در اين مقاله، پس از اشاره اي كوتاه به شكل هاي مختلف تمثيل، در باب نخستين و مهم ترين سرچشمه هاي تكوين و توسعه انواع تمثيل سخن گفته شده است.
هر تمثيل مي تواند منابع شكل گيري گوناگوني داشته باشد. «اسطوره»، «رويا» و برخي از موضوعات «فرهنگ عامه» همچون قصه ها، ترانه هاي عاميانه، افسانه هاي تمثيلي و امثال، ارتباط نزديكي با تمثيل دارند و در بسياري از موارد صورت ظاهر تمثيل ها برگرفته از اين سرچشمه هاست. بر اين اساس، نگارنده، ضمن اشاره به نمونه هايي از آثار ادبي و به ويژه شعر فارسي، چگونگي و نقش اين سرچشمه ها را در شكل گيري و گسترش گونه هاي تمثيل به اجمال كاويده است.