مجله دانشگاه علوم پزشکی کرمان
سال:1385 | دوره:13 | شماره:2 (سومین کنگره اپیدمیولوژی)

مقدمه و هدف: سرخک یک بیماری ویروسی حاد و مسری است که با حالت سرماخوردگی، ورم ملتحمه، آنانتم اختصاصی و بثورات ماکولوپایولر مشخص می گردد و در جهان سالیانه 45 میلیون نفر را مبتلا و 1.1 میلیون نفر را به کام مرگ می کشاند هدف کلی این مطالعه بررسی سطح ایمنی سرخک در افراد 5 تا 25 ساله قبل و بعد از بسیج ملی واکسیناسیون MR سال 1382 در دو شهرستان بافت (سردسیر) و کهنوج (گرمسیر) در استان کرمان می باشد.روش کار: این بررسی یک مطالعه توصیفی و تحلیلی است که در دو مرحله چهار هفته قبل و چهار هفته بعد از واکسیناسیون MR و به تعداد 1089 نفر و با رعایت همه جوانب امر نمونه خون تهیه گردید در مرحله اول از 552 نفر و در مرحله دوم از 537 نفر که با دریافت اطلاعات دموگرافیکی و محل سکونت و سابقه واکسیناسیون که در فرمهای پرسشنامه ثبت و جمع آوری گردید. نمونه های خون جمع آوری شده و با استفاده از کیت Enzygnost-Anti Measleas-virus Igc مورد آزمایش قرار گرفتند. پاسخهای ایمنولوژیک به همراه اطلاعات افراد با SPSS مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفتند.یافته ها: از 1089 نفر حجم نمونه 552 نفر (%50.7) قبل و 637 نفر (%49.3) بعد از بسیج واکسیناسیون MR و 528 نفر (%48.5) از شهرستان سردسیر بافت و 561 نفر (%51.5) مربوط به شهرستان گرمسیری کهنوج و 733 نفر (%67.3) از شهر و نقاط شهری و 356 نفر (%32.7) از مناطق روستایی و هم چنین 471 نفر (%43.3) نمونه ها از جنس مذکر و 618 نفر (%56.7) مربوط به جنس مونث بوده است. از این تعداد 248 نفر (%43.5) سابقه شخصی از واکسیناسیون داشته و 312 نفر سابقه شخصی از واکسیناسیون نداشته اند و در مجموع پوشش واکسیناسیون در افراد با سوابق مشخص بر اساس سوابق فرد %99 بوده است از نمونه های قبل از MR %42.6 پاسخ مثبت (235) و (317) 57.4 پاسخ منفی داشته اند که کمترین میزان پاسخ مثبت مربوط به گروه سنی 20 تا 25 سال (%34) و بیشترین پاسخ مثبت مربوط به گروه سنی 5 تا 9 سال (%45.6) بوده است. نتیجه نهایی اینکه %100 از افراد بعد از انجام MR دارای پاسخ مثبت شده اند.بحث و نتیجه گیری: این مطالعه نشان داد که میزان ایمنی قبل از اجرای برنامه MR با افزایش سن رابطه عکس داشته است که تهدیدی جدی برای سنین بالا محسوب میشد که احتمالا تفاوت پاسخ ایمنی در گروههای سنی مختلف بستگی به کیفیت و اثربخشی واکسنها در سالهای مختلف می باشد. تفاوت سطح ایمنی در دو شهرستان نشانگر (کهنوج سطح ایمنی پایینتر از بردسیر (P<0.005) پوشش پایین تر واکسیناسیون سالهای قبل در شهرستان کهنوج می باشد که به لحاظ شرایط اقلیمی، اجتماعی و توسعه سیستم شبکه بهداشتی و درمانی می باشد. این مطالعه نشان داد که اولا اجرای طرح در استان مطابق با هدف و با پوشش %100 انجام شده و ثانیا واکسن اثربخشی واکسن کامل بوده و %100 پاسخ سرولوژیک مثبت داشته است.

مقدمه و هدف: وبا یک بیماری اسهالی واگیردار بوده که توسط باکتری بنام ویبریوکلرا ایجاد میشود. این بیماری میتواند به سرعت منتشر شده و حق تهدیدی برای سلامت جهان باشد. عوامل مساعد کننده بیماری در منطقه از جمله اشکال در زیر ساختهای آب لوله کشی خصوصا روستاها، مرزی بودن استان و عبور و مرور فراوان غیرمجاز از مرز، فراوانی آبهای سطحی و ... همچنین سابقه انتشار بالای بیماری طی سالهای گذشته در استان تهدید بالقوه ای برای سلامت منطقه می باشد. اهداف ما از انجام این مطالعه: تعیین فراوانی بیماری وبا طی سال 84 بررسی وسعت جغرافیایی و انتشار بیماری. بررسی منابع احتمالی آلودگی. تعیین فراوانی بیماری بر حسب سن، جنس، تعیین فراوانی بیماری وبا بر حسب بروز در زمانهای مختلف. بررسی فاکتورهای موثر بر ایجاد و گسترش بیماری در منطقه.روش کار: این مطالعه توصیفی - کاربردی بوده و جامعه آماری عبارت است از کل جمعیت تحت پوشش سیستم بهداشت و درمان استان کردستان. جهت بیماریابی وبا به این صورت عمل شده است که در کل استان هر بیماری که با اسهال شدید آبکی به مراکز بهداشتی - درمانی مراجعه کند از وی نمونه مدفوع جهت بررسی و با تهیه می شود. در مورد موارد مثبت سریعا تلفنی مورد به مرکز بهداشت شهرستان و استان اطلاع داده شده و تیمی شامل پزشک، کارشناس مبارزه با بیماریها و کارشناس بهداشت محیط جهت بررسی، پیشگیری و درمان به محل آدرس بیمار اعزام می شدند. همزمان نیز فرم های بررسی انفرادی بیماران وبایی برای هر مورد (به همراه یک مورد شاهد در همان گروه سنی و جنسی در همسایگی بیمار) تکمیل شده و برای تجزیه و تحلیل به مرکز بهداشت شهرستان و استان ارسال می شد. این فرم ها پس از جمع آوری وارد نرم افزار SPSS شده و تجزیه و تحلیل شدند.یافته ها: طی مدت مطالعه از 17833 بیمار اسهالی نمونه جهت آزمایش وبا به عمل آمد و از این تعداد 42 مورد بیماری و با کشف گردید. از پنج شهرستان سنندج، سروآباد، مریوان، قروه و بیجار و با گزارش گردید در سنندج با 20 مورد (%47.6) بالاترین میزان ابتلا مشاهده گردید. 5 مورد از بیماران (%11.9) در بیمارستان بستری و ما بقی سرپایی بودند. 23 بیمار (%54.7) اهل و ساکن شهر و 21 بیمار (%45.3) روستایی بودند. بیماری در همه سنین بجز سن 59-40 ساله دیده شد، گروه سنی 19-10 سال با 11 مورد (%26.2) بالاترین ابتلا را نشان داد. میزان ابتلا در کودکان زیر دو سال 10 مورد %23.8 بود. میزان ابتلا در زنان 22 مورد (%52.4) و در مردان 20 مورد (%47.6) بود. منابع آلودگی به ترتیب عبارتند از مصرف سبزی و میوه 15 مورد (%35.7)، آب 4 مورد (%9.5)، مسافرت 3 مورد (%7) فردبه فرد و بهداشت فردی ضعیف 3 مورد (%7) و نامشخص 16 مورد (%38.1). میزان بروز در استان 3 درصد هزار و CFR=0 می باشد. طبق بررسی های آزمایشگاهی کل بیماران آلوده به ویبریوکلرا سوش اینابا بوده اند. هم چنین در سه مورد ویبریو کلرا سوش از سبزی جدا شد.بحث و نتیجه گیری: هر زمانی که وبا در کشورهای شیوع یافته استان کردستان جزو استانهایی بوده که درگیری بیماری شده و میانگین ابتلا دراستان بالاتر از میانگین کشوری بوده است. بطوری که اپیدمی سال 77 میزان بروز در کشور 15.9 و در استان کردستان 35 درصد هزار نفر بوده است. در اپیدمی اخیر نیز بروز در کشور نزدیک به 2 و در استان 3 درصد هزار می باشد. این یافته ها نشان از آسیب پذیرتر بودن منطقه در مقایسه با کل کشور است.

بیماریهای اسهالی و سوء تغذیه بعنوان شایعترین بیماریهای کودکان سالانه باعث مرگ و میر 4 تا 6 میلیون کودک زیر 5 سال می گردند که عمده این مرگ و میرها در کشورهای آفریقایی و آسیایی اتفاق می افتد. بیماریهای اسهالی باعث پیدایش سوء تغذیه و از طرف دیگر سوء تغذیه باعث افزایش استعداد ابتلا به بیماریهای عفونی و از جمله اسهال شده و یا در کودکان مبتلا به اسهال باعث طولانی تر شدن اسهال می گردد نتایج بدست آمده از 53 کشور در حال توسعه نشان می دهد که حدود %56 مرگ کودکان به علت سوء تغذیه می باشد حدود 250 میلیون کودک در جهان در سوء تغذیه بسر می برند که باعث اختلالات بینایی و از جمله کوری در 5-3 میلون کودک آسیایی در سال می گردد. کمبودهای ناشی از سایر میکرومغذی ها از جمله روی و سلنیوم نیز دارای اهمیت و حدس زده می شود حدود 800 هزار مرگ به علت کمبنود ناشی از روی اتفاق افتد. در کشور ما مطالعات بر روی میکرومغذی ها به خصوص چگونگی آنها در بیماریهای عفونی بسیار اندک بوده و همین علت ما را بر آن داشت تا این مطالعه انجام گردد. در این مطالعه که به صورت مورد- شاهدی انجام گردید میانگین ویتامین A روی و سلنیوم سرم 256 کودک بستری زیر 5 سال شهرکرد به علت اسهال حاد و 196 کودک بستری به علت های دیگری غیر از اسهال اندازه گیری گردید. در این مطالعه ویتامین A به روش HPLC و روی و سلنیوم به روش ICP-MS اندازه گیری شد. میانگین هندسی غلظت ویتامین A روی و سلنیوم در کودکان دارای اسهال بطور معنی داری کمتر از میانگین هندسی آنها در کودکان بدون اسهال بود ولی میانگین روی سرم در کودکان با اسهال اندکی بیشتر از میانگین آن در کودکان بدون اسهال بود درصد کمبود ویتامین A روی و سلنیوم در کودکان با اسهال به ترتیب %28، %81، %66 بود در صورتیکه درصد این کمبودها در گروه دیگر به ترتیب %19، %80، %45 بود که در خصوص ویتامین A  و سلنیوم این اختلاف معنی داری بود ولی این اختلاف در خصوص روی معنی دار نبود این مطالعه نشان از وجود قابل توجه کمبود ویتامین A روی و سلنیوم در کودکان بستری در شهرکرد دارد.

مقدمه و هدف: خطر قابل انتساب (AR)، نسبتی از موردها را که قابل پیشگیری در صورت برآورد کامل عامل خطر جامعه هستند، نشان می دهد که پر کاربردترین شاخص اپیدمیولوژی برای ارزیابی اثر کنترل عامل خطر مورد نظر روی سلامت عمومی است. هدف این مقاله دستیابی به یکسری برآوردگرهای فاصله ای مناسب برای خطر قابل انتساب (AR) و مطالعات مورد- شاهدی با زوجهای جور شده است.روش کار: این مقاله 5 برآوردگر مجانبی خطر قابل انتساب (AR) را مورد بررسی قرار می دهد.برآورد فاصله ای که از آماره والد بدست می آیند و در جای دیگری پیشنهاد شده است.برآوردگر فاصله ای از تبدیل لگاریتمی Log (x)برآوردگر فاصله از تبدیل Log (x)برآوردگر فاصله ای از تبدیل لوجیت Log (x/(1-x))برآوردگر فاصله ای از یک معادله ساده توان دوم بدست آمده و در این مقاله بسط داده شده است. این مقاله 5 برآوردگر فاصله ای نمونه ای را با محاسبه احتمال شمول و متوسط طول در شرایط مختلف مقایسه می کند.یافته ها: نتایج این مقاله نشان می دهد که برآوردگر فاصله ای بدست آمده از معادله ساده توان دوم، با توجه به احتمال شمول مناسب نیست اما تقریبا در تمام شرایط مورد بررسی در این مقاله از برآوردگر فاصله ای، با تبدیلLog (1-x)  با توجه به احتمال شمول مناسب است ولی احتمالا در برآوردگر فاصله ای والد کارایی کمتری دارد. در پایان این مقاله به این نتیجه می رسیم که اگر نسبت بختها (OR) و شیوع عامل خطر (PE) در گروه کنترل بزرگ نباشدOR<=0)  و (PE<=0.10 به کارگیری برآوردهای فاصله ای با تبدیلهای Log (x) و Log (x/(1-x)) اشتباه است. با این وجود اگر OR و PE در گروه کنترل بزرگ باشد OR>=4) و (PE>=0.50 برآورد فاصله ای با تبدیل لجیت از همه برآوردگرهای فاصله ای بیان شده از لحاظ کارایی بهتر است.بحث و نتیجه گیری: هنگامی که دامنه تغییرات OR و PE مشخص نیست در حالت کلی برآوردگر فاصله ای بدست آمده از معادله ساده توان دوم پیشنهاد می شود. در حالتی که OR و PE در گروه مورد بزرگ است استفاده از برآوردگر فاصله ای با تبدیل لجیت پیشنهاد می شود.

در سالهای اخیر پژوهش های متعددی در کشور بر وضعیت مصرف مواد در دانشجویان انجام شده است. لیکن این مطالعات به صورت پراکنده در دانشگاههای مختلف انجام شده، دسترسی به آنها محدود بوده و جمع بندی آنها انجام نشده بود. این مطالعه جهت جمع آوری و تجزیه و تحلیل اطلاعات مربوط به شیوع مصرف مواد و الگوهای آن در دانشجویان کشور انجام شده است. بدین منظور تلاش شد نتایج منتشر شده تحقیقات و گزارش هایی که حاوی اطلاعاتی در این مورد بود به طور سیستماتیک از دانشگاهها و سازمانهای مختلف، جمع آوری و مورد بررسی قرار گیرند. اسناد مرور شده شامل مقالات منتشر شده در مجلات علمی داخلی و خارجی، پایان نامه ها، مقالات ارایه شده در کنگره ها و گزارشات سازمانی بوده است. نتایج سه شاخص مصرف در طول عمر، مصرف در حال حاضر و مصرف روانه به تفکیک در مورد مواد اپیوئیدی را مصرف می کنند. حدود 150 هزار نفر در کشور تخمین زده می شود. پیش بینی روشی صحیح برای پایش وضعیت مصرف مواد در دانشجویان، همچنین اجرای برنامه های روزآمد و مستمر پیشگیرانه و وجود امکان ارایه خدمات جدی مشاوره و درمانی ضرورت دارد.

مقدمه و هدف: اگر چه سوء تغذیه در ابتدایی ترین سطح خود یکی از پیامدهای بیماری و مصرف ناکافی غذای روزانه است. اما عوامل دیگری از جمله سوء تغذیه والدین، مراقبتهای مادر و کودک و تسهیلات و خدمات بهداشتی درمانی در آن دخیلند که بازتاب آن بصورت افزایش موارد مرگ ومیر و ابتلا به بیماری منعکس میگردد. لذا در مطالعه حاضر علاوه بر شاخص های تن سنجی، آگاهی و عملکرد مادران در زمینه پایش رشد، مراقبتهای بهداشتی و الگوی تغذیه ای کودکان مورد بررسی قرار گرفته اند.روش کار: این بررسی به روش توصیفی در قالب بررسی کشوری رشد و تغذیه کوکان انجام شد. از روش نمونه گیری خوشه ای 1200 کودک زیر 6 سال در 50 خوشه شهری و 50 خوشه روستایی (هر خوشه کودک) جهت تعیین شاخصهای تن سنجی و بهداشتی - تغذیه ای مورد مطالعه قرار گرفتند. داده ها از طریق مصاحبه مستقیم با مادر خانواده (تکمیل پرسشنامه) و اندازه گیری وزن و قد کودکان جمع آوری و توسط نرم افزار EP16 تجزیه و تحلیل گردید.یافته ها: یافته های این بررسی نشان می دهد که %38.1، %34.1، %9.5 کودکان زیر 5 سال استان سیستان و بلوچستان به ترتیب از کوتاه قدی، کم وزنی و لاغری متوسط و شدید رنج می برند. حدود %40 مادران کارت رشد کودک خود را می شناختند و از هدف پایش رشد آگاهی داشتند و فقط %4 از کودکان در فواصل مناسب وزن ثبت شده ای بر روی کارت رشد خود داشتند. در مورد مصرف مکمل ها (ویتامین آ + د و آهن) تنها حدود %20 از کودکان بطور مرتب مکمل ها را دریافت می کردند. %35 کودکان زیر 5 سال در هنگام بررسی تحت مراقبتهای بهداشتی قرار نداشتند، همچنین در مناطق شهری و روستایی به ترتیب حدود %33 و %46 کودکان لعاب برنج را بعنوان اولین غذایی کمکی استفاده کرده اند. یافته ها نشان داد که %61 کودکان 11-6 ماهه شهری و %52 از کودکان همین گروه سنی در مناطق روستایی طی هفته قبل از پرسشگری هله هوله (انواع پفک ها، آب میوه های صنعتی، نوشابه های صنعتی، شکلاتها و آب نباتها) مصرف کرده اند و تقریبا در هر دو منطقه بیش از روی یکبار از آن استفاده شده است. همچنین در مناطق شهری و روستایی به ترتیب %29 و %41 از کودکان 11-6 ماهه از تخم مرغ یا گوشت طی هفته قبل از پرسشگری استفاده نکرده اند.بحث و نتیجه گیری: یافته ها نشان داد سوء تغذیه بعنوان یکی از مشکلات عمده تغذیه ای در کودکان زیر 5 سال استان سیستان و بلوچستان مطرح می باشد. بنابراین طراحی و اجرای مداخلات مناسب برای بهبود وضع تغذیه کودکان و همچنین توجه به نقش پایش رشد در ارزیابی وضع تغذیه کودکان راهکارهای آموزشی - مداخله ای به منظور ایجاد حساسیت در والدین و تقویت انگیزه کارکنان بهداشتی جهت پیگیری مستمر رشد کودکان مورد تاکید قرار می گیرد.

مقدمه و هدف: واکسیناسیون یکی از موثرترین راههای مبارزه با بیماریهاست که در صورت موفقیت در برنامه های جاری، پوشش بالا، موثر بودن و قابلیت اجرای آسان برنامه ریشه کنی و یا حذف بیماری با اجرای برنامه های وسیع واکسیناسیون ممکن می گردد. ریشه کنی فلج اطفال از جمله این برنامه ها می باشد که در کشور جمهوری اسلامی ایران به اجرا درآمد جنوب استان کرمان به لحاظ موقعیت خاص اجرای وسیع واکسیناسیون و اجرای مکرر برنامه با تکمیل سازی (Mopping-up) واکسن فلج اطفال از سال 73 لغایت 83 با اجرای 18 مرتبه و با مراجعه خانه به خانه و با موفقیت به اجرا درآمد. از آنجایی که تکرار این برنامه و با مراجعه به منازل باعث نگرانی شده بود که مراجعه مردم به مراکز بهداشتی درمانی جهت دریافت واکسن های روتین کاسته شود. اجرای این بررسی ضمن دریافت پاسخ امکان ارزیابی پوشش واکسیناسیون جاری در استان کرمان را میسر می ساخت. از آنجایی که یکی از ارزشمندترین برنامه های بخش بهداشت و با PHC برنامه جاری واکسیناسیون می باشد، لذا مراقبت از برنامه همه ساله ضروری می باشد.روش کار: با اجرای Mopping-up و مراجعه خانه به خانه که بایستی با دقت %100 انجام می شد با تکمیل پرسشنامه 3885 کودک زیر 5 سال که به طور راندم در شهر روستاهای استان کرمان توسط تیم های سیار و ثابت و افراد آموزش دیده به طور همزمان طی 5 روز اطلاعات لازم جمع آوری گردید. ورود اطلاعات توسط افراد آموزش دیده انجام و با برنامه Epi.6 اطلاعات دسته بندی و آنالیز گردید.یافته ها: نتایج بررسی از 3885 کودک که از %51.3 پسر و %48.6 دختر و %58.4 شهری و %40.4 روستایی و %1.1 از اتباع بیگانه نشان داد که %67.2 از بچه ها واکسن هایشان کامل و به موقع دریافت کرده اند و %30 واکسیناسیون کامل داشته اند ولی به موقع نبوده است با تاخیر %2.8 از کودکان واکسیناسیون ناقص داشته اند. در سطح استان شهرستان شهر بابک با پوشش %87.9 واکسیناسیون کامل و به موقع بهترین وضعیت را داشته است. اختلافی بین جنس مشاهده نگردید و از نظر گروه سنی کمترین پوشش کامل و به موقع در سنین بین 48 تا 60 ماهه بوده است (P<0.05) پوشش واکسیناسیون در اتباع بیگانه وضعیت بسیار خوبی را دارا می باشد بطوریکه %96.7 از آنها واکسن کامل دریافت نموده اند.بحث و نتیجه گیری: نتیجه نهایی این طرح نشان داد که پوشش کامل واکسیناسیون در سطح استان کرمان %97.2 می باشد و برنامه Mopping-up نه اینکه باعث افت پوشش واکسیناسیون جاری نبوده است بلکه احتمالا در فرهنگ دریافت واکسنها هم به طور کامل و هم به موقع در خانوارهای استان کرمان تاثیر مثبت داشته است.

بیماری ناشی از آنفلولانزای تحت تیپ H5NI علاوه بر نقش فوق العاده آن در ایجاد بحران در اقتصاد کشاورزی کشورهای درگیر، بطور جدی با خطر ایجاد یک پاندمی انسان همزاد میباشد. جامعه جهانی در سه سال اخیر شاهد گسترش نگران کننده بیماری در آسیا، اروپا و آفریقا بوده است. در این مقاله ضمن مروری بر تاریخچه و روند حضور و حدوث ویروس و بیماری ناشی از آنفولانزای تحت تیپ H5NI در آسیای جنوب شرقی از منظر اپیدمیولوژی، به حضور بیماری و گستره آن در کشور ترکیه به عنوان الگویی برای بررسی های اپیدمیولوژیک پرداخته شده است.نگارنده ضمن مرور و کنکاکش دریافته ها و اطلاعات اپیدمیولوژیک آسیای جنوب شرقی و مناطق درگیر، در آسیا و اروپا و گزارش مواد مکرر و متعدد بیماری در فواصل زمانی کوتاه پس از تشخیص اولیه بیماری در کشورهای درگیر به فرضیه ظهور عفونت و احتمالا بومی شدن بیماری در جمعیت پرندگان آبزی و طیور بومی در کشورهای واقع در مسیر مهاجرت پرندگان آبزی، مدتها پیش از فرآیند تشخیص رسمی بیماری وبا دارد.کشور ترکیه میتواند مثال بارزی در این راستا باشد: گزارش یکباره رخداد بیماری در 26 استان این کشور در خلال چند روز پس از مرگ چهار کودک و نوجوان هرگز حاکی از حضور اخیر بیماری نمی باشد. مرگ چند هزار اردک مهاجر در ناحیه آرارات ترکیه (امتداد ارس در خاک ترکیه) در شش ماه پیش نمی تواند بی ارتباط با این موضوع باشد. عدم گزارش کانون های آلوده توسط ترکیه ضرور تا فعلی آگاهانه نبوده است فقدان ساختار سازمان یافته سامانه تشخیص، درک ناکافی از طبیعت ژنوتیپ های درگردش فعلی ویروس و تنوع در میزبانها، عدم درک صحیح از اکولوژی ویروس و اپیدمیولوژی بیماری و تعامل تحت تیپ های ویروس در تظاهر چهره اشکار یا پنهان بیماری، عدم شناخت از سیمای چند گانه بیماری و انتظار توفان تلفات و مرگ انسانها به عنوان شاخص حضور بیماری، عدم آگاهی از تعامل فرهنگ و رفتار اجتماعی انسانها با رخداد بیماری، و سیاسی کاری دولت ترکیه با هدف جلوگیری از آسیب جدی صنعت طیور و صنعت توریسم از جمله دلایل پدیده فوق باشند. تجربه کشور ترکیه و بررسی آن می توانند آموزه کم نظیری برای اهل فن باشد.

مقدمه و هدف: شهرهای جنوبی استان کرمان دارای میزان های بالای شیوع و بروز این بیماری می باشد و هزینه های اقتصادی و روانی بسیار زیادی را به خانواده ها و سیستم بهداشتی تحمیل می کند. زلزله پنجم دیماه بم باعث به هم ریختگی در نظام ثبت و اطلاعات بیماریها از جمله تالاسمی شده و در حقیقت اطلاعات دقیقی در دست نمی باشد. در این مطالعه سعی شده که آخرین وضعیت بیماران جدید و قدیم و همچنین وضعیت ازدواج ناقلین را مشخص نماید تا بتوان برنامه های بهتری را جهت پیگیری و حمایتهای درمانی ارایه نماییم.روش کار: جمع آوری اطلاعات بیماران و ناقین از طریق واحد غیرواگیر انجام و در فرمهای جاری در سیستم ثبت میگردد. پیگیری توسط کاردانهای بهداشتی مرکز بهداشتی و درمانی شهری و روستایی صورت میگیرد. با پیدا کردن بیماران قدیم و هم چنین هدایت افراد در معرض خطر از طریق آزمایشات خون و مشخص نمودن مینورها (ناقلین) و ماژورها (بیماران جدید) و آخرین وضعیت اپیدمیولوژیک آنها را پس از ثبت و ورود اطلاعات از طریق جداول ارایه میگردد این مطالعه مقطعی و شامل کلیه بیماران و ناقلین می باشد و صرفا با آمار توصیفی وضعیت آنها در رابطه با سن و جنس محل تولد و ارتباط آنها با پدر و مادر، خواهر، برادر نتایج آزمایشات نشان داده میشود.یافته ها: با پی گیری به عمل آمده 140 بیمار ماژور شناسایی و ثبت شده است که %100 آنها موارد قدیم (قبل از زلزله) بوده اند که در (%17) 24 خانواده بیش از یک مورد وجود دارد که %40 آنان مونث با میانگین سنی 13.6 سال که کمتری آن چهار سال و بیشترین آنها 43 سال داشت و %60 از موارد مذکر با میانگین سنی 13.3 با کمترین سن 2 سال و بزرگترین آنها 29 سال می باشد از ابتدای شروع طرح ادغام مراقبت از بیماران تالاسمی فقط 2 مورد فوت شناسایی شده است %11.40 (16 مورد) تا پنج سال و %24.3 (34 مورد) 10-5 سال و %31.4 (44 مورد) 15-10 سال %18.6 (26 مورد) 20-15 سال و %14.3 (20 مورد) بالای 20 سال بوده اند %70 (98 مورد) روستایی و %30 (42 مورد) شهری می باشند. جمعا 299 مورد ازدواج زوج مینور صورت گرفته که %34 شهری و %66 روستایی می باشند.بحث و نتیجه گیری: از جمعیت 240000 نفر شهرستان بم %50 در نقاط شهری زندگی می کنند که فقط %30 از بیماران متعلق به شهرها هستند و %50 از جمعیت در روستاهای گرم و کویری زندگی میکنند و %70 از بیماران هم متعلق به مناطق شنزار و کویری می باشند و بیش از %50 از بیماران شهری مهاجران از روستاهای کویری می باشند و در حقیقت رابطه آماری معنی داری بین میزان شیوع بیماری و مناطق شنزار و گرم و خشک وجود دارد (P<0.005).بعد از زلزله هیچگونه مورد جدیدی کشف و ثبت نشده که نشانگر غیرفعال بودن نظام ثبت بیماری است با توجه به مهاجرت بی رویه به شهر بم (قریب به 200000) بویژه از شهرستانهای مجاور که میزان شیوع بالایی از بیماری دارند انتظار میرفت که مواردی از بیماری شناسایی شود. آموزش و بازآموزی بهورزان و کاردانهای روستایی و بیماریابی فعال و آموزش و راهنمایی خانوارهای دارای بیماری از ضروریات می باشد که بایستی توسط مرکز بهداشت استان و شهرستان بم در یک برنامه تدوین اجرا گردد.

مقدمه و هدف: آلودگی به عفونت HCV در گروههای پرخطر مانند معتادان (به خصوص معتادان تزریقی) بسیار بیشتر از سایر گروههای جامعه گزارش شده است و به خصوص هنگامی که فرد معتاد به دلیل بزهکاری به زندان می افتد انتقال این عفونت به طرق مختلف تسریع می گردد. هدف از این مطالعه بررسی آنتی بادی ضد HCV در زندانیان معتاد شهرستان گرگان بوده است.روش کار: این مطالعه توصیفی - تحلیلی مقطعی در طی یکسال در زندان شهرستان گرگان انجام گرفت. 121 زندانی معتاد به روش نمونه گیری تصادفی وارد مطالعه شده و خونگیری توسط پرسنل آزمایشگاه زندان انجام شد. اطلاعات دموگرافیک و نتایج سرولوژی یا نرم افزار آماری SPSS وارد رایانه شده و با آزمونهای آماری کای دو و دقیق فیشر مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفت.یافته ها: از 121 زندانی معتاد، 28 نفر (%23.1) از نظر HCVAb مثبت بودند که اکثریت آنها 26) نفر، 92.9%( را مردان تشکیل می دادند .(P>0.05)  اکثریت افراد (%57.1) در محدوده سنی 30-25 سال قرار داشتند. نژاد فارس و متاهل بودن رابطه معناداری با آلودگی به عفونت HCV داشت. داشتن سابقه جراحی و استفاده از سرنگ و تیغ مشترک داشتن تماس جنسی مشکوک با غیرهمجنس یا آلودگی HCV رابطه معناداری نشان داد اما سایر متغیرهای فردی ارتباط معناداری با این آلودگی نداشتند.بحث و نتیجه گیری: با توجه به شیوع آلودگی HIV در بین معتادین و به خصوص افراد بزهکار، پیشنهاد می شود با اجرای برنامه های غربالگری و درمانی مناسب، نظارت دقیقتری در زندانهای کشور صورت پذیرد.

مقدمه و هدف: هدف از راهنماهای بالینی آگاه سازی ارایه کنندگان خدمات سلامت از آخرین یافته های معتبر و تغییر رفتار ارایه کنندگان است. این روند پیچیده بوده و باید به نحو نظام مندی صورت پذیرد. هدف: تهیه مدلی برای به کارگیری راهنماهای بالینی در خدمات درمانگاهی و تاثیرگذاری بر روش های تجویز دارو توسط پزشک عمومی.روش کار: بیست و پنج مصاحبه نیمه ساختاری با پزشکان عمومی و اعضای هیات علمی به عمل آمد و مورد تحلیل واقع شد. از نتایج یک مرور نظام مند مقاله های چاپ شده در زمینه های بکارگیری راهنماهای بالینی و بهبود تجویز دارو برای بارورسازی مدل استفاده شد.یافته ها: این مطالعه توانست مدل ساده ای برای راهنمایی سازمان های خدمات درمانگاهی و پزشکان عمومی در بکارگیری راهنماهای بالینی فراهم کند. مدل در شش مرحله خلاصه می شود: انتخاب مشکل بالینی، انتخاب راهنمایی بالینی، شناسایی افراد صاحب نفوذ، شناسایی متغیرهای سازمانی، برنامه ریزی و اجرای یک راهبرد مشخص برای به کارگیری راهنمای بالینی، و بازبینی نتایج به کارگیری راهنمای بالینی.بحث و نتیجه گیری: این مدل می تواند چهارچوب مناسبی برای برنامه ریزی بکارگیری راهنماهای بالینی و شناسایی موانع مسیر بکارگیری باشد. همین طور می تواند بعضی علت هایی را که باعث تفاوت در بکارگیری راهنماهای بالینی مختلف می شوند توضیح دهد.

مقدمه و هدف: بیماری سل بعنوان یکی از مهمترین علل ناتوانی و مرگ و میر در جهان مطرح بوده است. بر اساس برآورد WHO هر 4 ثانیه 1 نفر در سطح جهان مبتلا به سل می شود و هر 10 ثانیه یک نفر جان خود را در اثر ابتلا به این بیماری از دست می دهد. بیماری سل بعنوان یکی از بیماریهای عفونی آندمیک در ایران شناخته شده است. شهرستان زابل با دارا بودن 140 نفر مسلول به ازا هر یکصد نفر هزار نفر جمعیت دارای بیشترین میزان بروزسل در کشور می باشد. همه ساله بسیاری از بیماران مشکوک با علایم سل تحت آزمایش اسمیر مستقیم خلط قرار می گیرند، اما نتیجه آزمایش آنها منفی می شود همچنین بسیاری از موارد مسوول در طی درمان علیرغم اجرای صحیح استراتژی DOTS آزمایش اسمیر مستقیم خلط آنها منفی می شود در حالیکه علایم روی آنها همچنان وجود دارد.روش کار: به منظور بررسی تاثیر روش آزمایش هموژنیزاسیون در یافتن باسیلهای اسیدفاست. در این پژوهش نمونه هایی که به روش مستقیم منفی شده است. 100 نمونه، از تاریخ 1/5/83 تا پایان سال 83 نمونه های خلط بیماران مشکوک به سل ریوی اسمیر منفی و نمونه های خلط بیمارانی که از ماه چهارم به بعد منفی شده اما در فرم بیماریابی آنان حداقل یک علامت سرفه همچنان موجود بود به روش هموژنیزاسیون مورد آزمایش قرار گرفت. داده های بدست آمده مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفتند.یافته ها: نتایج این پژوهش نشان داد که از کل نمونه های خلط (100 نمونه) %15 مثبت شد که این امر در مورد نمونه های خلط طی درمان %17.80 ویرای نمونه های خلط تشخیص %4.7 بود.بحث و نتیجه گیری: بنابراین پیشنهاد می شود در طی درمان بیماران مسلول هر زمان که از ماه چهارم به بعد اسمیر خلط منفی بود و علایم همچنان وجود داشت این نمونه بصورت هموژنیزه تحت آزمایش قرار گیرد.

مقدمه و هدف: آترواسکلروز عامل اصلی حوادث عروقی بوده و از مشکلات اصلی کشورهای صنعتی به شمار می آید در ایالات متحده از هر چهار نفر یک نفر از آترواسکلروز رنج می برد و عامل %42 از کل مرگ و میرها میباشد در کشورهای در حال توسعه هند نیز بالارفتن استاندادهای زندگی و وضعیت اقتصادی اجتماعی با افزایش فاکتورهای خطر ایجاد کننده بیماری قلبی و عروقی به تهدیدی جدی برای حیات مبدل می شوند. علی رغم کوشش های فراوان در کاستن از فاکتورهای خطر متابولیک منحنی روند کاهش دو دهه ای در میزان مورتالیته ناشی از بیماریهای قلبی عروقی در دنیای صنعتی غرب به حالت پلاتو رسیده است. در آمریکا هم مرگ و میر ناشی از بیماریهای مزمن مثل آترواسکلروز هم مرگ و میر ناشی از بیماریهای عفونی رابطه معکوس با سطح درآمد و سواد فرد دارد این موضوع باعث ایجاد علاقه در بررسی ارتباط بین فاکتورهای محیطی دیگری نظیر بیماریهای عفونی با روند اترواسکلروز شده است.روش کار: این بررسی یک مطالعه مورد شاهدی می باشد که در آن 60 بیمار و 40 نفر شاهد بررسی شدند تمام بیمارانی که در طی زمان مطالعه حاضر یا تشخیص انفارکتوس حاد میوکارد در بخش C.C.U بیمارستان بوعلی بستری شده بودند انتخاب شده و اطلاعات آنها در پرسشنامه های محقق ساخته ثبت گردید سپس نمونه خون آنها جهت اندازه گیری آنتی بادی IgG ضد کلامیدیا پلومونیه به روش ایمونواسی اخذ شد و نتیجه آن ثبت گردید. گروه شاهد بیمارستانی از بیماران بستری در بخشهای دیگر همان بیمارستان که از نظر سن، جنس یا گروه مورد تطبیق داده شده بودند انتخاب و نمونه خون آنها نیز از نظر IgG ضد کلامیدیا یا پنومونیه بررسی شد.یافته ها: 60 نفر بیمار و 40 نفر شاهد بررسی شدند که از هر کدام (%80) مرد و (%2) زن بودند محدوده سنی گروه بیمار و شاهد در حد 35 تا 80 سال بود که میانگین سنی گروه مورد 58.38 سال با انحراف معیار 12.06 و میانگین سنی گروه شاهد 59.80 سال به انحراف معیار 11.59 سال بود تمامی افراد بیمار و گروه شاهد IgG ضد کلامیدیای مثبت (بالای 5u/ml ) داشتند میانگین IgG در دو گروه با استفاده از آزمون t مقایسه شد که با P=0.85 اختلاف معنی داری بین دو گروه وجود نداشت.بحث و نتیجه گیری: در مطالعه حاضر تمامی بیماران گروه شاهد و مورد IgG ضد کلامیدیا پنومونیه مثبت داشتند که ممکن است بخاطر شیوع بالای عفونت کلامیدیا پنومونیه در این منطقه به دلیل برودت هوا و تراکم بالای حضور افراد در فصول سرد سال باشد از برسی کلی این مطالعه ویروسی متون چندین بر می آید که وجود کلامیدیا پنومونیه در پلاکهای آتروماتو قطعی است اما اینکه چرا در بعضی از افراد مبتلا شده علی رغم وجود سرولوژی مثبت این باکتری در پلاک ها رویت نمی شود احتمالا با کمک قوانین ایمونولوژیک قابل توجیه خواهد بود.

مقدمه و هدف: توبرکلوز یکی از بیماریهای مهم عفونی است که حدود یک سوم از جمعیت دنیا بدان مبتلا می باشند. هر ساله 10-8 میلیون نفر به سل مبتلا شده که 3 میلیون نفر این بیماران از این عفونت می میرند. در سالهای اخیر بروز بیماریهای تضعیف کننده سیستم ایمنی از جمله ایدز و انواع بدخیمی ها نه تنها میزان شیوع، بلکه آمار مرگ و میر ناشی از این عفونت را نزد این افراد بالاتر بوده و این بر اهمیت پیگیری این بیماری بسیار می افزاید. لذا آن مطالعه با هدف تعیین میزان فراوانی سل در مراجعین به بخش سل مرکز مبارزه با بیماریهای واگیر و متعاقب آن به گروه سل شناسی آزمایشگاه رفرانس دانشگاه علوم پزشکی مازندران انجام گردیده است.روش کار: خلط و سایر نمونه های افراد مشکوک به انواع سل که طی فروردین ماه 1379 الی دی ماه 1384 به آزمایشگاه رفرانس ساری ارسال گشته بودند، مورد بررسی قرار گرفت. بدین ترتیب که نمونه های فوق را با استفاده از سود هموژن کرده، پس از سانتریفوژ نمودن نمونه ها و خنثی ساری رسوب با اسید، لام مستقیم به روش زیل نلسون رنگ آمیزی گشت. در ضمن جهت کشت و دیگر تستهای افتراقی از باقی مانده رسوب، کشت در محیط لونشاتین جانسون انجام گردید.یافته ها: از 12598 نمونه مورد بررسی قرار گرفته 4409 نفر (%35) مونث و 8189 نفر (%65) مذکر بودند. طیف سنی بیماران 89-1 سال و میانگین 52 سال و مد 70 سال تعیین گشت. بر اساس نتایج بررسی لام مستقیم و کشت، موارد مثبت توبرکلوز کل جامعه 361 مورد (%2.86) بود، که به ترتیب 154 مورد (%42.5) و 207 مورد (%57.5) را زنان و مردان به خود اختصاص داده بودند. %97.5 موارد مثبت مربوط به نمونه های خلط بود. از بین نمونه های غیرریوی نمونه ادرار بالاترین میزان را دارا بود.بحث و نتیجه گیری: با توجه به نتایج حاصله بیشترین و کمترین موارد مثبت بر اساس سال مراجعه بیماران به ترتیب سال 79 و 82 بوده است و بجز سال 83 در تمام سالهای دیگر عمده جنس درگیری جنس مذکر بود. با توجه به نتایج بدست آمده ضرورت بررس بیشتر این بیماری با سایر فاکتورهای دخیل بیشتر به چشم می خورد.

مقدمه و هدف: اهمیت بروسلوز از جنبه های اقتصادی و بهداشتی، برنامه ملی مبارزه با این بیماری را در بسیاری از کشورهای جهان ترسیم نموده است. در ایران نیز از حدود 40 سال قبل عملیات مبارزه با آن در دست اقدام می باشد و هم اکنون تسبت و کشتار گاوهای آلوده در واحدهای صنعتی در کنار واکسیناسیون دامهای حساس از سیاستهای سازمان دامپزشکی کشور می باشد. با توجه به اینکه در این عملیات طبق دستورالعملهای اجرایی، تعدادی از گاوها تیتر مشکوک را در آزمون های رایت و مرکاپتواتانول نشان می دهند، در مطالعه حاضر تعداد 162 گاو که دارای این شرایط بودند، در آزمون های سرولوژی تا نتیجه نهایی ردیابی گردیدند. این دامها طی سالهای 81 لغایت 84 در استان قم شناسایی شدند و درصد فراوانی آنها در فصول بهار، تابستان، پاییز و زمستان به ترتیب 31.4، 20.4، 24.2 و 24 درصد بوده است. 124 راس (%76.5) از مجموع دامها بعد از دومین آزمون سرولوژی مثبت شدند و 12 راس دیگر (%74) در سومین آزمون سرولوژی مثبت شده اند و در مجموع %84 دامهای مشکوک اولیه مثبت و %16 پاک تشخیص داده شدند. میانگین فاصله زمانی مراجعه به دامهای مشکوک بین دفعه اول و دوم 35.6 روز(SD=22.9)  و بین دفعه دوم و سوم 32.6 روز (SD=5.2) بوده است.بحث و نتیجه گیری: با توجه به اینکه درصد قابل توجهی از دامهای مشکوک (%84) در نهایت مثبت تشخیص داده شدند و این دامها در فواصل زمانی مراجعات بعدی در کنار سایر دامها نگهداری می شوند که می تواند خطر انتقالی عفونت را بهمراه داشته باشد، پیشنهاد می شود ضمن بهره جستن از آزمونهای سرولوژی دقیقتر نظیر کومس و یا CFT، قضاوت نهایی در مورد گاوهای مشکوک در همان مراجعه اولیه صورت گیرد تا لزومی به مراجعات مکرر و تحمیل سایر هزینه ها به گاودار و سیستم اجرایی وجود نداشته باشد.

مقدمه و هدف: تامین حفظ و ارتقا سلامت افراد هر جامعه از مهم ترین مسایل اساسی هر کشور به شمار می رود که می بایست آن را از سه دیدگاه جسمانی، روانی و اجتماعی مورد توجه قرار داد. هدف از پژوهش حاضر بررسی میزان شیوع اختلال های روانی در افراد 15 سال و بالاتر مناطق روستایی استان خوزستان و در ارتباط با متغیرهای جمعیت شناختی است.روش کار: این مطالعه از نوع توصیفی - مقطعی است. نمونه مورد مطالعه به شیوه نمونه گیری تصادفی خوشه ای نظام مند بود. برای این منظور از تعداد کل خانوارهای موجود استان خوزستان در مناطق روستایی 1540 خانوار (200 خوشه، 8 خانواری) انتخاب و افراد 15 سال و بالاتر این خانوارها مورد بررسی قرار گرفتند. ابزار به کار گرفته شده در این پژوهش مقیاس سلامت عمومی (GHQ-28) بود. برای تجزیه و تحلیل داده ها از روشهای آماری توصیفی، آزمون t و آزمون کای دو استفاده شد.یافته ها: در این بررسی شیوع اختلال های روانی در مناطق روستایی استان خوزستان %28.7 به دست آمد که میزان شیوع اختلالات روانی در مردان %23 و در زنان %33 می باشد. در این پژوهش ارتباط معنی داری میان جنس، سن، سواد، وضعیت تاهل با ابتلا به اختلال روانی بدست آمد.بحث و نتیجه