بررسی اثر اولتراسوندتراپی (ماوراء صوت درمانی) بر ترمیم استخوان در خرگوش

هدف: در این پژوهش تاثیر اولتراسوند درمانی با فرکانس 1MHz و 3MHz بر افزایش سرعت ترمیم استخوان خرگوش از دیدگاه بیومکانیک و بافت شناسی مورد بررسی قرار گرفت.
نوع مطالعه: تجربی کلاسیک (Classic Experimental).
مواد و روشها: این بررسی بر روی 160 خرگوش آزمایشگاهی از نژاد Dutch-poland که حدود 4 تا 6 ماه سن و حدود 2 کیلوگرم وزن داشتند انجام گردید. هر خرگوش در بیهوشی کامل با شرایط استریل تحت عمل جراحی نقص جزیی استخوان تیبیا در هر دو اندام عقبی قرار می گرفت. اندام عقبی سمت راست به عنوان اندام آزمایش و اندام عقبی سمت چپ به عنوان اندام کنترل در نظر گرفته می شد. در واقع هر حیوان کنترل خود محسوب می گردید. حیوانات به روش کاملا تصادفی به دو گروه اصلی 80 سری تقسیم می گردیدند. گروه اول تحت درمان با فرکانس 1MHz و گروه دوم تحت درمان با فرکانس 3MHz قرار می گرفتند. هر یک از گروههای یاد شده به روش مشابه به 4 زیر گروه 20 سری برای هفته های اول تا چهارم تقسیم می گردیدند. نیمی از نمونه های هر گروه برای ارزیابی بیومکانیک و نیم دیگر برای ارزیابی بافت شناسی به کار گرفته شد. سایر ویژگی های اولتراسوند درمانی در هر گروه یکسان بوده و به این ترتیب بود: نوع Pulse 1:3 با دوز 0.1w/cm² به مدت 5 دقیقه در روز. روز جراحی روز صفر محسوب گردیده و از روز یک اندام عقبی سمت راست تحت اولتراسوند درمانی با فرکانس مشخص و دوز یاد شده قرار می گرفت. پس از طی دوره های زمانی مورد نظر یعنی 7، 14، 21 و 28 روز پس از جراحی حیوانات با استنشاق اتر در فضای بسته از بین می رفتند. سپس استخوان جهت ارزیابی بیومکانیک به طور کامل از حیوان جدا شده و تحت آزمون سه نقطه خمش قرار می گرفت جهت ارزیابی بافت شناسی نمونه تهیه شده از محل نقص استخوانی پس از ثبوت، دکلسیفیکاسیون و پردازش بافتی در پارافین قالبگیری شده و برش هایی به ضخامت 7 میکرون از محل ضایعه تهیه گردیده و به روشهای هماتوکسیلین – ائوزین و تری کروم ماسون رنگ آمیزی می گردید. سپس از دو روش توصیفی و کمی (میانگین رتبه ای توصیفی کال استخوانی) برای ارزیابی استفاده گردید.
یافته ها: نتایج این تحقیق نشان داد که اولتراسوند درمانی با فرکانس 1MHz تغییرات معنی داری را در حداکثر نیروی قابل تحمل، ظرفیت جذب انرژی، حداکثر توانایی خمشی و نیروی وارد بر استخوان در مرحله الاستیسیتی در روزهای 28 و 21 پس از جراحی ایجاد می کند در حالیکه در روزهای 7 و 14 پس از جراحی این اختلاف معنی دار نیست. میانگین رتبه توصیفی کال استخوانی به دنبال اولتراسوند با فرکانس 1MHz در روزهای 28 پس از جراحی اندام آزمایش افزایش معنی دار نسبت به اندام کنترل نشان می دهد.
اولتراسوند درمانی با فرکانس 3MHz باعث افزایش معنی دار حداکثر نیروی قابل تحمل، ظرفیت جذب انرژی و حداکثر توانایی خمشی در روز 7 پس از جراحی در اندام آزمایش نسبت به اندام کنترل می گردد. در سایر روزهای تحت بررسی این اختلاف معنی دار نیست. همچنین میانگین رتبه توصیفی کال استخوانی اگر چه در روز 7 در اندام آزمایش بیشتر از اندام کنترل بود ولی این اختلاف از نظر آماری معنی دار نبود.
نتیجه گیری: اولتراسوند درمانی با فرکانس 1MHz در هفته سوم و چهارم و با فرکانس 3MHz در هفته اول پس از ایجاد نقص جزیی استخوان باعث افزایش توان بیومکانیک و خواص بافتی استخوان تیبیا خرگوش می گردد.

Extremity of each rabbit was treated by ultrasound therapy with mentioned specialties After this period rabbits were killed by ether and mechanical test were done in three point bending manner. For histobgical study, specimens were placed in formal–saline and were embedded by paraffin subsequently. After then they were sectioned at 7µm and were stained Haematoxyline & Eosine and masons trichrome. Descriptive ranks (grades) and qualitative method were used for histological study.
Results: findings of this research indicated that:
Ultrasound therapy with 1MHz frequency caused significantly increase in F-max. Energy absorbed capacity, Ultimate bending strength, force at elasticity and mean descriptive rank in experimental extremity on 21 and 28 days after surgery.
Ultrasound therapy with 3MHz frequency caused significantly increase in F-max, Energy absorbed capacity, Ultimate bending strength in experimental extremity on 7 day after surgery.
Conclusion: Ultrasound therapy with 1MHz frequency on third and forth weeks after surgery (DHPO) and with 3MHz frequency on first week after surgery may cause. Significantly increase in biomechanical and histological tibia bone properties in rabbits.