تاثیر قرآن کریم بر ادبیات منظوم معاصر فارسی

تجلی کلام الهی در شعر مایه ی طراوت، عمق و استواری آن می شود، هر اثر ادبی به اندازه ی ارتباطش با زیبایی های معنوی قرآن شانس ماندگاری پیدا می کند و هر قدر اثر ادبی از مفاهیم متعالی پربارتر باشد قدرت نفوذ و تاثیر گذاری آن بیشتر می شود. در دوره ی معاصر شاعرانی مانند قیصرامین پور، موسوی گرمارودی، طاهره صفارزاده، سهراب سپهری واحمد عزیزی تلاش کردند با خلق آثاری ارزشمند ماندگار شوند. در دوره ی معاصر با توجه به تغییرات و تحولات اساسی که پس از قرنها سکوت در صحنه ی حاکمیت جامعه و به تبع آن فرهنگ و ادب رخ داد، شکوفایی تجلیات قرآنی در شعر شاعران بازتاب گسترده تری یافت. تجلیات قرآنی در آثار ادبی شاعران معاصر گاه به وسیله ی تضمین، حل و درج و اقتباس صورت می پذیرد و گاه با بهره گیری از تلمیح، اشاره، تصویرآفرینی و استفاده ی مفهومی مشاهده می شود آثار شاعران دوره ی، « انقلاب اسلامی» به دلیل ویژگی های منحصر به فرد از جمله تحولات فرهنگی عمیق که پس از انقلاب روی داد و حماسه دفاع مقدس و همچنین دستمایه هایی که از دوره ی مشروطه و فترت وجود داشت پیوندی ملکوتی پیدا کرده است. تخیل های سحرآفرین با تصویرآفرینی های شگفت، زبانی نو وحیرت انگیز پدیدآورده است. زبانی که به ظاهر ساده و روان است ولی به دلیل روح و جان آسمانی دست نیافتنی است. آیات قرآن کریم بیشتر در شعر شاعران دو دوره ی مشروطه و انقلاب اسلامی تجلی یافته است شاعران بزرگی مانند اقبال، ادیب، بهار، پروین در دوره ی مشروطه از اثر پذیرترین شاعران معاصر از قرآن هستند. شعر شهریار در دوره میانی شاید به تنهایی بیش از همه ی شاعران این دوره از تجلیات قرآنی بهره مند است. در دوره ی مشروطه به دلیل تحصیلات سنتی و در عین حال عمیق دینی، قرآنی؛ شاعران از محفوظات قرآنی بیشتری برخوردارند از این رو از انواع تجلیات قرآنی، اقتباس و تضمین از بسامد بالاتری برخوردار است. در دوره ی میانی، با ورود شعر نو و در اواخر شعر سپید، ما شاهد اثر پذیری شاعران در شکل ساختاری و نحوی هستیم شعر انقلاب اسلامی بسیار قرآنی تر از گذشته است. و انواع تجلیات در آن بیش از دوره های گذشته نمود پیدا کرده است. قرآن کریم مضامین متنوع و گوناگونی دارد، که در این پژوهش به تفکیک آورده ایم: توحید، نبوت، امامت، عدل، معاد، احکام دینی، اخلاق، آفرینش ومضامین دیگر. قصص قرآن و داستان انبیاء در شعر و ادب فارسی بسامد بالایی دارد. الحمد للّه ربّ العالمین.