نقدي بر شناخت مفسران قرآن كريم از آيين تعميد مسيحيان

در بسياري از آيات قرآن كريم اهل كتاب مخاطب قرار گرفته اند يا از عقايد و رسوم آنان سخن به ميان آمده است. اما به نظر مي رسد مفسران به سبب نداشتن آگاهي دقيق و شناخت همه جانبه درباره عقايد و رسوم آنان،‌ در مواردي به گونه اي سخن گفته اند كه با واقعيت فاصله بسيار دارد. مثلا خداوند متعال در آيه «صبغه اله و من احسن من اله صبغه» به «آيين تعميد» اشاره كرده است. از ميان مفسراني كه به اين معنا پي برده اند، برخي چون فراء و طوسي از «تعميد كودكان» و بعضي چون زمخشري، ميبدي، نظام نيشابوري، بيضاوي و نسفي از «تعميد كودكان نصاري در آبي زرد رنگ» سخن گفته اند، در حالي كه تعميد اهل كتاب نه منحصر به كودكان است و نه آب تعميد رنگ خاصي دارد. نگارندگان در اين مقاله با بررسي و نقد آراي مفسران در تفسير «صبغه» (به عنوان نمونه) نشان مي دهند كه مفسراني چون زمخشري احتمالا با مشاهده رفتار مسيحيان يك منطقه خاص از «تعميد كودكان در آبي زردرنگ» سخن گفته و آن رسم را به همه مسيحيان نسبت داده اند و آن گاه مفسران بعدي همان سخن را تكرار كرده اند. بنابراين، مي توان گفت آگاهي هاي ديني اين مفسران محققانه، علمي و روشمند نيست و براي تدارك اين كاستي بايد آگاهي دقيق، علمي و مستند از عقايد و آيين هاي اهل كتاب را به «مبادي تفسير» افزود.