بررسي كيفيت ارايه مراقبت هاي توانبخشي معنوي در سالمندان بستري در بخش هاي رواني بيمارستان هاي دانشگاه علوم پزشكي تهران

بررسي هاي جهاني نشان مي دهد كه جمعيت سالمندي به علت ارتقاي سطح بهداشت و كيفيت زندگي در حال افزايش است. لذا در بسياري از كشورها از جمله آمريكا و انگليس كه طب و پرستاري سالمندي شناخته شده است تحقيقاتي در رابطه با نيازهاي جسمي و رواني آنان به خصوص كيفيت توجه به نيازهاي معنوي پيران در ايجاد اميدبخشي و آسان سازي زندگي آنها صورت گرفته است. در ايران نيز هميشه مراقبت هاي مبتني بر اصول اعتقادي در كنار طب كلاسيك به دليل نقش جنبه هاي معنوي توجه به سالمندان به عنوان انسان هايي كامل و واصل به حقايق و عارف به دقايق كه مسووليت راهبري طالبان و سالكان راه حقيقت را به عهده داشته و دارند مورد توجه خاص بوده و عدم توجه به آن در هر زماني زوال اجتماعي دردناكي را به همراه داشته است. هدف از اين تحقيق، تعيين كيفيت ارايه مراقبت هاي توانبخشي معنوي در سالمندان بستري در بخش هاي رواني دانشگاه علوم پزشكي تهران است.
اين تحقيق يك مطالعه توصيفي است كه در سال 1381 با تعداد 54 نمونه در بخش هاي رواني دانشگاه علوم پزشكي تهران انجام گرفته است. ابزار گردآوري اطلاعات، يك چك ليست بود كه با استفاده از مطالعه كتابخانه اي و فرم تعديل يافته ابزار استاندارد كوآل پكس در سه بخش تنظيم شده بود. در نهايت اطلاعات جمع آوري شده با كمك نرم افزار SPSS مورد تجزيه و تحليل قرار گرفت. نتايج تحقيق در ارتباط با ميزان رفتارهاي ناشي از احترام به عقايد و اعمال مذهبي سالمندان نشان داد كه فراواني نسبي اين رفتار فقط 34 درصد بوده و از اين ميزان كار انجام شده بيشترين درصد(45 درصد) در حد متوسط بود. نتيجه نهايي در ارتباط با ميزان فراواني نسبي تدارك امكانات و وسايل لازم جهت ادا‏‏‎‍ي فرايض نيز، 41 درصد بوده و از اين ميزان كار انجام شده بيشترين درصد (53 درصد) در حد خوب بوده است. همچنين يافته ها در ارتباط با كمك به فرد سالمند در اداي فرايض، فرواني نسبي 62 درصد را نشان داد و از اين ميزان كار انجام شده بيشترين درصد (57 درصد) در حد خوب بوده است. در نهايت، در رابطه با هدف كلي پژوهش، نتايج نشان داد كه بيشترين درصد (50 درصد) در ارايه مراقبت هاي توانبخشي معنوي خوب و 6 درصد عالي بوده است، كه نتيجه اي در حد مطلوب و قابل قبول است ولي تا رسيدن به سطح عالي كه هدف نهايي سيستم درماني در يك نظام اسلامي است فاصله زيادي وجود دارد. با توجه به اين كه بازتواني همه جانبه اين گروه سني به خصوص بازتواني معنوي (كه نيازي به تكنولوژي خاصي نداشته، هزينه اي براي بيمار و خانواده او ايجاد نمي كند و ضمن ايجاد آرامش جسمي و رواني جهت بيمار عاملي فرهنگ ساز و مستحكم كننده در روابط بين فردي است) لازم است اين مراقبت ها به صورت فراگير و همه جانبه در سالمندان مورد توجه قرار گيرد.