مجله علوم و فنون باغبانی ایران
سال:1387 | دوره:9 | شماره:4 |تعداد مقالات:7

نور خورشید با تغییر شدت فتوسنتز و تحریک مسیرهای سنتز متابولیت های ثانویه، رشد و کیفیت حبه های انگور را تحت تاثیر قرار می دهد. به منظور بهبود کیفیت و زودرسی میوه، پژوهشی با استفاده از خاکپوش های بازتابش کننده آلومینیومی و پلی اتیلنی سفید در یکی از تاکستان های شهر سی سخت واقع در استان کهگیلویه و بویر احمد، اجرا گردید. نتایج نشان داد که قرار دادن خاکپوش های بازتابش کننده آلومینیومی و پلی اتیلنی در سایه انداز بوته های انگور باعث افزایش نور باز تابیده شده به درون شاخساره و بهبود کیفیت و زودرسی میوه ها می گردد. کاربرد هر دو نوع خاکپوش سبب افزایش معنی دار درصد مواد جامد محلول، نسبت مواد جامد محلول به اسیدیته کل، pH، میزان فنل کل و فعالیت آنتی اکسیدانی و کاهش میزان اسید کل شدند. اما کارایی خاکپوش های بازتابش کننده بیشتر از پلی اتیلنی بود. بنابراین، می توان از فیلم های بازتابش کننده نور برای بهبود کیفیت و زودرسی میوه انگور در مناطق کوهستانی سرد با فصل رشد کوتاه استفاده نمود. 

این پژوهش به منظور بررسی فرآیند تشکیل گل، زمان شروع گل آغازی و مراحل تکامل مرفولوژیکی جوانه گل در رقم بادام «فرانیس» انجام گرفت. بدین منظور قبل از گل آغازی و انگیزش مریستم رویشی تا زمان شکفتن گل های تشکیل شده در سال بعد (اواسط خرداد 86) نمونه برداری از جوانه ها انجام شد. جوانه ها از درختان 10 ساله در ایستگاه تحقیقات باغبانی کمال آباد کرج به فاصله هر 10 روز یک بار جمع آوری شدند. نمونه ها در ماده تثبیت کننده (Formalin- Acetic- acid- Alcohol) FAA قرار داده شد تا برای مراحل بعدی تهیه برش های میکروسکپی استفاده شوند. برای مطالعه دقیق ساختار مریستم و بافت های جوانه های بادام با استفاده از روش سیتو-هیستولوژیکی از جوانه های تثبیت شده شده در ماده FAA به وسیله میکروتوم برش های به ضخامت 6 میکرون تهیه شد. نتایج مطالعه حاضر نشان داد که گل انگیزی (تخت شدن مریستم گنبدی شکل)، در رقم دیرگل «فرانیس» در 10 شهریور انجام گرفته است در حالی که بر انگیختن سرآغازه کاسبرگ ها 23 شهریور انجام گرفته است. انگیزش سرآغازه گلبرگ ها 27 شهریور صورت گرفت ولی تمایزیابی سرآغازه پرچم ها 29 مهر و مادگی 10 آبان مشاهده گردید.

به منظور بررسی اثرهای نیتروژن، فسفر، پتاسیم و کود کامل آگریهانزا بر رشد و مواد موثره آویشن باغی، آزمایش گلخانه ای روی دانهال های این گیاه انجام شد. گیاهان در مرحله 4 تا 6 برگی به گلدان هایی که حاوی یک سوم خاک، یک سوم ماسه و یک سوم پیت بودند، منتقل شده و در گلخانه در میانگین دمایی 27±3 درجه سلسیوس در روز و 17±3 درجه سلسیوس در شب نگهداری شدند. تیمارها شامل N، P، K، NP، NK، PK، NPK و کود کامل آگریهانزا بودند که با شاهد (بدون کود) مقایسه شدند. مقادیر به کار رفته از این عناصر شامل 50 میلی ‏گرم P2O5, N و K2O در هر کیلوگرم از خاک گلدان بود. نتایج این پژوهش نشان داد که بیشترین وزن تر شاخساره (29/82 گرم در گیاه) و وزن خشک شاخساره (88/22 گرم در گیاه) در تیمار NPK به دست آمد. وزن سبز شاخساره (45/68 گرم در گیاه)، دارو شاخساره (48/18 گرم در گیاه) و دارو برگ ها (68/9 گرم در گیاه) نیز در تیمار NPK بیشترین بود. درصد اسانس حاصل از دارو برگ های آویشن در تیمار آگریهانزا (77/1%) بیشترین و در تیمار  (%1.03) NPK کمترین بود. بیشترین مقدار اسانس (74/162 میلی گرم در گیاه) در تیمار آگریهانزا مشاهده شد. بیشترین درصد تیمول (88/69%) در تیمار آگریهانزا دیده شد در حالی که درصد کارواکرول در تیمار (%10.95) NP بیش از سایر تیمارها بود.

به منظور بررسی اثرهای مواد آنتی اکسیدانت و شوری روی ویژگی های رویشی، شاخص های مقاومت و پایداری غشا یاخته در زیتون تحت شرایط شور و غیر شور آزمایشی در گلخانه پژوهشی هیدروپونیک دانشکده کشاورزی دانشگاه تبریز در سال 1386 انجام شد، این آزمایش به صورت فاکتوریل در قالب طرح بلوک های کامل تصادفی با چهار تکرار انجام شد. در این آزمایش اسکوربیک اسید (2mM) و گلوتاتیون احیا شده (3mM) به عنوان مواد آنتی اکسیدانت و دو سطح شوری ( 100 mMو 0) روی نهال های یک ساله زیتون رقم «زرد» استفاده گردید. نتایج نشان داد که اسکوربیک اسید به طور قابل ملاحظه ای باعث افزایش ویژگی های رشد و نموی مانند وزن خشک شاخه، وزن تر شاخه، طول شاخه، وزن خشک شاخساره، وزن تر شاخساره، وزن خشک ریشه، وزن تر ریشه، حجم ریشه در مقایسه با تیمار گلوتاتیون احیا شده و شاهد شد. تیمار اسکوربیک اسید باعث بهبود شاخص تحمل شاخساره در مقایسه با تیمار گلوتاتیون احیا شده و شاهد گردید. همچنین اسکوربیک اسید باعث بهبود شاخص پایداری غشا در مقایسه با تیمار گلوتاتیون احیا شده و شاهد شد. از طرفی شوری باعث کاهش صفت ها رویشی مانند وزن خشک شاخه، وزن تر شاخه، طول شاخه، وزن خشک شاخساره، وزن تر شاخساره، وزن خشک ریشه، وزن تر ریشه، حجم ریشه و نسبت شاخساره به ریشه گردید. همچنین شوری باعث کاهش شاخص هایی مانند شاخص پایداری غشا، شاخص تحمل ریشه و شاخص تحمل شاخساره شد. بیشترین مقدار آب ریشه در تیمارهای گلوتاتیون احیا شده و شاهد در شرایط شوری به دست آمد. با توجه به نتایج گرفته شده اسکوربیک اسید باعث افزایش ویژگی های رویشی و بهبود شاخص های تحمل در زیتون شد.

با توجه به گسترش کاربرد آبکشت در ایران و نیز به دلیل اهمیت اقتصادی گل شاخه بریدنی ورد، آزمایشی به منظور بررسی تاثیر تیمارهای نوع ظرف کشت (گلدان در مقابل کیسه)، حجم بستر کشت به ازای هر گیاه (5 لیتر در مقابل 8 لیتر) و شیوه مدیریت سایه سار (خمش در برابر هرس) روی ورد رقم «چری برندی» طراحی شد. این پژوهش در سال 1386 در گلخانه ای واقع در شمال شرقی تهران، به صورت طرح فاکتوریل با پایه کاملا تصادفی در سه تکرار اجرا گردید. نتایج، نشان دهنده اثر مثبت و معنی دار گلدان بر طول دمگل، قطر غنچه، وزن تر و خشک ریشه و سطح برگ ساقه گل دهنده بود. میانگین قطر غنچه و وزن تر گل، در حجم بستر 8 لیتر به ازای هر گیاه، برتری نشان دادند اما تنها طول ساقه گل دهنده در حجم بستر 5 لیتر بیشتر بود. بر اساس نتایج، اثر شیوه مدیریت سایه سار بر تمامی صفت ها به غیر از طول غنچه معنی دار بود. روش خمش نتیجه بهتری نسبت به هرس نشان داد، به طوری که در پاسخ به هرس تنها میزان تولید افزایش یافت. در این پژوهش، شیوه مدیریت سایه سار به عنوان مهمترین عامل بر میزان تولید و کیفیت ورد شاخه بریدنی شناسایی شد.

در این پژوهش به منظور بررسی ریز افزایی کیوی فروت (رقم «هایوارد») از ریزنمونه های جوانه جانبی استفاده شد. پس از گندزدایی، استقرار ریزنمونه ها در محیط کشت موراشیگی و اسکوگ (MS) دارای 2 میلی گرم در لیتر بنزیل آدنین (BA) انجام شد. دو هفته پس از استقرار، در آزمایش شاخه زایی، ریزنمونه های جوانه جانبی روی 20 محیط کشت پایه MS با غلظت های مختلف 2, 1, 0) BA و 3 میلی گرم در لیتر) و جیبرلیک اسید 0.5, 0.2, 0.1, 0) (GA3) و 1 میلی گرم در لیتر) به صورت مجزا یا در ترکیب با همدیگر کشت داده شدند. بالاترین تعداد شاخساره با میانگین 5 شاخساره در هر ریزنمونه و بالاترین تعداد برگ با میانگین 66/10 عدد در هر ریزنمونه در محیط کشت دارای 2 میلی گرم در لیتر BA و 5/0 میلی گرم در لیتر GA3 به دست آمد. طویل ترین شاخه با میانگین 5/4 سانتی متر در محیط دارای 1 میلی گرم در لیتر BA و 1 میلی گرم در لیتر GA3 مشاهده شد. در آزمون ریشه زایی، از 2 نوع محیط کشت پایه MS و ½ MS به همراه 4 سطح ایندول بوتیریک اسید 1, 0.5, 0) (IBA) و 2 میلی گرم در لیتر) استفاده شد. بهترین نتیجه در تعداد و طول ریشه در محیط پایه نصف غلظت MS شامل 1 میلی گرم در لیتر IBA حاصل شد. در این محیط به طور متوسط 5 ریشه با میانگین طول 7/2 سانتی متر در هر شاخساره تولید شد. بنابراین کاربرد تنظیم کننده رشد GA3 در آزمون پرآوری و تنظیم کننده رشد IBA در آزمون ریشه زایی کیوی فروت موثر شناخته شد. حدود 80% گیاهچه های تولید شده، به خوبی سازگار شدند.

به منظور مطالعه و تعیین روابط بین صفت های مهم هسته و اثرهای آن ها بر وزن مغز بادام، از میان توده درختان بذری بادام در منطقه مراغه، درخت هایی با ویژگی های میوه درشت، میوه متوسط و میوه ریز در سال 1384 انتخاب گردیدند. اواخر تابستان و به هنگام رسیدن میوه، محصول های به دست آمده از نژادگان های مورد نظر برداشت گردیده و در نهایت صفت های طول هسته، عرض هسته، ضخامت هسته، وزن هسته، ضخامت دیواره درون بر، طول مغز، عرض مغز، ضخامت مغز و وزن مغز در آن ها اندازه گیری شد. داده های به دست آمده از این آزمایش از طریق رگرسیون چندگانه و تجزیه علیت مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفتند. نتایج این تجزیه ها نشان داد که از بین صفت های مورد مطالعه در این پژوهش، اثرهای مستقیم صفت های طول مغز، عرض مغز و وزن هسته در سطح احتمال 1% و ضخامت مغز در سطح احتمال 5% بر وزن مغز تاثیر مثبت داشتند و اثر مستقیم عرض هسته درسطح احتمال یک درصد تاثیر منفی بر وزن مغز بادام داشت، اما صفت های طول مغز و وزن هسته به طور مثبت و عرض هسته به طور منفی و به صورت غیرمستقیم وزن مغز بادام را تحت تاثیر قرار داده اند.