زمينه: تغذيه صحيح يكي از مهم ترين مباحث در همه دوران هاي زندگي به خصوص دوران بلوغ دختران است. يكي از اولويت هاي آموزش پزشكي، بهبود و اثر بخش بودن آموزش تغذيه در دوران بلوغ در مقطع راهنمايي دختران مي باشد.
هدف: اين تحقيق با هدف شناسايي موثرترين روش آموزش، از بين روش هاي سخنراني، بازي و ايفاي نقش جهت آموزش تغذيه در دوران بلوغ انجام شد.
روش کار: در اين مطالعه نيمه تجربي، به طور تصادفي 6 کلاس اول راهنمايي دختران (جمعا 174 دانش آموز) از 4 ناحيه آموزش و پرورش شهر مشهد شرکت کردند. اين شش کلاس به صورت تصادفي به سه گروه آموزشي شامل سخنراني، بازي و ايفاي نقش اختصاص يافتند و هر گروه در دو جلسه آموزشي مربوط به خود شرکت کردند. آگاهي و عملكرد دانش آموزان قبل، بلافاصله و يك ماه پس از آموزش به وسيله پرسشنامه و چك ليستي که روايي و پايايي آن مورد تاييد قرار گرفته بود، سنجيده شدند.
يافته ها: بر اساس يافته ها، ميانگين (انحراف معيار±) نمره آگاهي بلافاصله بعد از آموزش در گروه سخنراني 9/49 (±11.5)، در گروه بازي 57 (±8.9) و در گروه ايفاي نقش 61 (±12) به دست آمد كه به ترتيب 20.1 (±11.6)، 29 (±11) و 30.5 (±11.5) نمره نسبت به قبل از آموزش، افزايش معني داري داشته است. ميانگين نمره آگاهي بلافاصله و يک ماه بعد از مداخله در هر سه گروه، تفاوت معني داري را نشان داد (p=0.0001). ميزان آگاهي در دو گروه ايفاي نقش و گروه بازي افزايش بيشتري نسبت به گروه سخنراني داشته است. همچنين ماندگاري عملكرد در گروه ايفاي نقش به طور معني داري بيش از سخنراني و بازي بود (p=0.0001).
نتيجه گيري: با توجه به يافته هاي پژوهش توصيه مي گردد در برنامه آموزش بهداشت مدارس، خصوصا آموزش تغذيه دوران بلوغ از روش هاي پوياتر و موثرتري همچون بازي و به ويژه ايفاي نقش، متناسب با اهداف رفتاري آموزشي كه مشاركت فعال فراگيران را در فرآيند آموزش فراهم مي كند استفاده شود، تا علاوه بر افزايش بازده آموزشي، موجب ماندگاري بيشتر اثرات آموزش بر آگاهي و عملكرد دانش آموزان گردد.