.5 اسپور / میلی لیتر در نوسان بود. نتایج این مطالعه نه تنها نشان دهنده دخالت ویژگیهای متعدد قارچی در امر بیماریزایی در حشره آزمون است بلکه می تواند گام دیگری در تطبیق شاخصهای توکسیکولوژیک در مطالعات عوامل میکروبی محسوب شود.

قارچ های بیمارگر حشرات ممکن است به وسیله آفت کش های شیمیایی که برای مبارزه با آفات استفاده می شوند، تحت تاثیر قرار گیرند. سازگاری قارچ های Beauveria bassiana و Metarhizium anisopliae با سه قارچ کش و 16 حشره کش در آزمایشگاه مورد ارزیابی قرار گرفت. آفت کش ها در سه غلظت (غلظت میانگین، نصف و دو برابر غلظت میانگین) آزمایش شدند. نتایج آزمایش ها نشان داد که قارچ کش های مورد استفاده در هر سه غلظت با این قارچ ها ناسازگار بوده و بازدارندگی کامل روی تندش، رشد میسلیومی، و اسپورزایی قارچ ها داشتند. حشره کش ها به جز اسپینوساد، دلتامترین، ایمیداکلوپرید و آبامکتین در غلظت های بالا ناسازگار بودند و یا بازدارندگی شدیدی بر روی رشد قارچ ها داشتند. حشره کش اسپینوساد در هر سه غلظت با قارچ های B. bassiana و M. anisopliae سازگار بود. آبامکتین، ایمیداکلوپرید و دلتامترین در غلظت میانگین و نصف غلظت میانگین با B. bassiana و دلتامترین، آبامکتین و هگزافلومورون در نصف غلظت میانگین با M. anisopliae سازگار بودند. بنابراین احتمالا بتوان بیان کرد که این چند آفت کش نام برده شده با فرمولاسیون ها و غلظت های مشخص در تحقیق حاضر در صورت استفاده هم زمان با این دو قارچ بیمارگر حشرات در برنامه های کنترل بیولوژیک، اثرات تداخلی روی قارچ نخواهند داشت.

کرم تارتن پاییزه یا پروانه برگ خوار سفید اشجار یکی از آفات مهم درختان جنگلی می باشد. خسارت ناشی از لاروهای این آفت که گاه منجر به بی برگی کامل درختان می شود، ضرورت اقدامی جدی را در زمینه کنترل آن ایجاب می کند. این تحقیق با هدف بررسی بیمارگری 4 جدایه از قارچ Beauveria bassiana و یک جدایه از قارچ Isaria farinosae روی لاروهای سن 4 پروانه سفید اشجار انجام شد. آزمایش زیست سنجی با 5 تیمار قارچی (فاکتور اول) و 5 غلظت (فاکتور دوم) به همراه شاهد (آب مقطر) با 4 تکرار و در هر تکرار 10 عدد لارو سن 4 در طرح پایه کاملا تصادفی انجام شد. لاروها به روش Topical با قارچ آلوده شدند. لاروهای شاهد با آب مقطر حاوی 0.03 درصد Tween-80، تیمار شدند. نتایج نشان داد که جدایه فشند ازB. bassiana  با ایجاد تلفات 39 درصد بیشترین و جدایه 1872c از I. farinosae با 30.82 درصد مرگ و میر در رده بعدی قرار داشت. این دو ایزوله در غلظت 108 به ترتیب 72.5 و 67.5 درصد تلفات را ایجاد کردند. LD50s محاسبه شده برای دو جدایه فوق به ترتیب 103´0.2 و 105´9.5 کنیدی در میلی لیتر بود. حساسیت لاروهای سنین دوم، سوم و پنجم به جدایه فشند به عنوان بیمارگرترین جدایه، در یک آزمایش جداگانه بررسی شد. حساسیت لاروهای سنین مختلف به جدایه فشند متفاوت بود. به طوری که لاروهای سنین دوم و سوم به ترتیب 57 و 51 درصد تلفات را نشان دادند در حالی که لاروهای سن پنجم 29 درصد تلفات داشتند.

شمشاد خزری (Buxus hyrcana Pojark. ) از معدود درختان پهن برگ همیشه سبز جنگل های خزری است که دیر زیستی بالایی (بالغ بر 500 سال) داشته و امروزه به دلیل کاهش چشمگیر جنگل های آن، در فهرست گونه های گیاهی در خطر انقراض اتحادیه بین المللی حفظ طبیعت (IUCN) قرار دارد (Jalili & Jamzad, 1999). متاسفانه در حال حاضر آفت شب پره شمشاد (Cydalima perspectalis Walker) به سرعت روی این میزبان در مناطق شمالی کشور در حال توسعه است و درختان شمشاد (از نهال تا درخت مسن) در اثر تغذیه لاروهای این آفت دچار خشکیدگی شده اند. این مسئله، ضرورت اقدامی جدی را برای کنترل این آفت ایجاب می کند. با توجه به وجود درخت شمشاد در اکوسیستم های طبیعی جنگل و نیز در فضای سبز و مناطق شهری، باید از ترکیبات ایمن و دوستدار محیط زیست در جهت کنترل این آفت استفاده کرد. هدف این تحقیق جمع آوری و شناسایی هیفومیست های بیمارگر شب پره شمشاد در مناطق آلوده بود. در این ارتباط، ضمن بازدید از مناطق آسیب دیده شمشاد در استان گیلان، اقدام به جمع آوری حشرات مشکوک به آلودگی قارچی شد (شکل 1). پس از ضدعفونی و کشت نمونه حشرات آلوده در آزمایشگاه، جدایه های قارچی بدست آمده شناسایی شدند.

دراین بررسی سه جدایه قارچ Beauveria bassiana از خاک مناطق فشند و آتشگاه و شفیره سوسک سر خرطومی حنایی خرما Rhynchophorus ferrugineus جدا شد که در آزمایشات مقدماتی برای ملخ Locusta migratoria  و چند گونه دیگر از ملخ های شاخک کوتاه و شاخک بلند بیمارگر بودند. پس از تعیین دزهای حداقل و حداکثر، این سه جدایه با دزهای 103، 103×3.2، 104،104×3.2  و  105هاگ برای هر حشره روی حشرات نر و ماده ملخ L.migratoria مورد آزمایش قرار گرفت و دز کشنده 50% و 99% با تفکیک و بدون تفکیک جنس محاسبه گردید. از نفت بی بو به عنوان ماده حامل هاگ استفاده شد. پایین ترین دز کشنده 50%،103×1.32  هاگ بر حشره و مربوط به جدایه فشند در حشرات نر و بالاترین آن 104 ×3.59 هاگ بر حشره و مربوط به جدایه آتشگاه روی حشرات ماده بود. کمترین زمان 50% مرگ و میر محاسبه شده مربوط به جدایه فشند در دز105  هاگ بر حشره، 3.47 روز بود. نتایج نشان داد کاربرد روغن معدنی (نفت بی بو) بعنوان ماده حامل از جوانه زدن هاگ و بیمار گری جلوگیری ننموده و اثر بازدارنده رطوبت نسبی پایین در جلوگیری از جوانه زدن اسپورها را نیز خنثی می نماید.