امروزه تنوع زیستی و به خصوص تنوع گیاهی در تدوام و پایداری اکوسیستم های جنگلی از جایگاه ویژه ای برخوردار است. تحقیق حاضر به بررسی تنوع گونه های گیاهی در گروه های اکولوژیک منطقه شاهد منطقه جنگلی آغوزچال به وسعت 75 هکتار در غرب مازندران پرداخته است. بدین منظور برای تعیین گروه های اکولوژیک از تحلیل گونه های شاخص دو طرفه و برای مقایسه مقدار تنوع زیستی از شاخص های تنوع زیستی استفاده شد. برای بررسی گونه های گیاهی به صورت تصادفی سیستماتیک از ابعاد شبکه 150×100 و تعداد 40 قطعه نمونه 400 متر مربعی استفاده شد. بررسی ها حاکی از وجود 40 گونه گیاهی در منطقه می باشد که در چهار گروه اکولوژیک گروه بندی شدند که هر واحد عبارتند از: واحد اول(A) Fagus orientalis L, and Epimedium pinnatum F. ، واحد دوم(B) Alnus subcordata L, Acer cappadocicum B. and Lamium album L.، واحد سوم (C) Acer cappadocicum B. and Tamus communis L. ، و واحد چهارم(D) Tilia Begonifolia Stev. and Carex acuiformis L.  نتایج تجزیه واریانس یک طرفه نشان داد دو گروه A و D که به ترتیب با دو گونه شاخص درختی راش و نمدار در این مطالعه شناخته شدند، کمترین مقدار شاخص های تنوع (سیمپسون) و غنای (مارگالف) گونه ای و بیشترین مقدار شاخص یکنواختی (کامارگو) گونه ای را در برداشتند. سایر گروه های درختی به نسبت، مقایر مشابهی از شاخص های تنوع زیستی را نشان دادند.

از میان مهمترین ابزار مدیریت منابع، باید از سیستم اطلاعات جغرافیایی و نقش آن در شبیه سازی جنگل نام برد که در تهیه طرح جنگلداری، بهره برداری پایدار از جنگل و برنامه ریزی آینده بر اساس آمار به دست آمده از جنگل، کاربرد فراوان دارد. هدف این پژوهش، شبیه سازی مکانی درختان در جنگل می باشد تا بتوان با در دست داشتن نمونه ای از یک جنگل ناهمسال روش های مختلف آماری و انواع فعالیت های مدیریتی را پیش از اجرا در عرصه مورد آزمون قرار داد و روش ها و فعالیت های بهینه را انتخاب نمود. منطقه مورد مطالعه بخش گرازبن جنگل آموزشی و پژوهشی خیرود به وسعت 1001 هکتار می باشد که در 10 کیلومتری شرق نوشهر قرار دارد. آماربرداری به روش سیستماتیک- تصادفی در عرصه انجام گرفت. سپس با استفاده از نتایج آماربرداری صد در صد در محیط ArcGIS، درختان در محدوده پارسل های این بخش به شکل تصادفی پراکنده و جنگل شبیه سازی شد. در این مرحله اقدام به آماربرداری همانند آماربرداری انجام شده روی زمین در جنگل شبیه سازی شده گردید. نتایج حاصل از آن با نتایج حاصل از آماربرداری از عرصه مقایسه شد که از لحاظ آماری تفاوت معنی داری در هیچ یک از 30 تکرار جنگل شبیه سازی شده مشاهده نشد. جنگل شبیه سازی شده ابزار مفیدی در تهیه طرح های جنگلداری می باشد و امکان بررسی و مقایسه روش های مختلف آماربرداری جنگل، شکل و ابعاد قطعه نمونه و شبکه آماربرداری را امکان پذیر می سازد.

تغییر کاربری زمین، به طور قابل توجهی می تواند بر هیدرولوژی یک حوزه ی آبخیز جنگلی تأثیر بگذارد. پوشش گیاهی نقش مهمی در جلوگیری از فرسایش خاک دارد. برداشت چوب، تاج پوشش را تغییر می دهد و خاک را در معرض آب و باد قرار می دهد. فشردگی خاک و حذف پوشش کف جنگل در مسیر های چوبکشی باعث کاهش ظرفیت گنجایش آب در خاک و در نتیجه کاهش سرعت نفوذ آب و افزایش رواناب شده که سبب هدررفت خاک می شود. به منظور اندازه گیری نرخ هدر رفت خاک در دو طبقه شیب مسیر و بررسی اثر مسیر های چوبکشی بر مقدار هدررفت خاک، این تحقیق در بخش گرازبن جنگل خیرود در دو منطقه ی شاهد و مسیرچوبکشی بعد از عملیات چوبکشی در سطح قطعه نمونه به مدت یکسال (پاییز 1393 تا پاییز 1394) انجام شد. نتایج نشان داد که بیشترین میزان رسوب با مقدار 938/1 گرم در لیتر مربوط به فصل پاییز در مسیر چوبکشی با شیب 20-40 درصد و کمترین میزان رسوب با مقدار 1/0 گرم در لیتر مربوط به فصل پاییز در منطقه ی شاهد با شیب 20-40 درصد است. نوع پوشش (مسیر چوبکشی و منطقه ی شاهد)، فصل و اثرات متقابل پوشش و فصل، از نظر آماری بر میزان رسوب اثر معنی دار دارد، ولی شیب و اثرات متقابل پوشش و شیب و همچنین شیب و فصل از نظر آماری بر میزان رسوب معنی دار نیست. آزمون گروه بندی میانگین ها (دانکن) نشان داد که بین مقدار رسوب تولیدی در فصول مختلف از نظر آماری اختلاف معنی داری وجود دارد و فصل پاییز دارای بیشترین مقدار رسوب و فصل بهار و تابستان دارای کمترین مقدار رسوب تولیدی است. هرچند بین مقدار رسوب تولیدی در فصول بهار و تابستان از نظر آماری اختلاف معنی داری وجود ندارد.

چوبکشی با حیوانات در بسیاری از مناطق، حتی در کشورهای صنعتی، گزینه ای مناسب است. در مقایسه با تجهیزات چوبکشی زمینی، استفاده از حیوانات به هم خوردگی و کوبیدگی خاک و صدمه به توده باقی مانده را به طور معنی داری کاهش می دهد. این تحقیق در پارسل های 220 و 225 بخش نمخانه جنگل آموزشی و پژوهشی خیرود انجام گرفت. به منظور ارزیابی صدمه به تجدید حیات و گروه های زادآوری در اثر حمل چوب با قاطر، آماربرداری صد در صد از زادآوری های موجود در مسیر های مال رو قبل و بعد از عملیات حمل چوب، به انجام رسید. نمونه برداری مربوط به کوبیدگی خاک در مسیرهای حمل چوب با قاطر صورت گرفت. نتایج این بررسی نشان داد که در اثر حمل چوب به شیوه سنتی با قاطر، 22 درصد از تجدید حیات عرصه جنگل خسارت دیدند و نکته قابل توجه این است که در اثر این شیوه حمل چوب، هیچ گونه صدمه به درختان سرپا مشاهده نشد. در مجموع 3/4 درصد از کل منطقه در اثر کاربرد عملیات حمل سنتی دچار به هم خوردگی و درجاتی از کوبیدگی شد. آنالیز واریانس اثر دفعات عبور و شیب بر وزن مخصوص ظاهری خاک، نشان داد که دفعات عبور قاطر و شیب و اثر متقابل آنها اثر معنی داری بر وزن مخصوص ظاهری خاک ندارند (05/0>p). همچنین نتیجه آزمون t جفتی نشان داد که حمل چوب به روش سنتی از نظر آماری اثر معنی داری بر وزن مخصوص خاک در مسیرهای حمل چوب قبل و بعد از تردد قاطر دارد.

هدف این پژوهش بهینه سازی الگوریتم Random FOREST به منظور طبقه بندی مشخصه های کمی جنگل های مانشت در استان ایلام است. برای ایجاد مدل بهینه در مشخصه های سطح مقطع، تاج پوشش و تراکم، تعداد برآورد کننده بهینه در هر گره معادل هشت و هشت و شش، هم چنین تعداد درخت بهینه معادل 300 و 800 و 200 به دست آمد. بررسی نتایج حاصل از طبقه بندی با استفاده از معیار های تعیین صحت نشان داد دقیق ترین طبقه بندی برای مشخصه تاج پوشش (صحت کلی 83 درصد و ضریب کاپا 73/0) و سپس برای سطح مقطع (صحت کلی 78 درصد و ضریب کاپا 72/0) و تراکم (صحت کلی 69 درصد و ضریب کاپا 75/0) انجام گرفته است. بررسی اهمیت متغیرها نشان داد شاخص های گیاهی فاصله ای در مقایسه با شاخص های گیاهی نسبی، در مشخصه های سطح مقطع و تراکم از اهمیت بالاتری برخوردارند. درمجموع می-توان اذعان داشت الگوریتم ناپارامتریک Random FOREST روش به نسبت مناسبی در برآورد مشخصه های سطح مقطع، تاج-پوشش و تراکم جنگل های زاگرس با تصاویر OLI لندست 8 است.

بهره برداری از جنگل مانند استفاده از سایر نعمات خداوند کاری ضروری، عاقلانه و اقتصادی است. هر چند این کار صدماتی را به جنگل وارد می آورد. یکی از مهم ترین این صدمات فشردگی خاک می باشد که باعث تاخیر در زادآوری،کاهش رشد درختان یا نهال ها و فرسایش خاک جنگل می شود. ولی می توان با بررسی سیستم های مختلف بهره برداری برای هر منطقه روشی از بهره برداری را تعیین کرد که کم ترین صدمات را به توده جنگلی وارد آورد. به منظور بررسی اثر حمل و نقل با دو روش سنتی و صنعتی بر فشردگی خاک مطالعه ای در سری 9 از حوزه 9 شفارود انجام گرفت که طی آن میزان فشردگی خاک، فشار وارد بر واحد سطح و درصد پراکنش کوبیدگی حاصل از عملیات چوبکشی توسط این دو روش با توجه به میزان یکسانی از چوب خارج شده (100 مترمکعب) در طول یک مسیر 200 متری انجام یافت. نمونه های مورد نظر در دو عمق 10-0 و 20-10 سانتی متری از خاک مسیرهای چوبکشی توسط سیلندر استاندارد برداشت شده و مورد اندازه گیری قرار گرفت. نتایج نشان داد که میزان فشردگی در عمق 10-0 در روش سنتی بیشتر از روش صنعتی است ولی در عمق 20-10 سانتی متری این نتیجه برعکس می باشد. تجزیه و تحلیل اطلاعات مربوط به اثرات چوبکشی با قاطر و اسکیدر بر کوبیدگی خاک، فشار وارد بر واحد سطح و درصد پراکنش کوبیدگی نشان داد که تفاوت معنی داری بین دو روش از نظر میزان کوبیدگی در عمق کلی 20-0 سانتی متری خاک وجود ندارد. هم چنین از نقطه نظر فشار وارد بر واحد سطح و درصد پراکنش کوبیدگی تفاوت معنی دار بوده به طوری که میزان فشار وارد بر واحد سطح در روش چوبکشی با قاطر بیشتر بوده ولی درصد پراکنش کوبیدگی در روش چوبکشی با اسکیدر بیشتر است.

این بررسی با هدف تعیین میزان تغییرات تعداد درخت و موجودی حجمی سرپا پس از اجرای یک دوره طرح جنگل داری ده ساله (1362-1371) و مقایسه این تغییرات با اهداف انتخاب شده صورت گرفته است. آماربرداری در ابتدا و انتهای دوره به روش منظم تصادفی و با قطعات نمونه 10 آری انجام شد و در هر قطعه نمونه، قطر برابر سینه درختان از قطر 7.5 سانتی متر به بالا، و ارتفاع دو اصله درخت شاهد اندازه گیری شد و کیفیت 6 متر اول تنه درختان دارای قطر برابر سینه بالاتر از 42.5 سانتی متر برآورد شد. حجم درختان آماربرداری شده بر اساس تعاریف طرح جنگل داری نم خانه محاسبه شد. برای مقایسه میانگین حجم و تعداد درختان در هکتار در دو آماربرداری از آزمون t استودنت استفاده شد و برای مقایسه منحنی ارتفاع درختان در ابتدا و انتهای دوره، ابر نقاط مربوط به ارتفاع درختان شاهد ترسیم و با توجه به آن مدل سازی شد. نتایج نشان داد که طی اجرای طرح، میانگین حجم در هکتار 10 سیلو افزایش، و میانگین تعداد در هکتار 47 اصله کاهش یافت که این مقدار تغییرات با توجه به آزمون انجام شده (در سطح احتمال 5 درصد) معنی دار نیست. پس از اجرای طرح، منحنی ارتفاع درختان بالاتر رفت و حجم درختان با کیفیت درجه یک افزایش یافت. درصد حجم در هکتار گونه راش از مرز برنامه ریزی شده بیشتر شد و در مورد گونه های ممرز و بلوط به اهداف ایده آل نزدیک تر شد. در مورد سایر گونه ها نه تنها نتوانسته به اهداف ایده آل نزدیک شود، بلکه از آن دور شده است. میزان جنگل کاری های انجام گرفته تقریبا 50 درصد میزان برنامه ریزی شده است.

درختان مهم ترین عناصر زیستی در بوم سازگان های جنگل محسوب می شوند. تغییرپذیری ترکیب گونه های درختی که در جنگل راش می رویند، از یک سو تیپ های مختلف جنگل راش را تشکیل می دهد و از سوی دیگر به سبب قرار داشتن درختان در اشکوب برین در تنوع گونه ای گیاهان کف جنگل تأثیر قابل توجهی دارد. در این پژوهش، تیپ های یک جنگل راش شناسایی و تأثیر آن ها در تنوع گونه ای گیاهان کف جنگل مقایسه و ارزیابی شد. آماربرداری در سطح 16 هکتار به صورت صد درصد، برای دو اشکوب درختی و گیاهان کف جنگل انجام شد. تیپ های جنگلی براساس رویه زمینی گونه های درختی و با استفاده از روش سنتز جدولی تعیین شدند. تنوع گونه ای با استفاده از شاخص های غنا، شانون-وینر، اعداد هیل (N1 و N2) و اصلاح شده هیل (E5)، سیمپسون و یکنواختی با استفاده از شاخص های سیمپسون، کامارگو، اسمیت و ویلسون و اصلاح شده نی محاسبه شدند. تحلیل واریانس نشان داد که تاثیر تیپ های جنگلی در شاخص های تنوع گونه ای گیاهان معنی دار است. تفاوت تیپ های جنگلی از نظر شاخص های یکنواختی معنی دار نشد. نتایج مقایسه میانگین شاخص ها نشان داد که میزان شاخص های تنوع درختی در تیپ های راش-توسکا و راش-پلت مشابه بودند. حضور توسکا و پلت که جزو گونه های پیشاهنگ هستند سبب شد تا در تیپ های راش-توسکا و راش-پلت شرایط مشابهی برای کاهش غالبیت راش و افزایش تنوع گونه ای درختان فراهم شود. در حالی که در اشکوب گیاهان کف جنگل، میزان شاخص های تنوع در تیپ راش-پلت بیشترین و در تیپ راش-توسکا کمترین بود. پلت و توسکا به دلیل سرشت بوم شناختی متفاوت، شرایط محیط جنگل را تغییر دادند و موجب تغییرپذیری تنوع گونه ای گیاهان کف جنگل شدند. این یافته ها در ارزیابی پایداری بوم سازگان جنگل، مقایسه مراحل تحولی جنگل و نیز شناسایی مناطق پرتنوع که باید تحت مدیریت حفاظتی قرار گیرند، کاربرد دارد.

جنگل های خزری تنها منبع تولید چوب در ایران هستند. معمول ترین روش چوبکشی و خروج نیز چوبکشی زمینی با استفاده از اسکیدرهاست. به دلیل کافی نبودن تراکم جاده های جنگلی، قسمت های زیادی از این جنگل ها دور از دسترس هستند. بنابراین به منظور تسهیل عملیات بهره برداری، افزایش تراکم جاده های جنگلی به عنوان یک راه حل مطرح است. هدف از این مطالعه، تلفیق هزینه های بهره برداری (منتج از مطالعه زمانی) و جاده سازی با استفاده از نرم افزار NETWORK 2000 و تصمیم گیری در مورد گسترش شبکه جاده بخش گرازبن از جنگل خیرود بود. در این تحقیق از مطالعه زمانی پیوسته بر اساس داده های واقعی چوبکشی استفاده شد. مدل رگرسیونی به دست آمده تابع عامل فاصله چوبکشی است. نتایج نشان داد که حداقل هزینه جاده سازی و چوبکشی در حالتی امکان پذیر است که تمامی جاده های پیشنهادی ساخته شوند.