محرك نخستين ارسطو

ارسطو كه رساله هاي مختلفي درباره فيزيك، مابعدالطبيعه و مانند آن نگاشته است، ضمن اذعان به واقعي بودن حركت و تغيير، استدلال كرده است كه چون هر متحركي نيازمند محرك است پس بايد يك محرك اولي و آغازين وجود داشته باشد، اما چنان محركي چگونگي مي تواند همه عالم را به حركت درآورد.
ارسطو براي توضيح مساله به تمثيل رابطه عاشق و معشوق متوسل مي شود. بر طبق فلسفه سنتي محرك اول، عالم را از راه عليت غايي و نه عليت فاعلي به حركت در مي آورد.
شواهدي بر پذيرش عمومي اين ديدگاه در ميان فيلسوفان شرق و غرب عالم ديده مي شود. اين مقاله كوششي است براي نشان دادن خطاي اين برداشت عمومي و اين كه محرك اول ارسطو علاوه بر علت غايي، علت فاعلي هم است؛ يكي به اين دليل كه اساسا برهان ارسطو براي اثبات محرك اول از طريق عليت فاعلي است ثانيا، خود ارسطو محرك اول را فاعل حركت مي داند.