نهشته های سازند آسماری که در برش چینه سازی مورد مطالعه 256.62 متر ضخامت دارد، در بخش زیرین به طور هم شیب روی سازندپابده قرار گرفته و با ناپیوستگی هم شیب زیر مارن های سازند گچساران قرار می گیرد. از لحاظ لیتولوژی این سازند از سنگ های آهکی تشکیل شده است. با بررسی 109 نمونه ها از نهشته های این سازند در برش چینه شناسی علمدار، 36 جنس و 56 گونه فرامینیفرابنتیک و 1 جنس و گونه از فرامینیفراپلانکتونیک و 5 جنس و گونه جلبک قرمز، 2 جنس و گونه بریوزوا و یک سری قطعات ماکرو و میکروفسیل شناسایی گردید. از نظر سن، سازند آسماری در برش علمدار بر اساس گسترش چینه سازی میکروفسیل های بنتیک شاخص، از الیگوسن (روپلین پایانی – شاتین) شروع و تامیوسن پیشین (اکیتانین – بوردیگالین) ادامه می یابد. برش مورد مطالعه قابل انطباق با بایوزون های شماره 1 و 2 و 3 آدامز و بورژوا: 1) Borealis melo group – Meandropsina iranica Assemblag Zone 2) Miogypsinoides – Archaias – Valvulinid Assemblag Zone 2a) Elphidium sp. 14 – Miogypsina Assemblage Subzone 2b) Archaias ASMARIcus – Archaias hensoni Assemblage Subzone 3) Eulepidina – Nephrolepidina – Nummulites Assemblag Zone و بایوزون های شماره 56، 57، 59، 60 و 61 وایند می باشد.

سازند آسماری در میدان نفتی لالی واقع در 40 کیلومتری شمال غرب مسجد سلیمان، یک توالی ضخیم آهکی، آهک شیلی و آهک دولومیتی-انیدریتی (جمعا حدود 400 متر)، با سن میوسن زیرین می باشد. این سازند در میدان یاد شده، فاقد آسماری تحتانی بوده و دارای عضو تبخیری کلهر و انیدریت قاعده ای است. مطالعه 160 مقطع نازک حاصل از مغزه ها (30 عدد) و خرده های حفاری سازند آسماری در چاه های 20 و 22 میدان نفتی لالی، منجر به شناسایی 10 میکروفاسیس در شش کمربند رخساره ای شامل سوپراتایدال، اینترتایدال، لاگون، سد ماسه ای یا شول، دریای باز کم عمق و حاشیه حوضه، شده و مشخص گردید که این سازند در یک محیط رمپ کربناته از نوع هموکلاین نهشته شده است. از فرآیندهای دیاژنزی در سازند آسماری، می توان به تراکم فیزیکی و شیمیایی، سیمانی شدن، انحلال و ایجاد تخلخل های عمدتا حفره ای و کانالی، نوشکلی، دولومیتی شدن، انیدریتی شدن، فابریک ژئوپتال، شکستگی ها، میکرایتی شدن و فرآیندهای زیستی اشاره کرد. در رابطه با کیفیت مخزنی سازند، تخلخل های حاصل از شکستگی ها، نقش مهمتری را ایفا نموده اند و تخلخل های حفره ای و کانالی به دلیل گستردگی کمتر، نقش چندانی را نداشته اند. این فرآیندها در سه محیط دیاژنز دریایی، متئوریک و دفنی اتفاق افتاده اند.

این پژوهش به بررسی توالی رسوبی سازند آسماری به سن الیگو- میوسن در دو برش سطح الارضی کوه آسماری واقع در شمال فروافتادگی دزفول با ضخامت 349 متر و تاقدیس گورپی (تنگ پابده) در زون ایذه با ضخامت 342 متر می پردازد تا با انجام مطالعات سنگ چینه ای، تعیین ریز رخساره ها، محیط رسوبی و تفکیک سکانس های رسوبی امکان مقایسه شرایط نهشت سازند آسماری در دو ناحیه مذکور فراهم گردد. بر اساس مطالعات پتروگرافی، در مجموع 16 ریز رخساره رسوبی شناسایی گردید که در سه محیط رسوبی رمپ داخلی، رمپ میانی و رمپ خارجی نهشته شده اند. بررسی های مذکور نشان داد که سازند آسماری در برش کوه آسماری عمدتا در محیط رمپ داخلی شکل گرفته است و این در حالی است که در تنگ پابده رسوب گذاری علاوه بر رمپ داخلی در بخش های عمیق تر حوضه یعنی رمپ میانی و خارجی نیز رخ داده است. در برش کوه آسماری، واحدهای رسوبی در قالب 3 سکانس رسوبی درجه سه دسته بندی شدند، در حالی که آنالیز چینه نگاری سکانسی در برش تنگ پابده نشان می دهد که نهشته های سازند آسماری شامل 5 سکانس رسوبی رده سوم هستند.

مطالعه پراکندگی روزن داران کف زی در برش مورد مطالعه به شناسایی سه مجموعه زیستی با سن روپلین - شاتین منجر گردید. همچنین برش فیروزآباد با دو برش چاه انجیر (روپلین) و دیل (شاتین - بودیگالین) مورد مقایسه قرار گرفت. کربنات های الیگوسن پیشین در دو برش چاه انجیر و فیروزآباد در لبه حوضه فورلند زاگرس نهشته شده اند. این در حالی است که در آب های عمیق تر به سمت مرکز حوضه سازند پابده در حال رسوب گذاری بوده است. رسوبات مربوط به میوسن در دو برش چاه انجیر و فیروزآباد دیده نمی شوند. این موضوع نشان می دهد افت سطح آب در طی الیگوسن موجب محدود شدن رسوبات دریایی شده و در نتیجه سازند گچساران جانشین سازند آسماری گردیده است. اجتماعات زیستی شناسایی شده نشان می دهد رسوب گذاری در برش مورد مطالعه تحت شرایط حاره ای و الیگوتروفیک انجام شده که محیطی ایده آل برای شکل گیری مجموعه های فتوزوئن است. به نظر می رسد گستردگی اجتماعات هتروزوئن در برش فیروزآباد بیش از هر چیز به اکولوژی مرجان های همزیست دار در این زمان مربوط است که قادر به ساختن ساختمان های مقاوم ریف در برابر امواج نبوده و در زون مزو - الیگوفوتیک می زیسته اند.

سازند آسماری با سن الیگوسن - میوسن، در میدان نفتی اهواز شامل ماسه سنگ، آهک، آهک ماسه ای، آهک دولومیتی و مارن می باشد که قسمت عمده ای از آن تحت عنوان بخش ماسه سنگی اهواز نامگذاری شده است. از سازند آسماری در میدان نفتی اهواز، 7 مقطع تحت الارضی شامل چاه های شماره 11، 19، 20، 43، 45، 65 و 85 انتخاب و کلیه میکروفسیل های آن اعم از فرامینیفرها، جلبک ها و بریوزواهای موجود در آن توسط نویسندگان این مقاله شناسایی گردیدند. به منظور بررسی ارتباط زمانی و رخساره ای و تعیین نرخ تجمع سنگی و همچنین مشخص نمودن وجود یا عدم وجود گسل و ناپیوستگی عمده و تعیین دقیق محدوده چینه شناسی میکروفسیلهای شناسایی شده در چاه های مورد مطالعه روش تطابق نموداری استفاده شد. بدین صورت که در ابتدا چاه شماره 65 بعنوان مقطع مرجع استاندارد (SRS) انتخاب گردید و در مقابل سایر مقاطع روی محور X قرار گرفت و در نهایت، 6 نمودار تطابقی مربوط به چاه های 11، 19، 20، 43، 45 و 85 بدست آمد. پس از رسم خط تطابق LOC در نمودارهای مقاطع مورد مطالعه، مشخص گردید که قسمت بالا و پایین مقطع مرجع استاندارد (چاه شماره 65) در مقاطع مورد مقایسه وجود ندارند و در چاه های 11 و 45 روند رسوبگذاری سرعت کمتری نسبت به مقطع مرجع داشته است. خط تطابق در چاه شماره 19 در درون یک شیار (Channel) ایجاد شده است که این شیار زمانی پدید می آید که محدوده های کلی چینه شناسی میکروفسیل ها در درون مقطع مرجع استاندارد مرکب (CRSR) کامل باشند.

مطالعات فراوانی کیفیت مخازن آسماری، به عنوان سنگ مخزن اصلی در جنوب غرب ایران، را غالبا تحت تاثیر سیستم شکستگی ها دانسته اند. در این مطالعه به منظور بررسی الگوی شکستگی ها در مخازن آسماری و همچنین ارائه نمونه ای برای سایر مخازن آسماری، تاقدیس دارا در فرو افتادگی دزفول جنوبی که دارای رخنمون وسیعی از سازند آسماری می باشد، مورد بررسی قرار گرفته است. در طی مطالعات صحرایی یازده ایستگاه بر روی سازند آسماری تاقدیس دارا در موقعیت های مختلف ساختاری، بررسی شده اند. در یال جنوب غربی چهار دسته شکستگی، در یال شمال شرقی چهار دسته شکستگی و در ناحیه لولایی سه دسته شناسایی گردیدند. تمام دسته شکستگی های شناسایی شده از لحاظ ساختاری مرتبط با چین خوردگی هستند. زمان نسبی تشکیل شکستگی های شناسایی شده نسبت به چین خوردگی در طی این مطالعه، قبل و یا همزمان با چین خوردگی تشخیص داده شدند. دامنه تعییرات تراکم شکستگی در رخنمون آسماری تاقدیس دارا بر اساس مطالعات صحرایی 2 تا 11.75 شکستگی، در متر متغیر است. دامنه تغییرات طول شکستگی ها بر اساس مطالعات صحرایی از 1 متر تا 25 متر می باشد و بیشتر شکستگی ها دارای طولی کمتر از 5 متر می باشند. همچنین در این مطالعه مشخص گردید بین تراکم شکستگی و ضخامت لایه بندی، رابطه لگاریتمی منفی برقرار است.

عوامل کنترل کننده شدت شکستگی شامل «سازوکار چین خوردگی، سنگ شناسی و ستبرا» با استفاده از مطالعات میدانی و تصاویر ماهواره ای در سازند آسماری در کوه آسماری بررسی شده اند. متغیرهای موقعیت، فاصله داری و گسترش عمودی شکستگی ها در سنگ آهک و آهک رسی با ستبرا های متفاوت در رخنمون های سازند آسماری در نواحی مختلف چین برداشت شده اند. حضور مقادیر زیاد کانی رس با مقاومت کم و تخلخل زیاد در سنگ آهک رسی، سبب کاهش مقاومت این سنگ و شدت شکستگی کمتر سنگ آهک رسی در مقایسه با سنگ آهک شده است. تغییرات شدت شکستگی در این دو نمونه سنگی نشان می دهد که ستبرای واحدها روی شدت شکستگی ها تاثیر چندانی ندارد. شکستگی های موازی و عمود بر محور چین متاثر از سازوکار چین خوردگی خمشی- لغزشی و کشش سطح خارجی چین (Outer arc extension) در ناحیه لولایی، بیشترین توسعه یافتگی را نشان می دهند و بیشترین تاثیر را روی ناپایداری چاه های حفاری دارند. بر اساس نتایج، بیشترین شدت شکستگی در لولای چین بوده و سازوکار چین خوردگی مهم ترین متغیر کنترل کننده شدت شکستگی هاست.

مطالعه هرزروی در سازند آسماری از اهمیت ویژه ای برخوردار است زیرا هزینه زیادی از حفاری چاه را شامل می گردد. با توجه به اینکه میدان مورد مطالعه با مشکل هرزروی های شدید در سازند آسماری مواجه است لذا هدف از انجام این مطالعه شناسایی مناطق دارای هرزروی و نمایش توزیع هرزروی در مخزن آسماری می باشد. ابتدا با مدلسازی مخزن در نرم افزار RMS و بکارگیری الگوریتم میانگین متحرک اقدام به رسم نقشه های هرزروی در مخزن آسماری شد. بدین منظور داده های مربوط به 363 حلقه چاه در این میدان پس از آماده سازی بصورت رقومی در آمده و جهت آماده سازی داده ها برای تهیه نقشه ها و مدل های سه بعدی یازده زون مختلف در مخزن آسماری، مراحل مختلفی همچون حذف داده های پرت، نرمال سازی داده ها، رسم هیستوگرام و واریوگرافی داده ها و عملیات تخمین و مدلسازی انجام شده است. در این مطالعه همچنین از روش زمین آماری تخمین کریجینگ برای مدلسازی سه بعدی هرزروی مخزن آسماری در میدان نفتی مورد مطالعه، استفاده شده است که خروجی مدلسازی های انجام شده در روش زمین آماری تخمین کریجینگ متمرکزتر و نتایج بهتری بدست داده است. سپس با تجزیه و تحلیل اطلاعات، نقشه مدل های دو بعدی و سه بعدی هرزروی گل حفاری در سازند آسماری ارائه شده است. با شبیه سازی و مدلسازی هرزروی و تطبیق آن با مدل های گسلی مخزن و نمودارهای شاخص تولید مشخص شد که عمده هرزروی های موجود ناشی از شکستگی های گسلی بوده و تنها در موارد اندکی بالا بودن وزن گل موجب هرزروی شده است. بکارگیری روش های عملیاتی مناسب مانند مکان یابی مناسب چاه های جدید با بهره گیری از نقشه های هرزروی ارائه شده و به کارگیری روش های حفاری فروتعادلی و استفاده از سیال حفاری با وزن مخصوص و ترکیب مناسب مانند سیالات حفاری NIF و MMH در نقاط با هرزروی شدید و یا ترکیبی از این روش ها جهت کنترل هرزروی در نقاط بحرانی مخزن پیشنهاد می گردد.

در این مطالعه ویژگی های ریزرخساره ای و شرایط حاکم بر محیط رسوبگذاری سازند آسماری مورد مطالعه قرارگرفته است. منطقه مورد مطالعه در زون ایذه و در اطراف شهرستان ایذه قرار دارد. براین اساس، چهار برش سطحی در اطراف شهرستان ایذه (هلایجان، کوه شور، کوه باد و غریبی ها) مورد برداشت و بررسی قرار گرفتند. با توجه به موقعیت مکانی و زمانی برش ها و همچنین ویژگی های تکتونیکی منحصر بفرد ناحیه مورد بررسی، ریزرخساره های متفاوتی در امتداد حوضه رسوبی تشکیل شده است. با بررسی خصوصیاتی نظیر بافت و عناصر اسکلتی وغیر اسکلتی، تعداد 11 ریزرخساره رسوبی تشخیص داده شده است که در قسمت های دامنه سراشیب قاره، سد و لاگون رسوبگذاری کرده اند. بر اساس این تحقیق، سه مدل مستقل رسوبی برای سازند آسماری در طی زمان های شاتین، آکی تانین و بوردیگالین در نظر گرفته شده است. با توجه به نتایج حاصل از این پژوهش، سازند آسماری طی زمان های شاتین، آکی تانین و بوردیگالین در یک محیط رمپ هم شیب نهشته شده است. طی زمان بوردیگالین، به سمت جنوب شرق ناحیه، رسوبات آب های کم عمق، بطور ناگهانی توسط آهک های عمیق پوشیده می شوند. بنابراین احتمالا در جنوب شرق محدوده مطالعاتی در انتهای بوردیگالین، رمپ کربناته به یک پلاتفرم غرق شده تبدیل شده است. این شرایط متاثر از کج شدگی تکتونیکی ناحیه ای است که در اواخر بوردیگالین اتفاق افتاده است. در بازه زمانی شاتین، کربنات های قاعده آسماری در منطقه غریبی ها تبدیل به رسوبات مارنی سازند پابده در ناحیه هلایجان می شود که میتواند به عنوان الگوی سطحی برای بررسی نفتگیرهای چینه ای در منطقه مورد مطالعه، مورد استفاده قرار گیرد.