روشهای مواجهه با عناصر فرهنگی بیگانه با بهره گیری از تعالیم قرآنی و سیره معصومان (ع)

در این نوشتار از موضوعات زیر سخن به میان می آید: اهداف طرح، ساختار و برخی و نتایج طرح، روش پژوهش.
اهداف: با توجه به اهمیت ارتباطات بین فرهنگی، شناخت روشها و الگوهای مبتنی بر قرآن و سیره معصومان (ع) در این باره، می تواند برای ما مفید باشد. لذا هدف کلی این طرح، شناخت روشهای مواجهه قرآن و معصومان (ع)‌ با عناصر فرهنگی (مثبت و منفی) زمان و بررسی مناظرات و گفتگوهای اسلام با این فرهنگهاست.
ساختار و برخی نتایج:
در مقدمه پژوهش حاضر به بررسی مفاهیم و واژگان مرتبط به فرهنگ و تعامل فرهنگی پرداخته شده است. در فصل اول با عنوان گفتگو و مواجهه فرهنگی در اسلام، اهمیت گفتگو و تعامل، مبانی گفتگو و تعامل، انواع گفتگوهای فرهنگی (به لحاظ مخاطب، روش و موضوع) اهداف گفتگوها و بالاخره روشهای گفتگو و مواجهه فرهنگی در اسلام مورد بررسی قرار گرفته است. در فصل دوم با عنوان، مواجهه قرآن و معصومان (ع) با عناصر فرهنگی بیگانه، به موضوعاتی چون: توجه به فرهنگ زمانه، فرهنگ گزینی، تایید و تثبیت فرهنگی، فرهنگ زدایی، روشهای تدریجی و در مقابل روش طرح ناگهانی، روشهای عملی و جایگزینی به عنوان روشهای مواجهه با عناصر فرهنگی بیگانه پرداخته شده و به برخی معیارهای اسلام در این مواجهه ها اشاره و به اصل پرداخته شده که اسلام به منظور هدایت و راهبری مردم، به تصحیح و تکمیل آداب و رسوم و باورهای زمان پرداخت و سیاست ویرانی این فرهنگها را پیش نگرفت بلکه با ابلاغ پیامهای هدایتی خود، با تایید قالب اصلی بسیاری از آداب و رسوم حاکم، مفاهیم و محتویات آنها را گاه حفظ یا دگرگون کرد و گاه تصعید بخشید و تعدیل و تغییراتی در آنها ایجاد کرد.
روش تحقیق: با توجه به اهداف طرح که بررسی مبانی نظری اسلام درباره موضوع گفتگو و مواجهه فرهنگی است. طبعا پژوهش جنبه توصیفی تحلیلی دارد و بر اساس روش اسنادی و کتابخانه های انجام پذیرفته و آیات و روایات و شواهدی از سیره معصومان از طریق مطالعه منابع تفسیری، روایی و تاریخی استخراج و تجزیه و تحلیل گردیده است.

Considering importance of intercultural relations, It is of benefit to us to recognize the Islamic policies based on the doctrines of Quran, Prophet Mohammad, and Infallibles. Therefore getting acquaintance with Islamic policies in confronting the other cultures, including positive and negative elements, is the basic object in the inquiry.
In the introduction the terminology of cultural studies has been explained.
In chapter one, entitled “Islamic policies in cultural Dialogue”, the importance, the foundation, and the various was of dialogue and interaction among cultures and civilizations in Islamic tradition have been discussed.
Chapter Two, entitled “Quran, the Prophet, the Infallibles confronting strange cultural elements” has discussed the issues like the consideration of the dominant of the each historical epoch, cultural choice, affirming some of the cultural elements of society, the conversation of cultural values. In this chapter we have tried to find Islamic criteria for encountering the other cultures.