ارزيابي يك مدل فرآيندي فرسايش خاك براي سه خاك انتخابي از ايران

هيرساين و رز (1991) براي فرسايش ناشي از اثر بارندگي مدلي فرآيندي ارايه داده اند. مدل آنها براي شرايطي ايجاد شده که نيروي برشي جريان سطحي ناچيز بوده و رواناب تنها نقش انتقال ذرات جدا شده توسط برخورد قطرات باران را بر عهده دارد. در اين تحقيق حاضر به منظور بررسي برخي مفاهيم و کارآيي اين مدل، سه نوع خاک با خصوصيات کاملا متفاوت با استفاده از يک سيني پاشمان 35 x 30 x 10 سانتي متري زهکش دار تحت بارندگي با شدت هاي مختلف (100 – 25 ميلي متر در ساعت) قرار گرفت. شبيه سازي باران با استفاده از يک دستگاه شبيه ساز با نازل منفرد جارويي انجام شد که قطر قطرات آن 1.5 ميلي متر و انرژي جنبشي آن مشابه باران هاي طبيعي است. نتايج نشان داد که مدل هيرسايت و رز با معرفي ضرايب جدايش پذيريa ، جدايش پذيري مجدد a_d و ترسيب پذيري f به خوبي مي تواند حساسيت خاک هاي مختلف به فرسايش توصيف نمايد. هر چند که اين مدل قادر نيست شکستن خاکدانه ها و افزايش نمايي غلظت رسوبي را که در مورد يکي از سه خاک مورد برسي در شدتهاي بالاي بارندگي رخ داد، توصيف نمايد. همچنين بررسي رابطه بين ظرايب جدايش پذيري با عمق آب رابطه فرضي مطرح شده در مدل را تاييد نکرد. ارزيابي مدل نيز نشان داد که مدل مورد بررسي تمايل به بيش برآورد مقادير کوچک و کم برآورد مقادير بزرگ دارد، هر چند که ميانگين غلظت روسب برآوردي تطابق نسبتا خوبي با ميانگين غلظت رسوب اندازه گيري شده براي مجموعه داده هاي هر خاک داشت.