مقدمه: راديكال هاي آزاد به خصوص راديكال هاي اكسيژن نقش مهمي در روند بروز صدمه مولكولي، آسيب سلولي و اثرات پاتولوژيك ايفا مي كنند. تحقيقات بسياري جهت يافتن داروهاي آنتي اكسيدان كه به عنوان به دام اندازنده راديكال آزاد در ارگانيسم هاي زنده شركت مي كنند، انجام شده و اخيرا توجه زيادي به فعاليت آنتي اكسيداتيو طبيعي مي شود. خانواده نعناع داراي گياهاني با پتانسيل ضد راديكالي بالاست. از گياهان اين خانواده آويشن شيرازي (Zataria mudtiflora Boiss.) مي باشد كه در طب سنتي ايران داراي مصارف متعدد و گوناگوني است. اثرات دارويي اين گياه عمدتا به وجود فلاونوئيدها و ترپنوئيدهاي آن مربوط مي شود. اين مطالعه جهت بررسي فعاليت به دام اندازنده راديكال آزاد فراكشن هاي فلاونوئيدي بدست آمده از گياه انجام شده است.
روش ها: نمونه گياه آويشن شيرازي در بهار 1384 از بازار دارويي تهران خريداري و تعيين هويت شد. عصاره فلاونوئيدي بدست آمده از سر شاخه هاي هوايي گياه، توسط كروماتوگرافي ستوني با حلال هاي مختلف شسته شد و در نهايت 4 فراكشن حاوي فلاونوئيد كه هر كدام به معرف Natural Products پاسخ دادند، به دست آمد. فعاليت به دام اندازنده راديكال آزاد اين چهار فراکشن و نيز عصاره توتال به صورت اسپکتروفتومتريك از طريق تعيين مقدار كمي DPPH ارزيابي شد. كنترل مثبت بكار رفته فلاونوئيد روتين بود. فعاليت به دام اندازنده راديكال آزاد هر كدام از موارد مطالعه از طريق اندازه گيري معيار IC50 توسط نرم افزار Prism صورت پذيرفت.
نتايج: نتايج نشان داد آخرين فراكشن بدست آمده از ستون m توسط حلال متانول بهترين اثر را در بين فراكشن ها داشته (IC50=16/ml) و بعد عصاره توتال با IC50 =20 g/ml قرار دارد.
نتيجه گيري: به نظر ميرسد فراکشن شمارهعصاره توتال با 4 حاوي مواد موثرتري بوده که اثر آنتي اکسيداني بيشتر آن نسبت به ساير فراکشن ها و عصاره توتال را توجيه مي کند. اجزاي اين فراکشن براي تحقيقات بعدي و خالص سازي و بررسي اثر آنها پيشنهاد مي شود.