چکیده: در ناحیه اطراف چابهار حدود 10 گل فشان وجود دارد که از این مجموعه 4 گل فشان مورد مطالعه قرار گرفته است. گل فشانها گازهای پرفشار در حال فورانی هستند که همراه آب، گل، خرده سنگ ها و گاهی اوقات نفت مایع از مجاری که به سطح زمین راه پیدا کرده اند، خارج می شوند. معمولا گل فشان ها در مناطقی گسترش می یابند که طبقات زیرزمینی از رسوبات تخریبی کم مقاومت و بهم ناپیوسته مثل سیلت و رس تشکیل شده باشند. این قبیل رسوبات در ناحیه مطالعاتی که بخشی از زون مکران محسوب می شود گسترش زیادی دارند. گل فشان ها می توانند در مطالعات اکتشافی بعنوان راهنما و دال بر وجود مخازن نفت و گاز محسوب شوند. سیالاتی که از زیرزمین نشات می گیرند، می توانند مواد معدنی را در خود حل کرده و در جاهای مناسب ته نشین نمایند و ذخایر معدنی مهمی را بوجود آورند.
با توجه به موارد فوق و جهت شناسایی چگونگی تشکیل این گل فشان ها و کاربردهای آن مطالعاتی مقدماتی در دستور کار قرار گرفت.
در فاز مطالعاتی انجام این پژوهش، ضمن مطالعه منابع و مراجع موجود در ارتباط با گل فشان ها، زمین شناسی ناحیه مورد مطالعه نیز مورد بررسی اجمالی قرار گرفت. سپس در فاز اجرایی ضمن بازدید صحرایی از چهار گل فشان نافک، عین، بربرک و سندمیرثوبان نمونه برداری های لازم انجام شد که سه نمونه جهت آنالیزهای عنصری و کانی شناسی به آزمایشگاه ارسال شد. در فاز نهایی مطالعه، با جمع بندی مطالعات دفتری و صحرایی و بررسی داده های ژئوشیمایی منشا چگونگی تشکیل این گل فشان ها مورد بررسی قرار گرفت.
بنظر می رسد فرورانش پوسته اقیانوسی عمان به زیر پوسته قاره ای مکران عامل اصلی خروج گاز بهمراه آب و گل از زیرزمین بطرف سطح و برونزد تشکیلات گلی بصورت گل فشان باشد.
این گل فشان ها فاقد مواد معدنی مهم بوده لیکن در محدوده مورد مطالعه می توان نسبت به اکتشاف و پی جویی مواد معدنی از قبیل وانادیوم، گالیوم و نیز روبیدیوم امیدوار بود.
کلیدواژگان:
|