مقدمه: با توجه به اثرات منفي مصرف داروها، استفاده از گياهان دارويي در بين مردم رواج يافته است. جعفري از خانواده چتريان مي باشد که در طب سنتي اثرات متعدد درماني آن از جمله ضد اسپاسمي، مدر، قاعده آور ذکر شده است. هدف از اين کار بررسي مکانيسم مهاري عصاره الکلي بذر جعفري در طي دو مرحله از آزمايشات در حضور) L-NAME مهار کننده آنزيم نيتريک اکسايد سنتتاز) و محيط بدون کلسيم مي باشد.
روشها: به اين منظور عصاره بذر با اتانول 80% تهيه شد. در مرحله اول، قطعه ايلئوم به طول 2 سانتي متر از موشهاي صحرايي نر بالغ، نژاد Wistar، با وزن 225±25 گرم جدا و در حمام بافت حاوي محلول تايرود که به آن حبابهاي هوا وارد مي شد=37oc) دما، 7.4=PH) قرار داده شد و انقباضات ناشي از کلريد پتاسيم 60 ميلي مولار در حضور L-NAME با استفاده از ترانسديوسر ايزوتونيک و دستگاه Harvard Universal Oscillograph ثبت گرديد. سپس عصاره با غلظت هاي مختلف به حمام اضافه شد (0.1, 0.2, 0.3, 0.4, 0.5, 0.6, 0.7, 0.8 mg/ml) در مرحله دوم آزمايشات، بافت ايلئوم در محيط تايرود بدون کلسيم و پتاسيم بالا (60 ميلي مولار) قرار گرفت و در حضور هر يک از عصاره ها، غلظت هاي تجمعي از کلريد کلسيم (0.225, 0.45, 0.9, 1.8, 3.6 mM) به حمام بافت اضافه شد.
نتايج: نتايج آماري حاصل از آزمايشات اول نشان مي دهد که عصاره به صورت وابسته به غلظت و به طور قابل توجهي (P<0.001) انقباضات ناشي از کلريد پتاسيم را در حضور L-NAME کاهش مي دهد. نتايج آماري حاصل از آزمايشات دوم نشان مي دهد که عصاره به طور قابل توجهي (P<0.001) انقباضات ناشي از کلريدکلسيم را مهارمي کند.
نتيجه گيري: با توجه به نتايج فوق به نظر مي رسد که نوروترانسميتر نيتريک اکسايد در عملکرد مهاري عصاره نقشي ندارد و احتمالا عصاره بخشي از عملکرد مهاري خود را از طريق انسداد کانالهاي کلسيم وابسته به ولتاژ انجام مي دهد.