Start: 2/6/2023 7:42:25 PMEnd: 2/6/2023 7:42:26 PM >> 558

مقاله مقاله نشریه

مشخصات مقاله

video

sound

نسخه انگلیسی

بازدید:

174

دانلود:

93

استناد:

اطلاعات مقاله نشریه

عنوان

بررسی محدوده باروی قدیم شهر تبریز با استفاده از منابع تاریخی

نویسندگان

 جعفرپورناصر ساناز

صفحات

 صفحه شروع 37 | صفحه پایان 46

چکیده

 با پایتخت شدن تبریز در دوره ایلخانان (حک: 736-653 ه.ق.), شهر به ناگاه با مهاجرت گسترده توده های مردمی مواجه شد. به نحوی که طی مدت کوتاهی در محدوده بیرونی هر یک از دروازه های باروی شهر, محلاتی متعدد برابر با وسعت شهر قدیم شکل گرفتند. این امر تبیین موقعیت اراضی در ناحیه ربض و شارستان را از لحاظ مالکیت هم ارز کرد, چنان که در اسناد و مدارک ثبتی مانند وقف نامه ها به وفور با اصطلاحاتی همچون محلات درونی و بیرونی, و یا داخل شهر و خارج شهر روبرو می شویم. از آنجا که محدوده باروی قدیم به عنوان معیاری جهت تفکیک موضع محلات و تعیین حدود شهر قدیم به کار رفته است, تدقیق در محدوده باروی قدیم تبریز (احداث: 435ه.ق.) عاملی تاثیرگذار در شناخت روند توسعه کالبدی شهر تاریخی قلمداد می شود. از این رو تحقیق حاضر سعی دارد با شناسایی حریم باروی قدیم, تعداد و محل دروازه های تاریخی آن, نظام ساختاری شهر تبریز طی قرون میانه اسلامی را مورد بازخوانی قرار دهد. از طرفی, با توجه به آنکه نقشه دارالسلطنه تبریز (ترسیم: 1297ه.ق.) نشانگر موضع دروازه های نه گانه باروی نجف قلی خانی است, این سوال مطرح می شود که محدوده باروی قدیم تبریز نسبت به باروی اخیر شهر که پس از زمین لرزه 1194ه.ق. برپا گشته در چه موقعیتی واقع بوده است؟ بر این اساس با بهره گیری از منابع تاریخی, نام و تعداد دروازه ها و محل استقرار هر یک به طور جداگانه مورد مطالعه قرار گرفت, سپس داده های به دست آمده با اطلاعات حاصله از نقشه دارالسلطنه به منظور تعیین موقعیت مکانی دروازه های باروی قدیم انطباق داده شد. جهت نیل به اهداف پژوهش, از روش تحلیل محتوای کیفی برای داده اندوزی استفاده شده است. منابع گردآوری داده ها نیز شامل اسناد و مدارک نوشتاری و تصویری همچون کتب مورخین, وقفنامه ها, و نقشه های تاریخی است. در نهایت نتایج حاصل به صورت نقشه ای شهری مربوط به اواخر قرن ششم هجری ترسیم شد که نشانگر هم پوشانی محدوده باروی قدیم شهر تبریز با محدوده باروی نجف قلی خانی است.

استنادها

  • ثبت نشده است.

    • ارجاعات

  • ثبت نشده است.

    • مقالات مرتبط نشریه ای

    مقالات مرتبط همایشی

  • ثبت نشده است.

    • طرح های مرتبط

  • ثبت نشده است.

    • کارگاه های پیشنهادی

  • ثبت نشده است.

    • استناددهی