چکیده: بشر از همان روزگاران گذشته برای نجات و رهایی خود از چنگال کمبود مواد غذایی در برابر ازدیاد جمعیت به منابع طبیعی توسل جست و درصدد استفاده صحیح و بیشتر از منابع طبیعی و نگهداری آن بر آمد. نظر به اهمیتی که مراتع مملکت برای تعلیف دام و نگهداری خاک و آبخیزداری و غیره دارند شایسته است بیش از آنچه تا بحال بدان توجه شده مورد دقت و توجه و مراقبت قرار گیرند مراتع نه تنها تولید غذای دام و نهایتا تولید غذای بشر را به عهده دارند بلکه مصارف جنبی از قبیل مصارف دارویی، صنعتی و غیره را هم بدنبال دارند. گیاه باریجه (Ferula gummosa Boiss) یکی از گیاهان مهم صنعتی و دارویی و مرتعی و معطر مناطق کوهستانی و ییلاقی ایران است. صمغ گیاه باریجه در چسباندن سنگهای قیمتی مانند الماس و زیورآلات، صنایع عطرسازی، داروسازی تهیه آنتی بیوتیکها، تولید داروهای ضد تشنج، ضد کرم معده، صنایع پلیمرسازی و تهیه حشره کشهای نباتی و موش کشها مصارف عمده ای دارد. گیاه باریجه در طبیعت از طریق بذر تکثیر می گردد با توجه به پایین بودن درصد قوه نامیه بذور آن و محدودیتهای طبیعی زادآوری آن و بهره برداری و استحصال بی رویه شیره این گیاه (بطور متوسط سالانه 200 تن) طی سالهای اخیر موجب شده که نسل گیاه باریجه در بسیاری از مراتع کشور از جمله مناطق اخلمد خراسان، کوههای بینالود نیشابور، ارتفاعات شکارچال گرمسار و آباده فارس روبه انقراض باشد لذا انجام تحقیقات گسترده درباره مسایل زراعی و بررسی شیوه های مناسب تکثیر و ازدیاد این دارای اهمیت خاصی می باشد.
|