زمينه و هدف: نمايه توده بدني مادر و ميزان افزايش وزن دوران بارداري نقش مهمي در نتيجه بارداري دارد. در مطالعات مختلف ارتباط بين شاخص توده بدني اوليه و افزايش وزن دوران بارداري مادر با عوارض نوزادي مانند وزن پايين تولد، نوزاد نارس و عوارض مادري ماننده پره اكلامپسي مورد بررسي قرار گرفته است. اين مطالعه به منظور تعيين ارتباط ميان نمايه توده بدني و وزن گيري طول بارداري با عوارض مادري و جنيني در بيماران بستري شده در مركز آموزشي- درماني دزباني گرگان انجام شد.
روش بررسي: در اين مطالعه تحليلي مقطعي كه طي يك سال در مركز آموزشي- درماني دزباني گرگان انجام شد، 350 زن باردار وارد مطالعه شدند. متغيرهايي مانند سن مادر، شاخص توده بدني در ابتداي بارداري، افزايش وزن بارداري و عوارض مادري- جنيني (پره اكلامپسي، پارگي زودرس كيسه آب، زايمان زودرس، ماكروزومي) در فرم ثبت اطلاعات درج شد. داده ها پس از كدبندي به وسيله نرم افزار آماري SPSS وارد رايانه شده و براي تعيين ارتباط بين داده ها از آزمون كاي اسكوئر استفاده شد.
يافته ها: بيشترين ميزان افزايش وزن كمتر از حد طبيعي در BMI كمتر و مساوي 19.8 kg/m2 و بيشترين ميزان افزايش وزن بيش از حد طبيعي در BMI بيشتر از 29 kg/m2 مشاهده شد. وقوع زايمان زودرس با BMI مادر ارتباط آمار معناداري داشت (P<0.05)، اما ارتباطي بين افزايش وزن طي دوران بارداري و زايمان زودرس ديده نشد. ميزان وقوع پارگي زودرس كيسه آب و وزن هنگام تولد نوزادان با BMI مادر و نيز افزايش وزن دوران بارداري ارتباط معناداري نشان داد (P<0.05). ميزان وقوع پره اكلامپسي با BMI اوليه مادر ارتباط معناداري نشان نداد، اما با افزايش وزن دوران بارداري به طور معناداري ارتباط داشت (P<0.05).
نتيجه گيري: غير طبيعي بودن شاخص توده بدني مادر در ابتداي بارداري و ميزان وزن گيري در دوران بارداري مي توانند منجر به عوارضي در مادر و جنين گردند. وزن گيري بيش از حد و كمتر از حد استاندارد، با توجه به شاخص توده بدني اوليه مادر، هر دو مي توانند يك بارداري طبيعي را عارضه دار نمايند.