ارزيابي شاخص هاي متابوليك در پلاكت هاي پولد نگهداري شده به مدت 5 روز

سابقه و هدف: پلاكت ها يكي از اجزاي مهم خون هستند كه در روند فعاليت هاي هموستاز نقش به سزايي دارند. در اين مطالعه شاخص هاي متابوليك پلاكت هاي متراكم پولد شده كه به مدت 5 روز نگهداري شده بودند مورد بررسي قرار گرفت.
مواد وروش ها: پلاكت هاي متراكم با عمل سانتريفوژ در دو مرحله تهيه شدند و تا زمان آزمايش در دماي 22 درجه سانتي گراد روي دستگاه روتاتور قرار گرفتند. 4 پولد پلاكتي كه هر كدام شامل 5 واحد پلاكت متراكم بود، آماده گرديد. شمارش پلاكت، لاكتات دهيدروژناز، غلظت گلوكز، غلظت لاكتات، pH ، فشار اكسيژن (PO₂)، فشار دي اكسيد كربن (PCO₂)، درصد اشباع اكسيژن (O₂ sat) نسبت گاز اكسيژن به دي اكسيد كربن (O₂:CO₂)، در روز اول (پلاكت هاي تازه) و روز پنجم (پلاكت هاي نگهداري شده) مورد ارزيابي قرار گرفت. جهت تجزيه و تحليل اطلاعات از نرم افزار SPSS 10 و آزمون ويل كوكسون (Wilcoxon) استفاده شد.
يافته ها: مطالعه انجام شده از نوع تجربي بود. ميانگين شمارش پلاكت در 4 پولد پنج تايي در روز اول حدود 2.7´10¹¹ بود در صورتي كه ميانگين شمارش پلاكت در 4 پولد پنج تايي نگهداري شده به مدت 5 روز، 2.1´10¹¹ بود. واحد هاي پولد پلاكتي نگهداري شده كاهشي در حدود 10%- 5% را در مقايسه با واحدهاي پولد پلاكتي تازه نشان دادند كه حكايت از نابودي پلاكت ها در طول مدت نگهداري بود. pH تمام پولدهاي پلاكتي در حدود ثابتي باقي ماند، اختلاف pH نمونه هاي روز اول و روز پنجم بسيار اندك بود و همگي در حدود pH فيزيولوژيك قرار داشتند. كاهش فشار اكسيژن نسبت به فشار دي اكسيد كربن فوق العاده كمتر بود. نسبت گاز اكسيژن به دي اكسيد كربن در روز اول برابر با 2.7 و اين نسبت در روز پنجم برابر 3.6 بود. غلظت آنزيم هاي لاكتات دهيدروژناز و لاكتات در روز پنجم مقدار كمي افزايش پيدا كردند و سطح گلوكز به طور تدريجي از 24.8 تا 21.5 ميلي مول در ليتر كاهش پيدا كرد.
نتيجه گيري: نتايج به دست آمده در اين پژوهش نشان مي دهد كه با انتخاب يك كيسه مناسب جهت نگهداري پلاكت، مي توان غلظت لاكتات دهيدروژناز و لاكتات را به حداقل رساند و درصد اكسيژن به دي اكسيد كربن را حتي بعد از مدت زمان 5 روز، در مقدار بالاتري نسبت به روز اول نگه داشت. اين خود يكي از عوامل مهم در حفظ و نگهداري پلاكت با كيفيت مناسب است.