بيان مساله: متاسفانه، تعدادي از کودکان کشورمان به دلايلي گوناگون، مانند بيماري هاي ارثي، رواني، حوادث دوران بارداري، سن پدر و مادر و ازدواج هاي خانوادگي به عقب ماندگي ذهني و جسمي دچار بوده؛ که انجام خدمات دندانپزشکي براي آنان به صورت معمول کاري دشوار است.
هدف: هدف از ساخت دستگاه نگهدارنده جسماني، که در دانشکده دندانپزشکي دانشگاه علوم پزشکي شيراز طراحي شده است، امکان پذير کردن انجام خدمات دندانپزشکي براي اين گونه کودکان بوده و آساني و کارايي درمان از نظر دندانپزشکان و پدر و مادر کودک ارزيابي مي گردد.
شرح مقاله: در اين نوشتار انواع گوناگون دستگاه نگهدارنده جسماني از گونه ابتدايي آنها تا انواع تکامل يافته امروزي بررسي و ارزيابي شده و برتري ها و معايب هر يک سنجيده مي شود. پس از طراحي و ساخت دستگاه نگهدارنده جسماني، که در حقيقت، آميزه اي از دستگاه هاي ارايه شده پيشين به وسيله کارخانه هاي معتبر جهان است، ميزان کارايي و آساني کار دندانپزشکي، از ديد دو گروه دندانپزشکان و پدر و مادر بيمار به وسيله پرسشنامه ارزيابي مي شود. بيماران، از نظر ميزان ناتواني رده بندي شده و مواردي، چون امکان دسترسي بهتر به محيط دهان، پايين آوردن زمان لازم براي درمان، آساني بيشتر انجام خدمات دندانپزشکي، کاهش احتمال ايجاد آسيب به بيمار و سرانجام، بهبود کيفيت خدمات دندانپزشکي در 20 کودک ناتوان با سرپرستي موسسه خيريه نرجس شيراز، که با وسيله ياد شده، درمان دندانپزشکي براي آنان انجام شده، ارزيابي گرديده و با 20 کودک ناتوان مقايسه گرديد، که به صورت عادي درمان شده بودند.
نتيجه گيري: در کل، مي توان گفت، که استفاده از ابزار محدود کننده جسماني با پيشرفتي، که در طراحي و ساخت آنان انجام گرفته، امري بسيار موثر و کمک کننده در درمان دندانپزشکي کودکان ناتوان به شمار آمده و به اين ترتيب، راحتي و رضايت بيشتر کودک، پدر و مادر و سرانجام خود دندانپزشک، با مهار بهتر بيمار بر روي صندلي دندانپزشکي فراهم آورده مي شود. با ساخت اين وسيله در دانشکده دندانپزشکي دانشگاه علوم پزشکي شيراز، که آميزه اي از ابزارهاي ساخته شده پيشين بوده، تلاش گرديده است تا با از ميان بردن نارسايي ها و کمبودهاي موجود در ابزارهاي پيشين، کارايي، راحتي و آساني بيشتر در مهار جسماني بيمار فراهم گردد. اين هدف ها، در ارزيابي کلي به عمل آمده از اين وسيله، به خوبي برآورده گرديده است.