چکیده: یکی از مباحث مهم و کاربردی در اقتصاد کلان، بحث تاثیر تورم بر درآمدهای حقیقی مالیاتی است. مطابق ادبیات اقتصادی موجود چنانچه وقفه های جمع آوری مالیات ها طولانی و سیستم مالیاتی انعطاف ناپذیر باشد، تورم موجب کاهش درآمدهای حقیق مالیاتی خواهد شد که به اثر تانزی معروف است.
این طرح دیدگاه فوق را با استفاده از داده های فصلی دوره 1379:4- 1360:3 و با بهره گیری از روش های جدید اقتصادسنجی برای اقتصاد ایران به بوته آزمون گذارده است. نتایج تخمین به روش OLS نشان می دهد که طول وقفه های مالیاتی بلندمدت 23 ماه و کشش درآمدهای مالیاتی نسبت به سطح عمومی قیمت ها بیش از واحد بوده است. لیکن بر اساس روش MIE طول وقفه های مالیاتی برای دوره جنگ 10 ماه و در حالت عادی 16 ماه بوده و کشش قیمتی درآمدهای مالیاتی کمتر از واحد برآورد شده است. در کوتاه مدت، طول وقفه مالیاتی 18 ماه برآورد شده و از طرف دیگر تورم موجب کاهش درآمدهای اسمی مالیاتی شده است. از این رو استدلال می شود که در اقتصاد ایران تاثیر تانزی در کوتاه مدت قوی تر از دراز مدت عمل کرده و موجب کاهش درآمدهای حقیقی مالیاتی شده است. ضمن اینکه تورم درآمد حقیقی مالیات های مستقیم را به مراتب بیشتر از درآمد حقیقی گروه مالیات های غیرمستقیم کاهش داده است.
|