video

sound

نسخه انگلیسی

بازدید:

123

دانلود:

112

استناد:

اطلاعات مقاله نشریه

عنوان

نردشیر یا نرد شیر چیست؟

نویسندگان

سلطان محمدی امیر

صفحات

 صفحه شروع 291 | صفحه پایان 301

چکیده

شاهنامه متنی منحصر به فرد است که به خاطر کهنگی زبان و فضای سرایش و دایره وسیع واژگانی به خصوص واژگان نادر و خاص گاه کاتبان و مصححان را به چالش کشیده و لغزشگاه آنان گردیده است. در یکی از ابیات شاهنامه در داستان هنرنمایی زال نزد منوچهر بیت زیر آمده است: بینداخت و بگذاشت بر نرد شیر هم اندر تگ اسپ یک چوبه تیر البته این بیت در طبع های دیگر عموما به جای وجه نردشیر یا نرد شیر, وجه مانوس«نره شیر» را مضبوط داشته اند. سوای این بحث که وجه اصح کدام یک از وجوه مسطور در نسخه هاست, گزارش و شرح شاهنامه پژوهان از این وجوه و به تبع آن از این بیت نیز ناصواب نمودار گردیده است. تمام ناسخان و مصححانی که وجه نره شیر را برای متن و شرح خود اختیار کرده اند, از یک نکته زبانی مهم مغفول مانده اند و آن اینکه «شیر» در معنای حیوان درنده با یاء مجهول قرایت می شده و شعرای متقدم آن را با «تیر» که با یاء معلوم بوده است, قافیه نمی کردند. حتی کسانی که نرد شیر را اختیار کرده و شیر را در معنای بزرگ یا نشانه ای از شمایل شیر در میدان سوار پنداشته اند, نیز همین خطا را کرده اند, زیرا به هر روی واژه قافیه را شیر مفروض داشته اند. نردشیر همان شیردار یعنی درختی (دار) که شیر (صمغ و شیره) دارد که نمونه هایی چون شجر الملحب, لبنی و حلیب در ذیل آن می گنجد. این درخت در داستان سیاوش نیز آمده و به غلط به سبزنرد گشتگی یافته-است.

استنادها

  • ثبت نشده است.
  • ارجاعات

  • ثبت نشده است.
  • استناددهی

    APA: کپی

    سلطان محمدی، امیر. (1399). نردشیر یا نرد شیر چیست؟. شعر پژوهی (بوستان ادب - علوم اجتماعی و انسانی )، 12(1 (پیاپی 43) )، 291-301. SID. https://sid.ir/paper/957939/fa

    Vancouver: کپی

    سلطان محمدی امیر. نردشیر یا نرد شیر چیست؟. شعر پژوهی (بوستان ادب - علوم اجتماعی و انسانی )[Internet]. 1399؛12(1 (پیاپی 43) ):291-301. Available from: https://sid.ir/paper/957939/fa

    IEEE: کپی

    امیر سلطان محمدی، “نردشیر یا نرد شیر چیست؟،” شعر پژوهی (بوستان ادب - علوم اجتماعی و انسانی )، vol. 12، no. 1 (پیاپی 43) ، pp. 291–301، 1399، [Online]. Available: https://sid.ir/paper/957939/fa

    مقالات مرتبط نشریه ای

  • ثبت نشده است.
  • مقالات مرتبط همایشی

  • ثبت نشده است.
  • طرح های مرتبط

  • ثبت نشده است.
  • کارگاه های پیشنهادی