اثر غلظت های مختلف محلول شوری بر جوانه زنی دوگونه Agropyron elongatom و afghanicum Agropyron در هفت تیمار (0-50 -100 – 150- 200 -250 -300 میلی مولار نمک NaCl) بررسی شد. از هر گونه تعداد 25 بذر در هر تکرار (ظرف پتری) بر روی کاغذ صافی در داخل ژرمیناتور کشت گردید. طرح آزمایش انجام شده بصورت فاکتوریل با پایه کاملا تصادفی انتخاب شد. نتایج آزمایش نشان داد که حداکثر جوانه زنی در تیمار صفر میلی مولار (شاهد) با میانگین 80 درصد بوقوع پیوسته است. همچنین با افزایش غلظت های نمک جوانه زنی بطور معنی داری کاهش یافته است. طول کلئوپتیل و طول ریشه چه نیز در هر دو گونه از روند جوانه زنی پیروی نمودند، با این تفاوت که در مورد گونه Agropyron afghanicum حداکثر طول ریشه جه در تیمار 50 میلی مولار بدست آمده است. با توجه به نتایج حاصله مشخص شد که گونهelongatom  Agropyron در مقاومت به تنش شوری از نظر درصد جوانه زنی طول کلئوپتیل در رتبه اول و از نظر طول ریشه چه با اندک اختلافی در رتبه دوم قرار دارد. در نتیجه با توجه به نتایج کلی حاصله از این تحقیق میتوان گفت که گونه  Agropyron elongatom گونه مقاومتری نسبت به گونهafghanicum  Agropyron می باشد.

دو گونه Agropyron desertorum و Ag.elongatum از لحاظ تولید علوفه سبز و خشک دارای ارزش فراوانی می باشند. به دلیل تولید بالا و قابلیت پذیرش عالی توسط دام، ارزش خاصی برای اوایل فصل، جهت چرای دام دارند. بنابراین تحقیق حاضر برای بررسی اثر شوری در دو مرحله جوانه زنی و رشد رویشی گیاهچه طی دو آزمایش در ژرمیناتور و گلخانه انجام گردید. از تیمارهای شاهد، 100، 200، 300 و 400 میلی مولار کلرید سدیم و کلسیم در قالب طرح کاملا تصادفی با 4 تکرار استفاده شد. در شرایط ژرمیناتور درصد جوانه زنی، سرعت جوانه زنی و شاخص بنیه بذر محاسبه و طول ساقه و ریشه چه و وزن خشک گیاهچه اندازه گیری شد و در آزمایش گلخانه طول ساقه و ریشه، وزن خشک گیاهچه، نسبت وزن حشک به تر، سطح برگ و سطح ویژه برگ اندازه گیری شد. نتایج هر دو آزمایش نشان داد که با افزیش شوری درصد جوانه زنی، طول ساقه چه، طول ریشه چه، وزن خشک گیاهچه، سطح برگ و سطح ویژه برگ در هر دو گونه کاهش و نسبت وزن خشک به وزن تر افزایش پیدا کرد. در هر دو مرحله جوانه زنی و رشد رویشی گونه Ag.elongatum نسبت به شوری مقاومتر از Ag.desertorum بود. البته تجزیه پروبیت برای تعیین غلظت شوری دز کشنده 50% و 90% گیاهچه ها در هر دو گونه استفاده شد. بدین ترتیب نتایج تجزیه پروبیت نشان داد که غلظت نمک 154 و 474 میلی مولار نمک کلرید سدیم و کلسیم باعث از بین رفتن 50 درصد بذرهای زنده به ترتیب در Ag.deserterum وAg.elongatum  می شود. بطور کلی نتایج بدست آمده از این آزمایش نشان داد که درجه مقاومت به شوری در گونه Ag.elongatum به مراتب بیشتر است و در مقایسه با Ag.desertorum استفاده از این گونه در اصلاح و احیا مراتع مناطق شور کشور ارجح تر است.

زادآوری گیاه درختی بنه در مراتع مشجر به حضور گونه های زیراشکوب مرتعی وابسته است. چون چرای مفرط باعث تهی شدن گونه های مرتعی در مراتع مشجر شده، بنابراین جهت جبران اثر این عامل بازدارنده زادآوری گونه های جنگلی و از بین برنده گونه های مرتعی چاره ای جز مرتع کاری مصنوعی در این اکوسیستم ها، به خصوص بنه زارها، وجود ندارد. چون تعیین گونه های مقاوم به مواد بازدارنده بنه برای این امر بسیار ضروری است، این تحقیق با هدف بررسی اثر آللوپاتیک پودر برگ گیاه بنه (Pistacia atlantica) بر روی درصد جوانه زنی، سرعت جوانه زنی، طول ریشه چه، طول ساقه چه، گیاهچه های بذری دو گونه پرکاربرد اصلاح مرتعی در مراتع ایران (Agropyron desertorum, Agropyron elongatum)، انجام شد. برای این منظور، برگ گیاه بنه از رویشگاه های طبیعی جمع آوری و در سایه خشک شد. چهار تیمار به نسبت های 0 (کنترل)، 25، 50 و 100 گرم پودر مخلوط شده در 1000 گرم در ماسه شسته شده، به صورت جداگانه، در محیط گلدان با 3 تکرار در قالب طرح کامل تصادفی اعمال شد و پس از کشت 25 عدد بذر سالم و دارای قوه نامیه گونه های مورد آزمایش در هر گلدان، داده های متغیرهای وابسته مذکور، برای تجزیه واریانس یک طرفه و مقایسه میانگین با روش چند دامنه دانکن، برداشت شدند. همچنین به منظور مقایسه وضعیت آللوکمیکال های دو مکان پای و مابین بنه با یکدیگر، نمونه های خاک از رویشگاه برای اعمال این دو تیمار و مقایسه آن ها با آزمون تی مستقل برداشت شدند.با توجه به تاثیرپذیری منفی همه صفات مورد بررسی در گیاه علف گندمی بیابانی(Agropyron desertorum) از تیمار 100 گرم (در 1000 گرم ماسه) و فقط صفت رشد ساقه چه گیاه علف گندمی بلند(Agropyron elongatum) از تیمار 50 گرم (در 1000 گرم خاک) به علاوه تحریک رشد ریشه علف گندمی بلند از خاک پای درخت چنین استنباط می شود که این دو گونه به مواد آللوکمیکال درخت بنه حساسیت بالایی ندارند و طبق نتایج این تحقیق آزمایشگاهی امکان احیای موفق زیراشکوب بنه زارهای با تراکم درختی کم وجود دارد.

ایران یکی از منابع سرشار تنوع ژنتیکی گراس های علوفه ای و مرتعی ازجمله آگروپایرون پابلند (Agropyron elongatum) می باشد. اصلاح و تولید ارقام ترکیبی سازگار و پرتولید، نیازمند بررسی تنوع ژنتیکی، گزینش ژنوتیپ های برتر و تعیین والدین مناسب از بین آنها است. این مطالعه با هدف بررسی توان تولید، برآورد میزان تنوع ژنتیکی، تخمین پارامترهای ژنتیکی و تعیین شباهت و تفرق بین ژنوتیپ های گزینش شده آگروپایرون پابلند از طریق ارزیابی های کلونی، صورت گرفت. بدین منظور تعداد 25 ژنوتیپ به صورت کلون های تکرار شده طی دو سال (84 و 85) در قالب طرح آماری بلوک های کامل تصادفی بر اساس خصوصیات مورفولوژیک، فنولوژیک و زراعی مورد بررسی قرار گرفتند. نتایج حاکی از اختلاف زیاد و تنوع ژنتیکی وسیع در بین ژنوتیپ های مورد مطالعه بود که انتخاب برای اهداف مختلف در این ژرم پلاسم را سودمند می سازد. بیشترین میزان وراثت پذیری مربوط به صفات تعداد روز تا خوشه دهی، گرده افشانی و ارتفاع بوته و کمترین آن، برای قطر یقه بدست آمد. برآورد ضرایب تنوع فنوتیپی و ژنتیکی طی دو سال آزمایش نشان داد که حداقل میزان تنوع مربوط به روز تا گرده افشانی، روز تا خوشه دهی و قطر یقه می باشد. عملکرد بذر و پس از آن عملکرد علوفه تر و عملکرد علوفه خشک (چین اول و برداشت مجدد) از حداکثر میزان تنوع ژنتیکی برخوردار بودند. تجزیه خوشه ای بر اساس خصوصیات فنوتیپی، ژنوتیپ ها را در 3 گروه مجزا طبقه بندی کرد که بر مبنای آن ژنوتیپ های دارای فواصل ژنتیکی بیشتر به منظور استفاده در مطالعات بعدی شناسایی شدند. در مجموع نتایج این پژوهش حاکی از سودمندی ارزیابی های کلونی در برآورد تنوع ژنتیکی، وراثت پذیری و گزینش والدین مناسب به منظور تدوین پروژه های تکمیلی می باشد.

یکی از راه حلهای کاربردی جلوگیری از فرسایش بیشتر خاک در اراضی کشت دیم غلات می تواند کاشت گونه های علوفه دیم باشد. در مطالعه مزارع کشت دیم اسپرس مشاهده شد که با ظهور گونه های بومی جاز (Scariola orientalis) و آگروپایرون (Agropyron elongatum) جمعیت گونه اسپرس کاهش می یابد. جهت بررسی اثرات آللوپاتی گونه های مذکور دو آزمایش متفاوت بر روی بذور اسپرس انجام پذیرفت. آزمایش اول با 3 تیمار بذر و 5 تیمار عصاره در 4 تکرار طراحی شد. تیمار بذر دارای سه سطح: بذر بی غلاف، بذر باغلاف دست نخورده و بذر باغلاف شکسته و تیمار عصاره دارای سه سطح: الف و ب) به ترتیب عصاره کامل گونه S.orientalis و A. elongatum که از مجموع ساقه، ریشه و برگ استخراج گردید، ج) عصاره برگ، د) عصاره ریشه و ه) عصاره ساقه S.orientalis آزمایش دوم با 16 تیمار طراحی شد: 5 تیمار عصاره از بخش های مختلف دو گونه بومی، 3 تیمار روش عصاره گیری و 1 تیمار آب مقطر به عنوان شاهد در 4 تکرار بر روی بذور بی غلاف اسپرس در قالب طرح کرت های خرد شده انجام گرفت. تیمار عصاره آزمایش دوم همانند عصاره های آزمایش اول و در تیمارهای روش تهیه عصاره، از حلال های هگزان، دی کلرومتان و متانول استفاده شد. در این تحقیق زمان شروع جوانه زنی، درصد جوانه زنی و سرعت جوانه زنی بذرهای اسپرس تحت آبیاری با عصاره های مختلف مورد بررسی قرار گرفت. نتایج نشان داد میزان جوانه زنی بذر اسپرس در عصاره A. elongatum (4.7 درصد جوانه زنی) حدود 18 برابر نسبت به شاهد (با 78 درصد جوانه زنی) کاهش یافته است. علت کاهش جمعیت اسپرس در دیمزارها اثرات آللوپاتیک هر دو گونه مرتعی بومی است که به جامعه مرتعی اصلی قبل از شخم و کاشت تعلق دارند.

تحقیق حاضر به منظور بررسی سمیت غلظت های مختلف (صفر، 50، 100، 200 و 400 میکروگرم بر میلی لیتر) نانواکسید آهن (Fe3O4) بر جوانه زنی، رشد ریشه چه، ساقه چه و گیاهچه دو گونه Fisch. ex Link Agropyron desertorumو Agropyron elongatum (Host). Beauv بر پایه طرح کاملا تصادفی با 4 تکرار صورت گرفت. نتایج نشان داد، غلظت بالای نانواکسید آهن کاهش درصد جوانه زنی و رشد گیاهچه در دو گونه مورد مطالعه را به دنبال دارد، به طوریکه غلظت 400 میکروگرم بر میلی لیتر این نانوذره باعث کاهش درصد جوانه زنی A. desertorum (از 95 به 70 درصد) و A. elongatum (از 84 به 45 درصد)، همچنین کاهش رشد گیاهچه A. desertorum (از 08/8 به 32/6 سانتی متر) و A. elongatum (از 62/11 به 27/7 سانتی متر) شد. A. elongatum در خصوصیات مورد مطالعه بیشتر از A. desertorum تحت تاثیر غلظت های مختلف نانوذره مورد مطالعه قرار گرفت.

متوسط تجلی ژنها در واکنش به سرما (دماهای پایین غیر یخ زا) در Agropyron deserturum و A. elongatum مورد بررسی قرار گرفتند. از گیاهان روییده تحت دماهای 20oC در روز و 15oC هنگام شب (شاهد) و 6oC/ 2oC (شب/روز)، RNA کل استخراج گردید. انواع مختلف RNA به کمک الکتروفورز از یکدیگر تفکیک و با انجام هیبریداسیون RNA تجمع mRNA های مربوط به ژنهای خانواده های nsLTPs و Dehydrins، القا شونده در شرایط نامساعد مورد ارزیابی قرار گرفتند.سنجش زنده مانی گیاهان شاهد، و سرما دیده ارزیابی شد. میزان mRNA ژنهای مورد آزمایش در گیاهان قرار گرفته در دمای 6oC/2oC افزایش یافت که نشاندهنده افزایش تجلی ژن در واکنش به تنش سرما می باشد. تحمل به یخ زدگی نیز در گیاهان روییده در دمای کم افزایش یافت. میزان سرما سختی با قرار دادن گونه ها در دماهای مختلف انجماد و بر اساس درصد زنده مانی گیاهان شاهد و سرما دیده مورد ارزیابی قرار گرفت.میزان برای زنده مانی پس از انجماد و تجلی ژنها در پاسخ به درجه حرارتهای پایین در A. desertorum بیشتر از گونه A. elongatum بود. نتایج این ارزیابیها همچنین نشان دادند که رابطه ای مستقیم بین میزان تحمل یخ زدگی و تجلی ژنهای مورد بررسی وجود دارد. این پدیده دستاورد با ارزشی در روشن شدن نقش ژنها در تحمل گیاه در مقابل یخ زدگی محسوب می شود.

این تحقیق به منظور ارزیابی تنوع ژنتیکی 23 جمعیت از گونه علوفه ای مرتعی Agropyron elongatum جمع آوری شده از مناطق مختل کشور، در پژوهشکده بیوتکنولوژی کشاورزی منطقه مرکزی کشور انجام گرفت. بذرها ابتدا در گلدان های پلاستیکی در گلخانه کاشته شدند. بعد در اواخر اسفند 1381 گیاهان بر اساس طرح آزمایشی بلوک های کامل تصادفی در سه تکرار در مزرعه کشت گردیدند. اندازه گیری روی 10 صفت مختلف در طی دو سال انجام گرفت. بر اساس نتایج حاصل از تجزیه واریانس، اختلاف نمونه های مورد مطالعه برای همه صفات در سال اول و اغلب صفات در سال دوم در سطح 1 درصد معنی دار گردید. ضریب تنوع ژنتیکی و فنوتیپی داده های سال دوم برای صفات مهمی مانند عملکرد علوفه خشک به ترتیب 36.74 و 59.85 و برای تعداد ساقه به ترتیب 13.97 و 28.63 بود که نشاندهنده وجود تنوع بالا در میان نمونه های مورد مطالعه برای این صفات می باشد. از این رو می توان در برنامه های به نژادی از این تنوع ژنتیکی برای بهبود آنها استفاده نمود. صفات عملکرد علوفه، تعداد روز تا گرده افشانی، تعداد روز تا ظهور خوشه، قطر یقه و ارتفاع بوته جز واریانس ژنتیکی نسبتا بالایی داشتند و قابلیت توارث عمومی آنها به ترتیب 66.08, 71.55, 75, 84.98 و 63.69 بود. برای بقیه صفات قابلیت توارث عمومی در حد متوسط بود. برآورد ضرایب همبستگی فنوتیپی صفات در سال اول حاکی از همبستگی بالای عملکرد علوفه چین اول با تعداد ساقه و ارتفاع بوته بود. بررسی ضرایب همبستگی فنوتیپی صفات در سال دوم نشان داد که عملکرد علوفه با صفات تعداد روز تا ظهور خوشه (r=-0.531) و تعداد روز تا گرده افشانی (r=-0.642) همبستگی منفی و معنی داری (P<0.01) دارد. از طرف دیگر عملکرد علوفه با صفات ارتفاع بوته (r=0.335)، عرض برگ پرچم (r=0.413)، تعداد ساقه (r=0.602) و قطر یقه (r=0.419) همبستگی مثبت و معنی داری (P<0.01) دارد. طول خوشه و طول برگ پرچم همبستگی معنی داری با عملکرد علوفه نداشتند.

به منظور ارزیابی تنوع کاریوتیپی میان 17 ژنوتیپ از گونه آگروپیرون (Agropyron elongatum L.) این تحقیق انجام شد .صفات کاریوتیپی از قبیل طول بازوی بزرگ و طول بازوی کوچک، طول کل کروموزوم، نسبت بازوی بزرگ به بازوی کوچک، نسبت بازوی کوچک به بازوی بزرگ و نوع کروموزوم بر اساس دسته بندی لوان محاسبه گردید. سطح پلوئیدی ژنوتیپ های مطالعه شده دکاپلوئید (2n=10x=70) و یکی از ژنوتیپ ها میکسوپلوئید (2n=10x=70, 2n=6x=42, 2n=2x=14) تعیین شد. بیشترین طول کروماتین مربوط به ژنوتیپ (12.62µ) 3 و کمترین آن مربوط به ژنوتیپ (8.77µ) 9 بود. در میان ژنوتیپ های بررسی شده از لحاظ سنجش تقارن کاریوتیپی، بر اساس سیستم دو طرفه استبینز، ژنوتیپ های 6 و 16 نسبت به بقیه نامتقارن تر بود. تجزیه کلاستر انجام شده ژنوتیپ ها را به سه دسته تقسیم کرد. بر اساس تجزیه عاملی با استفاده از تجزیه به مولفه های اصلی (PCA) صفات اختلاف دامنه طول نسبی کروموزوم ها و میانگین طول کل کروموزوم ها، متنوع ترین صفات کاریوتیپی گزارش گردید.

آللوپاتی به اثر متقابل گیاهان توسط مواد شیمیایی پس داده شده آنها بر روی یکدیگر گفته می شود. اثر آللوپاتی گیاهان بر یکدیگر یکی از دغدغه های مهم در اصلاح و احیا مراتع کشور بوده که در امر مرتع کاری کمتر مورد توجه قرار گرفته است. در این تحقیق اثر آللوپاتی .Artemisia sieberi Besser بر روی درصد سبز شدن و وزن گیاهچه های بذری Agropyron desertorum، Agropyron elongatum و Atriplex canescens که در اصلاح و احیا مراتع ایران بسیار کاربرد دارند، مورد پژوهش قرار گرفت. برای این منظور پودر بافت های ریشه، برگ و ساقه گیاه درمنه دشتی، که در اواخر آبان ماه (زمان گل دهی) از رویشگاه های طبیعی جمع آوری شده بود، با نسبت های 0 (شاهد)، 0.1، 1 و 10 درصد، در 4 تکرار، در ماسه شسته جهت کشت گلدانی مخلوط شد و در قالب طرح کاملا تصادفی در گلخانه اجرا شد. پس از کشت 25 عدد بذر سالم و دارای قوه نامیه گونه های مورد آزمایش در هر گلدان، سه متغیر درصد سبز شدن، وزن ریشه و وزن ساقه از گلدان ها، در محیط نرم افزاریSPSS ، ابتدا با آزمون تجزیه واریانس و در صورت معنی داری با آزمون مقایسه میانگین ها به روش چند دامنه دانکن مورد بررسی قرار گرفت. طبق یافته های این تحقیق، میزان کاهش فاکتور سبز شدن در مقایسه با تیمار کنترل در علف گندمی بیابانی از نسبت های 1 و 10 درصد پودر برگ به ترتیب معادل 60 و 83 درصد، در علف گندمی بلند از نسبت 10 درصد پودر برگ معادل 84.2 درصد و در آتریپلکس از نسبت 1 و 10 درصد همه بافت های گیاهی به میزان 83.3 و 88.9 درصد مشاهده شد. همچنین متغیر وزن ساقه گیاه علف گندمی بلند به نسبت 1 و 10 درصد بافت برگ درمنه دشتی واکنش منفی با روندی به ترتیب معادل 48 و 94.5 درصد و متغیر وزن ریشه آتریپلکس واکنش منفی به نسبت 1 و 10 درصد همه بافت های درمنه دشتی با روندی به ترتیب معادل 82.2 و 88.1 درصد نشان دادند. بنابراین با توجه به یافته های فوق تحت مطالعات آزمایشگاهی، احتمالا احیا درمنه زارهای دشتی با این گونه های اصلاحی موفقیت آمیز نخواهد بود.