مجله دامپزشکی ایران (دانشگاه شهید چمران اهواز)
سال:1396 | دوره:13 | شماره:2 |تعداد مقالات:12

کلسترول لود شده بر سیکلودکسترین (CLC) به صورت کارآمد توانسته است از اسپرم تعدادی از گونه ها محافظت کند. همچنین شیشه ای کردن اسپرم به خصوص در انسان، افق های جدیدی را در زمینه ی انجماد اسپرم گشوده است. هدف از این مطالعه ارزیابی اثر CLC بر شیشه ای سازی اسپرم گربه می باشد. اسپرم اپیدیدیمی گربه (22 زوج بیضه) از اپیدیدیم استخراج شد و سپس در معرض شیشه ای شدن در محلول تریس به همراه CLC قرار گرفت. اسپرم ذوب شده از نظر زنده مانی، تحرک و مورفولوژی ارزیابی شد. شیشه ای شدن به صورت معنی داری (P<0.0001) باعث کاهش درصد تحرک اسپرم در گروه واجد (3.6±2.28) CLC و گروه فاقد (1.1±2.02) CLC در مقایسه با اسپرم تازه (28.3±1.82) شد. زنده مانی نیز به دنبال شیشه ای شدن به صورت معنی داری هم در گروه واجد (80.6±2.44) CLC و هم گروه فاقد (78.2±2.15) CLC در مقایسه با قبل از انجماد (89.9±1.94) کاهش یافت (P=0.0011). با وجود افت شدیدی که در پارامترهای مورد مطالعه در پی شیشه ای سازی به وجود آمد، به نظر می رسد اسپرم گربه در مقابل فرآیند شیشه ای شدن دارای تحملی ذاتی است و حضور CLC تاثیر قابل ملاحظه ای روی بهبود آن نداشته است.

این آزمایش به منظور بررسی اثر غلظت های مختلف ژله رویال بر میزان تحرک پیشرونده، زنده مانی، ناهنجاری مورفولوژیکی و سلامت غشای پلاسمایی اسپرم قوچ عربی در رقیق کننده ی تریس انجام شد. برای انجام این کار منی 10 قوچ عربی با هم مخلوط شده و سپس تحت 5 تیمار شامل رقیق کننده ی تریس با غلظت های صفر، 0.5، 1، 1.5 و 2 درصد ژله رویال در سه زمان صفر، 24 و 48 ساعت در قالب طرح کاملا تصادفی به صورت فاکتوریل 3×5 قرار گرفت. نتایج حاصله نشان داد که اختلاف معنی داری در میزان تحرک پیشرونده ی اسپرم بین تیمارهای حاوی غلظت های مختلف ژله رویال و شاهد وجود دارد (P<0.05). در غلظت های 0.5، 1 و 1.5 درصد ژله رویال میزان تحرک اسپرم به طور معنی داری بیش تر از گروه شاهد بود (P<0.05). میزان زنده مانی اسپرم ها تحت تاثیر تیمارهای آزمایشی قرار نگرفت. همچنین، غلظت های به کار رفته ژله رویال تاثیر معنی داری بر میزان ناهنجاری های مورفولوژیکی اسپرم قوچ عربی در مقایسه با تیمار شاهد نداشت. بین تیمارهای با غلظت های مختلف ژله رویال و شاهد تفاوت معنی داری از نظر سلامت غشای پلاسمایی اسپرم مشاهده نشد. اما غلظت های 1 و 1.5 درصد ژله رویال افزایش میزان سلامت غشای پلاسمایی اسپرم را در مقایسه با غلظت های 0.5 و 2 درصد ژله رویال موجب شدند (P<0.05). به طور کلی از مطالعه ی حاضر می توان نتیجه گرفت که سطوح پایین ژله رویال (0.5، 1 و 1.5 درصد) سبب بهبود تحرک پیشرونده ی اسپرم قوچ عربی در طول ذخیره سازی منی به صورت مایع می شود.

گرلین یک پپتید تحریک کننده ی هورمون رشد است که در طیور متشکل از 26 اسید آمینه بوده و نقش مهمی در تعادل انرژی، چاقی و رفتار دریافت غذا ایفا می کند. این پپتید باعث افزایش اشتها و اکتساب وزن می شود. تحقیق حاضر به منظور شناسایی چندشکلی موجود در ناحیه ی اینترون چهارم و اگزون پنجم ژن گرلین مرغان بومی استان خوزستان با استفاده از روش PCR-RFLP انجام شد. برای این منظور از تعداد 100 قطعه مرغ بومی ایستگاه تکثیر و اصلاح نژاد مرغ بومی نهاده های دامی جهاد استان خوزستان به صورت تصادفی خون گیری انجام شد. استخراج DNA از نمونه ی خون با کمک روش نمکی انجام گرفت. سپس، برای تعیین کمیت و کیفیت DNA استخراجی از نانودراپ و ژل آگارز یک درصد استفاده شد. با استفاده از آغازگرهای اختصاصی، قطعه ی 228 جفت بازی از ناحیه ی اینترون چهارم و اگزون پنجم به کمک واکنش زنجیره ای پلی مراز (PCR) تکثیر شد. در نهایت نمونه های تکثیرشده با کمک آنزیم HaeIII مورد هضم آنزیمی قرار گرفتند که پس از هضم قطعات 173 و 55 مشاهده شد. نتایج نشان داد که در تمامی نمونه ها بعد از هضم آنزیمی، تنها یک شکل باندی وجود داشت. لذا با توجه به یکسان بودن ژنوتیپ نمونه های بررسی شده در این تحقیق هیچ جهشی مورد تایید قرار نگرفت. عدم مشاهده ی چندشکلی احتمالا می تواند به علت بسته بودن محیط پرورش و کوچک بودن تعداد نمونه های بررسی شده باشد.

به منظور تهیه رادیو واکسن علیه انگل ایکتیوفتیریوس مولتی فیلییس (Ichthyophthirius multifiliis)، عامل ایجاد بیماری لکه ی سفید در ماهیان آب شیرین، مطالعه ی حاضر انجام شد. انگل ایکتیوفتیریوس مولتی فیلییس بعد از پرتوتابی با اشعه گاما با ادجوانت نانوذره ی فسفات کلسیم پوشش دهی گردید و اثر واکسن تهیه شده بر سیستم ایمنی غیراختصاصی در مخاط پوست ماهی قزل آلای رنگین کمان مورد بررسی قرار گرفت. ماهی های با میانگین وزنی 30 گرم پس از دوره ی سازگاری 10 روزه، به 4 گروه تقسیم شدند: 3 گروه با انگل پرتوتابی شده و پوشش دهی شده با نانو ذره ی فسفات کلسیم، انگل پرتوتابی شده و یا نانو ذره فسفات کلسیم به تنهایی، به صورت حمام واکسینه شدند. در گروه کنترل نیز هیچ گونه ترکیبی استفاده نشد. در روز 20، نمونه برداری از مخاط پوست به منظور اندازه گیری پارامترهای ایمنی غیراختصاصی انجام شد. نتایج نشان داد که فعالیت لیزوزیم و آلکالین فسفاتاز و همچنین تیتر هماگلوتیناسیون ماهیان تیمارشده با انگل ایکتیوفتیریوس مولتی فیلییس پرتوتابی شده با اشعه ی گاما و پوشش دهی شده با نانوذرات کلسیم فسفات بالاتر از گروه های دیگر بود. اما فعالیت استراز در گروه های تیمار در مقایسه با گروه کنترل تغییر نکرد. می توان این طور استنباط نمود که به کارگیری نانوذره ی فسفات کلسیم فرموله شده در تروفونت های پرتوتابی شده ایکتیوفتیریوس مولتی فیلییس توانست ترکیبات ایمنی ذاتی در مخاط پوست ماهی قزل آلای رنگین کمان را بهبود ببخشد. مطالعات بعدی در خصوص بررسی اثرات این رادیو واکسن بر سیستم ایمنی اختصاصی در ماهی قزل آلای رنگین کمان مورد نیاز می باشد.

گیاه آلوئه ورا در طب سنتی کاربردهای فراوانی داشته، و اثر کاهندگی قند خون قابل توجهی دارد. در این مطالعه، اثر محافظتی ژل آلوئه ورا بر غده ی فوق کلیه ی موش های صحرایی دیابتی مورد بررسی قرار گرفت. در پژوهش حاضر 50 سر موش صحرایی نر بالغ 3-2 ماهه با وزن 250-200 گرم در 5 گروه تقسیم بندی شدند. گروه شاهد هیچ دارویی دریافت نکرد. گروه دوم که با تزریق استرپتوزوتوسین به صورت داخل صفاقی با دوز 65 میلی گرم بر کیلوگرم دیابتی (قند بیش از 250 میلی گرم در دسی لیتر) شدند. گروه سوم، بعد از دیابتی شدن، ژل آلوئه ورا روزانه با دوز 400mg/kg دریافت نمودند. گروه چهارم، بعد از دیابتی شدن انسولین را با دوز 10 واحد به ازای هر سر موش صحرایی دریافت نمودند. گروه پنجم، موش های سالمی که آلوئه ورا را روزانه با دوز 400mg/kg دریافت نمودند. تمامی گروه ها در دو زمان 15 و 30 روزه، پس از اندازه گیری قند خون، آسان کشی و غده فوق کلیه جدا و در فرمالین سالین 10 درصد تثبیت گردید. سپس مقاطع بافتی تهیه و با استفاده از رنگ آمیزی هماتوکسیلین و ائوزین رنگ آمیزی شده و مورد ارزیابی هیستومتریک قرار گرفتند. در غده فوق کلیه موش های صحرایی دیابتی، ضخامت لایه ی فاسیکولاتا و همچنین قطر سلول های اسفنجی ناحیه فاسیکولاتا افزایش معنی داری نسبت به گروه شاهد داشت (P£0.05). متعاقب تجویز آلوئه ورا در موش های صحرایی دیابتی ضخامت لایه فاسیکولاتا به شکل معنی داری کاهش داشت (P£0.05). آلوئه ورا می تواند اثرات سودمند و محافظتی روی بافت غده ی فوق کلیه ی دیابتی داشته باشد.

هیپوکلسمی بالینی و تحت بالینی دو عامل خسارت اقتصادی در گله هاست و زمانی رخ می دهد که گاو قادر به جایگزینی کلسیم از دست رفته از طریق آغوز و شیر نباشد. این مطالعه به منظور ارزیابی وقوع تب شیر، هیپوکلسمی تحت بالینی و بیماری های مرتبط با کلسیم در گاوهای شیری پر تولید انجام گرفت. بدین منظور نمونه ی خون 18 راس گاو شکم اول و 18 راس گاو چند شکم در دوره ی انتقالی از دو گاوداری با شرایط مدیریتی یکسان اخذ گردید. دام های مورد نظر از 21 روز قبل از زایش تا زمان زایش، جیره با کلسیم و فسفر محدود و در دوره شیردهی جیره با کلسیم و فسفر متناسب با نیاز تغذیه ای دریافت نمودند. میزان کلسیم، فسفر و منیزیم سرم خون با روش های معمول آزمایشگاهی اندازه گیری شدند. بر اساس نقطه برش کلسیم (8.5 میلی گرم در دسی لیتر)، هیپوکلسمی تحت بالینی در گاوهای شکم اول و چند شکم زایش در زمان قبل از زایش هر کدام 16.7 درصد و در زمان پس از زایش به ترتیب 11.1 و 16.7 درصد بوده است. فراوانی تب شیر، جفت ماندگی، متریت و جابه جایی شیردان در مجموع زایش های این دو گاوداری در یک دوره یک ساله به ترتیب 1.3، 12.6، 5.9 و صفر درصد بود. نتایج نشان می دهد، تعداد زایمان بر میزان فراوانی هیپوکلسمی تحت بالینی در زمان های قبل و بعد از زایمان در گاوهایی که از جیره با کلسیم و فسفر محدود در دوره ی انتظار زایش استفاده می کنند تاثیر معنی داری ندارد. همچنین جیره با کلسیم و فسفر محدود در دوره ی انتظار زایش بر پیش گیری از هیپوکلسمی بالینی بدون در نظر گرفتن تعداد زایمان موثر بوده است.

هدف از انجام مطالعه ی حاضر، ارزیابی اثر فصول مختلف سال (گرم و سرد) بر غلظت سرمی تستوسترون، در سگ های بومی منطقه ی اهواز بود. بدین منظور 6 قلاده سگ نر بالغ، سالم از نظر بالینی و در محدوده ی سنی 2-1.5 سال انتخاب شدند. سپس خون گیری در طول مدت 1 سال، اواسط هر ماه و در بازه ی زمانی ساعت 8.30 تا 11.30 صبح، از سگ ها به عمل آمد (72 نمونه). غلظت تستوسترون در نمونه های سرمی به دست آمده، به روش الایزا اندازه گیری گردید. نتایج به دست آمده با استفاده از روش آماری ANOVA با اندازه گیری تکراری و همبستگی پیرسون، مورد بررسی قرار گرفتند. در این مطالعه میانگین ± خطای استاندارد غلظت سرمی سالانه تستوسترون 4.5±1.8 ng/ml تعیین گردید. حداقل و حداکثر غلظت تستوسترون به ترتیب، 0.2 و 7.3 ng/ml به دست آمد. نتایج نشان داد که تغییرات سطح سرمی تستوسترون، به صورت قابل توجهی تحت تاثیر ماه نمونه گیری قرار گرفته بودند (P<0.0001)، به طوری که پایین ترین غلظت تستوسترون به میزان 1.7 ng/ml، در ماه های اردیبهشت و خرداد و حداکثر آن به میزان 6.7 و 6.8 ng/ml به ترتیب در ماه های دی و مرداد بوده است. میانگین غلظت تستوسترون در فصل گرم 4.12±0.25 ng/ml و در فصل سرد 4.87±0.16 ng/ml به دست آمد و تفاوت بین دو فصل از نظر آماری معنی دار بود (P<0.05). به طور کلی، متغیرهای مورد بررسی فصل، تاثیر بالقوه ای بر غلظت تستوسترون دارد، به گونه ای که دما و طول روشنایی روز، رابطه ی معنی دار منفی (دما P=0.001؛ R=-0.27، طول روشنایی روز P=0.013؛ R=-0.20) و میزان رطوبت، رابطه ی معنی دار مثبت (P=0.011؛ R=0.21) با غلظت تستوسترون (به جز مرداد ماه) در سگ های مورد مطالعه داشته است. در قسمت نتیجه گیری می توان بیان کرد که غلظت تستوسترون، تحت تاثیر فصل نمونه گیری قرار گرفته است.

خانواده ی شوریده ماهیان و گونه ی میش ماهی Argyrosomus hololepidotus به جهت داشتن پروتئین زیاد یکی از ارزشمندترین آبزیان خلیج فارس، دریای عمان و سواحل خوزستان می باشد. بافت های لنفاوی از مهم ترین بافت های بدن ماهیان می باشند که ارزیابی آن ها در بررسی وضعیت سلامت و بیماری دارای اهمیت است. ماهیان فاقد عقده ی لنفاوی هستند و بر خلاف پستانداران در حفره ی میانی استخوان های آن ها، بافت خون ساز وجود ندارد و لذا خون سازی به طور عمده در طحال و کلیه آن ها انجام می شود. در این پژوهش تعداد 6 قطعه میش ماهی از سواحل خلیج فارس تهیه گردید. از اندام لنفاوی طحال نمونه هایی به ضخامت حداکثر 5 میلی متر تهیه و در فرمالین بافر 10 درصد فیکس شدند. سپس برش هایی به ضخامت  6-5 mmآماده گردید و پس از رنگ آمیزی H&E، ساختار کپسول و بافت پارانشیم طحال مورد مطالعه بافت شناسی قرار گرفت. جهت تایید نتایج و یافته های این رنگ آمیزی، از سایر رنگ آمیزی های اختصاصی از قبیلPAS ، ماسون تری کروم و نقره نیز استفاده گردید. نتایج میکروسکوپیک نشان داد که ساختار بافتی پارانشیم طحال شامل پولپ سفید، پولپ قرمز، مراکز ملانوماکروفاژ و مویرگ های الیپسوئید بود. قسمت اعظم آن توسط پولپ قرمز و مویرگ های سینوزوئیدی مملو از گلبول های قرمز اشغال شده بود که نشان می دهد غالبا طحال در میش ماهی به عنوان یک منبع ذخیره ی خون می باشد.

آزمایش به منظور بررسی اثر پودر پوست سبز گردو بر پاسخ های ایمنی، با استفاده از 200 قطعه جوجه گوشتی انجام شد. جوجه ها به پنج گروه و هر گروه به 4 زیرگروه 10 قطعه ای تقسیم شدند. مقادیر صفر، 1، 2، 3 و 4 درصد پودر پوست سبز گردو به جیره اضافه شد. تزریق داخل عضلانی 0.1 میلی لیتر محلول 25 درصد گلبول قرمز گوسفند در روزهای 8 و 22 انجام شد و عیار پادتن IgG و IgM از طریق آزمایش هماگلوتیناسیون در روزهای 21، 28، 35 و 42 تعیین شد. در 42 روزگی، نمونه ی خون جمع آوری شد و سلول های قرمز و سفید خون شمارش شد و بعد از ذبح پرنده وزن چربی احشایی و اندام های احشایی تعیین گردید. در 21 روزگی عیار پادتن IgM تیمارهای 4 درصد پودر پوست سبز گردو (2.93) بیشتر از شاهد (2.12) بود (P<0.05). در 42 روزگی عیار پادتن IgG تیمارهای 4 (5.5)، 3 (5.25) و 2 درصد (4.81) پودر پوست سبز گردو بیش تر از شاهد (3.68) بود (P<0.05). نسبت هتروفیل به لنفوسیت و درصد هتروفیل در تیمار 4 درصد پودر پوست سبز گردو (به ترتیب 0.55 و 33.23) کم تر از شاهد بود (P<0.05). همچنین درصد لنفوسیت در تیمار 4 درصد پودر پوست سبز گردو (59.96) بیش تر از شاهد (56.87) بود (P<0.05). بالاترین درصد وزن نسبی بورس در تیمار 2 (0.17)، 3 (0.17) و 4 (0.16) درصد پودر پوست سبز گردو مشاهده شد (P<0.05). علاوه بر آن درصد وزن نسبی تیموس در تیمار 3 (0.59) و 4 (0.54) درصد پودر پوست سبز گردو بیش تر از شاهد بود (P<0.05). بنابراین با توجه به یافته های حاصل از این مطالعه افزودن پودر پوست سبز گردو به جیره می تواند سبب بهبود عملکرد ایمنی جوجه های گوشتی گردد.

پارگی های رباط صلیبی یکی از دلائل اصلی ایجاد لنگش در سگ ها می باشد و انتخاب تکنیک درمان آن کماکان واجد استاندارد مشخصی نشده و مورد بحث می باشد. هدف از انجام این مطالعه، ارائه ی تکنیک نوینی است که با استفاده از استحکام فاشیا لاتا و عبور آن از نقاط ایزومتریک معین مفصل زانو، پایداری دوطرفه ایجاد شود. تعداد 10 قلاده سگ نر بالغ از نژاد مخلوط با دامنه ی وزن بین 14 تا 20 کیلوگرم به طور تصادفی به دو گروه کنترل و درمان تقسیم شدند. در هر دو گروه تحت بیهوشی عمومی، رباط صلیبی قطع گردید. در گروه کنترل تثبیت به روش MRIT انجام شد. در گروه درمان پس از آماده سازی، نواری از ضخیم ترین قسمت فاشیا لاتا و ایجاد دو کانال در پروکسیمال درشت نی و دیستال ران، با عبور نوار فاشیا لاتا از کانال ها و بخیه کردن به قسمت جانبی کپسول مفصلی اقدام به تثبیت پارگی رباط صلیبی گردید. پارامترهای حرکت کشابی، لنگش، درد، دامنه ی حرکت، اندازه ی دور ران، تورم مفصل و استئوآرتریت در نمای رادیوگرافی، بصورت هفتگی تا 16 هفته مورد ارزیابی قرار گرفت. امتیازدهی به حرکت کشابی و لنگش در گروه درمان نسبت به گروه کنترل معنی دار نبود (P>0.05). در گروه کنترل، دامنه ی حرکت در مقایسه با گروه درمان نسبت به دامنه ی ثبت شده در زمان صفر، نزدیک تر بود. در هر دو گروه در ارزیابی تورم مفصل، روند کاهشی، پس از عمل در زمان های مورد مطالعه مشاهده گردید. هیچ شواهدی مبنی بر وجود استئوآرتریت در هر دو گروه وجود نداشت (P<0.05). درنتیجه، این تکنیک با دارا بودن بسیاری از ویژگی های دیگر تکنیک های ترمیمی، و قابل قیاس بودن با تکنیک MRIT روشی نوین برای درمان دائم پارگی های رباط ضربدری قدامی است. اگرچه به منظور ارائه ی کلینیکی این تکنیک، نیاز به مطالعات بیش تر است.

میاز جلدی در نوزادهای زنبورعسل Apismellifera L. توسط برخی از مگس های خانواده Calliphoridae ایجاد می گردد. این بیماری باعث عفونت کشنده در اواخر دوره شفیرگی می شود. در این بیماری شفیره ها بصورت در باز رویت شده و چشم های آن ها تغییر رنگ می یابد. این آلودگی در فروردین ماه سال 1394 در یکی از کلنی های کم جمعیت و دارای ملکه مسن متعلق به ایستگاه آموزشی و پژوهشی دانشکده ی دامپزشکی دانشگاه شهید چمران اهواز مشاهده گردید. به منظور بررسی و تشخیص قطعی، نمونه ها به آزمایشگاه منتقل و با توجه به مشاهدات بالینی و بررسی میکروسکوپی، میازیس جلدی در نوزادهای زنبورعسل تشخیص داده شد. نوزاد میری در حاشیه ی شان ها و خصوصا شان انتهایی به وقوع پیوسته و نوزاد سن اول پارازیتویید و همچنین حشره ی کامل مگس در حال پرسه زنی و لاروگذاری در کندو مشاهده گردید. درمان این آلودگی با حذف قاب های آلوده از کندو و سوزندان آن ها عملی گردید. اگرچه تاکنون هیچ روش قابل قبولی برای درمان آن توصیه نگردیده است، به نظر می رسد بهترین اقدام به کار بستن روش های محافظتی و پیش گیری های عمومی توصیه شده و حذف و معدوم سازی شان های آلوده با روش سوزاندن و مدفون کردن توام با آهک پاشی است. قرار دادن شان ها در فضای آزاد و استفاده از آن ها بدون هیچ گونه ضدعفونی قبل از استفاده، خطر آلودگی به این انگل را افزایش می دهد.