چکیده: با توجه به سیاست جهاد دانشگاهی در امور پژوهشی و درمانی که پرداختن به مقولات فوق تخصصی و بین رشته ای این مجلد حاصل بررسی های انجام یافته در خصوص نحوه راه اندازی «درمانگاه تخصصی درد» در معاونت پژوهشی جهاد دانشگاهی علوم پزشکی ایران است.
با توجه به لزوم راه اندازی این درمانگاه ابتدا مطالعاتی در خصوص تاریخچه و شکل گیری این نوع درمانگاه صورت گرفت سپس با همکاری انجمن درد ایران و مکاتبه با انجمن بین المللی مطالعات درد و هم چنین استفاده از نظرات متخصصین مختلف و برگزاری جلسات متعدد طرح کلی تاسیس درمانگاه درد به صورت حاضر تهیه گردید.
درمانگاه چند تخصصی درد عبارت است از: مجموعه ای هماهنگ از متخصصین رشته های پزشکی که بیمار دارای درد مزمن را به صورت مشترک ویزیت می نمایند و جهت درمان وی برنامه خاصی را پیشنهاد می کنند که تحت نظر همان درمانگاه انجام یابد. همانگونه که در گزارش آمده است این درمانگاه تخصصهای خاصی را طلب می کند. لیکن با توجه به اینکه هیچ گونه طرحی در مورد نحوه شکل گیری درمانگاه چند تخصصی وجود ندارد، لازم است شیوع بیماریها در هر منطقه، سیستم بهداشتی- درمانی آن منطقه، وجود متخصصین مختلف و هم چنین سازمان یا سازمانهای حمایت کننده در نظر گرفته شود. با توجه به موارد فوق درمانگاه چند تخصصی درد عبارت است از مجموعه ای از تخصصهای روماتولوژی- جراحی اعصاب- روماتولوژی- بیهوشی- روانپزشکی- نورولوژی- ارتوپدی- توانبخشی که علاوه بر ویزیت بیمار ارجاع شده از سوی پزشک مقیم در درمانگاه و ارایه طرح درمانی خاص وی در خصوص نحوه پیشرفت برنامه درمانی ارایه شده نیز نظارت دارند. در این نوع درمانگاه علاوه بر تخصصهای یاد شده بخشهای فیزیوتراپی- کار درمانی- روان درمانی و رفتار درمانی جهت انجام برنامه های درمانی و بخشهای رادیولوژی و آزمایشگاه جهت انجام امور پاراکلینیکی فعالیت خواهد نمود.
شایان ذکر است که حضور کلیه تخصصهای فوق الذکر الزامی نمی باشند لیکن جهت بررسی چند بعدی (Multidisciplinary) درد حضور سه متخصص در این درمانگاه ضروری است. حیطه کار این درمانگاه برابر با مجموع حیطه فعالیت متخصصین حاضر می باشد.
همانگونه که به تفضیل در طی گزارش اشاره شده است این درمانگاه می تواند با ارایه خدماتی مناسب به بیماران ضمن کاهش در میزان مصرف دارو و هزینه ها باعث تاثیرات بالینی مناسب تر شده و وضع روحی و جسمی بیمار را بهبود بخشد.
خاطر نشان می سازد که اولین درمانگاههای مشابه با عنوان کلینیک درد (Pain clinic) بعد از جنگ جهانی دوم در دیگر کشورها تجربه شده است و هم اینک در اغلب کشورها این نوع درمانگاهها (Multidisciplinary) فعالیت داشته و اطلاعات خود را در گردهمایی ها مبادله می نمایند. با این وجود ضمن اینکه هیچگونه سیستم مشابه در داخل کشور وجود ندارد علی الظاهر آیین نامه خاصی نیز جهت تاسیس این گونه مراکز تدوین نشده است، امید است که با تدوین آیین نامه تاسیس و راه اندازی این گونه مراکز در داخل کشور، گامی کوچک در کاهش آلام مردم کشور خود برداریم.
|