چکیده: هندوانه ابوجهل که به حنظل معروف است دارای خواص مسهل بسیار قوی است. تجویز دوز بالای این داروی گیاهی موجب اسهال دلپیچه دردناک و در دوز بالاتر موجب اسهال خونی در انسان می شود. هندوانه ابوجهل را بسیاری از عطاری ها به بیماران دیابتی جهت کاهش قند خون تجویز می کنند ولی اطلاعات علمی بالینی معتبر روی اثر ضد دیابتی و سمیت این گیاه وجود ندارد. در این طرح هدف بررسی اثر ضد دیابتی، عوارض جانبی و سمیت هندوانه تلخ روی بیماران دیابتی نوع دوم است.
دو گروه 25 نفری بیماران دیابتی نوع دوم به شکل تصادفی به مدت 2 ماه تحت درمان با هندوانه ابوجهل و دارونما قرار گرفتند. گروه اول علاوه بر داروهای خوراکی معمول خود، یک کپسول 100 میلیگرمی هندوانه ابوجهل سه بار در روز همراه با غذا و گروه دوم به طور مشابه کپسول دارونما دریافت کردند. بیماران هر دو گروه از نظر میزان مارکرهای سرولوژیکی از قبیل میزان هموگلوبین گلیکولیزه خون و میزان قند، کلسترول، LDL، HDL، تری گلیسرید،SGOT ،SGPT ، ALK، BUN،Creatinine خون در حالت ناشتا قبل و درپایان مطالعه آزمایش شدند.
در گروه هندوانه ابوجهل میانگین میزان HbA1C خون به طور معنی داری از 10.36 درصد به 9 درصد کاهش یافت. در گروه دارونما میانگین میزان هموگلوبین گلیکولیزه خون قبل و بعد از درمان ثابت بود. در گروه هندوانه ابوجهل میانگین میزان قند خون ناشتا قبل از درمان 189.24 میلیگرم در دسی لیتر بود که بعد از 2 ماه درمان این میزان به طور معنی داری به 173.92 کاهش یافت. در بیماران گروه دارونما میانگین میزان قند خون ناشتا قبل و بعد از درمان تغییر معنی داری نداشت.
نتایج طرح نشان می دهد تجویز میزان 300 میلی گرم در روز هندوانه ابوجهل به بیماران دیابتی نوع دوم موجب کاهش میزان HbA1C قندخون در این بیماران شد. تجویز این میزان دوز به مدت 2 ماه به این بیماران بدون هیچ گونه عوارض جانبی گوارشی، کبدی و کلیوی بود. جهت اطمینان بیشتر آزمایش این دوز هندوانه ابوجهل روی تعداد زیادتری بیمار در مدت طولاتی تر پیشنهاد می شود.
|