مقياس هاي شاعرانه، يكي از آرايه هاي زيباي ادبي است كه تاكنون ناشناخته مانده و كمتر كسي به واجست آن پرداخته است. اين آرايه ادبي در دستور زبان فارسي هم چندان مورد بررسي قرار نگرفته است. برخي دستورنگاران متوجه آن شده و از آن با عنوان هاي وابسته هاي عددي، روشنگر، صفت شمارشي مركب، مميز، رابط هاي كلي عددي ياد كرده اند.
در اين مقاله، به بررسي مقياس هاي شاعرانه از قرن پنجم تا قرن دوازدهم، سبك خراساني تا سبك هندي پرداخته شده است.
فراواني اين مقوله دستوري و آرايه ادبي، بيشتر در شعر قالب صائب تبريزي و بيدل دهلوي، دو شاعر نماينده حوزه هاي اصفهان و هند، در شعر قرن يازدهم و دوازدهم مي باشد.