بررسی اثر زمانهای برداشت (صبح، ظهر، عصر) در دوره های مختلف رشد (قبل از گلدهی، هنگام گلدهی، بعداز گلدهی) بر میزان عملکرد ماده خشک و کمیت اسانس در گیاه دارویی نعناع فلفلی در استان مرکزی

استفاده از گياهان دارويي به منظور درمان با تاريخ زندگي انسان هم زمان بوده است. انسان در تمام دوران تاريخي چاره اي جز توسل به گياهان نداشت. اگر چه در نيم قرن گذشته استفاده از داروهاي شيميايي و سنتزي به شدت رواج يافت ولي به سرعت آثار زيان بار آنها بر زندگي آنها سبب گرايش مجدد به گياهان دارويي گرديد. گياه دارويي نعناع فلفلي گياهي است علفي با نام علمي Mentha Piperita، از خانواده نعناعيان پايا و داراي ساقه هائي با دو نوع خزنده و زيرزميني دارد برگهاي آن متقابل، بيضوي، نوک تيز، دندانه دار، کمي پوشيده از کرک، به درازاي 4 تا 7 سانتيمتر و به عوض 2 تا 3 سانتيمتر است. از کليه قسمتهاي هوائي اين گياه بوي معطر و مطبوع استشمام مي شود ولي اگر جويده شود، علاوه بر بوي اسانس، احساس خنکي نيز در مخاط دهان مي گردد. ساقه اين گياه، چهارگوش و به رنگ قرمز مايل به بنفش يا مايل به ارغواني است. گلهاي آن که در ماههاي مرداد و شهريور ظاهر مي گردند، رنگ گلي روشن يا کم و بيش ارغواني مايل به بنفش دارند. دانشمندان عقيده دارند دورگه بودن اين گياه صحيح است. يعني در واقع اين گياه يک دورگه طبيعي از2 گونه M.viridis و M.aquatica مي باشد. در اين طرح از گياه دارويي نعناع فلفلي که در مزارع دانشکده کشاورزي و منابع طبيعي دانشگاه آزاد اسلامي اراک کشت شده استفاده گرديد. قسمتي از مزرعه نعناع فلفلي جهت اجراي طرح جدا سازي شد وتيمارها ي آزمايشي شامل سه تاريخ برداشت (A) قبل از گلدهي، هنگام گلدهي و بعد از گلدهي مي باشد سه تيمار ساعت برداشت (B) صبح و ظهر و عصر که مجموعا 9 تيمار در سه تکرار مي باشد که مجموعا طرح فوق داراي 27 کرت بود. در اين آزمايش از طرح آماري فاکتوريل در غالب طرح پايه بلوکهاي کامل تصادفي استفاده گرديد. در نهايت با توجه به يادداشت برداري هاي انجام شده و اسانس گيري و تجزيه تحليل آماري مشخص شد بيشترين درصد و عملکرد اسانس در اندامهاي گياه نعناع فلفلي در برگها و کمترين درصد اسانس در ساقه ها موجود باشد و بهترين زمان برداشت نعناع فلفلي از نظر بيشترين درصد اسانس و ماده خشک در تيمار صبح و زمان گلدهي مي باشد.